CHỦNHẬT 23-10-2016
3
TUẦN THỜI SỰ
Luật&Đời
Sựthật,đạo lývà luậtpháp
Tôi làmviệc trong lĩnhvực sảnxuất hàngxuất khẩunêncũng
duhành theo sảnphẩmcủamìnhđếnnhiềunước, saucôngviệc
luôn luôn lànhững trảinghiệmvănhóaẩm thựcvớikháchhàng,
màchúng tôi thường trở thànhnhữngngườibạn tri âm.Rấtnhiều
lần các bạnĐức rủ tôi đi ănmónViệt và thật bất ngờ khi các
bạn luônnhắcvềnướcmắm.Có thểđó làcáchđối đãi tôn trọng
khách - là tôi - từnửavòngTrái đất đến thămcông tyhọ.Nhưng
phải thừa nhận là nói đến ẩm thựcViệt là nói đếnnước
mắm.
Nhiềubài báovềẩm thực trêncác tạpchí nổi tiếngcònví von
rằngnói đếnPháp thì nhớ rượuvang, nướcÝ thì ôliuvànói đến
ViệtNam thì nướcmắm.Thậmchí trênblogẩm thựccủa tạpchí
NewYorkTimes
cònví vonvềmột loại nướcmắmPhúQuốc là
“thử nướcmắm như thử rượuvang”.
Ấyvậymàmấyhômnaycónhững liênminhhiệphội - truyền
thông - doanh nghiệp (DN) lại đang dùng nghiệp vụ tiếp thị và
kinh phí khổng lồ để “dựng” lên sự thật khác về nước mắm
truyền thống:Làmnướcmắmkiểuôngbà làchứa thạch tínđộc
hại. Họ nóimột nửa vế của sự thật, rằng nướcmắm có độ đạm
cao sẽ có thạch tín (asen) nhưngđó là thạch tínhữu cơ có trong
cá và vô hại.
Ở các công ty có truyền thống và tầm nhìn dài hạn, họ luôn
chonhânviênvà nhà cung cấpphải học và tuân thủbộquy tắc
ứng xử hay còn gọi là bộ quy tắc đạo đức, trong đó thường có
dòngđầu
“hoạt độngkinhdoanhcôngbằng, trung thực, cóđạo
đức...”
. Các bộ quy tắc ứng xử này có nhiệm vụ khi gặp tình
huốngkhóxử, khi bănkhoănvới hànhvi có thểkhôngvi phạm
pháp luật nhưng ảnh hưởng đến cộng đồng thì có nên làm hay
không... Câu trả lời sẽ là không nếu nó vi phạm đạo đức, sự
trung thực củaDN.
Không dừng lại ở khía cạnh đạo đức,
các hành vi của DN
đang tiếnhành chiếndịch “đánh”nướcmắm truyền thống
kiađangviphạmnhiềuđiềukhoảncủaLuậtCạnh tranh
.Các
báophản ảnhhiện tượng cóhãngphotocopyvà phát danh sách
các hãng nướcmắm có hàm lượng asen vượt ngưỡng, khuyến
cáo rằng sẽgâyđộchại, chocác tiểu thươngvàngười tiêudùng
ở các chợ, kèm theoquảng cáonước chấm côngnghiệp của họ
là an toàn thạch tín. Hànhvi này rõ ràngvi phạmĐiều43Luật
Cạnh tranh:
“CấmDNgièmphaDNkhácbằnghànhvi trực tiếp
hoặcgián tiếpđưara thông tinkhông trung thực,gâyảnhhưởng
xấu đến uy tín, tình trạng tài chính và hoạt động kinh doanh
củaDN đó”
. Ngoài ra, cảĐiều 44 cũng nêu rõ:
“CấmDN gây
rối hoạt động kinhdoanhhợppháp củaDN khác bằnghành vi
trực tiếp hoặc gián tiếp cản trở, làm gián đoạn hoạt động kinh
doanh củaDNđó”.
