3
Thời sự -
ThứBảy13-3-2021
NHÓMPVMIỀNTÂY
H
ôm nay (13-3) tại TP
Cần Thơ, Thủ tướng
Nguyễn Xuân Phúc sẽ
chủ trì hội nghị của Chính
phủ sơ kết ba năm thực hiện
Nghị quyết 120/NQ-CP về
phát triển bền vững ĐBSCL
thích ứng biến đổi khí hậu
(BĐKH).
Đây là lần thứ ba trong hơn
ba nămChínhphủ tổ chức thảo
luận, đánh giá những việc làm
được, hạn chế, thách thức để
tiếp tục đưa ra những quyết
sách lớn, thúc đẩy ĐBSCL
phát triển bền vững.
Thuận thiên, đường
thịnh vượng đã mở
TheobáocáocủaBộTN&MT,
sau hơn ba nămthực hiệnNghị
quyết 120, vùng ĐBSCL đã
có những thay đổi mạnh mẽ
theo hướng thuận thiên, bền
vững và sinh kế, đời sống
của nhân dân được từng bước
cải thiện.
Nổi bật là sự kiến tạo thể
chế, chính sách thúc đẩy phát
triển bền vững vùng ĐBSCL
theo một tổng thể thống nhất,
kết nối liên vùng tạo sứcmạnh
tổng hợp. Trong đó, Chính
phủ đã tập trung chỉ đạo xây
dựng, bổ sung hoàn thiện cơ
chế, chính sách cho phát triển
bền vững vùng ĐBSCL theo
bốn lĩnh vực, hướng chính:
Năng lượng tái tạo và hiệu
quả năng lượng; hạ tầng và
kỹ thuật môi trường; nông
nghiệp và nuôi trồng thủy
sản và chế biến thực phẩm;
và các dịch vụ vận tải.
Nhiều đề án, quy hoạch,
chương trình phục vụ phát
triển bền vững ĐBSCL, thích
ứng với BĐKH đã được phê
duyệt và triển khai thực hiện...
TS Trần Hữu Hiệp, chuyên
gia kinh tế ĐBSCL, cho rằng
cái được lớn nhất là Chính
phủ đã xác định hướng đi
cho ĐBSCL với tầm nhìn 50
năm. Bước đầu đã định hình
không gian phát triển thông
qua kết nối hạ tầng giao thông,
liên kết vùng đã và đang có
nhiều tiến triển, thay đổi bộ
mặt của ĐBSCL.
Một số cơ chế, chính sách
đã được rà soát, bổ sung và
điều quan trọng là quy hoạch
tổng thể phát triển bền vững
vùngĐBSCLđang được khẩn
trương hoàn thành.
Hiệu quả của việc phân
vùng, chuyển đổi sản xuất
theo phương châm thuận thiên
Đông Nam bộ được các bộ,
ngành và địa phương trong
vùng đánh giá cao. Qua đó
đã hình thành mạng lưới sản
xuất, tiêu thụ hàng hóa nội địa
và tạo nguồn xuất khẩu nông,
lâm, thủy sản cho TP.HCM
và vùng Đông Nam bộ.
Theo thống kê sơ bộ, đã
có 1.165 dự án với khoảng
280.000 tỉ đồng được các
doanh nghiệpTP.HCMký kết
hợp tác với các địa phương
vùng ĐBSCL để thực hiện
liên kết kinh tế và kết nối hạ
tầng giao thông thực hiện
Nghị quyết số 120.
Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang
Lê Tiến Châu cho rằng Nghị
quyết 120 đã làm thay đổi
lối tư duy phát triển cục bộ
địa phương, sản xuất manh
mún, nhỏ lẻ sang liên kết để
phát triển, từ đó hình thành
các vùng sản xuất tập trung
theo chuỗi giá trị. Nghị quyết
cũng góp phần thúc đẩy quy
hoạch kết nối liên vùng để
khai thác lợi thế của các địa
phương, đồng thời sử dụng
hiệu quả nguồn lực phát triển
trong vùng.
