11
Kinh tế -
Thứ Tư 13-3-2024
Mua bán - sáp nhập: Sự trỗi dậy
của nhà đầu tư nước ngoài
Xu hướng doanh nghiệp tìmkiếmnguồn vốn bên ngoài v i các thương vụM&A được cho l khả thi hơn
nguồn vốn trong nước.
TÚUYÊN
T
ại Hội thảo xu hướngmua
bán - sáp nhập (M&A)
và chiến lược kêu gọi
đầu tư bền vững cho doanh
nghiệp (DN) Việt Nam tổ
chức ng y 12-3, chuyên gia
cho bi t từ năm 1996 đ n
2022, tai Việt Nam có 2.650
thương vụ M&Avới khoảng
5,7 tỉ USD.
Nhà đầu tư nước
ngoài chiếm ưu thế
Riêng 10 tháng đầu năm
2023, tai Việt Nam giá trị
M&Ađat 4,4 tỉ USD, với 265
thương vụ, trung bình đat 54,5
triệu USD/thương vụ.
Nhà đầu tư ngoai sẽ chiếm
ưu thế. Đơn cử như Nhật Bản
do t nh h nh kinh t , đồng yen
mất gi , lo ngai đồng yen tiếp
tục rớt giá, DNNhật mang ti n
đầu tư ở nước ngoài.
TS Nguyễn Tuân Anh,
Trường ĐH RMIT Nam Sài
Gòn, cho biết top 5 thương vụ
có giá trị nhât trong 10 tháng
năm 2023 thuộc về các nhà
đầu tư Nhật Bản, Singapore,
Mỹ, Thái Lan.
Đặc biệt trong ngành hàng
tiêu dùng nhanh, T p đo n
Nh t B n Sojitz thông qua
Sojitz Asia Pte.Ltd v Công
ty TNHH Sojitz Vi t Nam
mua lại to n b công ty phân
phối thực phẩm l n nhất Vi t
Nam l Công ty Cổ ph n Đại
Tân Vi t (New Viet Dairy).
Ngoài ra, nh đ u tư nổi
ti ng của M - Bain Capital
đ u tư v o T p đo n Masan
200 tri u USD.
“Xu hướng tương lai là sư
trỗi dậy cua nh đ u tư nư c
ngo i. Vừa qua, m t tập đoàn
Trung Quôc thông tin muôn
mua Bách Hóa Xanh. Đây có
thể là thương vụ tiêu biểu của
năm 2024, khi c c nh đ u
tư s nhắm t i nh ng DN c
chi n lư c đ u tư s n phẩm
ổn đ nh v lâu d i như ngành
nông nghi p v thực phẩm,
v i n n t ng cơ b n của n n
kinh t - s n xuất v phân
phối thực phẩm.
Ngoài ra, c c nh đ u tư
tiếp tục t m ki m v ti n h nh
M&A trong c c lĩnh vực c
th t n d ng đư c mức gi rẻ
như bất đ ng s n, xây dựng”
- TS Anh nói.
Lu t sư Đ o Ti n Phong,
Công ty tư vấn InvestPush,
cho biết hiện công ty đang
làmviệc với ba quỹ đầu tư cua
Singapore, Mỹ, Trung Quôc.
Phía Mỹ có dòng tiền lớn
muôn vàoViệt Nam theo dang
cho vay kèmđiều kiện chuyển
đôi cô phần. Sẵn sàng đầu tư
cho dư án về sản xuât, bât
động sản v i các thương vụ
vài chục triệu USD, lãi suât
cho vay thâp 2%-3%.
Trong khi đó, quỹ đầu tư
cua Singapore tập trung vào
mảng giáo dục, y tế.
Đối v i nhà đầu tư Trung
Quôc, ngo i mua các nh
h ng, quán ăn, g n đây t p
trung t m ki m thương v ,
trong đ các nhà máy đã có
đơn hàng xuât khâu đi Mỹ,
v i h nh thức mua một phần
hoặc toàn bộ cô phần.
