6
Pháp luật
&
cuộc sống -
Thứ Tư24-1-2024
ĐỨCMINH
T
rong số báo này,
Pháp Luật
TP.HCM
tiếp tục giới thiệu đến
bạn đọc bốn quy định mới, bên
cạnh sáu điểm mới đã giới thiệu
trên hai số báo trước.
7. Bảng giá đất mới
áp dụng từ ngày 1-1-
2026, được điều chỉnh
hằng năm
Chương XI quy định về tài chính
đất đai, giá đất được đánh giá là
nội dung có nhiều điểm “rất mới”
tại Luật Đất đai sửa đổi vừa được
Quốc hội (QH) thông qua.
Đáng chú ý, luật sửa đổi quy
định rõ bốn phương pháp định giá
đất gồm: So sánh, thu nhập, thặng
dư và hệ số điều chỉnh, thay vì chỉ
giao “Chính phủ quy định phương
pháp định giá đất” như Luật Đất
đai năm 2013. Luật cũng quy định
rõ Chính phủ chỉ được quy định
phương pháp định giá đất khác với
bốn phương pháp trên sau khi được
sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ
(UBTV) QH.
Ngoài ra, luật vừa được ban hành
còn quy định cụ thể từng trường
hợp, điều kiện áp dụng phương pháp
định giá đất và giao Chính phủ quy
định chi tiết.
Quá trình thảo luận, có ý kiến đề
nghị không quy định phương pháp
thặng dư trong định giá đất. Trình bày
báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý
dự thảo của UBTVQH, Chủ nhiệm
Ủy banKinh tếVũHồngThanh thừa
nhận định giá đất là vấn đề khó. Nội
dung này đã được QH, Chính phủ
tiếp thu ý kiến của đại biểu QH,
nghiêm túc nghiên cứu để thiết kế
các phương pháp định giá vừa có
tính kế thừa vừa có tính cụ thể hóa
thực tiễn, có đổi mới nhưng phải
có tính bao quát để có thể áp dụng
cho các trường hợp cụ thể, lâu dài.
“Các cơ quan đã cân nhắc kỹ
lưỡng và thống nhất cao về việc
tiếp tục quy định tại dự thảo luật
về phương pháp thặng dư. Trong
bối cảnh Việt Nam hiện nay, nền
kinh tế đang phát triển thì việc sử
dụng phương pháp thặng dư trên cơ
sở ước tính giá trị tương lai là cần
thiết vì chưa có sẵn những thông
tin dự án tương tự đã hình thành và
10 điểmmới
nổi bật của
Luật Đất đai
sửa đổi
Những quy định liên quan đến giá đất,
tài chính đất đai được đánh giá làmột
trong những nội dung có nhiều điểm
mới nhất trong Luật Đất đai sửa đổi.
Đề nghị sớm đề xuất quy định mức thuế cao
hơn với người có nhiều nhà đất
Quá trình cho ý kiến về dự thảo Luật Đất đai sửa đổi, có ý kiến của đại biểu
QH đề nghị bổ sung quy định về điều tiết địa tô chênh lệch vào dự thảo.
Tại báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, UBTVQH cho hay dự
thảo luật (trình QH thông qua) đã cómột số quy định nhằmđiều tiết chênh
lệch địa tô thông qua giao đất, cho thuê đất theo hình thức đấu giá QSDĐ,
đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất.
Cơ quan thường trực của QH đề nghị Chính phủ khẩn trương đề xuất các
quy định về mức thuế cao hơn đối với người sử dụng nhiều diện tích đất,
nhiều nhà ở, đầu cơ đất như yêu cầu tại Nghị quyết 18-NQ/TW để phục vụ
cho công tác điều tiết chênh lệch địa tô có được do quy hoạch củaNhà nước.
