12
CHÂUYẾN
T
hông tin Hồng Quang
Minh (Minh Béo) được
trao huy chương bạc
với vai diễn Khánh trong vở
kịch
Thi thể thứ 4
tại Liên
hoan kịch nói toàn quốc khu
vực phía Namđang khiếnmột
số dư luận không đồng tình,
thậm chí phản ứng gay gắt.
Điều khiến dư luận không
đồng tình là vì trước đó, vào
năm 2016, Minh Béo từng
dính án ấu dâm và bị tuyên
phạt 18 tháng tù tại Mỹ khi
du lịch tại nước này.
Vậyviệctraohuychươngcho
Minh Béo có đúng luật, pháp
luật Việt Nam quy định như
thế nào về việc một công
dân Việt Nam khi phạm tội
và bị kết án tại nước ngoài
về Việt Nam có bị án tích
hay không?
Phạm tội ở nước ngoài
bị đưa vào lý lịch tư
pháp khi về Việt Nam
TSLêHuỳnhTấnDuy(Trường
ĐH Luật TP.HCM) cho rằng:
Khoản 1 Điều 5 Luật Lý lịch
tư pháp (LLTP) 2009, trường
hợp công dânViệt Nam bị kết
án bằng bản án hình sự đã có
hiệu lực pháp luật của tòa án
Việt Nam, tòa án nước ngoài
mà trích lục bản án hoặc trích
lục án tích của người bị kết án
được cơ quan có thẩm quyền
của nước ngoài cung cấp theo
điều ước quốc tế về tương trợ
tư pháp trong lĩnh vực hình
sự hoặc theo nguyên tắc có đi
có lại là một trong những đối
tượng quản lý LLTP.
Quy định này gián tiếp cho
thấy trường hợp công dân
Việt Nam phạm tội ở nước
ngoài và đã chấp hành xong
bản án, khi trở về Việt Nam,
những thông tin liên quan đến
cá nhân người bị kết án, tội
danh, hình phạt, tình trạng
chấp hành án… phải được
đưa vào LLTP của người đó.
Điều 17 Luật LLTP 2009 quy
định VKSND Tối cao là cơ
quan có nhiệm vụ gửi cho
Trung tâmLLTPquốc gia bản
sao trích lục bản án, trích lục
án tích của công dânViệt Nam
do cơ quan có thẩmquyền của
2016 có kèm theo hậu quả
pháp lý khác (bị ghi tên vào
danh sách tội phạm tình dục
suốt đời tại California (Mỹ)
và hậu quả này chỉ có giá trị
pháp lý giới hạn về không
gian là bang California).
Tuynhiên,tạiViệtNam,nghệ
sĩ Minh Béo không có hành vi
vi phạm pháp luật. Do đó, về
pháp lý hình sự, nghệ sĩ Minh
Béo không chịu ảnh hưởng
bất kỳ hạn chế nào về hậu quả
pháp lý do việc phạm tội tại
Mỹ. Điều đó cũng có nghĩa
là không có đặt ra vấn đề án
tích và xóa án tích theo luật
hình sự Việt Nam liên quan
đến hành vi phạm tội ở Mỹ.
Về việc trao giải bạc cho
Minh Béo, theo TS Tuấn, cần
phân biệt đây là giải thưởng
về chuyênmôn hay danh hiệu
nhà nước.Với các thông tin trả
lời của Cục Nghệ thuật biểu
diễn thì đây chỉ là giải thưởng
về chuyên môn cho vai diễn.
TheoTSTuấn, khoản1Điều
35 Hiến pháp năm 2013 quy
định công dân có quyền làm
việc, lựa chọn nghề nghiệp,
việc làm và nơi làm việc. Mọi
người đều có quyền có việc
làm và việc cấm một người
không được hành nghề hoặc
làm công việc nhất định nào
đó phải do tòa án quyết định
trong bản án có hiệu lực pháp
luật hoặc do luật quy định.
Vì vậy, Minh Béo tham gia
hoạt động nghệ thuật và tham
gia các giải thi là một hoạt
động bình thường, là quyền
của bất cứ người lao động nào
khác như thợ cơ khí, thợ may,
chuyên viên tin học... Và mỗi
ngành nghề đều có hình thức
thi đua trong lĩnh vực chuyên
môn của ngành nghề đó. Do
đó, theo TS Tuấn, việc trao
giải bạc choMinh Béo không
có gì trái pháp luật.
