9
Họ đã nói
VIỆTHOA
N
gày20và 21-7, báo
Pháp
Luật TP.HCM
có một số
bài viết phản ánh việc
các đơn vị sự nghiệp công lập
tự chủ tài chính tại TP.HCM
đang có nguy cơ đối diện với
việc truy thu tiền thuê đất
“khủng”. Trong đó, trường
hợp đầu tiên là Phòng công
chứng (PCC) số 1 bị Chi cục
Thuế quận 1 truy thu tiền thuê
đất đến hơn 19 tỉ đồng. Sau
khi báo phản ánh, ngày 24-7,
Sở TN&MT đã tổ chức cuộc
họp với lãnh đạo Sở Tư pháp
và 10 đơn vị sự nghiệp công
lập tự chủ tài chính (gọi tắt
là đơn vị) thuộc sở, trong đó
có bảy PCC để tháo gỡ khó
khăn, vướng mắc.
Nhiều vướng mắc
cần làm rõ
Tại cuộc họp, các PCC đều
đồng thuận việc các đơn vị này
thuộc đối tượng thuê đất và nộp
tiền thuê đất theo quy định của
Luật Đất đai 2013. Tuy nhiên,
theo các PCC, xung quanh việc
thu tiền thuê đất cần phải làm
rõ nhiều vấn đề.
Theo ông Nguyễn Trí Hòa,
Trưởng PCC số 1, đơn vị này
thuộc đối tượng phải nộp tiền
thuê đất. Tuy nhiên, thời điểm
thu tiền phải được tính từ khi
đơn vị này được ký hợp đồng
thuê đất chứ không phải truy
thu từ năm 2014.
Để chứng minh, ông Hòa
viện dẫn khoản 8 Điều 3 Luật
Đất đai, Nhà nước quyết định
trao quyền sử dụng đất cho đối
tượng có nhu cầu sử dụng đất
thông qua hợp đồng cho thuê
quyền sử dụng đất.
Mặt khác, khoản 3 Điều 108
quy định thời điểm tính thu
tiền sử dụng đất, tiền thuê đất
là thời điểm Nhà nước quyết
định giao đất, cho thuê đất, cho
phép chuyểnmục đích sử dụng
đất, công nhận quyền sử dụng
đất. Ngoài ra, ông Hòa cũng
cho rằng trụ sở của các PCC
là trụ sở của đơn vị sự nghiệp
công lập cũng thuộc đối tượng
được xem xét miễn giảm tiền
thuê đất theo quy định tại Luật
Đất đai.
Trưởng PCC số 1 cũng dẫn
thêmquy định tại Điều 275 Bộ
luật Dân sự 2015, mọi nghĩa
vụ phát sinh từ căn cứ là hợp
đồng. “Theo khoản 2 Điều 60,
PCC số 1 phải được Nhà nước
giao đất không thu tiền sử dụng
ÔngNguyễn Trí Hòa, Trưởng phòng Công chứng số 1, đề nghị
Sở TN&MT, Cục Thuế cần xemxét việc truy thu tiền thuê đất.
Ảnh: VIỆTHOA
Sở Tài chính đề nghị
Sở TN&MT cần xác
định rõ đối tượng
thuê đất thì mới có
cơ sở xác định nguồn
nộp tiền thuê đất.
Liên quan đến việc truy thu
tiền thuê đất của các đơn vị sự
nghiệpcông lập tự chủ tài chính
thuộcSởTưpháphiệncònnhiều
vướng mắc. Vì vậy, đề nghị Cục
ThuếTP chỉ đạo các chi cục thuế
chưa ban hành thông báo thuế
đối với các cơ quan này. Đồng
thời, đề nghị Sở TN&MT nhanh
chóng xem xét cấp giấy chứng
nhận cho các đơn vị. Cùng với
đó, có văn bản báo cáo UBND
TP và trung ương về vướngmắc
trongquá trình thu tiền thuêđất
của các đơn vị sự nghiệp công
lập tự chủ tài chính.
Bà
PHAN THỊ BÌNH THUẬN
,
Phó Giám đốc Sở Tư pháp
Hai cách tính tiền thuê đất chênh lệch
nhau hơn chục tỉ đồng
PCC số 1 là đơn vị đầu tiên bị truy thu tiền thuê đất trong thời
gian nămnăm (từ năm2014 đến 2019). Số tiền này cộng với số
tiềnphạtchậmnộplênđếnhơn19tỉđồng.Hiệnnay,ChicụcThuế
quận 1 đã tạm dừng quyết định cưỡng chế nộp tiền thuê đất.
