16
Quốc tế -
ThứBảy1-1-2022
Chào 2022, lạc quan với ánh sáng
xuyên đại dịch
Thế giới trong nămmới 2022 sẽ chứng kiến nhiều thay đổi tích cực trên hàng loạt phương diện quan trọng,
đặc biệt là y tế và kinh tế.
VĨ CƯỜNG
M
ột năm với bao mất
mát, khó khăn vì
đại dịch COVID-19
đã qua đi, thế giới đón năm
2022 với nhiều kỳ vọng lạc
quan. Năm 2022, người dân
thế giới sẽ dần gặt hái những
thành quả từ quá trình nỗ
lực suốt năm qua trên hàng
loạt lĩnh vực từ y tế đến môi
trường, kinh tế.
Đại dịch không còn
quá đáng sợ
Năm2022, vaccine sẽ được
phủ gần kín toàn cầu. Theo tạp
chí
ForeignPolicy
, đếnnay thế
giới đã tiêmđược hơn 4 tỉ liều
vaccine ngừa COVID-19, với
phần đông người được tiêmba
mũi. Tuy nhiên, hầu hết những
người này tập trung ở những
nước giàu, trong khi rất đông
dân số các nước thu nhập thấp
hơn thậm chí còn chưa được
tiêm mũi 1. Năm 2022, 1 tỉ
liều vaccine dự kiến sẽ được
chuyển đến châu Phi, đủ để
tiêmngừa cho 70%dân số khu
vực này. Đây là tin rất tích cực
khi tính đến tháng 12-2021, tỉ
lệ người được tiêm hai mũi ở
châu Phi mới đạt 8%.
Năng lực sản xuất vaccine
toàn cầu đã được cải thiện rất
nhiều trong năm qua, giúp
nguồncungkhôngcònquákhan
hiếmnhư trước.Cácnướccũng
đã rút kinh nghiệm trong quá
trình phân phối, tuyên truyền,
vận động người dân đi tiêm
vaccine. Do đó, việc thu hẹp
khoảng cách trong tỉ lệ tiêm
chủng giữa nước giàu và nước
nghèo không còn lâu nữa.
Một hy vọng nữa, thuốc
điều trị COVID-19 (Paxlovid
của Pfizer, Molnupiravir của
Merck) đã có. Các hãng dược
Pfizer, Merck của Mỹ đã cho
phép các hãng dược khác được
sử dụng công thức để sản xuất
thuốc phiên bản cung cấp cho
thế giới. Chưa biết chính xác
thời điểmngười dân các nước
sẽ được tiếp cận thuốc điều trị
COVID-19 nhưng theo tính
toán của giới chuyên gia và
quan chức y tế thì sẽ trong
năm 2022 này.
Virus vẫn sẽ chưa ngừng
biến đổi, tuy nhiên với biến
thể Omicron mới nhất có độc
lực được đánh giá nhẹ hơn
biến thể trước là Delta, khả
năng các dòng biến thể sau
sẽ tiếp tục nhẹ hơn.
Với các diễn biến này, Tổng
giám đốc Tổ chức Y tế Thế
giới (WHO) TedrosAdhanom
Ghebreyesus tự tin dự báo giai
đoạn nghiêm trọng nhất của
đại dịch COVID-19 sẽ kết
thúc trong năm 2022.
Kinh tế thế giới phục
hồi tốt
Sau thời gian suy thoái vì
đại dịchCOVID-19, trongnăm
2022, kinh tế thế giới được dự
báo sẽ phục hồi mạnh mẽ và
ổn định nhanh trên con đường
quay lại đà tăng trưởng trước
dịch. Theo báo cáo thường
niên công bố mới đây của
Trung tâm Nghiên cứu kinh
tế và kinh doanh (CEBR) có
trụ sở tạiAnh, tổng giá trị nền
kinh tế thế giới sẽ lần đầu tiên
đạt mốc 100.000 tỉ USD vào
năm 2022. Đây là tín hiệu
tích cực đối với tăng trưởng
kinh tế toàn cầu bởi trước đó
CEBR từng dự báo phải đến
năm 2024 thế giới mới có thể
chạm tới cột mốc này.
