11
Kinh tế -
ThứSáu 19-1-2024
Hành động ngay để tạo
bước ngoặt mới cho Việt Nam
Dù được đánh giá là lĩnh vực nhiều tiềmnăng nhưng để phát triển trí tuệ nhân tạo,
trước tiênViệt Namphải giải các bài toán về nguồn nhân lực, cơ sở dữ liệu, khung pháp lý…
THUHÀ-MINHHOÀNG
N
hững năm gần đây, nhiều ứng
dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đã
đi vào nền kinh tế và sự phát
triển củaAI đã thay đổi thực sự bộ
mặt của nhiều ngành nghề. Vì vậy,
nếu không nhanh chóng thích nghi
với việc ứng dụngAI, nguy cơ các
công ty Việt bị đẩy ra khỏi chuỗi
cung ứng, bị loại khỏi thị trường
hoặc mất năng lực cạnh tranh là
điều khó tránh khỏi.
Làn sóng lớn nhất
từ trước đến nay
“Không một quốc gia nào tụt
lại phía sau về AI mà có thể phát
triển được”. Ông Jensen Huang,
Chủ tịch Tập đoàn sản xuất chip
NVIDIA lớn nhất thế giới với giá
trị thị trường gần 1.200 tỉ USD của
Mỹ, trong chuyến làm việc tại Việt
Nam (VN) hồi cuối năm 2023 đã
nhấn mạnh như trên.
Ông đánh giá làn sóng mới về
công nghệ đang tới và có thể là làn
sóng lớn nhất từ trước đến nay. Đây
là cơ hội và cũng là điều bắt buộc
dành choVN. Chính vì vậy, VN cần
tận dụng cơ hội và lợi thế của AI
bằng cách hành động nhanh nhất
có thể để tận dụng làn sóng này.
“AI là một cuộc cách mạng rất
lớn, rất nhanh và nó không giống
các cuộc cách mạng trước đây.
Chính vì vậy, VN phải hành động
ngay và nhanh” - ông Jensen Huang
nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, nhiều ý kiến
cho rằng khả năng cạnh tranh của
một quốc gia phụ thuộc vào việc
có thể khai thác tiềm năng AI và
đưa ứng dụng vào trong cuộc sống
đến đâu.
Tuy vậy, bà Nguyễn Vân Hiền,
Tổng thư ký Hiệp hội Blockchain
VN, nhận xét rằng: VN đã chậm
chân trong giai đoạn đầu phát
triển AI. Thực tế trong nhiều bảng
xếp hạng khác nhau, top 5, top 10
hay top 20 các cường quốc về AI
đều không có VN. Trong khi đó,
Singapore lại luôn có mặt trong
mọi bảng xếp hạng và xếp số 1
trong số các nước ASEAN về chỉ
số sẵn sàng về AI. Hay như Trung
Quốc là một ví dụ về việc đã tăng
khả năng cạnh tranh thông qua khai
thác tiềm năng AI.
Bà Hiền nhấn mạnh: “Một đất
nước có các hoạt động khai thác và
ứng dụng AI mạnh mẽ trong cuộc
sống chính là một hạ tầng tuyệt vời
để cung cấp môi trường thúc đẩy
năng lực cạnh tranh cho các doanh
nghiệp (DN) và các ngành công
nghiệp. Không chỉ vậy, đây còn là
một trong các nền tảng giúp cả một
quốc gia khi tìm kiếm chỗ đứng
trong chuỗi cung ứng toàn cầu”.
Thách thức lớn nhất
của VN khi phát triển AI
TS Nguyễn Thị Thủy, giảng viên
cao cấp chương trình thạc sĩ AI
Trường ĐH RMIT VN, nhìn nhận
dù VN có nhiều cơ hội để phát
triểnAI nhưng thách thức lớn nhất
là nguồn nhân lực, đặc biệt là các
chuyên gia trình độ cao.