Hậu Giang giai đoạn 2016-
2020, qua thực hiện đề án
chuyển đổi cơ cấu cây trồng,
vật nuôi trên địa bàn, tỉnh đã
chuyển đổi gần 2.000 ha đất
vườn tạp, đất mía kém hiệu
quả và lúa ba vụ sang trồng
cây ăn quả, rau màu và nuôi
thủy sản. Dự án chuyển đổi
nôngnghiệpbềnvững(VnSAT)
của tỉnh cũng đã thực hiện đạt
81%, góp phần thực hiện tái
cơ cấu ngành nông nghiệp
thông qua tăng cường năng
lực thể chế, đổi mới phương
thức canh tác bền vững và
nâng cao chuỗi giá trị sản
xuất lúa gạo.
chế, chính sách cho riêng vùng
ĐBSCL nhưng các cơ chế,
chính sách này cần có thời
gian để phát huy hiệu quả,
đồng thời phải phù hợp với
tổng thể chung của cả nước.
Thể chế điều phối vùng vừa
được hình thành, cần có thời
gian để giúp Chính phủ, Thủ
tướng Chính phủ điều phối
thực hiện các nhiệm vụ liên
ngành, liên vùng, đặc biệt
là đề xuất những dự án lớn,
có sức lan tỏa, tạo xung lực
cho phát triển kinh tế - xã hội
như hạ tầng, giao thông... cho
ĐBSCL.
Trong khi đó, BĐKH, thiên
tai đang ngày càng diễn ra
nhanh, phức tạp và sẽ tiếp
tục khó lường, các hoạt động
khai thác, sử dụng nước ở
phía thượng nguồn ngày càng
phức tạp hơn trong khi cơ
chế điều phối tiểu vùng đã
cho thấy những bất cập, khó
phát huy tối đa hiệu quả. Tình
trạng thiếu cát, thiếu màu,
thiếu nước được dự báo sẽ
còn tiếp diễn nghiêm trọng,
tác động tiêu cực đến phát
triển ĐBSCL.
PGS-TS LêAnh Tuấn, Phó
Viện trưởngViện Nghiên cứu
BĐKH, TrườngĐHCầnThơ,
cho rằng BĐKH là một quá
trình dài, do đó trong thời gian
tới để ĐBSCL phát triển bền
vững, thích ứng với BĐKH
như kỳ vọng của Nghị quyết
120 và các bộ, ngành địa
phương cần phải có tầm nhìn
quy hoạch dài hơi, mang tính
tích hợp; đồng thời phải có
nhạc trưởng để hỗ trợ cho các
liên kết của các tỉnh, thành
với nhau.
TS Lê Anh Tuấn cũng cho
rằng cần có cơ chế mềm dẻo,
linh hoạt, cho phép các địa
phương linh hoạt trong các
quyết định, bởi bên ngoài
thay đổi liên tục thì phải linh
hoạt thay đổi cho phù hợp. Ví
dụ cho phép các địa phương
linh hoạt về tài chính, ngân
sách của tỉnh này có thể đầu
tư cho tỉnh khác nhưng nó
hỗ trợ cho sự phát triển của
tỉnh mình...•
Tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi được hoàn thành, đưa vào khai thác cùng các dự án giao thông trước đó
giúp giải tỏa điểmnghẽn về giao thông ởĐBSCL. Ảnh: CHÂUANH
đã được chứng minh qua đợt
hạn mặn kỷ lục 2019-2020,
qua đó chuyển hóa thách thức
thành cơ hội cho phát triển,
giảm thiểu thiệt hại cho sản
xuất, kinh doanh.
Liên kết làm thay đổi
tư duy
Theo đánh giá, sau ba năm,
chuyển đổi kinh tế ở vùng
ĐBSCL được đẩy mạnh theo
thế mạnh của vùng và từng
tiểu vùng, qua đó từng bước
giải quyết xung đột giữa các
mô hình kinh tế.
Điểm sáng của ĐBSCL
là tăng trưởng GDP luôn ở
mức cao, đặc biệt năm 2018
đạt 7,8% (cao hơn mức tăng
trưởng bình quân 7,08% của
cả nước). Chuyển đổi cơ cấu
kinh tế, nhất là trong nông
nghiệp đã khẳng định chủ
trương đúng đắn thuận thiên
khi các địa phương trong
vùng chủ động thích ứng với
tác động của BĐKH, sống
chung và coi lũ, nước mặn,
nước lợ là tài nguyên để phát
triển kinh tế với phân vùng
hợp lý trên cơ sở phân bổ tài
nguyên nước của toàn vùng.