Nghiêm trọng hơn, các quảng cáo in toàn trang trên các báo
lớn củaDNnước chấm côngnghiệpnàyvi phạmĐiều45Luật
Cạnh tranh:
“Quảng cáo nhằm cạnh tranh không lành mạnh
với cácnội dunggâynhầm lẫnvềquyđịnhcủaquychuẩnquốc
giaQCVN8-2:2011/BYTvềasen trongnướcmắm”.
Quychuẩn
này chỉ quy định hàm lượng asen vô cơ, không có asen hữu cơ
nhưng quảng cáo ghi mậpmờ về hàm lượng 1mg/lít và nhấn
mạnh về an toàn thạch tín.
Bàn thêmvềđơnvị khảo sát vềnướcmắm làVinastas, ít nhất
đơn vị này đã vi phạmThông tư 16/2009/TT-BKHCN của Bộ
KH&CN về phương pháp lấymẫu được Quy chuẩnQuốc gia
QCVN 8-2:2011/BYTquyđịnh tạimục 6.2.2:
“Mẫuhàng hóa
saukhi lấyphải đượcniêmphongcóchữkýcủangười lấymẫu,
đại diện cơ sở được lấymẫu”.
Vì theoVinastas, mẫu do cuộc
khảo sát này là“muamẫunhưngười tiêudùngbình thường” tại
các chợ, siêu thị trên thị trường.
Nếu không niêm phong, ai biết nhân viên đi lấymẫu bỏ gì
vào trongnướcmắm?
Hơn nữa, nếu xét trênmức độ hậu quả gây ra cho xã hội là
nghiêm trọng, các cơ quan tư pháp có thể truy cứu các hành vi
được quyđịnh trongBLHS chonhữnghoạt động trái pháp luật
củaDN này.
Dưới góc độngười tiêudùnghằngngày, tôi không tinnhững
người dân biển chân chất làm nướcmắm ở khắp nơi nhưPhan
Thiết, CàNá, PhúQuốc, NhaTrang, LongHải... có thể làm ra
những thứđộc hại choxóm làng, bà con, đồng loại.
Cũngchắcchắnmột điều rằnghọkhôngcóđộngcơvànhững
chiêu tròbôi xấunướcmắm truyền thốnggiốngnhưđụngchạm
đếnniềm tựhàovề truyền thốngẩm thựcViệt
,
chêôngbàmình
ănbẩn, chêmìnhnhà quê.
NGUYỄNTHANHHẢI
thống là“nhữngdấuhiệubất lương”
vềsựcâukếtgiữadoanhnghiệpvà
báo chí trongvụnày.
Tựhủyhoại hìnhảnh
Nếuđây làkịchbảnđượcdoanh
nghiệpvà các chuyên gia tư vấn
truyền thông thươnghiệudựng lên
thì có lẽ họđã không lườnghết sự
thể lại ranỗinày.Thứnhất,họquên
rằngnướcmắm truyền thốngchứa
trongnóvănhóavàdântộctính.Nếu
lập “Hội những người yêumắm”,
nó có thể có số hội viên đông hơn
bất kỳ hội đoàn nào ở xứ này. Sai
lầm khi cho rằng nướcmắm công
nghiệp có thểmột sớmmột chiều
thayđổihìnhảnhnhữngnhàchượp
PhúQuốc, PhanThiết, CàNá.
Thứ hai, khi những gian dối,
mậpmờ trong việc công bố hàm
lượng asen bị lật tẩy, chiêu trò
lợi dụng thông tin “chính thống”
ban đầu (nhân danh đạo lý, hội
hè, kiểm nghiệm) nhanh chóng bị
phơi bày. Quy trình kiểm nghiệm
tự phát, công bố ỡm ờ bị vạch ra.
Cho dù phó tổng thư kýVinastas
khẳng định việc kiểm nghiệm ấy
là độc lập thì dư luận vẫn không
tranh cãi,mặcđịnh luôn làđại gia
nước chấm đứng sau.
Giờ thì sao?Mạng xã hội điều
chỉnhhànhvi tiêudùngnhanhhơn
bất kỳ báo nào. Đôi khi người ta
chấpnhậnnướcmắmcôngnghiệp
rồi nhưnganhchơi tròbẩnđểgiết
chếthồncốtViệt trongmắm truyền
thống, làmngưdân thêmkhốnkhổ
vàđịnhnghĩa lại nướcmắmbằng
“nướcmàu hóa chất hương cá an
toàn không asen” thì anh tự sát.
