16
THỨBA
4-10-2016
Quốc tế
Tiêu điểm
Phân tích và Bình luận
PH.QUỲNH
T
rang t in
Rappl er
(Philippines) đưa tin
phátbiểutạiBacolodhôm
2-10,Tổng thốngPhilippines
Rodrigo Duterte tuyên bố
ông sẽ xem xét lại Thỏa
thuận tăng cường hợp tác
quốc phòng (EDCA) giữa
Philippines vớiMỹ.
Ôngcũnghămhesẽcắtđứt
quan hệ đồngminh quân sự
vớiMỹvìMỹphảnđối cuộc
chiếnchốngma túycủaông.
Ông nói EDCA do Bộ
trưởngQuốcphòngVoltaire
Gazmin ký với Đại sứMỹ
Philip Goldberg năm 2014,
tuy nhiên trong thỏa thuận
không có chữ ký của Tổng
thốngBenignoAquino III.
EDCAđược hai bên đàm
phánkhiPhilippinesdưới thời
Tổng thốngAquino đề nghị
Mỹ giúp đỡ bảo vệ lãnh thổ
trênbiểnĐông.
Thỏathuậnnhằmtăngcường
sựhiệndiệncủaquânđộiMỹ
bằngcáchchophépquânđội
Mỹ sửdụngcáccăncứquân
sự củaPhilippines.
Thỏa thuận này đã được
Tòa án tối cao phê chuẩn là
phù hợp hiếnpháp.
Đểphảnứng lại,LầuNăm
GóctuyênbốMỹvàPhilippines
có lịchsử lâudài làmviệcvới
nhau về các vấn đề an ninh
đồng thời cuộc trò chuyện
giữaBộ trưởngQuốcphòng
AshtonCartervàngườiđồng
cấp Philippines hồi tuần rồi
ởHawaii là tích cực.
Người phát ngôn Peter
Cooknói: “Chúng tôi sẽ tiếp
tục duy trì các cam kết với
đồngminhvà chúng tôi chờ
đợiPhilippinescũng làmnhư
thế.Chúng tôi sẽ tiếp tụchợp
Liênminhquânsự
Mỹ-Philippinessắp rã!
ChínhphủNhậttrìnhQuốchộithỏathuậnchiasẻhậucầnvớiMỹ.
Báo
IHSJane’sDefence
ngày3-10đưatinquânđội Indonesia
sẽtậptrậnquymô lớnvớibaquânchủngtạiquầnđảoNatuna.
Cuộc tập trậnAngkasaYudhabắtđầuvàongày6-10với các
lực lượngkhôngquân thamgia. Bài tậpmôphỏngđộtkích
đườngkhôngvàtáichiếmđườngbăngtrênđảoNatunaBesar
gần“đường chínđoạn”TrungQuốcđơnphương tuyênbố.
Dựkiếntrongtậptrận,hảiquân Indonesiasẽbắnthửtên lửa
chống tàuC-802.Hồi tháng9, Indonesiacũngđã tiếnhành
cuộc tập trậnArmada JayaởquầnđảoNatuna.
Tốtnhất làtừbâygiờnênsuy
nghĩcặnkẽvìtôicóthểyêucầu
cácông (quânđộiMỹ) rút hết
khỏi Philippines.
Tổng thốngPhilippines
RODRIGODUTERTE
Theothỏa
thuậnACSA,
lực lượng
phòngvệ
Nhậtcóthể
cungcấp
đạndược
choquân
độiMỹ.Ảnh:
KHÔNG
QUÂNMỸ
Với thái độđiềm tĩnh, thủ lĩnh tổ chứcnổi dậyLực lượng
Vũ trangCáchmạngColombia (FARC) Timoleon Jimenez
cốgiấu cảm xúc sau khi biết tin sốphiếuphảnđối thỏa
thuậnhòabình chiếmưu thế trong cuộc trưng cầu ýdânở
Colombiangày2-10.
Tạimột câu lạcbộởphía tây thủđôHavana (Cuba),
ôngRodrigoLondoño (bí danhTimoleon Jimenez hay
“Timochenko”) ngồi trước truyềnhình theodõi cuộc kiểm
phiếu. Cùng với ông cónhiều cánbộ củaFARC và cácnhà
báo. Thỏa thuậnhòabình vừamới đượcTổng thống Juan
Manuel Santos và thủ lĩnhFARC ký sáungày trước.
Kết quả trưng cầu ýdânngày2-10 với 62,6% cử tri vắng
mặt rõ ràngđã trái ngược vớimọi dựđoán. Kết quảnày có
thể sẽảnhhưởngđếnbốnnăm ròngđàmphán thỏa thuận
hòabình với chínhphủColombia. Với kết quảnày, nỗ lực
chuyểnFARC trở thànhphong trào chính trị hợppháp theo
thỏa thuậnhòabìnhđã trởnên công cốc.
