6
Pháp luật
&
cuộc sống -
Thứ Hai 9-10-2023
SONGMAI
N
gày 3-10, TAND Tối cao có
thông báo kết quả giải đáp một
số vướng mắc trong lĩnh vực
hình sự, tố tụng hình sự; dân sự, tố
tụng dân sự… gửi đến các TAND
và tòa án quân sự; các đơn vị thuộc
TAND Tối cao.
Trước đó, ngày 24-4, Hội đồng
ThẩmphánTANDTối cao đã tổ chức
hội nghị trực tuyến giải đáp vướng
mắc xét xử.
Bị truy cứu hình sự
nếu đập phá công trình
xây dựng trái phép
Tại hội nghị trực tuyến, một số tòa
đặt vấn đề: Thực tế nhiều người xây
Ngày 8-10, nhóm công tác gồm 25 luật sư (LS) của Đoàn
LS TP.HCM phối hợp cùng UBND, Phòng Tư pháp huyện
Nhà Bè tổ chức buổi tuyên truyền, hỗ trợ, tư vấn pháp luật
miễn phí cho người dân và trao tặng những phần quà ý
nghĩa, động viên cho các em học sinh (HS).
Chương trình được tổ chức tại Trường THCS Nguyễn
Thị Hương (huyện Nhà Bè) với sự tham dự của 300 em HS
đến từ các trường THCS trên địa bàn huyện; cùng sự có
mặt của lãnh đạo UBND, đại diện các cơ quan, đoàn thể và
người dân trong huyện.
Đây là một trong những hoạt động kỷ niệm Ngày truyền
thống LS Việt Nam 10-10 và hưởng ứng ngày Pháp luật
Việt Nam 9-11.
LS Nguyễn Bảo Trâm, Ủy viên Ban Chủ nhiệm Đoàn LS
TP.HCM, trưởng đoàn, cho biết: “Theo thời gian, căn cứ
vào các quy định pháp luật và thực tiễn hoạt động đã minh
định hoạt động nghề nghiệp của LS góp phần bảo vệ công
lý, bảo vệ các quyền tự do dân chủ của công dân, quyền,
lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức; phát triển
kinh tế - xã hội… Qua đây, chúng tôi mong muốn phổ biến,
nâng cao kiến thức pháp luật cho các em HS, giúp các em
hình thành tư duy về thượng tôn pháp luật”.
Nội dung của Luật Phòng, chống thuốc lá điện tử; Luật
Phòng, chống nói xấu trên mạng xã hội; những điểm mới
của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình đã được các LS
phổ biến đến những người tham dự.
Tại phần giao lưu hỏi đáp, nhiều thắc mắc về các vấn đề
xã hội được HS đặt ra; đã được các LS lý giải một cách cụ
thể và dễ hiểu.
Em Bảo Anh, lớp 8A4 Trường THCS Hai Bà Trưng
(huyện Nhà Bè), đặt câu hỏi: Những điều kiện và tiêu
chuẩn để trở thành LS là gì? LS không được thực hiện
những hành vi nào?
Bày tỏ sự vui mừng trước sự quan tâm đến pháp luật của
các em HS, LS Nguyễn Bảo Trâm trả lời đầy hào hứng:
Trước tiên, để trở thành một LS thì các em phải là một công
dân có đạo đức tốt, có bằng cử nhân luật, trải qua 12 tháng
học tại Học viện Tư pháp và đi tập sự một năm, sau đó trải
qua kỳ thi; sau khi được Bộ Tư pháp cấp chứng chỉ hành
nghề LS thì sẽ gia nhập đoàn LS và được cấp thẻ LS.
LS có rất nhiều hành vi bị cấm, như lừa dối, sách nhiễu
khách hàng; lộ bí mật thông tin khách hàng, trừ trường hợp
khách hàng đồng ý bằng văn bản.