Haynói đúnghơn, tựbôi xấuhình
ảnh mình. Người ta có thể tin là
anhbảovệngười tiêudùngkhông
khi anh rút daođâmchết ânnhân?
Gọi nướcmắm truyền thống làân
nhân bởi nếuViệt Nam không có
nước mắm và thói quen ăn nước
mắm, anh biết ăn theo cái gì để
làmnướcmắmcôngnghiệp?Trong
mắt người tiêu dùng, giờ ăn theo
cóchỗđứng rồi, anhmuốnphácả
giacangnghề làmnướcmắm…
Thủtướnggiao4bộ làmrõ
thôngtinvềnướcmắm
(PL)-VănphòngChínhphủvừa cóvănbản truyền
đạt ýkiến chỉ đạo củaThủ tướngNguyễnXuânPhúc
liênquanđếnviệc thông tinvềchất lượngnướcmắm.
Theo đó, xét đề nghị củaHiệp hội Chế biến vàXuất
khẩuThủy sảnViệt Nam vàmột số hiệp hội, hội tại
bản kiến nghị ngày 20-10 về việc xử lý, ngăn ngừa
những hành động gây thiệt hại đến ngành sản xuất
nướcmắm truyền thốngcủaViệtNam,Thủ tướnggiao
Bộ NN&PTNT chủ trì, phối hợp với BộY tế để có
ngay thông tin chính thức, côngkhai, rõ ràng, đầyđủ
tới nhândânvề loại vàhàm lượng asen an toàn trong
sảnphẩmnướcmắmcũngnhưcác thông tincần thiết
khác liênquan, tránhgâyhoangmang trongdư luận.
Thủ tướng giaoBộCôngThương chủ trì, phối hợp
vớicáccơquan liênquanxemxétcụ thểviệcchấphành
cácquyđịnhpháp luật trongquá trìnhđưa thông tin trên
báo chí củaHộiTiêu chuẩnvàBảovệngười tiêudùng
Việt Nam (Vinastas), xử lý nghiêm các sai phạm (nếu
có). BộTT&TTkiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi
viphạmquyđịnhpháp luậtvềhoạtđộngbáochíđốivới
trườnghợpnêu trên.Thủ tướngyêucầucácbộ,cơquan
liênquanbáocáokết quảxử lý trướcngày10-11.
QA
BộtrưởngCôngan:Xử lýviệc
gâyhoangmangvàcạnhtranh
bấtchính
(PL)- Bộ trưởngBộCông anTôLâm đã thông tin
nhưvậyvới báo chí bên lềphiênhọpQuốchội chiều
22-10. Ông cho biết Bộ Công an đã bàn bạc với Bộ
TT&TTvềvấnđềnày, đồng thờiBộCôngancũngđã
phânmột thứ trưởngphụ tráchđểđiều tra làm rõ. “Ai
đưa ra thông tinsai sự thật,gâyhoangmang trongnhân
dân thì cũng phải xem xét. Nếu có sự vi phạm pháp
luật, cạnh tranh không lànhmạnh thì cũng phải điều
tra, xử lý nghiêm” - Bộ trưởngTôLâm nhấnmạnh.
Bộ trưởngTôLâmkhẳngđịnh tấtcảchuyệnviphạm
luậtphápđềuphảiđượcxemxét, tùyviphạmđóởmức
độ“vi phạmhànhchính thì xử lýhànhchính, vi phạm
hình sự thì xử lýhình sự”.Ôngcho rằngqua thông tin
doHội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng công
bốđãkhiếnnhữnghộ làmnướcmắm truyền thốngbị
thiệt hại nặng nề, thậm chí xuất hiện tình trạng đẩy
nướcmắm truyền thống rakhỏi siêu thị…Đó lànhững
hiện tượnggâyảnhhưởngxãhội cầnphải nghiêncứu
để xử lý. Theo đó, Bộ Công an sẽ phối hợp với Bộ
TT&TT cùng nhiều cơ quan chức năng liên quan để
xử lý vụ việc.
