4
Thời sự -
ThứTư27-9-2023
THANHTUYỀN
C
uối tháng 7-2023, Thủ
tướng phê duyệt chiến
lược quốc gia về thu hút,
trọng dụng nhân tài đến năm
2030, tầmnhìn đến năm2050.
Một trong những mục tiêu
đáng chú ý của chiến lược
là phấn đấu đạt 100% nhân
tài (được công nhận) tiếp tục
ở lại làm việc sau năm năm
được thu hút và trọng dụng
làm việc tại các cơ quan, tổ
chức, đơn vị của Nhà nước.
Nên có cơ chế riêng
để chủ động tuyển
dụng người tài
Tại TP.HCM, địa phương
đã có kế hoạch tuyển dụng
công chức, viên chức TP từ
nguồn sinh viên tốt nghiệp
xuất sắc, cán bộ khoa học
trẻ năm 2023. Dự kiến trong
tháng 9-2023 này, TP.HCM
cũng sẽ tuyển dụng 12 công
chức và 51 viên chức.
Việc thu hút, trọng dụng
nhân tài luôn là chủ trương
nhất quán và xuyên suốt của
Nhà nước và của TP.HCM
nhưng cơ chế cũng như các
chính sách nhằm giữ chân
họ ở lại còn nhiều bất cập.
Theo TS Nguyễn Thị
Thiện Trí (Trường ĐH Luật
TP.HCM), một trong những
nguyên nhân khiến việc thu
hút các sinh viên, người có tài
năng của TP gặp khó là do cơ
chế tuyển dụng, đãi ngộ còn
mang tính chất truyền thống.
TS Trí cho rằng TP chưa
thị trường hóa lao động khu
vực công mà vẫn đặt nặng tư
duy lao động theo kiểu công
chức. Tiêu chí lựa chọn cũng
khác với khu vực tư nhân như
phải đảm bảo các tiêu chuẩn
khác ngoài chuyên môn.
Dù TP đã có chế độ đãi
ngộ đầu vào nhưng dường
như chưa tính đến đường
dài. “Các cơ chế bảo đảm
chưa bền vững, chưa xuyên
suốt nên không tạo ra sự yên
tâm cho người tham gia” -
TS Trí nói.
Cũng theo bà Trí, hiện các
chế độ, chính sách quản lý
còn thiếuminh bạch và những
người có năng lực, năng động
không chọn vào khu vực công
vì họ cảm thấy khó tìm được
cơ hội phát triển.
“Một người tài năng muốn
cống hiến thật sự sẽ chọn con
đường mà họ nhìn thấy được
tương lai, ít nhất là 5-10 năm
sau họ như thế nào... Với một
chủ động hơn. Sự chủ động
này bắt đầu từ việc tuyển dụng
đến cơ chế sử dụng và chính
sách về lương, sử dụng nhân
sự…” - TS Trí nói.
Cơ chế làm việc
chưa rõ ràng
Trong khi đó, TS Nguyễn
Thành Trung, Trường ĐH
Fulbright, cho rằng vấn đề
đầu tiên trong chính sách thu
rất nhiều năm trước đây, tôi
chỉ nhận mức lương 5 triệu
đồng/tháng khi đã hơn 30
tuổi” - ông Trung nói.
Theo TS Nguyễn Thành
Trung, sau dịch COVID-19,
số lượng cán bộ, công chức
nghỉ việc rất nhiều. Do vậy,
TP.HCM cần xây dựng chính
sách hỗ trợ khác để có thể thu
hút, giữ chân họ. Môi trường
làm việc khu vực công hay tư
thì cũng đều có những thách
thức riêng, tuy nhiên khi nhìn
vào hệ thống nhà nước, có thể
thấy có những cơ chế làmviệc
không thực sự rõ ràng.
Ông cho rằng cơ chế đề bạt
trong môi trường làm việc
ở khu vực nhà nước không
chỉ hoàn toàn dựa trên năng
lực. “Vì vậy, cơ chế khuyến
khích người tài hiện nay theo
tôi là không hiệu quả” - ông
Trung nhìn nhận và cho biết
trong một khảo sát mà ĐH
Quốc gia TP.HCM công bố
cho thấy chỉ 10% trong số
20.000 sinh viên được khảo
sát của khối ĐH Quốc gia
muốn ở lại khu vực công
sau khi ra trường.