LS Bảo Trâm lưu ý thêm: LS là người tư vấn chứ không
phải là người quyết định thắng thua tại tòa; nhưng LS góp
phần đưa ra những quan điểm, lý lẽ… để công lý được thực
thi. LS không được lợi dụng việc hành nghề LS của mình
để xâm phạm những quyền lợi của Nhà nước, quyền lợi
hợp pháp của người khác…
TRẦN LINH
Ông Phùng VănHải, Phó Chánh án TANDTP.HCM, đặt câu hỏi tại hội nghị trực tuyến giải đáp vướngmắc xét xử
hồi tháng 4-2023. Ảnh: SONGMAI
Những trường hợp chỉ vợ hoặc chồng bán đất nhưng vẫn có hiệu lực
Nếu có hành vi lấn
chiếm rồi đập phá nhà,
công trình, kiến trúc đã
xây dựng trái phép thì
vẫn bị xử lý tội hủy hoại
hoặc cố ý làm hư hỏng
tài sản theo Điều 178
BLHS.
Tự ýđậpphá
công trình xây
dựng trái phép
cóbị tội?
Xây dựng trái phép trên đất doNhà nước
quản lý là hành vi vi phạmpháp luật,
việc xử lý thuộc thẩmquyền của cơ quan
nhà nước; nếu tự ý đập phá sẽ bị xử hình sự.
dựng nhà, công trình… trái phép trên
đất lấn chiếm. Sau đó một số người
khác đến, tiếp tục lấn chiếmphần đất
này rồi đập phá nhà, công trình…đã
xây dựng trái phép. Hành vi này có
cấu thành tội hủy hoại hoặc cố ý làm
hư hỏng tài sản?
Trong công văn giải đáp thắc mắc,
TAND Tối cao trả lời rằng việc xây
dựng trái phép trên diện tích đất do
Nhà nước quản lý là hành vi vi phạm
Luật Đất đai 2013, Luật Xây dựng
2014 và các quy định khác của pháp
luật có liên quan. Việc xử lý hành vi
vi phạmđó như thế nào và bằng biện
phápgì thuộc thẩmquyền của cơquan
nhà nước. Nếu có hành vi lấn chiếm
rồi đập phá nhà, công trình, kiến trúc
đã xây dựng trái phép thì vẫn bị xử lý
tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng
tài sản theo Điều 178 BLHS.
Một thắc mắc khác: Bị cáo có
hành vi lừa đảo, trong đó văn phòng
công chứng (VPCC) thực hiện việc
công chứng đối với các hợp đồng,
giấy tờ, tài liệu (do bị cáo làm giả),
tạo điều kiện cho bị cáo thực hiện
hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tuy nhiên, công chứng viên không
bị truy cứu trách nhiệm hình sự, vậy
có buộc VPCC liên đới bồi thường
hay không?
Giải đáp thắc mắc, TANDTối cao
cho biết: Nếu không có chứng cứ
chứng minh công chứng viên đồng
phạm cũng như sử dụng số tiền bị
cáo chiếm đoạt; đồng thời VPCC
thực hiện công chứng theo quy định
pháp luật, không thể biết được thủ
đoạn gian dối của bị cáo thì không
thể buộc VPCC liên đới bồi thường,
mà chỉ buộc bị cáo có trách nhiệm
hoàn trả số tiền đã chiếm đoạt.
Có được thế chấp sổ
tiết kiệm là tài sản chung?
Trong lĩnh vực dân sự, tố tụng dân
sự… cũng có nhiều câu hỏi được
TAND Tối cao giải đáp vướng mắc.
Theo Luật Các tổ chức tín dụng và
Mục 3Điều 6Quyết định 1160/2014/
QĐ-NHNNthìngườiđứng tên trên thẻ
tiết kiệm (sổ tiết kiệm) có toàn quyền
quyết định đối với số tiền trong thẻ.