“Nguyên nhân do việc thành
lập nhà máy tai Việt Nam c n
nhi u thời gian, nếu M&A
m t DNViệt Nam có sẵn đơn
hàng đi châu Âu, Mỹ, họ c
th thay đôi ngành hàng đ
ti n v o c c th trư ng n y”
- ông Phong cho bi t.
Vốn ngoại khả thi hơn?
V nguyên nhân, g n đây
th trư ngM&Athu hút mạnh
c c nh đ u tư ngoại, chuyên
gia kinh tế PhamChi Lan cho
bi t khi nguồn vốn trong nư c
b thắt ch t, nhi u DN bu c
ph i t i cấu trúc, b n b t t i
s n, kêu g i đ u tư đ gi i
quy t sức ép v t i chính.
V DN tìm kiếm nguôn
vôn bên ngoài đang là xu
hướng khả thi hơn nguôn vôn
trong nước.
“Chúng ta hi n c hàng
triệu tỉ đông ch r t vào nền
kinh tế. Tuy nhiên, huy động
như th n o, ai đưng ra huy
động, làm cách nào để phân
bô nguôn vôn đó đến các DN
hoặc khả năng cua DN tiếp
cận được nguôn vôn thế nào
Năm 2023, Nhật Bản đứng đầu thị trường M&AViệt Nam
với 1,6 tỉ USD, gồmthương vụ nổi bật Ngân hàng Sumitomo
Mitsui BankingCorporation (SMBC) chi 1,45 tỉ USDmua 15%
cổ phần tại VPBank.
Tháng 11-2023, cùng lúc có ba thương vụ M&A la Sojitz
tiến hành mua đứt 100% Đại Tân Vi t với số vốn không
được tiết lộ.
Sojitz cũng đầu tư vào Vinamilk (500 tri u USD), chuỗi
cửa hàng Ministop của AEON Mall…
Theo Coin Metrics, gi bitcoin v a đạt mức kỷ l c
l 72.750 USD. Đây cũng đư c xem l mức gi cao nhất
m i th i đại. Gi bitcoin đư c thúc đẩy b i d ng ti n v o
c c qu ETF bitcoin đang tăng cực mạnh v i tổng gi tr
l 2,7 t USD.
M t b đỡ kh c cho ti n số bitcoin chính l vi c Cơ
quan qu n lý t i chính Anh cho phép c c s n giao d ch
niêm y t c c s n phẩm ho n đổi c liên quan đ n ti n số.
N c n đư c g i l chứng ch ho n đổi ti n số ETN.
S giao d ch chứng kho n London cho bi t h s chấp
nh n đơn đăng ký ETN bitcoin v ether t quý II-2024.
Theo gi i phân tích, vi c cấp phép giao d ch liên quan
đ n ti n số của Anh v M đ giúp cho sự tăng trư ng v
gi của bitcoin. Sự tăng gi mạnh của bitcoin đ kéo theo
nhi u đồng ti n số kh c c mức tăng trư ng vư t kỳ v ng.
B o c o th trư ng ti n số của Coin98 Insights cho
thấy Vi t Nam luôn nằm trong top 10 nư c tham gia nhi u
nhất v o th trư ng ti n số.
Tuy trong năm 2023 th trư ng n y kh m đạm:
G n 65% nh đ u tư tham gia th trư ng không thu
đư c l i nhu n, trong đ c t i 43,6% nh đ u tư
đang ch u l .
Hi n Vi t Nam vẫn chưa c khung ph p lý ho n ch nh
qu n lý ti n số. Vi c s d ng ti n số cho m c đích thanh
to n b cấm. Tuy nhiên, c c cơ quan chức năng cũng đ
bắt đ u nghiên cứu khung lu t l cho ti n số.
PHƯƠNG MINH
thì rât khó.
Ngo i ra, chi phí vốn trong
nư c rất đắt đỏ, cao hơn so v i
c c nư c trong khu vực, chưa
k đ n c c nư c ph t tri n.