Cùng với đó cơ sở dữ liệu phục
vụ choAI còn hạn chế, thiếu minh
bạch, thiếu tin cậy và chưa đảm bảo
về an toàn lẫn bảo mật. Thêm nữa,
hành lang pháp lý và các quy định
của Nhà nước cho nghiên cứu, ứng
dụngAI còn thiếu và chưa theo kịp
sự phát triển của công nghệ.
“Ngay cả sự phối kết hợp giữa
Chính phủ, nhà nghiên cứu, DN
trong việc phát triển và ứng dụng
AI cũng chưa nhiều, chưa hiệu
quả. Trong khi đây là yếu tố thúc
đẩy sự phát triển AI tại VN” - TS
Thủy đánh giá.
Cùng góc nhìn, ông Đặng Hữu
Sơn, Phó Chủ tịch Liên minh phát
triển nguồn nhân lực số VN, cho
rằng VN là nền kinh tế số có hai
năm liên tiếp dẫn đầu Đông Nam
Á, song năng suất của lực lượng
lao động nói chung vẫn thấp so với
các nền kinh tế phát triển.
Ông nhấn mạnh: “Sự cạnh tranh
của quốc gia không chỉ đến từ việc
tạo ra bao nhiêu sản phẩm AI, mà
đến từ việc quốc gia đó có đủ nguồn
lực về con người để nghiên cứu, làm
chủ công nghệ và đưa đất nước trở
thành trung tâm mới nổi về AI của
khu vực. Để làm được điều này,
cần có nhiều hơn sự hợp tác giữa
các trường ĐH với DN công nghệ
để tạo điều kiện thuận lợi cho việc
đưa AI vào chương trình hội thảo,
giảng dạy”.
Nhà sáng lập Công ty TNHH
Bizzi Vũ Trọng Nghĩa cũng thừa
nhận dù là công ty công nghệ nhưng
trong quá trình triển khai AI, công
ty vẫn gặp phải một số thách thức
đến từ yếu tố con người.
Ví dụ, khi có sự thay đổi lớn trong
cách làm việc, nhân viên khó thích
nghi hoặc có tâm lý ngại học hỏi
và chưa sẵn sàng chấp nhận ứng
dụng công nghệ mới bởi họ cảm
thấy khả năng mất việc sẽ bị đe
dọa bởi AI. Nhân viên cũng gặp
khó khăn trong việc ứng dụng AI.
Đưa AI vào sâu trong kinh doanh
Hầu hết chủ DN khi được khảo sát về việc sẽ ứng dụng AI năm 2024
như thế nào, họ vẫn cho rằng ứng dụng AI để xây dựng thương hiệu và
thu hút khách hàng.
Tuy nhiên phải nhìn nhận rằng khi DN càng lớn, chi phí để vận hành
càng cao, đội ngũ nhân sự sẽ không thể nào đáp ứng nhanh chóng nhất
trong việc xử lý dữ liệu thì AI sẽ phát huy tác dụng, hoạt động 24/7.
Từ đó các chủ DN, tổ chức sẽ nhận ra rằng: AI không chỉ là một xu
hướng công nghệ mà còn là một yếu tố quan trọng để tăng cường hiệu
quả kinh doanh, tối ưu hóa quy trình và giảm chi phí. Đặc biệt nó hỗ trợ
việc xử lý các nghiệp vụ trong lĩnh vực trợ lý ảo chăm sóc khách hàng từ
bán lẻ, bảo hiểm, ngân hàng…
Vì vậy không chỉ dừng lại ở sự quan tâm, nhiều công ty xemứng dụng
AI cho hầu hết nghiệp vụ liên quan sáng tạo nội dung, chăm sóc khách
hàng, xử lý dữ liệu là ưu tiên hàng đầu. Đây cũng là xu hướng ứng dụng
chủ đạo trong các DN năm 2024.
