13
thứhai
17 - 3 - 2014
Doi song xa hoi
DUYTÍNH
T
ôi đi công tác và tình
cờ ghé qua TrạmY tế
xã Vĩnh LộcA(huyện
Bình Chánh, TP.HCM). Bất
ngờ là cảm nhận đầu tiên
khi bước chân vào trạm y
tế này, bởi trước mắt tôi tấm
cửa chính vỡ toang, dán keo
nham nhở.
Nhìn vẻ ngạc nhiên của
khách, vị bác sĩ trực chỉ thêm
ba chỗ kính vỡ: Kính trong
phòng cấp cứu và hai cửa sổ
(!). Đó là hậu quả của nhiều
tháng dừng tiêm vaccine
Quinvaxem, khi tiêm lại, mỗi
ngày chỉ tiêm 100 mũi nhưng
bà con thì ùn ùn kéo đến lấy
số, người không lấy được số
vây trạm y tế đập phá. Chưa
kể ngày lễ hay cuối tuần,
thanh niên ăn nhậu choảng
nhau gây thương tích hoặc
tai nạn giao thông đưa vào
sơ cứu rồi họ rượt nhân viên
y tế, đập phá đồ đạc…
Đêm 15-3, rạng sáng 16-3,
phóngviên
PhápLuậtTP.HCM
đã ghi nhận thực tế đêm trực
tại trạm y tế xã này.
Hỏi số thứ tự tiêm
vaccine từ khuya
hôm trước!
20 giờ 45 phút
, tôi đến
TrạmY tế xã Vĩnh LộcAmà
không hẹn trước. Tại đây có
ba nhân viên trực gồm một
bảo vệ và hai cán bộ phụ
trách chuyên môn sơ cấp
cứu. Không khí trong trạm
tĩnh lặng dù bên ngoài có
nhiều hàng quán ăn uống,
nhậu nhẹt...
21 giờ 25 phút
, một người
đàn ông da đen đúa, nồng nặc
mùi rượu tiến vào hỏi bảo vệ:
Ngày mai Chủ nhật có tiêm
vaccine không. (vaccine sởi
và Quinvaxem). 10 phút sau,
một người khác vào hỏi có
phát số tiêm vaccine không.
Chốc chốc anh bảo vệ Hoàng
A Dũng lại phải lặp lại câu
trả lời: Sẽ tiêm và phát số
thứ tự vào lúc 8 giờ sáng.
“Dán thông báo nhiều nơi là
sẽ phát số thứ tự và tiêm vào
lúc 8 giờ sáng vậy chứ mới
4-5 giờ sáng họ đã kéo đến
đùng đùng” - bảo vệ Dũng
cho biết.
21 giờ 55 phút
: Khi chúng
tôi đang trò chuyện thì ngoài
cửa một chiếc xe máy chở
ba chạy vào. Hai phụ nữ hối
hả dìu một người vào phòng
cấp cứu trong trạng thái bất
động, người co cứng. Nữ hộ
sinh trực Như Quỳnh và điều
dưỡng Mộng Thường nhanh
chóng cho bệnh nhân thở ôxy
qua đường mũi. Sau khi đo
huyết áp và nghe nhịp tim,
cán bộ y tế cho biết bệnh
nhân không bị gì nặng, chỉ
tụt canxi do xúc động mạnh.
Bệnh nhân là chị LTBH (40
tuổi), nhà gần trạm y tế. Hai
phụ nữ đi cùng cho biết chị
H. có chồng làm xây dựng
ở xa, vừa về và đi vào trưa
nay. Chính vì vậy chị buồn,
khóc, mệt và xỉu. Mặc dù
được hai người hàng xóm
dỗ dành, an ủi nhưng chị ta
kiên quyết không uống thuốc.
Nhưng cuối cùng chị cũng
chịu uống khi hàng xóm nói
chị phải về cùng ba con nhỏ
đang ở nhà đợi. Viện phí bao
gồm thuốc không có BHYT
mà chị bệnh nhân phải trả là
70.000 đồng.