Tuy nhiên, cơ quan này tiếp tục ban hành thông báo thuế
khác, điều chỉnh thông báo thuế trước đó. Theo đó, số tiền truy
thu từ 19 tỉ đồng giảm xuống còn hơn 4,6 tỉ đồng. Việc truy thu
được tính từngày 1-7-2014 (thời điểmLuật Đất đai 2013 cóhiệu
lực) được tính lại từ năm2017 đến năm2019 (thời điểmPCC số
1 được giao quyền tự chịu trách nhiệmvề tài chính, là đơn vị có
thu tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư).
TP.HCM: Chưa chốt vụ truy thu
tiền thuê đất “khủng”
Hai sở Tư pháp và TN&MT đề nghị cơ quan thuế tạm thời chưa ban hành thông báo thuế đối với
các phòng công chứng để giải quyết vướngmắc.
đất trước ngày Luật Đất đai có
hiệu lực thì phải chuyển sang
thuê đất và phải nộp tiền thuê
đất. Tuy nhiên, cơ quan chúng
tôi chưa từng được Nhà nước
giao đất, cũng chưa được ký
hợp đồng thuê đất. Vì vậy, tôi
đề nghị cầnphải xemxét lại thời
điểm thu tiền thuê đất đối với
PCC số 1 cũng như sáu PCC
còn lại” - ông Hòa nói.
Cũng theo ông Hòa, nếu
trong trường hợp phải thu thì
cơ quan này phải lấy từ nguồn
nào để nộp. Bởi mọi kế hoạch
chi tiêu đều phải dự trù từ đầu
năm. Đến cuối năm thì Sở Tài
chính đều duyệt quyết toán chi.
Vì vậy, nếu bị truy thu thì cơ
quan này không biết phải lấy
từ nguồn nào để nộp.
Chưa làm thủ tục
miễn giảm vì chưa
hoàn thiện pháp lý
Liên quan đến việc miễn
giảm tiền thuê đất của các
PCC, Cục Thuế TP cho biết
các PCC thuộc đối tượng được
miễn giảm. Thời điểm miễn
giảm sẽ căn cứ vào thời điểm
nộp hồ sơ đề nghị miễn giảm.
Trong đó, một trong những
điều kiện bắt buộc là phải có
quyết định giao đất hoặc hợp
đồng thuê đất.
Cục Thuế TP cũng cho biết
việc miễn giảm sẽ được tính
từ thời điểm nộp thủ tục miễn
giảm cho đến hết thời gian
thuê. Trường hợp nộp chậm
thì thời gian trước đó cũng
không được tính miễn giảm.
Tuy nhiên, theo Cục Thuế TP,
kể từ lúc Luật Đất đai có hiệu
lực đến nay, chưa có đơn vị
nào nộp thủ tục xin miễn giảm
tới cơ quan thuế. Vì vậy, cơ
quan này không có cơ sở để
xem xét.
Theo ông Đỗ Hà Hồng,
Trưởng PCC số 2, hiện nay các
PCC đã nộp hồ sơ để làm thủ
tục ký hợp đồng thuê đất. Tuy
nhiên, đến nay chưa có đơn vị
nào được ký hợp đồng. “Chúng
tôi cũng muốn nộp hồ sơ đề
nghị miễn giảm tiền thuê đất
nhưng hiện nay ngay cả hồ sơ
pháp lý về đất đai chưa được
hoàn thiện thì lấy đâu để nộp
hồ sơ xin miễn giảm?” - ông
Hồng đặt vấn đề.
Sở TN&MT cũng xác nhận
các cơ quan này đã nộp hồ
sơ làm thủ tục thuê đất tại Sở
TN&MT. Tuy nhiên, đây là
công sản nên thuộc đối tượng
phải sắp xếp lại tài sản nhà
nước. Sở này phải lấy ý kiến
các cơ quan, ban, ngành có liên
quan như Ban chỉ đạo 167, Sở
QH-KT, các quận/huyện…
Không thể xem
phòng công chứng
là đơn vị sản xuất,
kinh doanh
Theo Sở TN&MT, hiện nay
chưa có đơn vị nào được ký hợp
đồng thuê đất nhưng đều phải
nộp tiền thuê đất theo khoản
3 Điều 32 Nghị định 46/2014.
Theo quy định này, các đơn vị
đang thuê đất mà chưa được cơ
quan nhà nước có thẩm quyền
cho thuê đất, đang sử dụng đất
vào mục đích sản xuất, kinh
doanh nếu đã nhận được thông
báo thuế thì vẫn phải đóng, bất
kể là đã có hợp đồng thuê đất
hay chưa.