TRỌNGPHÚ
ĐỖHÒA
,GiámđốcCôngtytưvấnTinhHoaQuảnTrị
:
Thayđổinhậnthức,độcbá
thịtrườngnướcmắm
Họđang cố tái địnhnghĩa lại sảnphẩmnướcmắm
trên thị trườngViệt Nam, từ “Nướcmắm ngon phải
là nướcmắm làm từ cá nguyên chất với độđạm cao”
thành “Nướcmắm ngon phải là nước chấm an toàn
và rất thơmmùi cá”.
“Nhưvậynếuhọthànhcôngvớichiến lượcnày,tức
họ thayđổi đượcnhận thức củangười tiêudùngvề
“nướcmắmngon”thìhọsẽdễdàng loạiđượcgầnhết
cácđốithủtruyềnthốngrakhỏicácbếpănViệtNam”.
NGUYỄNPHẠMKHÁNHVÂN
,
chuyêngiatruyềnthông
:
Đánh lừangườibìnhdân
Rất nhiều người hỏi tại sao Masan vẫn tung ra
quảng cáo dù cư dânmạng đã lật tẩy hết các chiêu
trò của họ? Không phải họ lỡ book media rồi thì
phải tung quảng cáo ramà thậm chí họ còn có thể
đẩy sớm hơn thời hạn, để rút ngắn cao trào khủng
hoảng và bởi một điều đơn giản “những người
đầy lý luận phân tích chiến dịch này không phải
đối tượng khách hàng của họ”. Đối tượng của họ
là số đông, những người dân tỉnh, khách hàng TP
ít kiến thức, những người bán hàng ăn hoặc đơn
giản là mua đại.
Chuyêngianói
-Bộtnêmkhôngbộtngọtchứa…siêubộtngọt:
Nửacuốinăm2008, từ tâm lýsợbộtngọtcủa
người tiêudùng,Masan liên tụcquảngcáosản
phẩm“hạtnêmkhôngbộtngọtChin-Su”.Tuy
nhiên, trongđó lại chứa…nhữngchấtđiềuvị có
độngọt lớnhơnbộtngọtnhiều lần (báo
NgườiLao
Động
14-10-2008).
-Mìkhoai tâychỉ1%khoai tây
:Năm2014,
Masanđưa raquảngcáokhẳngđịnhmì khoai tây
không lobịnóng.Tuynhiên, trong thànhphần
ghi saugóimì cho thấykhoai tâychỉ chiếm tỉ lệ
10g/kg, tươngđương... 1%.
-MìTiếnVuachứaphẩmmàuđộchại
:Trong
đoạnquảngcáosảnphẩmmìTiếnVuabòcải
chuacủaMasan, sợimì khôngphẩmmàuđộc
hại E102,đoạnquảngcáocònnhấnmạnhvề
tácđộngcủachấtE102đếnsứckhỏeconngười.
Trongkhi sự thật thìmìTiếnVua (loại cũ) vàmì
OmachiđềuchứaE102vàghi rõ ràng thành
phần:Màu tổnghợpTartranzine102 (E102).
-Nướcchấmcángừchỉcó…cácơm
:Nướcchấm
củaMasancũngsửdụngchất tạomàuHT155đã
bị cấmsửdụngởnhiềunướcvì có thểảnhhưởng
lớnđếnsứckhỏe.Trongđó, cácsảnphẩmcủa
NamNgưquảngcáochiếtxuất100% từcángừ
nguyênchấtnhưng trênbaobì củachainước
mắmNamNgư, thànhphầnđượcghigồm: nước,
muối,đạmcácơm,đường, chấtđiềuvị, chất
bảoquản, chấtổnđịnh,màu tổnghợp (HT155)...
Trongquảngcáo,Masan tuyệtnhiênbỏquachất
tổnghợpHT155.
(Theo
KiếnThức
)
Mộtsốchiêutròtruyềnthông liênquanđếnMasan