Luật sư Trình cũng nhận
định nhiều người cho rằng
Minh Béo không xứng đáng
nhận được nhận huy chương
hoặc vinh danh ở bất kỳ sự
kiện nghệ thuật nào nhưng
từ góc độ pháp luật hiện
nay, không có quy định nào
cấm người đã từng phạm tội
được tham gia và nhận giải
thưởng từ các cuộc thi hoặc
hoạt động xã hội, văn hóa
nghệ thuật. Việc xem xét,
đánh giá nghệ sĩ Minh Béo có
đủ điều kiện tham gia, nhận
giải hay không còn căn cứ
vào tiêu chí do ban tổ chức
của cuộc thi, hoạt động đó
quy định.
Theo TS Tuấn, việc phong
danh hiệu đối với nghệ sĩ thì
mới cần các điều kiện về đạo
đức, nhân thân, ảnh hưởng
dư luận... của người được
phong danh hiệu. Còn việc
thi chuyên môn thì không cần
các yếu tố này. Thực tế, một
số nước trên thế giới rất khắt
khe với nghệ sĩ phạm tội. Điều
này tùy thuộc vào pháp luật,
văn hóa, quản lý xã hội của
từng nước.•
Đối xử với người
lao động phải dựa
trên truyền thống
nhân đạo của dân tộc
Việt Nam
Theo TS Phan Anh Tuấn,
ở nước ta hiện nay, việc quy
định hạn chế quyền lao động,
làm việc của nghệ sĩ phải trên
nền tảng pháp luật. Việc tham
khảocáchxửlýcủacácquốcgia
khác đối với trường hợp tương
tự là đáng hoan nghênh, tuy
nhiên việc đối xử với người lao
động phải dựa trên cơ sở pháp
luật và truyền thống nhân đạo
của dân tộc Việt Nam.
Tiêu điểm
Việc trao huy chương choMinh Béo tại một liên hoan kịch nói
tuy không trái luật nhưng lại khiến dư luận không đồng tình vì
MinhBéo từngphạmtội ởnướcngoài, đặcbiệt làvới trẻ em. Ảnh: TL
nước ngoài cung cấp trong
thời hạn 10 ngày kể từ ngày
nhận được các văn bản này.
Tuynhiên, theoTSDuy, việc
ghi nhận những thông tin trên
vào LLTP của một người có
đồng nghĩa với việc người
đó bị xem là có án tích theo
pháp luật hình sự Việt Nam
hay không thì chưa có quy
định trực tiếp, rõ ràng. Các
hiệp định tương trợ tư pháp về
hình sự giữaViệt Namvà một
số quốc gia cũng không điều
chỉnh vấn đề này (ở đây cần
phân biệt với các hiệp định về
dẫn độ tội phạm để thi hành
án và các hiệp định về chuyển
giao người bị kết án phạt tù).
Do đó, khi chưa có quy định
điều chỉnh thì không được
phép mặc nhiên xác định án
tích của một người theo pháp
luật nước ngoài cũng là án
tích theo pháp luật Việt Nam.
Đồng tình, luật sư Tạ Minh
Trình (ĐoànLuật sưTP.HCM)
phân tích thêm LLTP của
công dân Việt Nam chỉ ghi
nhận án tích đối với trường
hợp công dân bị kết án bằng
bản án hình sự có hiệu lực
của tòa án Việt Nam hoặc
trích lục án tích của người bị
kết án được cơ quan có thẩm
Thực tế, một số
nước trên thế
giới rất khắt khe với
nghệ sĩ phạm tội.
Điều này tùy thuộc
vào pháp luật, văn
hóa, quản lý xã hội
của từng nước.
quyền của nước ngoài cung
cấp theo điều ước quốc tế về
tương trợ tư pháp trong lĩnh
vực hình sự.
Hiện nay, giữa Việt Nam
và Mỹ vẫn chưa ký kết hiệp
định tương trợ tư pháp về
lĩnh vực này. Do đó, đối với
trường hợp của Minh Béo
chưa có cơ sở để ghi nhận
án tích vào LLTP.