Bêncạnhy u tốvốn, nguyên
nhânkhi n sức hút của nh đ u
tư ngoại l n l do c c DN t m
ki mc c y u tố công ngh , k
năng qu n tr , th trư ng, t n
d ng c c FTA m Vi t Nam
đ ký k t khi m i g i c c nh
đ u tư nư c ngo i qua c c
thương v M&A” - chuyên
gia Phạm Chi Lan nói.
Bên cạnh vi c DN Việt
M&A để tìm kiếm nhà đầu
tư mới chung sưc phát triển,
nâng cao vị thế canh tranh th
c n có nhiều DN muôn bán
đưt để chuy nm c đích kh c.
Điều này sẽ khiến nội lưc
kinh tế Việt Nam yếu đi, đ c
bi t v i một sô ngành hàng
có lợi thế xuât khâu n u đ
rơi vào tay nh đ u tư nư c
ngo i s tạo đi u ki n cho
nh đ u tư nư c ngo i chi
phôi thị trường nhiều hơn.
Chính v v y, làm sao đ
DN tiếp cận các nguôn vôn
tôt hơn, kể cả trong và ngoài
nước, là việc Chinh phu v
c c nh l m chính s ch c n
ph i quan tâm hơn n a.
Cần giup cho DN Việt,
đa phần nho và siêu nho có
thể “lớn lên” để có vị thế tôt
hơn trong tìm kiếm, tiếp cận
nguôn vôn.
Nếu các DN mãi nho, quá
thiếu, yếu về các mặt, không
có vị thế thì không th tìm
kiếm các nhà đầu tư mới.
Trong khi hiện nay, yêu
c u đ u tiên v quan tr ng
m các nhà đầu tư đ i hỏi
DN chính l năng lưc kinh
doanh nhât định đáp ưng yêu
cầu t m ki m l i nhu n, x c
l p v th th trư ng th h
m i tham gia góp vôn vào.•
Hội thảo xu hướngmua bán - sáp nhập (M&A) ngày 12-3, chuyên gia cho biết từ năm1996 đến 2022,
tại Việt Namcó 2.650 thương vụM&A với khoảng 5,7 tỉ USD. Ảnh: TÚUYÊN
Khi nguồn vốn
trong nước bị thắt
chặt, nhiều doanh
nghiệp buộc phải tái
cấu trúc, bán bớt tài
sản, kêu gọi đầu tư
để giải quyết sức ép
về tài chính.
Họ đã nói
Nha nươc cân hỗ trợ
tháo gỡ môi trường
kinh doanh
Theo luật sưĐàoTiếnPhong,
CôngtytưvấnInvestPush,khâu
đam phan phap lý và những
điều kiện phap lý trên hơp
đông mua ban la rao can lơn
cua DN Việt khi tham gia các
hoạt động M&A.
Đầutiên,DNViệtthiếuchuyên
gia quốc tế, không co sự chuẩn
bị kỹ lưỡng về chiên lươc đam
phan M&A nên dễ rơi vao thê
bị đông trước cácbênmuagiàu
kinhnghi mvới nh ngyêucâu
sâu, nặng tính chuyên môn v
phap lý nên thường ở vào thê
yếu trong khâu đamphan, anh
hương đên tâm lý đam phan,
dẫn đên DN Việt bị thua thiệt.
Bên canh đo, chinh sachViệt
Nam cho đên nay vẫn ưu đãi
cac DN đâu tư nươc ngoai hơn
DN trong nươc. Do đo, vị thê
DN Việt trong cac thương vu
M&A thì DN tư nhân Việt Nam
bị yêu thê hơn.
“Đây la cai khoma chinhsach
vĩ mô cân thao gỡ để DN tiếp
cận nguồn vốn bên ngoài khi
đi u ki n vốn trong nước chưa
đủ tốt, tạo đi u ki n đê DN tư
nhân tiếp cận công ngh , k
thuật, k năng quản tr tiên
tiến…để phat triên b n vững
hơn”- chuyêngiaPhạmChi Lan
nhân manh.
Bitcoinđạtmức giákỷ lục 72.750USD
Doanh nghi p tìmkiêmnguồn vốn bên ngoai đang la xu hướng
khả thi hơn nguồn vốn trong nước. Ảnh: TÚUYÊN