14
thứba
25 - 3 - 2014
MINH PHONG
N
hiệm vụ tối quan trọng của tài xế là phải chuyên
tâm vào việc lái xe, không để xảy ra tai nạn. Vậy
nhưng trên nhiều tuyến xe buýt, như 59, 66, 93…
của Công ty Xe buýt Sài Gòn, Công ty TNHH Vận tải
TP.HCM, Hợp tác xã vận tải 19-5 hiện tài xế phải đánh
vật khi phải đóng nhiều vai, trong khi nếu sơ ý để khách
lẻn vào xe mà không xé vé là dính biên bản nộp phạt ngay.
“Trăm dâu” đổ đầu tài xế
Có mặt trên các chuyến xe buýt này, chúng tôi ghi nhận
được cảnh lái xe vừa phải quan sát trên đường, vừa phải giám
sát hành khách, vừa làm luôn nhiệm vụ xé vé, nhận - thối
tiền…Cụ thể, khi chiếc xe buýt chạy tuyến Bến xe Chợ Lớn
- An Sương dừng tại một trạm trên đường Lý Thường Kiệt
thì nhiều người từ trạm xe buýt, trong đó có tôi tranh nhau
chen chân trên chiếc xe đã đầy ắp. Khi người cuối cùng ở
bến bước lên, cánh cửa tự động đóng lại thì chiếc xe lách ra
tiếp tục hành trình.
Tôi và nhiều người khác lại đứng lớ ngớ gần nơi tài xế
chờ lấy vé. Thay vì hướng dẫn hành khách “tự động bỏ tiền
- lấy vé - nhận tiền thối từ máy” thì lái xe giơ tay “lấy tiền
giấy - xé vé - thối tiền giấy” như mọi xe buýt khác. Để thao
tác thuận tiện, tài xế có chuẩn bị một… ống đựng đũa làm
nơi đựng tiền giấy (xếp thẳng), đặt cạnh các xấp vé; đồng
thời sát chân phải tài xế còn treo lủng lẳng một rổ nhựa to
hơn để đựng tiền nhăn, tiền gấp.
Lần lượt từng người đưa tiền và tài xế vừa ôm vô lăng
nhìn đường, vừa xoay bên phải, quay bên trái về sau rồi luôn
miệng nhắc hành khách xé vé. Thỉnh thoảng, ông ngoái đầu
về sau nói: “Bước thẳng ra đằng sau đi”. Trong khi chiếc xe
to kềnh vẫn lăn bánh đều trên đường, một hành khách đưa tờ
tiền loại 20.000 đồng. Tài xế đưa tay nhận lấy rồi cúi người
vớ lấy mớ tiền trong rổ nhựa treo lủng lẳng gần chân. Xong
hai cánh tay người tài xế gác lên vô lăng để chiếc xe cứ
trôi trên đường rồi đếm đủ 14.000 đồng thối lại cho khách.
Có lúc, khi xe tạm dừng do nối đuôi xếp hàng, tài xế tranh
thủ phân loại, vuốt thẳng những đồng tiền giấy khách đưa.
Đến khi ngước mặt lên thì trước mặt là khoảng trống mênh
mông, do xe trước mặt đã chạy đi một đoạn xa, tài xế mới
vội vàng nhả côn, đạp ga.
Không muốn cũng phải làm
Nguyên nhân các máy bán vé tự động nhờ tay như trên
là do hành khách không đồng ý nhận tiền xu. Một tài xế
kể có hành khách bỏ vào thùng 100.000 đồng máy nhả ra
94.000 đồng toàn tiền xu. Như nhận cục nợ, người này nói:
“Ông thối mớ này cho tôi làm gì”, dứt lời liền vứt mớ tiền
thối xuống sàn rồi bước xuống xe. “Hiện không ai đồng ý
nhận tiền xu nên ép hành khách nhận thì xảy ra cự cãi, sẽ bị
hành khách phàn nàn rồi bị lập biên bản, giải trình và thậm
chí bị phạt. Vì vậy, thực tế chiếc máy bán vé tự động trên
xe chỉ để làm… cảnh, nhằm không làm mất thời gian cho
việc giải thích, lại gây phiền hà cho khách, tài xế phải dùng
tay lấy tiền giấy trả cho khách. Làm vậy là vi phạm, nếu bị
phát hiện sẽ bị phạt 2 triệu đồng nhưng thực tế thì không
thể khác được”, tài xế vừa giải thích vừa năn nỉ người viết
không đề cập đến những thông tin, hình ảnh liên quan, nếu
không anh sẽ bị “dính” biên bản ngay.