Ông
ĐẶNG HỮU SƠN
,
Phó Chủ tịch Liên minh phát triển nguồn nhân lực số VN
Trợ lực để VN tự chủ về AI
Theo TS Thủy, chiến lược phát
triển công nghệ AI đến năm 2030
xác định mục tiêu đưa VN thành
điểm sáng, thành trung tâm công
nghệ trong khu vực và quốc tế. Đây
là một mục tiêu đầy tham vọng
nhưng hoàn toàn khả thi nếu VN
có thể tận dụng được các cơ hội và
vượt qua các thách thức.
“Theo tôi, Chính phủ cần đẩy
mạnh đào tạo nguồn nhân lựcAI chất
lượng cao, đặc biệt là các chuyên
gia có kinh nghiệm thực tế. Cần có
chính sách về kinh phí và tạo điều
kiện hỗ trợ để thu hút cũng như sử
dụng nguồn nhân lực được đào tạo
ở những nước phát triển về VN.
Về phía các DN cần tạo cơ hội cho
nhân viên được đào tạo, nâng cao
kỹ năng về AI; phát triển các sản
phẩm, dịch vụ AI phù hợp với đặc
thù củaVN” - TSThủy khuyến nghị.
Vị chuyên gia này cũng đề nghị
Chính phủ có chính sách hợp tác
công tư phù hợp để nghiên cứu,
phát triển và thương mại hóa ứng
dụng AI. Ngoài ra, các vấn đề về
khung pháp lý, chính sách bảo mật
phải được lưu tâm, tăng cường đầu
tư, bởi AI hoạt động dựa theo các
dữ liệu số hóa đầu vào.
Ở góc độ DN, ông Trần Phúc
Hồng, Phó Chủ tịch cấp cao Tập
đoàn công nghệ TMA, nhận xét trở
ngại lớn nhất của việc áp dụng AI
là dữ liệu, vì vậy lời giải cần phải
đi sát với đề bài.
“Dữ liệu thiếu là do nhiều công ty
chưa số hóa và chuyển đổi số đầy
đủ nên chưa có nhiều dữ liệu để
phân tích, xử lý và dự báo. Ngoài
ra để triển khai cho khách hàng,
các giải pháp AI phải đạt các tiêu
chí về bảo mật trong từng lĩnh vực.
Do đó, các DN phải kiểm soát được
hoạt động lưu trữ, chia sẻ và xử lý
dữ liệu. Đây là lời giải cho bài toán
tự chủ AI của VN” - lãnh đạo Tập
đoàn công nghệ TMAnhấn mạnh.•
Robot chơi đàn piano do ViệnĐổi mới sáng tạoUEH và TrườngĐHKhoa học Tự nhiên phát triển. Ảnh: MINHHOÀNG
AI không chỉ là một xu
hướng công nghệ mà
còn là một yếu tố quan
trọng để tăng cường
hiệu quả kinh doanh,
tối ưu hóa quy trình và
giảm chi phí.
Khi trí tuệ
nhân tạo
bùng nổ,
“gõ cửa”
từng nhà
- Bài 3
Họ đã nói
Năm bản lề trong
cuộc đua về AI
Năm 2024 có thể là năm bản lề
trong cuộc đua về AI. Việc thúc đẩy
và tìm kiếm khả năng ứng dụng của
AI trong các ngành kinh tế, từ nông
nghiệp, bán lẻ, logistics… sẽ là tiền
đề quan trọng để hình thành các bài
toán về dữ liệu, hạ tầng, thu hút và
phát triển nguồn nhân sự về AI, tạo
ra sức cạnh tranh trong tương lai.
Vốn tri thức, hành vi và mạng lưới
là ba nguồn vốn chính mà VN cần
tận dụng để đạt được lợi thế trong
cuộc đua này.
Bà
NGUYỄNVÂN HIỀN
,
Tổng thư ký Hiệp hội Blockchain VN
Camera AI đang thu hút sư quan tâmtừ ngươi dùng. Ảnh: THUHÀ