“Con số này đáng buồn
nhưng đã thể hiện đúng
với thực tế hiện nay” - ông
Trung nói thêm. Ông cũng
cho rằng sinh viên có quyền
cân, đo, đong, đếm xem nơi
nào đánh giá đúng năng lực,
trả giá đúng cho năng lực đó
và chấp nhận làm việc.
TP.HCM cũng cần cải tiến
môi trường làm việc. Bởi
mọi thứ trong khu vực nhà
nước hiện quá cồng kềnh,
nặng về hành chính, thủ tục
lòng vòng.
Việc xây dựng cơ sở dữ
liệu, số hóa tất cả mọi thứ
là hướng đi mà TP đã đặt ra,
đây là định hướng tốt nhưng
cần hành động quyết liệt hơn.
“Những người giỏi, có
năng lực thực sự sẽ luôn tìm
kiếm cơ hội để phát triển bản
thân. Vì vậy, môi trường làm
việc để thu hút người tài là
rất quan trọng. Chính quyền
cần đặt mình vào vị trí của
những người giỏi để trả lời
câu hỏi: “Chúng tôi nhận được
gì khi làm việc trong khu vực
công?”” - ông Trung nói.•
Hoạt động
nghiên cứu ở
ĐHQuốc gia
TP.HCM.
Ảnh:
THANHTHÙY
đô thị như TP.HCM, cần có
chính sách thu hút riêng chứ
không thể áp dụng chính sách
chung như các nơi khác. Vì
vậy, trung ương cần cho phép
TP có quy định riêng, được
đưa ra chính sách thu hút
riêng, đặc thù, đặc biệt” - TS
Trí khẳng định và nói trong
chính sách thu hút TP phải
xây dựng lộ trình rõ ràng, từ
lúc đầu cũng như trong suốt
thời gian họ làm việc.
TP cũng có thể áp dụng
cơ chế trả lương theo hiệu
quả công việc ngoài trả
lương theo ngạch, bậc; có
chính sách để kết hợp thi
tuyển công chức và xây
dựng chế độ đãi ngộ hợp lý.
“TP.HCM cần có cơ chế để
hút người tài hiện nay là mức
lương chưa tương xứng. Hệ
thống lương vẫn theo thang
bậc, điều này có thể đúng
với một số nghề nghiệp khác
nhưng lại không thích hợp
trong lĩnh vực tri thức, đòi
hỏi chuyên môn bằng cấp và
đào tạo lâu dài.
“Bản thân tôi đã học xong
tiến sĩ ở nước ngoài nhưng
khi về nước làm việc trong
TP.HCM cần có
chính sách thu hút
riêng chứ không thể
áp dụng chính sách
chung như
các nơi khác.
Tháng 8-2023, Chủ tịch UBND TP.HCM
Phan Văn Mãi ký kế hoạch tuyển dụng công
chức, viên chức TP từ nguồn sinh viên tốt
nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ năm 2023;
bổ sung đội ngũ công chức đáp ứng yêu cầu,
nhiệm vụ được giao và tạo nguồn cán bộ trong
các cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự
nghiệp công lập trên địa bàn TP.
Đối tượng đăng ký dự tuyển là sinh viên tốt
nghiệp ĐH loại xuất sắc tại các trường ĐH
trong nước hoặc nước ngoài, được công nhận
tương đương về văn bằng, chứng chỉ theo quy
định, có kết quả học tập và rèn luyện xuất sắc
các năm học của bậc ĐH, trong độ tuổi quy
định. Đồng thời phải đáp ứng một trong các tiêu
chuẩn về việc đoạt giải trong các kỳ thi.
Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cũng
đã yêu cầu Sở Nội vụ đẩy nhanh tiến độ đề án
xây dựng nền công vụ TP.HCM ưu tú, với mục
tiêu làm cho đội ngũ cán bộ, công chức tự hào
làm việc trong bộ máy hành chính và cống hiến
cho sự phát triển của TP.
