9
NG.CHÂU-K.CƯỜNG-V.HOA
N
gày 14-5, Hội đồng Lý
luận Trung ương và
Thường trực Thành ủy
TP.HCM tổ chức Hội thảo
quốc gia Quản lý đất đai trên
địa bàn TP.HCM - Thực trạng
và giải pháp. Tại hội nghị,
các đại biểu cho rằng thời
gian qua công tác quản lý,
sử dụng đất đai TP.HCM gặp
nhiều khó khăn, thách thức vì
sự chồng chéo của nhiều văn
bản quy phạm pháp luật trong
các lĩnh vực đất đai, nhà ở,
kinh doanh bất động sản, đấu
thầu… Tuy nhiên, khi Luật
Đất đai 2024 cùng các luật
có liên quan vừa được Quốc
hội thông qua sẽ gỡ nhiều
vướng mắc cho TP.HCM.
Cùng với các cơ chế, chính
sách đặc thù của Nghị quyết
98/2023, TP.HCM sẽ phát
huy tốt nguồn lực từ đất đai
để phát triển kinh tế - xã hội.
Nguồn lực đất đai của
TP.HCM là rất lớn
Theo ông PhùngQuốc Hiển,
nguyên PhóChủ tịchQuốc hội,
trong những nămqua, TP.HCM
đã có những bước tiến bộ và
Luật Đất đai mới
sẽ gỡ nhiều “thế bí”
cho TP.HCM
Luật Đất đai 2024 cùng với Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản
có hiệu lực trong thời gian tới sẽ có sự tác độngmạnhmẽ đến quá trình
quản lý, sử dụng đất và phát triển đô thị TP.HCM.
Luật Đất đai mới
quy định rõ việc
thu hồi đất các
vùng phụ cận các
tuyến đường, điểm
giao thông kết
nối sẽ là cơ sở để
TP.HCMphát huy
nguồn lực từ quỹ
đất dọc các tuyến
vành đai, metro và
nhiều dự án khác.
Ảnh:
HOÀNGGIANG
“Các đại biểu cũng
cho rằng tình trạng
lãng phí đất công,
trong đó có các địa
chỉ nhà đất công
thuộc quản lý của
các cơ quan Trung
ương trên địa bàn
TP vẫn là vấn đề
đáng quan ngại.”
TP.HCM chuẩn bị kế hoạch thực hiện
Luật Đất đai 2024
Theo ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh
tế của Quốc hội, Luật Đất đai 2024 có hàng chục nội dung là
hoàn toàn giao cho chính quyền địa phương, HĐND, UBND
ban hành các hướng dẫn trong thẩm quyền của mình và phù
hợp với thực tế địa phương. Đây là điểm rất đột phá của Luật
Đất đai là chủ động trao quyền cho địa phương trong tổ chức
thực thi Luật Đất đai.
Có lẽ TP.HCM nên đi tiên phong trong việc tổ chức triển
khai. Trước mắt là chú trọng khâu ban hành văn bản kịp thời,
đầy đủ, chất lượng, phù hợp với hoàn cảnh kinh tế - xã hội
địa phương để đảm bảo rằng khi luật có hiệu lực thì sẵn sàng
triển khai luật ngay.
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
, ông Bùi Xuân Cường cho
biết TP cũng đang dự thảo kế hoạch để triển khai thực hiện
Luật Đất đai 2024 ngay khi luật này có hiệu lực. Ông Nguyễn
Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN&MT, cũng cho hay Luật Đất đai
2024 quy định rất rõ nội dung nào là thực hiện ngay, nội dung
nào giao Chính phủ hướng dẫn, nội dung nào giao cho địa
phương thực hiện. Do đó khối lượng thực hiện cho TP.HCM
là rất lớn. Điển hình là để chuẩn bị về nhóm tài chính cho đất
đai, hiện nay TP cũng đang thuê tư vấn để lập bảng giá đất,
sao cho bảng giá đất đó sát với giá thị trường, rõ ràng, dễ hiểu,
dễ áp dụng, tạo nguồn thuminh bạch. Điều này cũng tạo điều
kiện cho các nhà đầu tư thực hiện các dự án trên địa bàn TP.
có nhiều cải cách trong việc
quản lý, sử dụng đất đai trên
địa bàn. Đất đai đã trở thành
nguồn lực to lớn, góp phần
quan trọng thúc đẩy sự phát
triển của TP.HCM.