Đại diện Chi cục Thuế quận
1 cũng cho rằng các PCC dù
là đơn vị sự nghiệp công lập
nhưng việc thu phí công chứng
cũng là hoạt động sản xuất,
kinh doanh nên vẫn phải nộp
tiền thuê đất.
Không đồng tình với quan
điểmnày, các PCC đã viện dẫn
rất nhiều quy định tại Luật Đất
đai, Luật Quản lý tài sản công,
Luật Công chứng, Luật Phí và
lệ phí 2015… để khẳng định
các PCC không phải là đơn vị
sản xuất, kinh doanh. Vì vậy,
các PCC phải thuộc đối tượng
được miễn tiền thuê đất trong
suốt thời gian thuê.
Cụ thể, theo ông Hoàng
Mạnh Thắng, Trưởng PCC số
7, các PCC là đơn vị sự nghiệp
công lập tự đảmbảo chi thường
xuyên và chi đầu tư đều được
bố trí trụ sở để hoạt động. Qua
đó thực hiện chức năng, nhiệm
vụ theoquyết định thành lập của
mỗi đơn vị. “Các PCC không
sử dụngmột phần hoặc toàn bộ
diện tích nhà/đất vào mục đích
sản xuất, kinh doanh, dịch vụ,
cho thuê, liêndoanh, liênkết.Vì
vậy, không thể áp dụng khoản
3 Điều 32 Nghị định 46/2014
như Sở TN&MT và cơ quan
thuế nói” - ông Thắng nói.
Về việc truy thu tiền thuê
đất của PCC số 1 vừa qua, Cục
Thuế TPvà Chi cục Thuế quận
1 vẫn khẳng định các cơ quan
này thu tiền đúng theo quy
định của luật và các văn bản
của UBND TP, Sở TN&MT,
Sở Tài chính.
Tuy nhiên, SởTài chính cũng
cho hay sở này chỉ là đơn vị
cung cấp danh sách 212 đơn
vị theo chỉ đạo của UBND TP
chứ không có thẩm quyền xác
định đối tượng nào đủ điều kiện
thu hay không. Sở Tài chính
cũng chưa xác định được các
PCC nếu bị truy thu tiền thuê
đất thì sẽ chi theo nguồn nào,
do giữa Luật Đất đai và cơ chế
tự chủ của ngành tài chính có
sự khác biệt.
Vì vậy, SởTài chính đề nghị
Sở TN&MT cần xác định rõ
đối tượng thuê đất thì mới có
cơ sở xác định nguồn nộp tiền
thuê đất. “Nếu như cách truy
thu hiện nay là không hợp lý
và các PCC sẽ phải nộp khoản
tiền truy thu tiền thuê đất là rất
lớn. Có thể thấy qua PCC số
1, Chi cục Thuế quận 1 tính
riêng trong hai năm đã hơn
4,6 tỉ đồng” - đại diện Sở Tài
chính nói.
ÔngDưHuyQuang, Trưởng
phòngQuản lýđất, SởTN&MT,
cho biết việc thu tiền thuê đất
của các đơn vị sự nghiệp công
lập tự chủ tài chính là một vấn
đề mới, quá trình triển khai
cũng gặp nhiều vướng mắc.
“Sở TN&MT ghi nhận phản
ánh của các đơn vị và sẽ tổng
hợp, báo cáo UBND TP xem
xét, chỉ đạo xử lý. Trường hợp
vướngmắccầnhỏicơquantrung
ương thì sẽ sớm có văn bản xin
ý kiến” - ông Quang nói.
Ông Quang cũng đề nghị
cơ quan thuế trong thời gian
chờ giải quyết vướng mắc thì
tạm thời chưa thực hiện nghĩa
vụ thuế với các đơn vị có liên
quan, nhằm tránh trường hợp
như xảy ra tại PCC số 1.
Liênquanđếnviệchoàn thiện
hồ sơ pháp lý cho các PCC, ông
Quang khẳng định từ nay đến
cuối năm, SởTN&MT sẽ hoàn
tất hồ sơpháp lýcủa cácPCCđể
làmcơ sở ký hợp đồng thuê đất
và cấp giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất cho các đơn vị.•
ÔngDưHuyQuang, Trưởng
phòngQuản lý đất, Sở TN&MT,
trao đổi với các đơn vị tại cuộc
họp. Ảnh: VIỆTHOA
