11
Kinh tế -
ThứSáu 4-11-2022
Bài toán thiếu xăng có lẽ nên
giải bằng cơ chế thị trường
Việc sửa đổi Nghị định 95/2021 về kinh doanh xăng dầu nên được thực hiện theo hướng thay đổi toàn diện,
không chỉ dừng ở việc đưamặt hàng này về một đầumối quản lý.
ANHIỀN
K
hông thể để tình trạng
thiếuhụt nguồn cungkéo
dài, cửa hàng xăng dầu
đóng cửa, tối 2-11, Thủ tướng
Chính phủ tiếp tục có công
điện yêu cầu các bộ, ngành…
đảm bảo thị trường xăng dầu
hoạt động ổn định trong mọi
tình huống. Hy vọng rằng sau
chỉ đạo của lãnh đạo Chính
phủ, thị trường xăng dầu sẽ
sớm ổn định trở lại.
Suýt phải nghỉ chợ vì
không mua được xăng
Chị Phạm Ánh Tuyết (ngụ
huyện Đan Phượng, Hà Nội)
mưu sinh bằng nghề buôn bán
hoa quả. Hằng ngày, 5-6 giờ
sáng, chị Tuyết phải dậy sớm
chở hoa quả ra chợ cách nhà
gần 20 km để bán.
Tối 1-11, như thường lệ,
chị Tuyết đi đổ xăng để
sáng hôm sau ra chợ sớm.
Thế nhưng dù đã đi tới 3-4
cây xăng trong xã và xã lân
cận, chị Tuyết vẫn không
mua được xăng vì cửa hàng
thông báo hết xăng hoặc đóng
cửa. Vừa gọi điện thoại cho
khách hàng thông báo sáng
hôm sau không thể giao hàng
vì không có xăng đi lại thì
may mắn chị xin được vài lít
xăng của người quen.
Cũng như chị Tuyết, anh
Hùng (ngụ quận Hà Đông,
Hà Nội) rất bất ngờ vì không
nghĩ thế kỷ 21 mà mua xăng
lại khó khăn đến thế. Trên
quãng đường 10 km từ quận
Cầu Giấy về quận Hà Đông,
anh Hùng đã đi qua năm cây
xăng nhưng vẫn không mua
được hàng.
Không chỉ HàNội mà ởmột
số địa phương khác, người
dân cũng phản ánh không
mua được xăng dầu. Sở Công
ThươngTP.HCMvừa công bố
báo cáo cho hay trong những
ngày qua vẫn còn tình trạng
nhiều doanh nghiệp có cửa
hàng bán lẻ xăng dầu đã đăng
ký mua hàng nhưng đơn vị
cung cấp chưa kịp cung cấp
hoặc cung cấp hạn chế. Đáng
lo ngại, tính đến 17 giờ ngày
1-11, trên địa bàn TP.HCM
đã có 111/550 cửa hàng thiếu
mặt hàng xăng.
Chia sẻ với
Pháp Luật
TP.HCM
, đại diện Bộ Công
Thương cho biết bộ đã cố gắng
hết sức để tháo gỡ khó khăn
và hỗ trợ doanh nghiệp tạo
nguồn xăng dầu. Tuy nhiên,
các khó khăn về tín dụng, tỉ
giá, chi phí… chưa thể giải
quyết ngay.
Để ứng cứu cho những địa
bàn đang thiếu hụt xăng dầu,
Bộ trưởng Bộ Công Thương
Nguyễn Hồng Diên vừa yêu
cầu các công ty như Tập
đoàn Dầu khí quốc gia, Tập
đoàn Xăng dầu Việt Nam,
Công ty cổ phần Xăng dầu
Sài Gòn… khẩn trương xem
xét để xuất dự trữ thương
mại. Bộ trưởng Diên cũng
đề nghị hai nhà máy lọc dầu
Nghi Sơn và Bình Sơn tiếp
tục tăng sản lượng sản xuất
và tăng sản lượng cung ứng
ra thị trường, đáp ứng nhu
cầu của đất nước.
