6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứBa16-4-2024
tòa, phiên họp phải có sự cho phép
của chủ tọa phiên tòa, phiên họp…”.
Như vậy, cần quy định đối với
trường hợp đương sự ghi âm, ghi
hình lén thì băng ghi âm, ghi hình
lén đó không được sử dụng làm căn
cứ để khiếu nại, tố cáo hành vi vi
phạm pháp luật.
LS Hòa cũng tán thành quy định
tại khoản 3 Điều 11 dự thảo luật
về việc “không điều tra, thanh
tra đối với thẩm phán, hội thẩm
về việc xét xử, giải quyết vụ án,
vụ việc đang trong quá trình tố
tụng; chỉ điều tra khi có căn cứ
xác định thẩm phán, hội thẩm vi
phạm pháp luật hình sự trong giải
quyết vụ việc đó”.
“Chức danh thẩm phán là chức
danh cao quý và danh dự. Do đó,
phải đến một mức độ và căn cứ nào
đó thì mới được thanh tra, kiểm tra
để thẩm phán mạnh dạn trong việc
làm của mình” - LS Hòa nhận định.
Tăng sự kiểm soát
PhóChủ tịchHội Luật giaTP.HCM
Ung Thị Xuân Hương phát biểu:
Điểm d khoản 2 Điều 3 dự thảo
luật quy định tòa án có quyền “phát
hiện, kiến nghị về tính hợp hiến, hợp
pháp của văn bản quy phạm pháp
luật trong xét xử theo quy định của
luật”. Như vậy, dự thảo luật mới
chỉ dừng lại ở mức độ “phát hiện,
kiến nghị”.
Bà Hương cho rằng để tòa án thực
sự thực hiện quyền tư pháp có hiệu
quả, cần bổ sung nhiệm vụ của tòa
án “xem xét tính hợp hiến, hợp pháp
của văn bản quy phạm pháp luật”.
Vì hiện nay, quy trình rà soát, kiểm
tra văn bản được thực hiện tương
đối khép kín trong nội bộ cơ quan
hành pháp mà chưa có sự kiểm soát
từ các cơ quan tư pháp.
Do đó, cần đề xuất bổ sung việc tòa
án có thẩmquyền hủy bỏ văn bản quy
phạm pháp luật trái với Hiến pháp,
luật, nghị quyết của QH; pháp lệnh,
nghị quyết của Ủy ban Thường vụ
QH theo quy định của luật.
Cụ thể, đối với những văn bản
SONGMAI
N
gày 15-4, Đoàn đại biểu Quốc
hội (QH) tổ chức Hội thảo
góp ý dự án Luật Tổ chức
TAND (sửa đổi).
Đương sự ghi âm lén,
đi thưa kiện thẩm phán
Theo luật sư (LS) TrươngThị Hòa,
ĐoànLSTP.HCM, khoản 1Điều 141
dự thảo luật quy định người từ đủ
16 tuổi trở lên được tham dự phiên
tòa xét xử công khai. Người dưới 16
tuổi không được vào phòng xử án,
trừ trường hợp được tòa án triệu tập.
Cần làm rõ người dưới 16 tuổi
không được vào phòng xử án nhưng
có được vào phạm vi trụ sở tòa án
hay không. Vì có một số trường hợp
người đến tham gia phiên tòa dẫn
trẻ dưới 16 tuổi theo nhưng bảo vệ
không cho vào trụ sở.
LS Hòa cũng nêu hiện trạng nhiều
trường hợp sau phiên xét xử, đương
sự mang bản ghi âm lén (ghi âm khi
không được cho phép) để đi thưa kiện
thẩm phán. Trong khi đó, khoản 3
Điều 141 dự thảo luật quy định: “Việc
ghi âm lời nói, ghi hình ảnh tại phiên
Đề xuất tòa án
được quyền
hủy bỏ văn bản
dưới luật trái luật
luật, nghị quyết của QH, Ủy ban
Thường vụ QH thì tòa án chỉ phát
hiện, kiến nghị. Các văn bản dưới
luật như thông tư, nghị định… của
các bộ, ngành trái luật, ảnh hưởng
đến quyền lợi của người dân thì tòa
án cần xem xét và hủy bỏ.•
Nên bỏ thẩm quyền khởi tố vụ án của tòa
Bà Ung Thị Xuân
Hương thốngnhất việc
bỏ quyền khởi tố vụ
án của tòa án vì đây là
chứcnăngcủa cơquan
điều tra, cơ quan công
tố. Tòa án là cơ quan
xét xử nên việc khởi tố
vụ án chẳng khác nào
vừa đá bóng vừa thổi
còi; có thể ảnh hưởng
đến sự vô tư, khách
quan trong quá trình xét xử.
Đại diện VKSND TP.HCM cũng đồng tình với quan điểm của bà Ung
Thị Xuân Hương. Bởi lẽ việc bỏ thẩm quyền khởi tố vụ án của tòa án góp
phần phân định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của tòa án và các cơ quan tiến
hành tố tụng khác. Trường hợp thiếu chứng cứ thì tòa án trả hồ sơ, yêu
cầu VKS điều tra bổ sung; nếu phát hiện bỏ lọt tội phạm thì tòa án yêu
cầu VKS khởi tố vụ án.
