2
Thời sự -
Thứ Hai 8-1-2024
Cải cách tiền lương
và tăng lương tối
thiểu vùng từ giữa
năm 2024 cùng các
chương trình hỗ trợ
phục hồi… cũng sẽ
gây áp lực lên mặt
bằng giá trong thời
gian tới.
Đểgiáhànghóakhông
“
nhảymúa trong
Các cơ quan chức năng cần sớm
lên phương án, lộ trình điều chỉnh
giá các mặt hàng để tránh bị động.
MINHTRÚC
T
rong năm2023,Việt Nam
(VN) là một trong những
quốc gia trên thế giới
kiểm soát khá tốt lạm phát.
Việc kiểm soát lạm phát tốt
năm 2023 tạo điều kiện để
phục hồi kinh tế trong năm
2024. Tuy nhiên, áp lực lạm
phát trong năm nay vẫn còn.
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
về vấn đề này, PGS-
TS Ngô Trí Long, chuyên gia
kinh tế, nguyên Viện trưởng
Viện Nghiên cứu thị trường
giá cả, Bộ Tài chính, nhấn
mạnh: “Cần nhiều giải pháp
đồng bộ để giá cả hàng hóa,
dịch vụ không nhảy múa
ảnh hưởng đến túi tiền của
người dân”.
Năm thứ tám
liên tiếp lạm phát
được kiểm soát
.
Phóng viên
:
Chỉ số giá
tiêu dùng (CPI) cả năm 2023
của VN chỉ tăng 3,25% so với
cùng kỳ năm trước. Ông đánh
giá gì về con số này?
+ PGS-TS
Ngô Trí Long
:
Có thể coi kiểm soát lạm phát
l à mộ t
t r o n g
n h ữ n g
đ i ể m
s á n g
t r o n g
bứctranh
kinh tế
VNnăm
2023,khi
CPI bình quân cả năm chỉ
tăng 3,25%.
Đây là con số thấp hơnmục
tiêu 4,5%mà Quốc hội đã đặt
ra. Đặc biệt, đây là năm thứ
tám liên tiếp lạm phát ở nước
ta được kiểm soát theo mục
tiêu của Quốc hội.
. Theo ông, đâu là nguyên
nhân chính giúp VN kiểm soát
lạm phát thành công?
+ Tôi cho rằng ngoài các
nhóm hàng hóa có chỉ số giá
tiêu dùng giảm thì có vai trò
điều hành của Chính phủ, Thủ
tướngChínhphủ là quan trọng.
Ví dụ khi các nền kinh tế
trên thế giới đều tăng lãi suất
cho vay để giảm lạm phát thì
Ngân hàngNhà nước giảm lãi
suất điều hành bốn lần (từmức
0,5%-1,5%) nhằm giảm lãi
suất cho vay. Các ngân hàng
thươngmại cũng đã giảmmặt
bằng lãi suất. Có thể nói hiệu
quả điều hành chính sách tiền
tệ tỉ giá đã được phát huy tốt,
phù hợp với điều kiện củaVN
Các yếu tố giảm áp lực lên mặt bằng giá
Theo PGS-TS Ngô Trí Long, bên cạnh những yếu tố có
khả năng tạo áp lực lên lạm phát cũng có những yếu tố
giúp giảm áp lực lên mặt bằng giá.
Ví dụ giảm thuế môi trường đối với xăng dầu, giảm thuế
VAT tiếp tục được thực hiện trong năm 2024. Khi lạm phát
toàn cầu hạ nhiệt, tiến dần về mức lạm phát mục tiêu sẽ
giúp VN giảm bớt áp lực từ kênh nhập khẩu lạm phát.
Đặc biệt thành công của VN trong việc kiểm soát lạm
phát năm 2023 cũng đã tạo đà cho việc giữ ổn định lạm
phát trong năm 2024. Một số chính sách hỗ trợ về thuế
trong năm 2023 được tiếp tục thực hiện trong năm 2024
góp phần giảm chi phí hình thành giá hàng hóa và dịch vụ.
Chưa kể với nguồn lương thực, thực phẩm dồi dào sẽ
giúp VN giảm bớt áp lực lạm phát trong bối cảnh đang
xuất hiện nhiều rủi ro, thách thức về an ninh lương thực
toàn cầu.
góp phần kiểm soát lạm phát.
Cũng trong năm2023, tổng
giá trị các gói hỗ trợ tài khóa
của Chính phủ vào khoảng
200.000 tỉ đồng. Việc gia
hạn thời gian nộp thuế giá
trị gia tăng (VAT), thuế thu
nhập doanh nghiệp, thuế thu
nhập cá nhân, giảm 30% tiền
thuê đất; cho phép giãn, hoãn
thuế, giảm thuế, phí với tổng
quy mô gói hỗ trợ khoảng
198.400 tỉ đồng...
Nhờ các chính sách trên, thị
trường trong nước vẫn kiểm
soát được lạm phát, giữ được
mức tăng trưởng tích cực và
là trụ đỡ cho tăng trưởng của
nền kinh tế trong bối cảnh
sản xuất công nghiệp lẫn thị
trường xuất khẩu gặp nhiều
khó khăn.
Giải pháp tránh các
“cú sốc” cho lạm
phát năm 2024
. Kết quả kiểmsoát lạmphát
năm 2023 được đánh giá là
tốt. Tuy nhiên dự báo tình hình
kinh tế, chính trị thế giới tiếp
tục diễn biến phức tạp, khó
lường, khó đoán định. Vậy
theo ông, đâu là những yếu
tố có thể làm gia tăng áp lực
lên kiểm soát lạm phát của
VN trong năm 2024?