Việc tăng cường kết nối
kinh tế, kết nối hạ tầng nội
vùng và với TP.HCM, vùng
Còn theoôngNguyễnThanh
Bình, Chủ tịch UBND tỉnh
An Giang, trước khi có Nghị
quyết số 120, các hoạt động
ứng phó BĐKH trên địa bàn
An Giang nói riêng và các
tỉnh ĐBSCL nói chung còn
mang tính cục bộ, giới hạn
địa giới hành chính, thiếu
liên kết và đồng bộ.
Sau khi có nghị quyết, tỉnh
đã thực hiện liên kết với các
địa phương trong vùng bước
đầu hình thành cơ sở dữ liệu
thông tin phát triển kinh tế -
xã hội chung cho toàn vùng,
từ đó ký kết hợp tác với tỉnh
Kiên Giang trong vấn đề
quản lý nguồn nước. “Nhiều
dự án liên kết vùng liên kết
An Giang, Kiên Giang, Cần
Thơ vàĐồngTháp đã và đang
thực hiện trong lĩnh vực giao
thông, thủy lợi…” - ông Bình
chia sẻ.
Còn thách thức khi
thiên chưa… thuận
Theo đánh giá của Bộ
TN&MT, trong hơn ba năm
qua, dù đã ban hành mới, bổ
sung, hoàn thiện một số cơ
Nghị quyết của
Chính phủ về
ĐBSCL đã làm thay
đổi tư duy cục bộ,
sản xuất manh mún
sang liên kết để phát
triển, từ đó hình
thành các vùng sản
xuất tập trung theo
chuỗi giá trị.
280.000
tỉ đồng là tổng vốn được các
doanh nghiệp TP.HCM ký kết
hợp tác với các địa phương
vùng ĐBSCL để thực hiện liên
kết kinh tế và kết nối hạ tầng
giaothôngthựchiệnNghịquyết
số 120 của Chính phủ.
Tiêu điểm
Đồng bằng sông Cửu Long tăng tốc
phát triển theo hướng thuận thiên
Sau khi Chính phủ có nghị quyết, vùng ĐBSCL đã chuyểnmìnhmạnhmẽ nhưng thực tế đòi hỏi
cần hoàn thiện hơn về cơ chế, chính sách.
Cần giải pháp nguồn lực con người
và tài chính
Để thực hiện Nghị quyết 120
nhanh và hiệu quả hơn, cần có
giải pháp đảm bảo nguồn lực
về con người và tài chính tại các
địa phương.
Từthựctiễncủamỗiđịaphương,
cần giải quyết những khó khăn
để thu hút nguồn lực khu vực tư
nhân. Cạnhđó, tập trungnguồn
lựcđầutư,thựchiệnhiệuquảcác
chương trình, đề án chuyển đổi
cơ cấu nông nghiệp thích ứng với BĐKH, liên kết giữa các
địa phương về sản xuất và tiêu thụ sản phẩmnông nghiệp,
đầu tư hạ tầng kinh tế…
Trung ương cần hoàn thiện cơ chế điều phối vùngĐBSCL
nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích phát triển giữa các bên liên
quan, giữa cái ưu tiên trước mắt với mục tiêu lâu dài giảm
thiểu các xung đột lợi ích giữa các địa phương.
Ông
LÊ TIẾN CHÂU
,
Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang
Cần cơ chế, chính sách đặc thù
cho ĐBSCL
Để phát huy các kết quả đạt
đượcvàtiếptụcthựchiệncóhiệu
quả Nghị quyết 120, Chính phủ
cần tiếp tục xây dựng và hoàn
thiện hệ thống chính sách pháp
luật về ứng phó với BĐKH, sớm
banhànhQuyhoạchvùngĐBSCL
thời kỳ 2021-2030 tầmnhìn đến
năm 2050. Từ đó, các tỉnh có cơ
sở triểnkhai xâydựngquyhoạch
tỉnh và là cơ sở để triển khai các
hoạt động liên kết vùng.
Cũng nên xem xét có cơ chế, chính sách đặc thù cho
phát triển vùng ĐBSCL, tăng cường và nâng cao hiệu quả
liên kết vùng.
Ông
NGUYỄN THANH BÌNH
,
Chủ tịch UBND tỉnh An Giang