Nóng ruột đợi
Bộ Tài chính điều chỉnh
chi phí
Một trong những nguyên
nhân chính dẫn đến tình trạng
đứt gãy, khan hiếm nguồn
cung xăng dầu ở một số khu
vực là do chi phí kinh doanh
xăng dầu thực tế chưa được
kịp thời cập nhật, phản ánh
đầy đủ trong công thức tính
giá. Cho nên các công ty nhập
khẩu hay kinh doanh xăng
dầu càng bán càng lỗ.
Dù chi phí này đã được
cập nhật hai lần từ đầu năm
đến nay nhưng do thị trường
biến động không ngừng nên
vẫn chưa đủ, chưa phù hợp
với thực tế. Phần điều chỉnh
chi phí này do Bộ Tài chính
đảm nhiệm.
Ngày 3-11, trao đổi với
báo chí, Bộ trưởng Bộ Tài
chính Hồ Đức Phớc cho hay
để tháo gỡ khó khăn cho các
công ty xăng dầu, bộ đang
tiếp tục cập nhật để tính chi
phí tính giá cơ sở xăng dầu.
Bộ cũng đã có công văn gửi
Bộ Công Thương yêu cầu
phối hợp cung cấp thông tin
để kịp thời điều chỉnh các chi
phí xăng dầu. Thế nhưng đến
nay bộ mới nhận được văn
bản kiến nghị của bảy công
ty đầu mối kinh doanh xăng
dầu và vẫn chưa nhận được
văn bản nêu ý kiến của Bộ
Công Thương về vấn đề này.
Đại diện Bộ Công Thương
thì cho biết trong ngày 3-11,
bộ có công văn gửi cho Bộ
Tài chính cung cấp thêm các
thông tin, số liệu cụ thể, đánh
giá làm rõ mức độ biến động
tăng bất thường của các khoản
chi phí xăng dầu. Trên cơ sở
đó, Bộ Tài chính có cơ sở
tổng hợp, đánh giá mức độ
biến động, có phương án điều
chỉnh cho phù hợp với thực tế
thị trường, tháo gỡ khó khăn
cho các công ty xăng dầu.
Đã đến lúc quản lý
xăng dầu bằng
cơ chế thị trường
Bên hành lang Quốc hội
chiều 2-11, Thủ tướng Chính
phủPhạmMinhChínhchohay
Chính phủ đã chỉ đạo các bộ,
ngành liên quan đánh giá lại,
trên cơ sở đó tính phương án
theo hướng thống nhất, quy
về một đầu mối, hướng là
giao cho Bộ Công Thương.
Bình luận về việc này, ông
Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp
hội Xăng dầu Việt Nam, cho
rằng đề xuất đưa xăng dầu về
một đầu mối quản lý là hợp
lý. Chỉ một mặt hàng mà liên
bộ Tài chính - Công Thương
cùng quản lý thì khó tránh
khỏi phức tạp về mặt thủ tục
hành chính, mất thêm thời
gian trao đổi và thống nhất.
Tuy nhiên, ông Bảo cho
rằng điều cần quan tâm hiện
nay không chỉ là xăng dầu sẽ
được bộ, ngành nào quản lý.
Bởi nếu định hướng chung về
quản lý mặt hàng này không
thay đổi theo cơ chế thị trường
thì bộ, ngành nào quản lý cũng
không tác động nhiều đến giá
cả và nguồn cung.
Phân tích sâu hơn, ông Bảo
nhấn mạnh việc trục trặc về
nguồn cung và biến động về
giá cả xăng dầu trong thời
gian qua không xuất phát
từ nguyên nhân mặt hàng
này do nhiều đầu mối quản
lý. Cuộc khủng hoảng năng
lượng toàn cầu bởi xung đột
Nga - Ukraine là tình huống dị
biệt, khó lường, không chính
sách nào bao phủ hết được.
Nhà kinh doanh đối mặt với
rủi ro, vừa nhập hàng hôm
trước, hôm sau đã lỗ. Không
phải họ gămhàng như dư luận
phản ánh mà yếu tố tâm lý
khiến họ chỉ nhập hàng vừa
đủ, dẫn đến có những thời
điểm thị trường khan hiếm.
Tuy vậy, nếu cơ quan quản
lý nhà nước điều hành theo
cơ chế thị trường, tôn trọng
quy luật thị trường, khuyến
khích các công ty, tổ chức kinh
doanh thì những vấn đề trên
sẽ bớt trầm trọng phần nào.