Tại thủđôBogota củaColombia, côPatricia, 23 tuổi
khócnứcnở: “Tôi thật xấuhổ chođất nước của tôi”.
Nhữngngười ủnghộ thỏa thuậnhòabình cầm sẵn cờ trắng
đã xuốngđườngđịnhănmừng chiến thắng.Họ sửng sốt
sau khi nghe côngbố kết quả trưng cầu ýdân.
Ở các tỉnh, tại các làngmạc vốnđãgánh chịunhiềuđau
thương trongnhữngnămnội chiến, người dân trở vềnhà
trongnỗi lo sợ tương lai. Luật giaRodrigoUprimny viết
trênTwitter: “Ngàybuồn chodân tộc”.
Trongbối cảnhđó, tuyênbố từ thủ lĩnhTimoleon Jimenez
đãmang lại hy vọng.
Ông khẳngđịnhFARC vẫnduy trì nguyện vọnghòabình
và sẽ chỉ sửdụngngôn từ làm vũ khí xâydựng tương lai.
Ông kêugọi: “Hỡi nhândânColombiamơướchòabình,
hãy tin tưởng chúng tôi.Hòabình sẽ chiến thắng”.
Hai tiếng sau, Tổng thốngSantos phát biểu trên truyền
hình tuyênbố“sẽ khôngđầuhàng và sẽ tiếp tục tìm kiếm
hòabình”.Ông khẳngđịnh thỏa thuậnhòabình cóhiệu
lực từngày29-8 vẫn cònhiệu lực.Ôngđã triệu tậpgấp rút
cácnhàđàmphán của chínhphủđểngày3-10 tiếp xúc với
các lãnhđạoFARCnhằm tìm kiếmgiải pháp cứu vãn thỏa
thuậnhòabìnhđã ký kết.
Ông kêugọi các lực lượng chính trị thamgiađối thoại
quốcgiađểquyết định conđườngphải đi theo. Lời kêugọi
nàynhắmđến cựuTổng thốngAlvaroUribe (năm2002-
2010).ÔngUribeđã khôngngừng chỉ trích kếhoạchđàm
phánhòabình củangười kếnhiệm.Ông chỉ trích chínhphủ
quánhượngbộFARC và yêu cầuđàmphán lại. Chínhông
là lá cờđầu của cánhnói “không” với trưng cầu ýdân.
Nhàphân tíchAlvaroForeronhậnđịnh: “Từnayhòa
bìnhphụ thuộc vào các kẻ thù khôngđội trời chunggồm
AlvaroUribe vàFARC”.ÔngUribeđã từngmuốn
đưa các thủ lĩnhFARC vào tù thì đàmphán lại làmgì
có lối ra!
TNL
NgàybuồnchodântộcColombia!
tác chặt chẽ với chính phủ
Philippines để đáp ứng các
mối quan tâm Philippines
có thể có”.
Songsong theođó,Reuters
đưa tincùngngày2-10,Tổng
thốngDutertechobiếtôngđã
nhậnđược sựủnghộ từNga
vàTrungQuốckhi ông than
phiềnvớihainướcnàyvềMỹ.
Ông kể cuộc gặp với Thủ
tướngNgaDmitryMedvedev
bênlềhộinghịcấpcaoASEAN
ởLào hồi đầu tháng 9: “Tôi
đãgặpôngMedvedev…Tôi
đã nói với ông ấy tình hình
rằnghọ tạokhókhăncho tôi,
họ thiếu tôn trọng và họ vô
liêmsỉ.Ôngấynói:Mỹ lànhư
thế.Chúng tôi sẽgiúpngài”.
Ông cho biết ông cũng đã
nêu thái độphảnđốiMỹvới
TrungQuốc vàTrungQuốc
khuyênPhilippinessẽchẳng
được lợi lộcgìkhiởbêncạnh
Mỹ. Ông không nêu rõ nói
với quan chức Trung Quốc
nàovà khi nào.
Trongkhi đó tạiNhật, báo
Japan Times
ngày 3-10 đưa
tin chính phủNhật chuẩn bị
trình Quốc hội phê chuẩn
Thỏa thuận thunhậnvàdịch
vụhỗ tương (ACSA) sửađổi
nhằm chia sẻ hậu cần với
quân độiMỹ.
Trước đó, hai bên đã ký
kết thỏa thuận hôm 26-9.
Với thỏa thuận này, các lực
lượngphòngvệ củaNhật sẽ
phụ tráchcungcấpđạndược
cho quân đội Mỹ trong khu
vực chiến sự.