Luật Đất đai sửa đổi bỏ
khung giá đất, UBND
cấp tỉnh xây dựng, trình
HĐND cùng cấp quyết
định bảng giá đất lần
đầu để công bố và áp
dụng từ ngày 1-1-2026.
giao dịch để áp dụng các phương
pháp định giá khác” - ông Vũ Hồng
Thanh giải trình trước khi QH bấm
nút thông qua dự án luật.
Ngoài ra, ông Thanh cũng nhấn
mạnh phương pháp thặng dư hiện
vẫn được sử dụng trên thế giới cũng
như tại Việt Nam.
Đáng chú ý, Luật Đất đai sửa
đổi bỏ khung giá đất và có điều
chỉnh quan trọng với quy định về
bảng giá đất.
Theo đó, UBND cấp tỉnh xây
dựng, trình HĐND cùng cấp quyết
định bảng giá đất lần đầu để công
bố và áp dụng từ ngày 1-1-2026.
Hằng năm UBND cấp tỉnh trình
HĐND quyết định điều chỉnh, sửa
đổi, bổ sung bảng giá đất để áp dụng
từ ngày 1-1 năm tiếp theo. Trường
hợp cần thiết phải điều chỉnh, sửa
đổi, bổ sung bảng giá đất trong năm,
UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình
HĐND quyết định.
Trước khi bấm nút thông qua dự
thảo, có đại biểu QH đề nghị quy
định bảng giá đất năm nămmột lần
như Luật Đất đai năm 2013 và hằng
năm biến động thì điều chỉnh hệ số
K. Tuy nhiên, ông Vũ Hồng Thanh
cho rằng thực tế thời gian qua rất
ít trường hợp thực hiện điều chỉnh
bảng giá đất trong quá trình áp
dụng, dẫn đến bảng giá đất không
phản ánh đúng giá đất thực tế trên
thị trường.
Việc quy định việc ban hành bảng
giá đất hằng năm, điều chỉnh, sửa
đổi, bổ sung bảng giá đất để bảo
đảm giá đất ban hành theo nguyên
tắc thị trường như tinh thần Nghị
quyết 18/NQ-TW, đồng thời cũng
thay thế quy định hệ số điều chỉnh
giá đất hằng năm hiện nay.
8. Nâng hạn mức nhận
chuyển quyền sử dụng
đất nông nghiệp của
cá nhân
Khoản 1 Điều 177 Luật Đất đai
sửa đổi nâng hạn mức nhận chuyển
quyền sử dụng đất (QSDĐ) nông
nghiệp của cá nhân không quá 15 lần
hạn mức giao đất nông nghiệp của
cá nhân đối với mỗi loại đất. Trong
khi đó, Luật Đất đai năm 2013 quy
định hạn mức nhận chuyển QSDĐ
nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân
không quá 10 lần hạn mức giao đất
đối với mỗi loại đất.
Đặc biệt, luật bổ sung hai quy
định mới, nêu rõ các nguyên tắc
“tập trung đất nông nghiệp” (Điều
192) và “tích tụ đất nông nghiệp”
(Điều 193).
Theo Luật Đất đai sửa đổi, tập
trung đất nông nghiệp là việc tăng
diện tích đất nông nghiệp để tổ chức
sản xuất thông qua ba phương thức:
Chuyển đổi QSDĐnông nghiệp theo
phương án dồn điền, đổi thửa; thuê
QSDĐ và hợp tác sản xuất, kinh
doanh bằng QSDĐ.
Còn tích tụ đất nông nghiệp được
thực hiện thông qua hai phương
thức: Nhận chuyển nhượng QSDĐ
nông nghiệp và nhận góp vốn bằng
QSDĐ nông nghiệp.
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM
(HoREA) đánh giá các quy định trên
sẽ tạo điều kiện để nông nghiệp phát
triển nhanh, bền vững, hiệu quả,
bảo đảm vững chắc an ninh lương
thực quốc gia và quy mô sản xuất
hàng hóa nông sản ngày càng lớn
nhằm thực hiện mục tiêu đến năm
2030 phát triển 1 triệu ha đất chuyên
canh lúa chất lượng cao, phát thải
ròng bằng 0 (net zero) tại ĐBSCL.