Tại hội nghị đánh giá giữa nhiệm kỳ, Sở Nội
vụ TP.HCM thông tin: Sở này đang xây dựng về
xây dựng đề án đội ngũ cán bộ, công chức, viên
chức TP.HCM ngang tầm nhiệm vụ; xây dựng
nền công vụ ưu tú, hiệu lực, hiệu quả. Trong đề
án này, sở cũng đã đề xuất những giải pháp cụ
thể nhằm tạo động lực giữ chân cán bộ, công
chức, viên chức.
Sở Nội vụ TP.HCM cũng đang dự thảo tờ
trình theo Nghị quyết 98 về chế độ, chính sách
tuyển dụng, thu hút sinh viên làm việc trong cơ
quan nhà nước. Hiện sở đang lấy ý kiến các cơ
quan liên quan góp ý cho dự thảo tờ trình. Dự
kiến sẽ trình HĐND TP.HCM xem xét tại kỳ
họp cuối năm nay.
Trong nội dung này, Sở Nội vụ TP cho biết
có đề xuất một số cơ chế thu hút như về tiền
lương. Sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, giỏi vào
làm trong cơ quan nhà nước sẽ được hưởng gấp
hai lần so với mức lương tối thiểu nếu có bằng
ĐH, gấp ba lần nếu có bằng thạc sĩ và gấp bốn
lần nếu có bằng tiến sĩ. Ngoài ra sẽ được hưởng
thêm tỉ lệ phần trăm tính theo những sáng kiến
mà họ đề xuất, tùy theo giá trị ngân sách đưa ra.
Ngoài ra, sở này cũng xây dựng các chính sách
hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng này.
Cầncơchếrõràng,bềnvững,
đãi ngộ tương xứng
TP.HCM cần cải thiện các chính sách về lương, thu nhập, môi trường làm việc và có những
cơ chế riêng, đặc thù trong tuyểndụngnhằmthuhút người tài về làmviệc trong bộmáy công.
Trìnhđề án thuhút sinhviên theoNghị quyết 98vào cuối nămnay
TP.HCM
cần làm gì
để thu hút
người tài?
- Bài 2
Một TP năng động, hội tụ nhiều tiềmnăng
pháttriểnnhưTP.HCMnhưngvẫnthiếuchuyên
gia, thiếu người. Phải chăng cơ chế hấp thụ tri
thức nghẽnnhư cơ chế hấp thụ vốnhiệnnay?
Qua nhiều năm làmviệc với vai trò chuyên
gia, được TP tin tưởng giao vai trò tập hợp
các chuyên gia ở một số lĩnh vực, tôi nhận
thấy những gì chuyên gia góp ý, đề xuất thì
“không có ai nghe”.
Nhiều chuyên gia có ý tưởng phát triển tốt
nhưngkhôngai trả lời làđượchaykhôngđược,
dù họ rất tâm huyết với cái họ nghiên cứu…
chính điều này đã khiến họ nản.
Do đó, TP.HCM cần xây dựng cơ chế mà ở
đó guồng máy hành chính có thể hấp thụ tri
thức của chuyêngiakhoahọc. SởKH&CNcùng
ViệnNghiêncứuphát triểnTP có thểphối hợp,
tập hợp chuyên gia cùng xây dựng đề án thu
hút chuyên gia, nhà khoa học.
Đề án này tập trung vào ba nội dung chính,
gồmđánh giá toàn bộ tiềmnăng của chuyên
gia tại TP.HCMvà cả khả năng của chuyên gia
nước ngoài; những vướng mắc, tồn tại trong
việc hấp thụ nguồn tri thức đó; cơ chế thu hút
và đặc biệt là phải làm rõ TP này cần đột phá
về cái gì, về cơ chế, chính sách gì.
TS
TRẦN DU LỊCH
,
chuyên gia kinh tế,
chia sẻ tại một hội thảo do Sở KH&CN TP.HCM tổ chức
Nghẽn cơ chế hấp thụ tri thức