Nhật cũngcó thểcungcấp
nhiên liệu cho các tàu chiến
vàmáy bay quân sựMỹmà
khôngcầnQuốchộiphảicho
phép từngchuyếnnhư trước.
Theo
Japan Times
, thỏa
thuận nêu trên có thể sẽ bị
các đảng đối lập chỉ trích,
đặc biệt là đảng Dân chủ.
Đảngnàyđangđấu tranhđể
hủy bỏ luật an ninh có hiệu
lực từ tháng3nhằmmở rộng
vai trò của lực lượng phòng
vệNhật ra nước ngoài.
Nhật đã đàm phán thỏa
thuận hỗ trợ hậu cần tương
tựvớiAnh,PhápvàCanada.
Ngoài ra, Nhật cũng đang
nhắmđếnmột thỏa thuậnhỗ
trợ hậu cần như thế với các
nướcĐôngNamÁ để ngăn
chặn Trung Quốc ở biển
Đông. Một quan chức Bộ
Quốc phòng Nhật cho biết
một thỏa thuận như vậy sẽ
thúcđẩyanninhhànghải.
n
GiảiNobel Yhọc2016giúphiểu rõ
bệnh tật và tuổi già
Nhà sinhhọc người NhậtYoshinoriOhsumi
(ảnh)
,
71 tuổi, đã được traogiải NobelYhọc hôm3-10vì
đã có công làm rõ các cơ chế của hiện tượng tự tiêu
(tự ăn chínhmình), tức tiến trình của các tế bào tự
hủyhoại và biếnđổi thành tế bàomới.
Theo thông
báo củaViện
Karolinska ở
ThụyĐiển, công
trình nghiên cứu
củaYoshinori
Ohsumi rất quan
trọngđể hiểu
rõ vì sao các tế
bào tái tạo, vì
sao cơ thể già đi và cơ thể phảnứng thế nào khi bị
đói hay khi nhiễmbệnh. Thông báođánh giá: “Tình
trạng đột biếngen của hiện tượng tự tiêu có thể gây
ra bệnh và tiến trình tự tiêu có liênquanđếnnhiều
chứng bệnhnhưung thư, các bệnhvề thầnkinh”.
Khái niệm “tự tiêu” xuất hiện trong những năm
1960 khi lần đầu tiên các nhà nghiên cứuquan sát
thấy các tế bào tự hủy diệt bằng cách chuyển các
chất của tế bào sang “ngăn tái tạo” được gọi là tiêu
thể (lysosome). Kiến thức về hiện tượngnày còn
hạn chế chođến đầunhữngnăm1960, khiYoshinori
Ohsumi nghiên cứuvà nhậndiện các gen của hiện
tượng tự tiêu.
YoshinoriOhsumi sinh tại Fukuoka, lấy bằng tiến
sĩ năm 1964 tạiĐHTokyo. Sauba nămnghiên cứu
ởĐHRockefeller tại NewYork, ông vềTokyomở
phòng thí nghiệm riêng. Từnăm 2009, ông là giáo
sưViệnCôngnghệTokyo.
TNL
Tổng thốngPutinngừnghủychất
phóngxạplutonium
Reuters đưa tinngày3-10, Tổng thốngNga Putin
đã ký sắc lệnhngừng thực hiệnThỏa thuậnSử dụng
và quản lýPlutonium (PMDA).
Sắc lệnh giải thích lýdongừng thỏa thuậnPMDA
vìmôi trường cơbản đã thayđổi,mối đe dọa về ổn
định chiến lược phát sinhvàMỹđã đưa ra các sáng
kiến không thân thiệnvớiNga. Ngoài ra,Mỹkhông
đủkhả nănghoàn thành camkết loại trừplutonium
saukhi kýkết các điềuước quốc tế.
Thỏa thuậnPMDAđượcNgoại trưởngNga
SergeyLavrovvà người đồng cấpMỹHillary
Clinton ký kết năm2000, dự kiếnNga vàMỹmỗi
bên loại trừ34 tấnplutonium quân sựdự trữ trong
chiến tranh lạnh bằng cách sử dụngvào các lòphản
ứng hạt nhân. Lúc bấygiờbàHillaryClinton cho
biết số lượng plutoniumđủđể sản xuất 17.000quả
bomhạt nhân.
Theođài truyềnhìnhRT (Nga), Nga không thỏa
mãn với cách thứcMỹquản lýkho trữplutonim bởi
Mỹ cho rằng sẽ rẻ tiềnhơn nếupha trộn chất phóng
xạ với nhiều sảnphẩm khác. Trong khi đó, thỏa
thuậnPMDAyêu cầuphải dùng lòphảnứnghạt
nhân để tái sửdụngplutonium.
DT