Ông Hiển đánh giá nguồn
thu từ đất đai của TP khoảng
40.000 tỉ đồng/năm, là con số
rất lớn, thậm chí bằng số thu
ngân sách của một số tỉnh.
“TP.HCM hiện đã là siêu đô
thị, chắc chắn đến năm 2050
và cuối thế kỷ này thì TP.HCM
sẽ thành một đại siêu đô thị,
quy mô dân số không phải là
14 triệu dân nữa mà thậm chí
lên đến 20 triệu dân” - ông
Hiển dự báo.
Theo nguyên phó chủ tịch
Quốc hội, TP đang bị mất cân
đối rất lớn về vấn đề quản lý,
phân bổ đất đai. Cụ thể là TP
đang thiếu quỹ đất lớn cho
giao thông, nhà ở, giáo dục và
đặc biệt dành cho công nghiệp
công nghệ cao, không có các
dự án lớn để tạo sự bứt phá.
Điều này khiến cho khả năng
thu hút đầu tư của TP, nhất là
FDI đang có bị chậm lại.
Ngoài ra, giáđất củaTP.HCM
đang quá cao so với các tỉnh
lân cận nhưBìnhDương, Đồng
Nai, Long An, Bà Rịa-Vũng
Tàu… sẽ ảnh hưởng đến chi
phí sản xuất, giá thành sản
xuất, kinh doanh, thu hút đầu
tư. Theo ông Hiển, nếu cứ đà
này sẽ cản trở quá trình đầu tư
phát triển của TP.
Ông Hiển cũng nêu thêm
vấn đề liên quan đến quyền
sử dụng đất của người dân và
doanh nghiệp hiện nay vẫn
còn bất cập. Ông dẫn chứng số
liệu hơn 80.000 tỉ đồng không
thu được từ việc cấp quyền sử
dụng đất, quyền sở hữu nhà ở
và tài sản khác gắn liền với
đất. Trong khi đó, việc định
giá đất, xác định giá đất cũng
là vấn đề, xác định bằng cách
nào, vào thời điểm nào cũng là
câu chuyện đang được đặt ra,
vấn đề này cũng không phải
của riêng TP.HCM mà là của
nhiều tỉnh, thành khác.
Cùng quan điểm, bà Phạm
PhươngThảo, nguyênChủ tịch
HĐNDTP.HCM, cho rằng thời
gian qua, nguồn lực đất đai của
TP đã được phát huy rất lớn.
Tuy nhiên, trong thực tế, việc
quản lý đất đai còn rất nhiều
bất cập. Hàng trămvăn bản luật
liên quan đến Luật Đất đai, còn
có những văn bản chồng chéo,
việc quy hoạch còn thiếu đồng
bộ, thiếu minh bạch và quản lý
thực hiện quy hoạch rất khó
khăn, thường bị phá vỡ.
“Cùng với đó, giá đất không
theo kịp giá thị trường, giao
dịch ảo là phổ biến. Điều này
làm thất thu ngân sách rất lớn,
quản lý nhà đất có nhiều thiếu
sót, gây lãng phí” - bà Thảo
nói. Ngoài ra, TP hiện nay rất
thiếu các quỹ đất lớn dành cho
công cộng, giao thông, giáo
dục, công nghệ cao…
Các đại biểu cũng cho rằng
tình trạng lãng phí đất công,
trong đó có các địa chỉ nhà đất
công thuộc quản lý của các cơ
quan Trung ương trên địa bàn
TP vẫn là vấn đề đáng quan
ngại. Tuy nhiên, thời gian qua
công tác phối hợp xử lý của
TP.HCMvà các cơ quanTrung
ương vẫn chưa quyết liệt, gây
lãng phí tài sản công và thất
thu ngân sách.