Qua đó, Luật Đất đai sửa đổi sẽ
tác động tích cực đến cả nền kinh
tế và thị trường bất động sản trong
quá trình đô thị hóa và phát triển
các khu dân cư nông thôn, làm tăng
nhu cầu tạo lập nhà ở của người
dân nông thôn, nhất là các nông
dân tỉ phú.
9. Bảo đảm đất cho đồng
bào dân tộc thiểu số
Điều 16 Luật Đất đai sửa đổi quy
định rõ trách nhiệm của Nhà nước
về đất đai đối với đồng bào dân tộc
thiểu số. Theo đó, luật quy định cụ
thể các chính sách bảo đảm sinh
hoạt cộng đồng; giao đất, cho thuê
đất đối với đồng bào dân tộc thiểu
số thiếu đất ở, đất sản xuất.
Đặc biệt, luật cũng quy định cụ
thể chính sách hỗ trợ đất đai để
bảo đảm ổn định cuộc sống cho cá
nhân là người dân tộc thiểu số đã
được Nhà nước giao đất, cho thuê
đất nhưng nay không còn đất hoặc
thiếu đất so với hạn mức mà thuộc
diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại
vùng đồng bào dân tộc thiểu số và
miền núi.
Điều luật không quy định nguyên
nhân vì sao đã được giao đất mà nay
không còn hoặc thiếu đất. “Quy định
này thể hiện sự quan tâm đặc biệt
của Đảng và Nhà nước ta đối với
đồng bào dân tộc thiểu số” - theo
UBTVQH.
Trong khi đó, Luật Đất đai năm
2013 chỉ quy định chung “có chính
sách về đất ở, đất sinh hoạt cộng
đồng cho đồng bào dân tộc thiểu số
phù hợp với phong tục, tập quán,
bản sắc văn hóa và điều kiện thực
tế của từng vùng” và “có chính
sách tạo điều kiện cho đồng bào
dân tộc thiểu số trực tiếp sản xuất
nông nghiệp ở nông thôn có đất để
sản xuất nông nghiệp”.
10. Một số quy định
có hiệu lực sớm
Đặc biệt, Luật Đất đai sửa đổi
quy định luật này có hiệu lực sớm
hơn (từ ngày 1-4-2024) với Điều
190 (hoạt động lấn biển) và Điều
248 (sửa đổi, bổ sung một số điều
của Luật Lâm nghiệp).
Trên cơ sở các quy định có hiệu
lực thi hành sớm, UBTVQH đề nghị
Chính phủ nghiên cứu kỹ lưỡng,
hoàn thiện các quy định chi tiết và
hướng dẫn thi hành tương ứng bảo
đảm khả thi, rõ ràng, chặt chẽ, theo
đúng quy định của pháp luật, tránh
vướng mắc trong quá trình tổ chức
thực hiện.
Đối với hoạt động lấn biển, cơ
quan thường trực của QH lưu ý
“cần có quy định mang tính đồng
bộ”, không chỉ thực hiện theo quy
định của pháp luật về đất đai mà
còn phải thực hiện theo quy định
của pháp luật về quy hoạch, đầu tư,
đầu tư công, xây dựng, môi trường,
tài nguyên, môi trường biển và hải
đảo và pháp luật khác có liên quan.•
Chủ nhiệmỦy
ban Kinh tế Vũ
Hồng Thanh
trình bày báo
cáo giải trình,
tiếp thu, chỉnh
lý dự thảo
Luật Đất đai.
Ảnh: QH
Đại biểuQuốc hội bấmnút thông qua dự thảo Luật Đất đai sửa đổi hôm18-1. Ảnh: QH