Việc trao giải không
trái pháp luật
TS PhanAnhTuấn (Trường
ĐH Luật TP.HCM) thì cho
rằng nghệ sĩ Minh Béo phạm
tội tại Mỹ, phải chấp hành
xong hình phạt tại Mỹ năm
Đời sống xã hội -
ThứBảy22-1-2022
TraohuychươngchoMinhBéo:
Nhìn ở góc độ pháp luật
Theo các
chuyên
gia, việc
Minh Béo
được trao huy
chương bạc
tại Liên hoan
kịch nói toàn
quốc khu vực
phía Nam
khôngtrái luật,
songdưluận
vẫnthấycó
điềulợncợn.
Vừa qua, BộVH-TT&DL đã banhànhquy tắc
ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực
nghệ thuật, trongđó tại khoản 2, 3Điều 4 quy
định quy tắc ứng xử chung của người hoạt
động trong lĩnh vực nghệ thuật phải“gương
mẫu chấp hành các quy định của pháp luật
theo tinh thần thượng tônpháp luật, tôn trọng
quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá
nhân; không làmtổnhại uy tín của tập thể, sức
khỏe, danh dự, nhân phẩm của người khác.
Giữ gìn phẩm chất đạo đức, uy tín, danh dự
của người hoạt động nghệ thuật phù hợp
với chuẩn mực đạo đức xã hội, thuần phong
mỹ tục và truyền thống văn hóa Việt Nam”.
Theoquy tắc trên thì dùhành vi của nghệ sĩ
MinhBéodiễn ra tại Mỹ nhưng xét hành vi này
cũng không phù hợp với quy định của pháp
luậtViệtNamcũngnhưnhữngchuẩnmựcđạo
đức, thuần phong mỹ tục, truyền thống của
Việt Nam, làm ảnh hưởng tới uy tín, danh dự
của người hoạt động nghệ thuật. Tuy nhiên,
bộ quy tắc này chỉ mới ban hành và có hiệu
lực từ ngày 13-12-2021. Do đó, cũng không
thể điều chỉnh cho một hành vi đã xảy ra và
bị xử lý trước đó.
Luật sư
TẠ MINH TRÌNH
(Đoàn Luật sư TP.HCM)
Soi chiếu với quy tắc ứng xử của người làm nghệ thuật
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh
các trường chuyên đào tạo nhân tài nhưng vẫn phải đảm
bảo giáo dục toàn diện, không chạy theo huy chương,
đảm bảo học thật, thi thật, nhân tài thật.
Thông điệp được Bộ trưởng đưa ra tại Hội nghị tổng
kết 10 năm thực hiện Đề án Phát triển hệ thống trường
THPT chuyên giai đoạn 2010-2020, tổ chức sáng 21-1.
Trao đổi về những việc cần làm mạnh mẽ hơn nữa
để phát triển hệ thống trường chuyên cả về quy mô và
chiều sâu trong thời gian tới, Bộ trưởng nhấn mạnh
việc cần tiếp tục nhìn nhận phát triển trường chuyên là
khâu quan trọng trong phát hiện, đào tạo và bồi dưỡng
nhân tài; tiếp tục củng cố, phát huy tính tiên phong,
mũi nhọn của hệ thống trường chuyên và cần lan tỏa
trong hệ thống, đặc biệt là về phương pháp, cách thức
tổ chức và khoa học giáo dục.
Với quan điểm đào tạo phát triển toàn diện, Bộ
trưởng cho rằng đào tạo chuyên dẫu đặc biệt nhưng vẫn
là đào tạo phổ thông, vẫn lấy nền tảng nhân cách, cảm
xúc, thẩm mỹ, lấy phát triển con người làm đầu. Vì vậy,
đào tạo chuyên cần theo hướng toàn diện, không thiên
lệch, đào tạo không phải vì tấm huy chương, mà trước
hết vì chính con người họ và đó cũng là nền tảng để có
nhân lực chất lượng cao.
TN
“Học thật, thi thật, nhân tài thật, đầu tiên phải ở các trường chuyên”
