16
Nobel Hòa bình 2024: Vì một
thế giới không vũ khí hạt nhân
Việc vinh danh tổ chức NihonHidankyo cho giải Nobel Hòa bình 2024 làmột lời nhắc nhở về sự nguy hiểm
chết người của vũ khí hạt nhân, đồng thời cũng là lời kêu gọi vì một thế giới không có vũ khí hạt nhân.
THẢOVY - THẾVINH
N
gày 11-10, Ủy ban
Nobel Na Uy đã quyết
định trao giải Nobel
Hòa bình 2024 cho tổ chức
Nihon Hidankyo của Nhật vì
“những nỗ lực hướng tới một
thế giới không có vũ khí hạt
nhân và chứng minh qua các
nhân chứng rằng vũ khí hạt
nhân không bao giờ được sử
dụng nữa”.
Đây là lần thứ hai một cá
nhân hoặc tổ chức Nhật được
trao giải Nobel Hòa bình kể từ
năm1974, khi giải thưởng này
được trao cho cựu Thủ tướng
Nhật Eisaku Sato - người đã
đưa ra ba nguyên tắc phi hạt
nhân của Nhật là không sở
hữu, sản xuất hoặc cho phép
vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ
của mình, theo hãng thông
tấn
Kyodo News
.
Về Nihon Hidankyo
Tổ chức Nihon Hidankyo
có các thành viên ở tất cả 47
tỉnh của Nhật, với tổng cộng
174.080 cá nhân tham gia và
tất cả đều là nạn nhân của thảm
họa bom nguyên tử ở hai TP
Hiroshima và Nagasaki. Theo
Nihon Hidankyo, nhiều nạn
nhân của thảm họa hạt nhân
năm 1945 đang sống ở nước
ngoài và tổ chức đang nỗ lực
bảo vệ cuộc sống và quyền
của những người này.
Nihon Hidankyo hoạt động
vì ba mục tiêu: Phòng ngừa
chiến tranh hạt nhân và xóa bỏ
vũ khí hạt nhân; bồi thường
từ chính phủ cho thiệt hại do
bom nguyên tử, trong đó yêu
cầu nhà nước chịu trách nhiệm
vì phát động chiến tranh, dẫn
đến thiệt hại do bom nguyên
tử; cải thiện các chính sách và
biện pháp hiện hành về bảo
vệ và hỗ trợ những người bị
ảnh hưởng do bomnguyên tử.
Hoạt động của tổ chức
này bao gồm việc kể những
câu chuyện về Hibakusha để
thế giới biết về “những trải
nghiệm của họ, thiệt hại thực
tế và hậu quả của vụ némbom
nguyên tử, cả bên trong và
bên ngoài Nhật”.
Nihon Hidankyo cũng đưa
những nạn nhân của bom
nguyên tử đến Liên hợp quốc,
các quốc gia sở hữu vũ khí
hạt nhân, các quốc gia và
khu vực khác trên thế giới để
truyền thông điệp. Bên cạnh
đó, tổ chức này đòi quyền lợi
cho các nạn nhân và gia đình
nạn nhân thông qua vận động
ban hành luật, các khoản bồi
thường từ chính phủ. Các hoạt
động này bao gồm chiến dịch
vận động chữ ký, diễu hành,
biểu tình...
Theo trang web của Nihon
Hidankyo, kể từ khi thành lập
đến nay, tổ chức này đã trình
hàng chục kiến nghị mỗi năm
để thúc giục cả chính phủ và
Quốc hội thực hiện các bước
cho cộng đồng thế giới biết
mức độ thiệt hại do vụ ném
bom nguyên tử gây ra.
Một số đạo luật mà Nihon
Hidankyo thúc đẩy có thể
kể đến như Đạo luật chăm
sóc y tế cho nạn nhân bom
nguyên tử năm 1957, Luật
liên quan đến các biện pháp
đặc biệt đối với bom nguyên
tử năm 1968, Đạo luật hỗ trợ
nạn nhân sống sót sau vụ nổ
bom nguyên tử năm 1994.