“Chức danh thẩm phán
là chức danh cao quý và
danh dự. Do đó, phải
đến một mức độ và căn
cứ nào đó thì mới được
thanh tra, kiểm tra
để thẩm phán mạnh
dạn trong việc làm của
mình.”
Luật sư
Trương Thị Hòa
Ápdụng luônhay tiếp tục thí điểmmôhình chínhquyềnđô thị tại TPĐàNẵng?
Chiều 15-4, tại phiên họp thứ 32, Ủy ban Thường
vụ Quốc hội (QH) xem xét đề nghị của Chính phủ về
Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025; điều
chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024.
Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long
cho hay Chính phủ đề nghị điều chỉnh chương trình
năm 2024 đối với 11 dự án, dự thảo.
Đáng chú ý, Chính phủ đề nghị bổ sung vào chương
trình kỳ họp thứ bảy (tháng 5-2024) ba dự án, dự thảo,
trong đó hai dự thảo nghị quyết trình QH cho ý kiến và
thông qua theo quy trình một kỳ họp.
Cụ thể, Nghị quyết của QH sửa đổi, bổ sung Nghị
quyết 119/2020 về thí điểm tổ chức mô hình chính
quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát
triển TP Đà Nẵng (Nghị quyết 119) và Nghị quyết của
QH về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh
Nghệ An.
Thẩm tra nội dung này, Thường trực Ủy ban Pháp
luật tán thành với đề xuất của Chính phủ bổ sung dự
thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 119. Tuy
nhiên, Ủy ban Pháp luật nhận thấy tờ trình của Chính
phủ đề nghị xây dựng Nghị quyết sửa đổi, bổ sung
Nghị quyết 119 nhưng trong nội dung thì đề nghị các
chính sách về tổ chức mô hình chính quyền đô thị được
áp dụng chính thức (không thí điểm) từ ngày 1-7-2026.
“Nội dung này không chỉ mâu thuẫn với chủ trương
“thí điểm” như tên gọi của nghị quyết mà còn không
hợp lý về chính sách, vì đã là thí điểm thì phải có tổng
kết, đánh giá trước khi xem xét, quyết định cho áp dụng
chính thức” - theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng
Thanh Tùng.
Ngoài ra, nhóm các chính sách đặc thù phát triển TP
Đà Nẵng cũng có cách tiếp cận khác với đề nghị xây
dựng dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế,
chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An. Theo đó,
Chính phủ đề nghị sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 119 để
quy định nội dung này, thay vì ban hành nghị quyết mới.
Về vấn đề này, quá trình thảo luận, Ủy ban Pháp luật
có hai loại ý kiến khác nhau. Trong đó, nhiều ý kiến
cho rằng Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã quy
định chính quyền địa phương ở quận, phường là cấp
chính quyền địa phương, trừ trường hợp cụ thể QH quy
định không phải là cấp chính quyền địa phương.
Như vậy, mô hình chính quyền đô thị tại TP Đà Nẵng
như đề xuất của Chính phủ là phù hợp với quy định của
Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Cạnh đó, Chính phủ đã sơ kết ba năm thực hiện thí điểm
mô hình chính quyền đô thị tại TP Đà Nẵng và đã có báo
cáo trình QH, trong đó đánh giá việc thí điểm cơ bản là
phù hợp, phát huy hiệu lực, hiệu quả. Do vậy, đề nghị
dự thảo nghị quyết không quy định tiếp tục thực hiện thí
điểm mô hình chính quyền đô thị mà cho thực hiện chính
thức ngay từ thời điểm nghị quyết có hiệu lực…
Ý kiến này đề nghị chỉnh lý tên gọi của nghị quyết là
“Nghị quyết về tổ chức mô hình chính quyền đô thị và
thí điểm bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù phát
triển TP Đà Nẵng”.
Trong khi đó, ý kiến khác trong Ủy ban Pháp luật lại
đề nghị không quy định áp dụng chính thức mô hình
chính quyền đô thị từ ngày 1-7-2026 mà thực hiện thí
điểm đến khi QH có quyết định khác.
“Ủy ban Pháp luật kính đề nghị Ủy ban Thường vụ QH
xem xét, cho ý kiến chỉ đạo” - ông Hoàng Thanh Tùng nói.
Về dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế,
chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An, cơ quan
thẩm tra tán thành đề nghị của Chính phủ trình QH xem
xét, thông qua dự thảo nghị quyết tại kỳ họp thứ bảy
theo trình tự, thủ tục rút gọn tại một kỳ họp.
Tuy nhiên, Ủy ban Pháp luật đề nghị chỉnh lý tên
gọi của nghị quyết thành Nghị quyết về thí điểm bổ
sung một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển
tỉnh Nghệ An để phân biệt với Nghị quyết 36/2021
hiện hành và phù hợp với yêu cầu tại Nghị quyết 39
của Bộ Chính trị.
ĐỨC MINH
Nhiều ý kiến cho rằng cần quy định trường
hợp đương sự ghi âm, ghi hình lén thì băng ghi
âm, ghi hình lén đó không được sử dụng làm
căn cứ để khiếu nại, tố cáo.
Phó Chủ tịchHội Luật gia TP.HCMUng Thị XuânHương. Ảnh: SONGMAI
Toàn cảnhHội thảogóp ý dựán Luật Tổ chức TAND
(sửa đổi). Ảnh: SONGMAI