Trường hợp người chồng hoặc người
vợ (người đứng tên chủ thẻ) thế chấp
sổ để vay tiền ngân hàng mà người
không đứng tên không biết thì hợp
đồng thế chấp có hiệu lực?
TANDTốicaogiảiđáp:Trườnghợp
này, hợp đồng thế chấp sổ tiết kiệmcó
hiệu lực pháp luật, trừ trườnghợpgiao
dịchvới người thứba khôngngay tình
theo quy định tại Điều 8 Nghị định
126/2014 (hướng dẫn chi tiết một số
điều và biện pháp thi hành Luật Hôn
nhân và gia đình - HN&GĐ).
TAND Tối cao lý giải: Căn cứ
khoản 1 Điều 32 Luật HN&GĐ thì
trong giao dịch với người thứ ba ngay
tình, vợ/chồng là người đứng tên tài
khoản ngân hàng, tài khoản chứng
khoán được coi là người có quyền
xác lập, thực hiện giao dịch liên quan
đến tài sản đó.
Điều 8 Nghị định 126/2014 quy
định: Người thứ ba xác lập, thực hiện
giao dịch với vợ/chồng liên quan đến
tài khoản ngân hàng, tài khoản chứng
khoán, động sản khác mà theo quy
định của pháp luật không phải đăng
ký quyền sở hữu thì bị coi là không
ngay tình trong những trường hợp
sau đây:
Đã được vợ, chồng cung cấp
thông tin theo quy định tại Điều
16 Nghị định 126/2014 mà vẫn
xác lập, thực hiện giao dịch trái
với những thông tin đó; vợ chồng
đã công khai thỏa thuận theo quy
định của pháp luật có liên quan về
việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt
tài sản, còn người thứ ba biết hoặc
phải biết nhưng vẫn xác lập, thực
hiện giao dịch trái với thỏa thuận
của vợ chồng.•
. Các tòa hỏi: Nếu bất động sản là tài sản chung của
vợ chồng nhưng chỉ có một bên ký hợp đồng tặng cho,
chuyểnnhượng (muabán), thếchấp…; bêncòn lại không
tham gia ký kết, không đồng ý đối với các hợp đồng đó;
các hợp đồng không vi phạm các điều kiện có hiệu lực
khác.Vậyhợpđồngvôhiệutoànbộhayvôhiệumộtphần?
+ TANDTối cao trả lời: Căn cứ Điều 130 BLDS; khoản 1
Điều 29, Điều 35 Luật HN&GĐ thì việc định đoạt tài sản
chung là bất động sản phải do vợ chồng thỏa thuận
hoặc phải có sự thỏa thuận bằng văn bản của cả hai. Do
đó, nếu vợ chồng không có thỏa thuận định đoạt tài sản
chung hoặc không có văn bản thỏa thuận phân chia tài
sản; chỉ cómột bên đồng ý, thamgia ký kết hợp đồng…
thì hợp đồng đó vô hiệu toàn bộ.
Tuy nhiên, trường hợp nhà đất là tài sản chung của
vợ chồng mà chỉ có một người đứng tên ký hợp đồng
chuyển nhượng cho người khác; nếu có đủ căn cứ xác
định bên chuyển nhượng đã nhận đủ số tiền theo thỏa
thuận, người không ký tên trong hợp đồng biết và cùng
sử dụng tiền chuyển nhượng nhà đất; bên nhận chuyển
nhượng nhà đất đã nhận và quản lý, sử dụng nhà đất đó
công khai; người không ký tên trong hợp đồng biết mà
không có ý kiến phản đối gì thì phải xác định người đó
đồng ý với việc chuyển nhượng nhà đất.
Luật sưgópphầnđưa ranhữngquanđiểm, lý lẽ để công lýđược thực thi
Các luật sư thuộc Đoàn Luật sư TP.HCMthamgia buổi tư vấn,
tuyên truyền pháp luật ngày 8-10 tại huyệnNhà Bè.
Ảnh: TRẦN LINH