“Tôi cho rằng thời điểm
hiện tại đã hội tụ tương đối
đầy đủ yếu tố để đưa quản lý
xăng dầu về cơ chế thị trường,
theo quy luật thị trường. Việc
sửa đổi Nghị định 95/2021
nên được thực hiện theo
hướng thay đổi toàn diện theo
hướng trên, không chỉ dừng
ở việc đưa mặt hàng này về
một đầu mối quản lý” - ông
Bảo nhấn mạnh.•
Người dân đổ xăng tại một cây xăng ở quận Bình Thạnh, TP.HCM. Ảnh: HOÀNGGIANG
Nếu định hướng
chung về quản lý
xăng dầu không
thay đổi theo cơ chế
thị trường thì bộ,
ngành nào quản
lý cũng không tác
động nhiều đến giá
cả và nguồn cung.
Kiến nghị đã rất nhiều
nhưng không thấy sửa
Tập đoàn Xăng dầu Việt
Nam (Petrolimex) đã có văn
bản gửi Bộ Tài chính để báo
cáo về chi phí xăng dầu. Theo
Petrolimex, chi phí định mức
áp dụng trong công thức giá
cơ sở hiện nay đang thấp hơn
so với chi phí kinh doanh thực
tế bình quân đã được kiểm
toán 184-598 đồng/lít, tương
ứng khoảng 13%-39% đối với
giá bán lẻ các mặt hàng xăng
dầu và 33 đồng/lít, tương ứng
6% đối với giá bán buôn mặt
hàng dầu mazut. Cùng với đó,
nhiều khoản chi phí khác cũng
tăngcaobất thườngsovới định
mứchiệnhànhcủaNhànướcáp
dụng tính toán trong giá cơ sở.
Từ thực tế trên, Petrolimex
đề nghị Bộ Tài chính xem xét
điều chỉnh và phản ánh kịp
thời tại chu kỳ điều hành giá
gần nhất (ngày 1-11). Không
riêng Petrolimexmà hàng loạt
công ty xăng dầu cũng kiến
nghị tương tự. Thế nhưng rất
tiếc tại kỳ điều hành mới nhất
(ngày 1-11), các khoản chi phí
này vẫn chưa được điều chỉnh.
Tiêu điểm
Trong báo cáo mới nhất, Sở Công Thương
TP.HCM nhận định việc cung ứng xăng dầu
tiếp tục còn nhiều khó khăn, nguy cơ ảnh
hưởng và gián đoạn cục bộ chuỗi cung ứng
xăng dầu.
Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công
Thương TP.HCM, cho biết hiện mỗi ngày TP
tiêu thụ khoảng 6.880 m
3
xăng dầu nhưng
nguồn cung đang bị thiếu hụt. Trong đó,
nguyên nhân khách quan là Công ty TNHH
Thương mại vận tải và du lịch Xuyên Việt Oil
bị tước giấy phép kinh doanh. Đây là công
ty đầu mối lớn với mức dự trữ bình quân
100.000 m
3
/tháng.
Ngoài ra, cơ chế điều hành xăng dầu hiện
nay vẫn chưa hài hòa lợi ích giữa các bên
trong chuỗi cung ứng; doanh nghiệp bán lẻ
hoạt động rất khó khăn, có đơn vị thua lỗ vì
chiết khấu thấp nên tạm đóng cửa. Hiện số
lượng cửa hàng xăng dầu tạm ngưng hoạt
động vì không có hàng dao động quanhmức
20% trong tổng số 550 cửa hàng trên toànTP.
Nhằmkịp thời hỗ trợ doanh nghiệp duy trì
hoạt động kinh doanh, cung ứng xăng dầu
cho thị trường được ổn định và bền vững,
Sở Công Thương TP.HCM đã gửi công văn
đề xuất UBND TP.HCM xem xét, chấp thuận
thành lập tổ công tác điều hành hoạt động
xăng dầu trên địa bàn.
Một cây xăng tại TP.HCMtreo bảng hết xăng, chờ
nhập hàng. (Ảnh chụp ngày 3-11) Ảnh: TÚUYÊN
Đề xuất thành lập tổ công tác điều hành xăng dầu TP.HCM