Năm nhóm chính sách
tác động lớn đến việc
quản lý, sử dụng đất
tại TP.HCM
Tại hội thảo, bà Tống Thị
Hạnh, Vụ trưởngVụ Pháp chế,
Bộ Xây dựng, thông tin nhiều
chính sách pháp luật liên quan
đến việc quản lý, sử dụng đất
sắp có hiệu lực gồm các luật
Đất đai 2024, Nhà ở 2023,
Kinh doanh bất động sản sẽ
góp phần tháo gỡ các vướng
mắc cho các đô thị, trong đó có
TP.HCM. Riêng TP.HCM còn
có thêm cơ chế, chính sách đặc
thù từ Nghị quyết 98 sẽ phát
huy tốt các nguồn lực về đất
đai của TP.
Bà Hạnh nêu năm nhóm
chính sách sẽ có tác động rất
lớn để việc quản lý, sử dụng
đất của TP.HCM khi các luật
nêu trên có hiệu lực. Cụ thể
là nhóm chính sách liên quan
đến quy hoạch sử dụng đất,
quy hoạch xây dựng và quy
hoạch đô thị. Theo đó, Luật
Đất đai 2024 đã có những quy
định để tích hợp giữa ba quy
hoạch này.
Đơn cử như Luật Đất đai
2013 quy định một số đô thị
không phải lập quy hoạch sử
dụng đất cấp huyện mà chỉ
cần lập quy hoạch xây dựng
và quy hoạch đô thị. Đến Luật
Đất đai 2024 đã quy định rõ
là các quận, TP, thị xã thuộc
TP trực thuộc Trung ương thì
không phải lập quy hoạch sử
dụng đất khi đã có quy hoạch
chung củaTPđược duyệt. Theo
bà Hạnh, đây là điểm rất mới
khi lồng ghép, tích hợp các quy
hoạch, tránh mất thời gian và
thêm thủ tục.
Thứ hai là nhóm chính sách
liên quan đến việc thu hồi đất
các vùng phụ cận các nhà ga,
các nút giao thông khi phát
triển các tuyến và điểm kết
nối giao thông. Bà Hạnh cho
rằng vấn đề này Nghị quyết
98 đã có đề cập. Đồng thời,
Luật Đất đai 2013 cũng có
quy định nhưng lại không xếp
vào danh mục trường hợp Nhà
nước thu hồi đất để phát triển
kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc
gia, công cộng.
Vì vậy, khi các địa phương
triển khai thì rất vướng, bà
Hạnh cho rằng điều này đã
được tháo gỡ khi Luật Đất
đai 2024 xếp trường hợp này
vào danh sách thuộc danhmục
thu hồi đất. “Đây là nội dung
bổ trợ hết sức quan trọng cho
TP.HCMkhi thu hồi đất tại các
vùng phụ cận trong quá trình
đầu tư mới hoặc mở rộng các
tuyến đường, nhà ga, điểm kết
nối giao thông. Đây sẽ là cơ sở
rất rõ ràng để TP.HCM triển
khai thực hiện” - bà Hạnh nói.
Nhóm chính sách tiếp theo
bà Hạnh cho là sẽ tác động
rất lớn đến diện mạo đô thị
TP.HCM là liên quan đến việc
khai thác hiệu quả không gian
ngầm đô thị. Luật Quy hoạch
hiện hành cùng các nghị định
hướng dẫn đã có quy định về
vấn đề này, tuy nhiên mới chỉ
dừng lại ở việc sắp xếp không
gian ngầm.
“Còn quy định về giao quyền
quản lý, tính tiền sử dụng đất
như thế nào, các đối tượngđược
sử dụng không gian ngầm là
những ai, sau khi xây xong các
công trình ngầm thì có được
cấp quyền sở hữu hay không,
được quyền cho thuê, chuyển
nhượng hay không. Những vấn
đề này, Luật Đất đai mới cùng
nghị định hướng dẫn cũng đã
có quy định chi tiết” - bà Hạnh
thông tin.
Ngoài ra, hai nhóm chính
sách còn lại Luật Đất đai
2024 quy định chi tiết gồm
về quản lý hiệu quả không
gian trên mặt đất gắn với quy
hoạch xây dựng và quy hoạch
đô thị; nhóm chính sách phát
triển nhà ở xã hội.•
