11
Kinh tế -
ThứBảy2-11-2019
Trung Quốc, Mỹ là khách hàng lớn nhất
của DN TP.HCM
Theo thống kê của Sở Công Thương TP.HCM, chín tháng đầu năm 2019, kim ngạch xuất
khẩu của TP đạt gần 31 tỉ USD, tăng 9,5% so với cùng kỳ năm trước.
Dự kiến năm 2019 kim ngạch xuất khẩu sản phẩm máy tính, linh kiện điện tử ước đạt 10
tỉ USD; dệt may hơn 4 tỉ USD; giày dép 1,9 tỉ USD; máy móc, thiết bị, dụng cụ khoảng 1,6 tỉ
USD và nhiều mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 500 triệu USD/năm như gạo, thủy hải
sản, hàng rau quả, phương tiện vận tải và phụ tùng…
Trung Quốc và Mỹ là hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của TP.HCM. Kế đến là Nhật Bản,
Hong Kong, Hàn Quốc, Đức, Hà Lan, Ấn Độ...
TP.HCM nên lựa chọn một
sản phẩm không dùng nhiều
lao động mà dùng nhiều chất
xám, những sản phẩmmang
tính R&D (nghiên cứu và phát
triển), thế mạnh riêng để chiếm
lĩnh được thị trường.
QUANGHUY
T
rong nhiều năm qua TP.HCM luôn dẫn
đầu cả nước về kim ngạch xuất khẩu,
thế nhưng tốc độ tăng trưởng xuất khẩu
của thành phố có dấu hiệu chững lại, cơ cấu
xuất khẩu chậm chuyển dịch. Theo góp ý
của doanh nghiệp (DN) và các chuyên gia,
thành phố cần có các giải pháp đồng bộ
trong phát hiện hệ thống hạ tầng logistics,
thúc đẩy các nhóm sản phẩm xuất khẩu có
lợi thế so sánh và giá trị kinh tế cao.
Ông
LÊ DUY HIỆP,
Chủ tịch Hiệp hội DN
Logistics Việt Nam:
Phải giảm chi phí
logistics
Chi phí logistics hiện
nay của Việt Nam và cả
TP.HCM vẫn rất cao nếu so với các nước
trong khu vực và trên thế giới. Riêng với
TP.HCM, ngành logistics chiếm tỉ trọng
lớn nhất cả nước với 65%, muốn thúc đẩy
xuất khẩu thì cần giảm chi phí logistics. Tuy
nhiên, cơ sở hạ tầng vẫn chưa đáp ứng được
đối với ngành logistics. Thứ hai là tình trạng
kẹt xe, dẫn đến cấm xe vận tải hàng hóa trong
những giờ nhất định. Một xe tải có thể vận
chuyển ba chuyến hàng mỗi ngày nhưng với
tình trạng kẹt xe, kẹt cảng thì chỉ có thể vận
chuyển một chuyến/ngày.
Thứ ba là thiếu sự kết nối các phương
thức vận tải, mất cân đối về lượng hàng
hóa được vận chuyển giữa các cảng. Hầu
hết các hàng hóa xuất khẩu tập trung nhiều
nhất ở cảng Cát Lái dẫn đến kẹt cảng, trong
khi các cảng khác như cảng Hiệp Phước
lượng hàng hóa lại rất ít do đường kết nối.
Rồi hàng không cũng chung cảnh kẹt vì sân
bay Tân Sơn Nhất không thể mở rộng thêm,
số lượng đường băng cất, hạ cánh hạn chế,
chi phí cao.
Cùng với đó là TP chưa có quy hoạch tổng
thể bài bản về logistics và thiếu quỹ đất cho
logistics. Muốn thúc đẩy xuất khẩu, TP.HCM
cần phải điều chỉnh lại các khu vực cảng,
ứng dụng công nghệ, rút ngắn thời gian, tăng
liên kết vùng...
Ngoài ra, TP.HCM cần giảm tỉ lệ vận
chuyển hàng hóa bằng đường bộ, tăng tỉ lệ
vận chyển bằng đường thủy nội địa. Muốn
vậy TP.HCM phải đánh giá lại năng lực của
các cụm cảng trước khi có quyết định di dời,
tránh lãng phí đầu tư. Cụ thể như cụm cảng
IDC Trường Thọ nằm ở vị trí chiến lược kết
nối TP.HCM - Bình Dương - Đồng Nai, năng
lực vận chuyển hàng hóa đều tăng hằng năm.
Tăng sức cho “con tàu”
xuất khẩu TP.HCM
Các chuyên gia cho rằng cần quy hoạch lại hệ thống cảng biển và cơ sở hạ tầng logistics, tăng cường khả năng
kết nối giao thông đến các vùng sản xuất hàng hóa xuất khẩu, biến TP.HCM thành trung tâmdịch vụ xuất
khẩu cả vùng.
Năm 2018, có tới gần 2,8 triệu container lưu
thông qua cụm cảng IDC này, vì vậy cần cân
nhắc khi dời tới một vị trí khác.
Ông
PHẠMHẢILONG,
Tổng giám đốc Công
ty cổ phần Thực phẩm
Agrex
Saigon:
Cần chính sách
hỗ trợ DN
tăng năng suất
lao động
Muốn xuất khẩu hàng hóa vào thị trường
khó tính như Nhật, EU, Mỹ quy định đều
rất chặt chẽ, DN phải có các giấy tờ chứng
minh năng lực và được các tổ chức quốc tế
xác nhận. Đáp ứng các điều kiện thì DN mới
có “visa” giấy thông hành xuất hàng vào thị
trường đó.