NihonHidankyo cũng đóng
vai trò trong việc cung cấp tư
vấn và hỗ trợ khác liên quan
đến những khó khăn về sức
khỏe và cuộc sống cho những
nạn nhân của bom nguyên tử.
Vì một thế giới không
có vũ khí hạt nhân
Trong thông cáo trao giải
Nobel Hòa bình 2024, Ủy ban
Nobel Na Uy bày tỏ mong
muốn “vinh danh tất cả người
sống sót” sau thảm họa bom
Ông Sueichi Kido, người sống sót sau vụ đánh bomnguyên tử ở TPNagasaki, phát biểu tại cuộc họp
về lệnh cấmvũ khí hạt nhân tại trụ sở Liên hợp quốc vào tháng 11-2023. Ảnh: GETTY IMAGES
Ngày 10-10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky
thảo luận về “kế hoạch chiến thắng” của Ukraine với
lãnh đạo các nước Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương
(NATO), theo hãng tin
Reuters
.
Trong cuộc họp báo sau cuộc gặp với Tổng thống Pháp
Emmanuel Macron, ông Zelensky nói rằng cuộc chiến
với Nga đang ở thời điểm quan trọng khi cuộc bầu cử
tổng thống Mỹ chỉ còn chưa đầy một tháng và Moscow
đang tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở năng lượng
Ukraine khi mùa đông sắp đến.
Tổng thống Ukraine kêu gọi phương Tây hỗ trợ thêm để
thay đổi tình thế trên chiến trường.
“Hội nghị thượng đỉnh hòa bình về Ukraine tiếp theo
diễn ra vào tháng 11. “Kế hoạch chiến thắng” sẽ được đưa
ra thảo luận vào đầu tháng 11 với đầy đủ chi tiết” - ông
Zelensky nói.
Ông Zelensky không nêu chi tiết “kế hoạch chiến thắng”
nhưng bác bỏ mọi cuộc thảo luận về lệnh ngừng bắn.
Trước đó, cùng ngày, ông Zelensky đã hội đàm với Tổng
thư ký NATO Mark Rutte và Thủ tướng Anh Keir Starmer.
Các nhà lãnh đạo cũng thảo luận về khả năng Ukraine
được phép sử dụng tên lửa tầm xa do phương Tây viện trợ
để tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga.
“Chúng tôi đã thảo luận về vấn đề (tên lửa tầm xa)
nhưng cuối cùng thì quyết định vẫn phụ thuộc vào từng
đồng minh” - ông Rutte nói sau cuộc hội đàm.
Người phát ngôn của thủ tướng Anh cho biết London
không có thay đổi nào trong lập trường về vấn đề tên lửa
tầm xa. Anh và Mỹ đến nay vẫn không đồng ý để Ukraine
sử dụng tên lửa tầm xa của hai nước tấn công lãnh thổ Nga.
Đêm 10-10 (giờ địa phương), Tổng thống Zelensky có
cuộc gặp với Thủ tướng Ý Giorgia Meloni.
Bà Meloni nói sau cuộc hội đàm rằng Ý quyết tâm giúp
đỡ Ukraine đến cùng.
“Mục đích của chúng tôi là đưa Ukraine vào điều kiện
tốt nhất có thể để thiết lập một bàn đàm phán hòa bình
chứ không phải là đàm phán đầu hàng” - theo bà Meloni.
Theo kế hoạch, ông Zelensky sẽ đến Berlin để gặp Thủ
tướng Đức Olaf Scholz trong ngày 11-10.
THẢO VY
ÔngZelensky trìnhbày “kế hoạch chiến thắng” với các đồngminh châuÂu
Nga: Nhóm P5 sẽ họp vào
cuối tháng này
Ngày10-10,ThứtrưởngBộNgoạigiaoNgaSergeyRyabkov
nói rằng năm cường quốc hạt nhân trên thế giới (còn gọi
là nhóm P5) dự kiến sẽ tổ chức một cuộc họp ở TP New
York (Mỹ) vào cuối tháng này, theo hãng thông tấn
TASS
.