22 giờ 30 phút
: Thêmmột
người đàn ông chở vợ con
đậu xe trước trạm bước vào
hỏi việc lấy số thứ tự tiêm
vaccine cho ngày mai. 20
phút sau lại có người vào
hỏi giờ giấc lấy số thứ tự
tiêm vaccine (!). Theo lời
bảo vệ Dũng, trước đây trạm
quy định phát số thứ tự tiêm
vaccine lúc 5 giờ sáng nhưng
mới 2-3 giờ, người dân đã tụ
tập đập cửa đùng đùng không
cho ai ngủ. Người được số
thì không nói gì, người chưa
được thì họ chửi cha mắng
mẹ nhưng mình chỉ cúi mặt
mà nghe. Dù cố thanh minh
là mỗi ngày chỉ phát 100 số,
mọi người hãy về nhà, mai
tới nhưng họ không chịu, có
khi tràn vào đòi đánh nhân
viên. Do vậy, ở đây đóng cửa
chính và phát số qua cửa sổ.
Những người không được số
đập vỡ luôn các cửa kính!
23 giờ
: Người đi đường đã
bắt đầu thưa thớt. Ba nhân
viên trực trạm chuẩn bị ngả
lưng nghỉ ngơi chờ cấp cứu.
Cửa chính trạmđược đóng lại
phòng kẻ gian (không đóng
cổng). Theo bảo vệ Dũng,
ban đêm trạm thường cấp
cứu những trường hợp bị tai
nạn, đánh nhau, đau bụng…
Có trường hợp “đối thủ” của
người bị cấp cứu xách mã tấu
lòng vòng xung quanh trạm
nên phải điện thoại công an
xã đến hỗ trợ.
Trăm dâu đổ đầu
trạm y tế
1 giờ sáng 16-3,
cửa kính
trạm y tế kêu ầm ầm. Khi bảo
vệDũngmở cửa, ba thanhniên
dìu bạn mình vào bên trong.
Bệnh nhân cho biết mình mài
inox, vô tình trượt tay vàomáy
mài nên bị cắt. Bệnh nhân đã
đến phòng khám tư lúc chiều,
được cho thuốc uống nhưng
về đau nhức, ngủ không
được, cánh tay nhấc không
lên. “Bác sĩ cho em thuốc cho
đỡ đau, em đau quá” - bệnh
nhân than vãn. Sau khi xem
xét vết thương, nhân viên y tế
đề nghị bệnh nhân đến bệnh
viện chụp X-quang để biết
rõ tình trạng,
phòngkhibệnh
nhân bị cắt
trúng xương.
Sau khi nhóm
thanh niên rời
đi, gà đã bắt
đầu gáy lần
thứ nhất báo
sáng.
Một đêmở trạmy tế xã
Họphải làmviệc luôntay, sơcứunhiềucađâmchém, đaubụng...màcònphải“canhme”kẻobị truyđuổi.
Chưakể, họcònbị chửimắngchỉ vì khôngphát sốthứtựtiêmvaccine từsớm.
Chúng tôi rất đau tim!
Tính luôn hộ lý và bảo vệ thì trạm có 12 người nhưng
chúng tôi đảm nhiệm 17 chương trình quốc gia phòng,
chống các dịch bệnh, vệ sinh an toàn thực phẩm, khám
chữa bệnh sơ cấp cứu ban đầu, khám BHYT. Chúng tôi
đang đề xuất xin thêm ba người chuyên môn để hỗ trợ
nhưng vẫn chưa phân bổ về. Hiện một nhân viên nghỉ
sinh, tôi đi học chính trị, chỉ còn BS Tùng đứng đầu lo
chuyên môn.
Địa bàn xã có trên 70.000 dân nên công việc của chúng
tôi quá nhiều. Chúng tôi rất cực, làmkhông xuể, còn lương
thì mức độ theobậc. Một đêmtrực trước đây 8.000-10.000
đồng, giờ từ 35.000-43.000 đồng cũng chỉ đủ ăn tô phở
và uống trà đá!
Người dân không biết nên nhiều khi phàn nàn, thưa
kiện vì tưởng mình không có công việc gì. Tôi tính xin
nghỉ sớm vì bị áp lực quá nhiều! Nhất là thời điểm tiêm
ngừa, chúng tôi rất sợ, mỗi đợt tiêm qua một tuần bình
yên thì mới hết lo, hết đau tim.