Chính vì vậy, DN xuất khẩu phải minh
bạch trong quản trị và kiểm soát nguồn gốc
nguyên liệu tốt, nghĩa là năng lực quản trị
và điều hành trong sản xuất phải chuẩn.
Sau đó là tăng cường cạnh tranh bằng đầu
tư công nghệ máy móc cả phần mềm và
phần cứng. Cuối cùng, DN phải trả lương
bổng thỏa đáng và chăm lo đời sống người
lao động tốt.
Tuy nhiên, khó khăn đối với DN xuất khẩu
hiện nay là thiếu lao động và bị kiểm soát
về giờ làm thêm trong năm không được quá
300 giờ. Vì thế đã làm hạn chế năng suất lao
động và thu nhập công nhân cũng thấp đi.
Muốn xuất khẩu nhiều thì phải làm nhiều,
tăng năng suất lao động mới theo kịp các
nước trong khu vực.
TP.HCM nên có chính sách ưu tiên hơn
cho DN xuất khẩu về cho thuê đất, giá điện
và giá nước, hệ thống hạ tầng cho cảng xuất
khẩu được nhanh chóng.
Bên cạnh đó, TP cũng cần hỗ trợ pháp lý
cho các DN xuất khẩu về việc làm nhà cho
công nhân ở để ổn định và thu hút lao động
vì hiện nay có DN có đất trống mà không
cách nào xây được nhà tạm cho công nhân ở.
Ông
NGUYỄN ĐÌNH
TÙNG,
Tổng giám đốc
Tập đoàn Vina T&T:
Tăng xúc tiến
thương mại
để mở rộng
thị trường
Để thúc đẩy xuất khẩu, TP.HCM hiện nay
phải cạnh tranh với nhiều địa phương khác
nếu không muốn chậm lại. Lý do, nếu trước
đây TP.HCM có các thế mạnh về sân bay,
cảng biển, hạ tầng giao thông, thu hút các
DN xuất khẩu lớn nên kim ngạch xuất khẩu
luôn dẫn đầu là điều dễ hiểu. Thế nhưng vài
năm gần đây, nhiều DN xuất khẩu lại có xu
hướng dịch chuyển về các địa phương. Vì các
địa phương này đều đẩy mạnh phát triển các
khu công nghiệp, cơ sở hạ tầng, cửa khẩu,
cảng biển… Các địa phương còn có chính
sách thu hút, ưu đãi đối với các DN về đầu
tư, xuất khẩu, rất trọng DN.
Trong khi đó, dù TP.HCM hiện có những
chính sách hỗ trợ DN xuất khẩu, tuy nhiên
các điều kiện đưa ra để được hỗ trợ lại
không thực tế. Ví dụ để được hưởng ưu
đãi về chính sách xuất khẩu thì DN phải
có diện tích trồng trọt tại TP.HCM. Thế
nhưng thực tế thì quỹ đất cho nông nghiệp
tại TP.HCM rất ít, nhất là diện tích lớn. Vì
vậy, TP.HCM cần phải sửa đổi các điều kiện
để DN xuất khẩu được hưởng các chính
sách ưu đãi thực sự.
Ngoài ra, đối với DN xuất khẩu, TP.HCM
cần có chính sách hỗ trợ về xúc tiến thương
mại, gặp gỡ các đối tác nước ngoài tới
TP.HCMmuốn mua sản phẩm gì, tiêu chuẩn
chất lượng…TP cần kết nối, tổ chức các hội
thảo, hội nghị để DN có thể tìm kiếm thêm
nhiều khách hàng, mở rộng thị trường, tăng
kim ngạch xuất khẩu.
Ông
TRẦNVIỆTANH,
Phó Chủ tịch Hiệp hội
DN TP.HCM:
Lựachọnsảnphẩm
nhiều chất xám
Singapore rất thành
công trong phát triển
xuất khẩu, họ không xuất khẩu sản phẩm
thô, không xuất khẩu dệt may, da giày, lúa
gạo mà xuất khẩu công nghệ cao. Song song
đó, Singapore thu tiền cả thế giới về dịch vụ
xuất khẩu. TP.HCM có nhiều lợi thế về vị
trí, con người, cảng biển… có thể học hỏi
kinh nghiệm của Singapore, lựa chọn xuất
khẩu hay dịch vụ xuất khẩu - logistics, cái
nào là trọng điểm. TP.HCM nên lựa chọn
một sản phẩm không dùng nhiều lao động
mà dùng nhiều chất xám, những sản phẩm
mang tính R&D (nghiên cứu và phát triển),
thế mạnh riêng và cùng những nước có cùng
xuất phát điểm cạnh tranh mới chiếm lĩnh
được thị trường.
Một số ngành nghề phù hợp có thể lựa chọn
như cơ khí chế tạo (thiết bị nâng hạ, khuôn
mẫu, hệ thống máy chế biến gạo xuất khẩu,
hệ thống máy sản xuất mì ăn liền… được
nhiều nước đã mua của Việt Nam). Về dịch
vụ có dịch vụ tài chính, du lịch y tế (làm đẹp,
nha khoa), sản xuất, gia công phần mềm tin
học, thiết kế tạo mẫu…
Đồng thời TP cần có chính sách hỗ trợ thiết
thực như hỗ trợ một phần giá thuê đất trong
các khu công nghiệp; xây dựng và vận hành
hệ thống tập trung xử lý nước thải, chất thải
dài hạn cho DN; hỗ trợ làm thủ tục đầu tư và
mọi thủ tục liên quan cho DN thực hiện dự
án, hỗ trợ xây dựng thương hiệu…•
Công nhân làmviệc tại các khu công nghệ cao. Ảnh: QUANGHUY