NhómP5 gồmNga,TrungQuốc, Mỹ, Anh và Pháp. Hiện
Nga đang giữ chức chủ tịch luân phiên của nhóm P5 và
sẽ sớm được chuyển cho Trung Quốc.
“Chúng tôi chúc Trung Quốc thành công trong thời
điểm khó khăn này. Nước này có thể tin tưởng vào sự
hỗ trợ của chúng tôi và chúng tôi hy vọng rằng bộ ba
nước phương Tây còn lại sẽ hành xử ít nhất mang tính
xây dựng hơn một chút” - ông Ryabkov nói.
Ông Ryabkov cho biết các cuộc thảo luận của nhóm
P5 sẽ được tổ chức trong phiên họp của Ủy ban thứ nhất
Đại hội đồng Liên hợp quốc - cơ quan được giao nhiệm
vụ giải trừ quân bị quốc tế và các vấn đề an ninh.
Theo trang web chính thức
của tổ chức, Nihon Hidankyo
được thành lập vào năm1956,
là tổ chức duy nhất của những
ngườisốngsótsauvụnémbom
nguyên tử tại haiTP Hiroshima
và Nagasaki (Nhật) vào năm
1945,cònđượcgọilàHibakusha.
Tiêu điểm
Ủy ban Nobel Na
Uy nhấn mạnh một
sự thật đáng khích
lệ rằng không có vũ
khí hạt nhân nào
được sử dụng trong
các cuộc xung đột
gần 80 năm qua.
nguyên tử ở hai TPHiroshima
vàNagasaki,“nhữngngườimặc
dù phải chịu đựng nỗi đau về
thể xác và ký ức đau thương
đã chọn dùng trải nghiệm đau
đớn của mình để vun đắp hy
vọngvàchiếnđấuchohòabình.
NihonHidankyogiúp chúng
ta diễn tả những điều không
thể diễn tả, nghĩ về những
điều không thể tưởng tượng
và bằng cách nào đó thấu hiểu
được nỗi đau không thể hiểu
nổi do vũ khí hạt nhân gây
ra” - theo thông cáo của Ủy
ban Nobel Na Uy.
Ủy ban Nobel Na Uy nhấn
mạnh một sự thật đáng khích
lệ rằng không có vũ khí hạt
nhân nào được sử dụng trong
các cuộc xung đột gần 80
năm qua và những nỗ lực phi
thường của Nihon Hidankyo
đã đóng góp rất lớn vào việc
thiết lập điều cấm kỵ hạt nhân
(nuclear taboo).
Tuy nhiên, Ủy ban Nobel
Na Uy quan ngại rằng điều
cấmkỵ chống lại việc sử dụng
vũ khí hạt nhân này đang chịu
áp lực. “Các cường quốc hạt
nhân đang hiện đại hóa và
nâng cấp kho vũ khí của họ.
Các quốc gia khác dường như
đang chuẩn bị sở hữu vũ khí
hạt nhân và đang có những
lời đe dọa sử dụng vũ khí hạt
nhân trong các cuộc chiến
đang diễn ra. Vào thời điểm
này trong lịch sử loài người,
chúng ta nên nhắc nhở bản
thân về vũ khí hạt nhân: Đó
là thứ vũ khí hủy diệt nhất mà
thế giới từng chứng kiến” -
theo thông cáo.
Ông Dan Smith, Giám đốc
Viện Nghiên cứu hòa bình
quốc tế Stockholm (SIPRI),
nói với đài CNN rằng ông rất
vuimừng khi NihonHidankyo
được trao giải Nobel Hòa
bình 2024.
“Ở Nagasaki, người ta nói
rằngquảbomởNagasaki là lần
thứ hai vũ khí hạt nhân được
sửdụng trong chiến tranh: Hãy
để nó là lần cuối cùng!” - ông
Smith nhấn mạnh.•
(Từ trái sang) Tổng thốngUkraine Volodymyr Zelensky, Thủ tướng
Anh Keir Starmer và Tổng thư ký NATOMark Rutte hội đàmtại Anh
vào ngày 10-10. Ảnh: AFP
Quốc tế -
Thứ Bảy 12-10-2024