Mức tăng trưởng toàn cầu
cao hơn dự kiến được cho là
nhờ khả năng thích ứng tốt
Thế giới đón nămmới 2022 với niềmhy vọng đại dịch sẽ lùi xa và điều tốt đẹp sẽ đến (bảng hiệu chào
nămmới ởQuảng trường Thời đại tại TPNewYork, Mỹ). Ảnh: AP
Theo tờ
The Guardian
, tình hình chính trị toàn cầu năm
2022 sẽ có nhiều biến động đáng chú ý, đặc biệt là ở các
nước thuộc châu Á - Thái Bình Dương và châu Âu.
Về Trung Quốc (TQ), cả thế giới đang chú ý đến sự
kiện Thế vận hội Olympic Bắc Kinh 2022 sẽ khai mạc vào
tháng 2. Mỹ, Anh, Canada đã tuyên bố tẩy chay ngoại giao
sự kiện này liên quan tới các cáo buộc TQ vi phạm quyền
con người ở Tân Cương. Đại hội toàn quốc lần thứ 20 của
Đảng Cộng sản TQ vào cuối năm 2022 cũng sẽ được chú
ý vì Chủ tịch Tập Cận Bình có thể sẽ lãnh đạo thêm nhiệm
kỳ thứ ba.
Ấn Độ, đối thủ cạnh tranh lớn nhất trong khu vực của
TQ, có thể tiếp tục mạnh hơn trên đấu trường thế giới.
Tranh chấp biên giới giữa hai nước trên dãy Himalaya,
từng dẫn đến đụng độ bạo lực trong giai đoạn 2020-2021
và khiến quan hệ song phương xấu đi, chưa được giải
quyết vẫn là mối nguy hiểm.
Căng thẳng giữa hai bờ eo biển Đài Loan cũng khiến giới
quan sát lo ngại có thể trở thành điểm nóng của năm 2022,
với sự hiện diện ngày càng sâu của Mỹ và thái độ không
nhân nhượng của Bắc Kinh với chuyện Đài Loan đòi ly khai.
Về châu Âu, 2022 được dự báo sẽ là năm quan trọng
đối với châu lục này khi các nhà lãnh đạo Liên minh châu
Âu (EU) phải đối mặt với những chia rẽ căng thẳng trong
và ngoài nước, tác động xã hội và kinh tế của đại dịch
chưa có hồi kết, cùng với vấn đề di cư. EU cũng phải
quyết định hoặc đóng vai trò chủ động hơn trên trường
quốc tế hoặc sẽ phải nhượng bộ trước ảnh hưởng của TQ,
Mỹ, Nga. Khủng hoảng an ninh ở biên giới Ukraine - Nga
nhiều tháng qua cũng sẽ cần sự lên tiếng và can thiệp của
EU, NATO trước khi mọi chuyện bùng lên thành một cuộc
xung đột quân sự.
Tại Mỹ, tâm điểm năm 2022 sẽ là chiến dịch bầu cử
giữa kỳ vào tháng 11. Đảng Dân chủ sẽ cố gắng ngăn
đảng Cộng hòa giành quyền kiểm soát lưỡng viện Quốc
hội. Kết quả chắc chắn sẽ được xem như một cuộc trưng
cầu dân ý về nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden. Nếu
đảng Cộng hòa thể hiện tốt ở các bang chiến trường, ông
Donald Trump gần như chắc chắn sẽ quyết định tranh cử
nhiệm kỳ thứ hai vào năm 2024.
PHẠM KỲ
2022 sẽ cónhữngbiếnđộng chính trị nàođáng chúý?
Nhâm Dần 2022 bàn về chuyện
bảo vệ hổ
2022 theo âm lịch là năm Nhâm Dần cũng là năm kết
thúc chương trình TX-2 kéo dài 10 năm với mục tiêu
tăng gấp đôi số hổ hoang dã ở 13 quốc gia châu Á do
Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) khởi xướng. Đây
là chương trình tham vọng nhất toàn cầu nhằm bảo vệ
nhiều giống hổ khỏi nạn tuyệt chủng. Dù mục tiêu của
chương trình vẫn chưa đạt được, song báo cáomới nhất
hồi tháng 11-2021 của Liên minh Bảo tồn thiên nhiên
Quốc tế (IUCN) khẳng định kết quả vượt trội của chương
trình khi có số lượng hổ ở các khu bảo tồn tại sáu quốc
gia đã tăng 40% trong giai đoạn 2015-2021.