Y sĩ
Nguyễn Thị Thi,
Quyền Trưởng Trạm Y tế xã Vĩnh Lộc A
87%
số trạm y tế phường, xã tại
TP.HCM có bác sĩ. Theo định
hướng quy hoạch phát triển
ngành y tế, đến năm 2015,
100% trạm y tế được đầu tư
đồngbộvề cơ sởvật chất, trang
thiết bị để đảmbảo đạt chuẩn
quốc gia theo tiêu chuẩn của
BộY tế, đồng thời sẽ triển khai
bác sĩ gia đình tại tất cả trạm.
Tiêu điểm
Số trẻ tiêmvaccinemỗi đợt t i tr m
khoảnggần1.000 em, thuộc diệnđông
nhấtTPnênnhân viên y tế ởđây rất cực,
trong khi c nphải lonh ng chương trình
y tế khác. C khi phải tiêmđếnnửa tháng
mới hết đợt nên không làmđược gì ngoài
tiêmchủng…
3 giờ 19 phút
: “Bác bảo
vệ ơi!”. Kèm theo đó là tiếng
giật cửa kính ầm ầm của 2-3
người dân đến… xin số thứ
tự tiêm vaccine. Ít phút sau,
khoảng20-30người khác cũng
đến. Họ lấp ló tìm bảo vệ ở
các cửa sổ, cửa chính. Một
vài người vòng ra sau, đến
hai cửa hậu bên hông trạm
kéo cửa gọi í ới. Người đàn
ông đến đầu tiên và gọi bảo
vệ “nhiệt tình” nhất nản chí
lên xe bỏ về. “Trời ơi! Khổ
lắm, có phát số không thì nói
cho biết” - một người gào lên.
5 giờ
: Bảo vệ Dũng sau
nhiều giờ có vẻ chịu đựng
theo thói quen đã bước ra
thông báo là 8 giờ sáng mới
bắt đầu phát số thứ tự. Hàng
chục con người lầm bầm kéo
nhau ra về. Nhưng chỉ vài
phút sau lại có người đến tiếp
tục đập cửa. “Mình đã dán
thông báo nhiều nơi ngoài
cổng, chẳng lẽ mỗi người
đến gõ cửa mình phải dậy
giải thích một lần!” - bảo
vệ Dũng giải thích.
6 giờ sáng:
Bảo vệ Dũng
mở cửa chính, 4-5 chị đã
ngồi s n tràn vào hỏi giờ
phát số thứ tự tiêm vaccine.
Tôi thấy người đàn ông gọi
bảo vệ “nhiệt tình” nhất
vào lúc rạng sáng cũng đã
có mặt. Anh cho biết mình
lo cho đứa con khoảng 18
tháng tuổi chưa tiêm mũi
vaccine sởi nào. Lúc chín
tháng bé bệnh không tiêm
được, những lần sau đó thì
hết vaccine nên lần này anh
phải tranh thủ đến lấy số thứ
tự. Nếu để trễ qua đợt này thì
phải chờ tháng sau trong khi
đang mùa dịch sởi.
7-8 giờ sáng
: Những người
đã lấy số tiêm vaccine từ
hôm qua đã đưa con em đến
khám, tiêm vaccine. Những
người đợi từ rạng sáng cũng
đã cầm trên tay tấm phiếu
tiêm và yên tâm ra về (lịch
tiêm kéo dài đến ngày 21-22
tháng 3).
Một cán bộ trạm y tế tâm
sự, số trẻ tiêm vaccine mỗi
đợt tại trạm là khoảng gần
1.000 em, thuộc diện đông
nhất TP nên nhân viên y tế
ở đây rất cực trong khi còn
phải lo những chương trình
y tế khác. Có khi phải tiêm
đến nửa tháng mới hết đợt
nên không làm được gì ngoài
tiêm chủng…
▲
Kéo nhau ra về lúc 5 giờ sáng sau hai giờ gọi c a, mặc dù thông báo là 8 giờ mới phát
số thứ tự tiêm vaccine. Ảnh: TÙNG SƠN
C a sổ bị người dân đập vỡ vì không được lấy số thứ tự.
Ảnh: TÙNG SƠN
Một bệnh nhân đang được cấp cứu. Ảnh: TÙNG SƠN