+ Sang năm2024, tình hình
kinh tế thế giới và trong nước
sẽ còn tiếp tục đối mặt với
nhiều khó khăn, thách thức
nhưng áp lực lạm phát không
quá lớn, vẫn nằm trong tầm
kiểm soát, song vẫn tiềm ẩn
rủi ro. Chính vì thế, chúng ta
không nên chủ quan trong việc
kiểm soát giá cả năm 2024.
Bức tranh lạm phát năm
2024 sẽ đan xen các yếu tố
gia tăng và kiềm chế lạm
phát. Tôi dự báo CPI bình
quân năm 2024 sẽ dao động
ở mức 3,5%-3,6%. Mức lạm
phát này vẫn nằm trong kế
hoạch mục tiêu của Quốc hội
đề ra là 4%-4,5%.
. Đâu sẽ là yếu tố chính có
thể gây áp lực lên lạm phát
năm 2024?
+ Hiện nay dù giá nguyên,
nhiên, vật liệu đầu vào trong
nước cũng như thế giới nhìn
chungcóxuhướnggiảmnhưng
vẫnởmức cao.Điềunày sẽ ảnh
hưởng đến chi phí, giá thành
và từ đó đẩy giá hàng hóa tiêu
dùng trong nước tăng lên. Bên
cạnh đó, đô la Mỹ tăng giá
càng làm tăng chi phí nhập
khẩu nguyên, nhiên, vật liệu.
Giá gạo trong nước dự báo
tiếp tục xu hướng tăng theo
giá gạo thế giới và sự tác động
của El Nino có thể gây căng
thẳng hơn nữa, từ đó tác động
tới giá trong nước.
Theo Ngân hàng Thế giới
(WB), giá gạo toàn cầu trung
bình năm 2023 cao hơn 28%
so với năm 2022 và dự kiến
sẽ tăng thêm 6% vào năm
2024 tiếp tục tác động đến
giá lương thực, thực phẩm thế
giới, trong đó có VN.
. Những bất ổn về địa chính
trị, xung đột leo thang ở Trung
Đông sẽ tác động tới giá xăng
dầu trong nước như thế nào
trong năm 2024, thưa ông?
+ Giá các mặt hàng năng
lượng, nhiên liệu biến động
khó lường, tiềm ẩn nhiều rủi
ro có thể tạo nên các “cú sốc”
cho lạmphát năm2024. Trong
đó, đáng chú ý là giá dầu.
Dự báo giá dầu trung bình
năm 2024 sẽ ở mức khoảng
83-85 USD/thùng, tức là tăng
nhẹ khoảng 1,2%-3,6%so với
giá dầu trung bình năm 2023.
Tuy vậy, Cơ quanNăng lượng
quốc tế dự báo nhu cầu dầu
năm 2024 sẽ tăng chậm lại
khi kết thúc giai đoạn phục
hồi kinh tế sau đại dịch, cùng
với sự phát triển của các loại
xe điện và một số yếu tố khác.
. Bên cạnh những tác động
từ bên ngoài, theo ông thì
những yếu tố nào trong nước
sẽ tác động đến mục tiêu kiểm
soát lạm phát năm 2024? Ví
dụ điện là mặt hàng rất quan
trọng trong sản xuất và tiêu
dùng nên có tác động trực tiếp
khá lớn tới lạm phát.
+ Năm 2023 đã điều chỉnh
hai lần giá bán lẻ điện bình
quân vào tháng 5 và tháng 11.
Thêm vào đó có khả năng
giá bán lẻ điện bình quân sẽ
tiếp tục những lần điều chỉnh
trong năm 2024 khi mà nhu
cầu sử dụng điện tiếp tục tăng
lên cùng với sự biến đổi của
khí hậu gây nên thời tiết cực
đoan, từ đó tạo áp lực lên
lạm phát.
Mặt khác năm 2024, VN
cũng thực hiện điều chỉnh
giá các dịch vụ do Nhà nước
quản lý như giá dịch vụ y
tế, học phí giáo dục... theo
hướng tính đúng, tính đủ. Từ
đó, chắc chắn sẽ tác động làm
tăng CPI.
Chưa kể việc thực hiện
cải cách tiền lương và tăng
lương tối thiểu vùng từ giữa
năm 2024 sẽ kéo theo giá các
hàng hóa và dịch vụ tăng lên.
Các chương trình hỗ trợ phục
hồi, giải ngân đầu tư công của
Chính phủ, dịch vụ du lịch...
dự kiến cũng sẽ gây áp lực
lên mặt bằng giá trong thời
gian tới.
Áp dụng tổng hòa
các giải pháp để
kiểm soát lạm phát
. Quốc hội đã thông qua
mục tiêu lạm phát năm 2024
ở mức 4%-4,5%. Theo ông,
liệu mục tiêu này có khả thi?
+ Nhiều ý kiến cho thấy
chưa có nhiều yếu tố đáng
ngại với mục tiêu kiểm soát
lạm phát 4%-4,5%. Có điều
cần cẩn trọng và có kịch bản
ứng phó với những yếu tố bất
lợi từ kinh tế thế giới.
. Trước tình hình kinh tế còn
nhiều khó khăn như vậy, theo
ông thì VN cần hành động
như thế nào để kiểm soát lạm
phát, không để giá hàng hóa
Năm2023, Việt Namđã thành công trong kiểmsoát lạmphát nhưng thách thức lạmphát năm2024 là không nhỏ. Ảnh: TÚUYÊN
“