Dù tình hình đa dạng sinh thái toàn cầu nói chung
vẫn còn tương đối ảm đạm và danh sách các loài bị đưa
vào sách đỏ tăng lên từng năm, kết quả chương trình
TX-2 cho thấy con người vẫn có khả năng bảo vệ được
các giống loài khác nếu tập trung nhân lực và nguồn
lực. Cộng thêm các tiến bộ khác trong lĩnh vực nông
nghiệp giúp con người sản xuất được nhiều thức ăn hơn
mà không cải tạo thêmđất và phá hủy môi trường sống
của các loài động vật khác, có thể kỳ vọng một tương
lai tích cực hơn nơi con người có thể chung sống hòa
bình với thiên nhiên.
Giớichuyêngiakỳvọngnhững
tiếnbộtrongnghiêncứuvaccine
COVID-19 sẽđượcnhân rộng ra
nghiên cứu chống lại các loại
bệnh khác. Năm2021, vaccine
ngừa sốt rét đầu tiên trên thế
giới dựa trêncôngnghệmRNA,
vốnđược ứngdụngở rất nhiều
loại vaccine ngừa COVID-19
hiện nay, ra đời. Hãng dược
Mỹ Moderna đang chuẩn bị
thửnghiệmtrênngười vaccine
ngừaHIV/AIDSdùngcôngnghệ
mRNA. Công ty côngnghệ sinh
học Đức BioNTech đang tính
ứng dụng mRNA vào bào chế
vaccine ngừa bệnh lao.
Tiêu điểm
Năm2022, kinh tế
thế giới được dự báo
sẽ phục hồi mạnhmẽ
và ổn định nhanh
trên con đường quay
lại đà tăng trưởng
trước dịch.
hơn với đại dịch của các nền
kinh tế, khiến các biện pháp
hạn chế được áp đặt trở lại
gây thiệt hại ít nghiêm trọng
hơn. Các nước hầu hết cũng
đã chuyển sang sống chung an
toàn với dịch COVID-19 và
triển khai các gói kích thích
tăng trưởng hậu đại dịch.
Dù vậy, mức tăng trưởng
được đánh giá là sẽ không
đồng đều. Các nước ở châu
Á - Thái Bình Dương dù mở
cửa sau nhưng sẽ có đà phục
hồi mạnh mẽ hơn. Trong khi
đó, Mỹ, châu Âu và các nền
kinh tế khác vốnmở cửa trước
từ lúc số ca nhiễmCOVID-19
còn cao sẽ có tốc độ tăng
trưởng chậm hơn.
Rủi ro lớn nhất tới các triển
vọng lạc quan nói trên là lạm
phát, theo CEBR. Trung tâm
này cho rằng nếu các nền kinh
tế không có biện pháp đối phó,
lạmphát có thể kéo lùi các kết
quả thu được trong năm 2022
và lại đẩy thế giới vào suy thoái
vào năm 2023 hoặc 2024.
Dù thế, theo báo cáo dự
báo của Ngân hàng đầu tư
Morgan Stanley (Mỹ) mà
hãng tin
Bloomberg
dẫn lại
thì đây là vấn đề không quá
nghiêm trọng. Lạm phát ở
các nền kinh tế lớn có thể sẽ
tăng cao tạm thời vào đầu
năm 2022 nhưng rồi sẽ giảm
dần trong các tháng tới. Còn
theo dự báo của Công ty tư
vấnOxfordEconomics (Anh),
lạm phát toàn cầu sẽ giảm từ
mức đỉnh 5% trong quý IV
nămnayxuốngcòn2,8%trong
năm sau, thấp hơn mức trung
bình 3,2% của năm 2019.•
Tổng thốngMỹ Joe Biden
(trái)
, Tổng thốngNga Vladimir Putin
(giữa)
và Chủ tịch TrungQuốc Tập Cận Bình
(phải)
sẽ là những
nhân vật được chú ý trong năm2022. Ảnh: ASIA TIMES