Trao đổi với người viết, nhiều lái xe nhìn nhận khi ôm cả
phần việc của tiếp viên thì thu nhập sẽ cao hơn nhưng do cùng
lúc làm nhiều việc nên không thể chuyên tâm nhìn đường, lái
xe, nguy cơ xảy ra tai nạn rất cao. Va quẹt xảy ra trong lúc
thối tiền, kiểm soát hành
khách thường xuyên xảy
ra và trong các trường hợp
này tài xế phảimóc tiền túi
ra bồi thường. Ngoài ra,
lúc đông người không thể
kiểm soát được hết khách
lên xe, có người gian lẻn
ra sau mà không trả tiền,
xé vé rồi có người quên
xé vé hoặc lợi dụng đông
người xé vé nhưng “quên”
đưa tiền là chuyện xảy ra
cơm bữa. Tài xế vừa phải
bù tiền cho vé bị hụt, vừa
đối diện với những mức
phạt quá cao so với thu
nhập của họ. “Ngoài đội
kiểm tra thường xuyên,
nhà xe còn cho giả làm
khách đi xe không đưa
tiền, không lấy vé và cứ
một người như vậy là
phạt 2 triệu đồng. Nhiều
lần tôi đề nghị chỉ lái xe
đơn thuần nhưng không
được giải quyết” - tài xế
này lắc đầu.
Có thể sẽ
thay đổi
Theo Trung tâm Quản
lý và Điều hành vận tải
hành khách công cộng
TP.HCM, đơn vị không
ép các hãng xe buýt bán
vé tự động mà do hãng
xe đề xuất, tự nguyện
thực hiện ở các tuyến ít
khách. Nhưng bán vé tự
động cũng gây không ít phiền phức cho tài xế, nhất là gây
mất an toàn giao thông nên những tuyến nào đông khách
thì phải ngưng, trở về bán vé bình thường. Tuy nhiên, đại
diện một hãng xe buýt tiết lộ, bán vé tự động thì nhà xe sẽ
giảm bớt gánh nặng chi trả lương, bảo hiểm cho tiếp viên.
Chính điều này, nhiều đơn vị bỏ qua những bất cập, những
nguy cơ gây tai nạn cố “bám” vào mô hình bán vé tự động
nhưng thực chất là bằng tay.
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
, ông Tất Thành Cang,
Giám đốc Sở GTVT, cho biết có nhận được những phản ánh
như trên nhưng hiện không phải tất cả tuyến đều theo mô
hình này. “Việc bán vé tự động chỉ là tạm thời mà lâu dài
sẽ sử dụng thẻ xe buýt thông minh (smart card) với thao tác
đơn giản, thuận tiện. Sở GTVT đã làm việc với Sở Khoa học
và Công nghệ và đã trình đề án cho UBND TP.HCM. Trong
thời gian này, mô hình máy bán vé tự động cũng được khảo
sát, để điều chỉnh cho phù hợp. Thực tế có ý kiến cho rằng
như vậy là phù hợp nhưng ngược lại có ý kiến nói là không
hợp lý, dễ xảy ra tai nạn. Sở GTVT đang chờ báo cáo cuối
cùng của Trung tâm Quản lý xe buýt để có quyết định cuối
cùng” - ông Cang nói.
s
Đánhvậtvớixe
buýtthôngminh
Mụcđíchđặt thùngbánvé tựđộngtrênxebuýtnhằm
giảmphiềnhàchokhách, tạotiện lợi cho lái xe nhưng
khôngđạtđược lại còn làmtài xếphântâm.
Các máy bán
vé xe buýt tự
động đã thành
vật trang trí khi
hành khách,
lái xe thao tác
bằng tay lấy vé.
Ảnh: MP
Đường sá đông
nghẹt mà tài xế
xe buýt “thông
minh” không
thể chuyên tâm
vào việc lái xe
thì tai nạn là
khó tránh khỏi.
Ảnh: MP
Phong su-Chuyen de
Lo ngay ngáy
chuyện phạt
Khi biết sự có mặt của
phóng viên trên xe, nhiều
lái xe buýt “thông minh”
tỏ ra rất căng thẳng. Các
lái xe này dứt khoát không
cho phóng viên tác nghiệp
trên xe, đặc biệt là “chộp”
máy bán vé tự động, cảnh
trả tiền - thối tiền giấy giữa
tài xế và hành khách.
Ở các xe cómáy bán vé tự
động thì cắt giảm tiếp viên.
Theo quy định, lái xe phải
hướng dẫn khách“lấy vé tự
động”, chờ tiền thối từ máy
xong xuôi mới được chạy.
Nhưng hầu hết khi khách
lên hết, xe đóng cửa là lái xe
chạy tà tà, vừa ngó đường
vừanhắckhách…Thựctếnày
xuấtpháttừviệchànhkhách
nói không với máy hoặc dù
có biết thì không chịu nhét
tiềnvàomáy, nhận lại tiềnxu
(như đã đề cập). Tài xế cùng
lúc làmthêmnhiều việc nên
thường xuyên mắc các lỗi:
Quên xé vé (bị phạt 2 triệu
đồng), thu sót tiền (bù tiền
vé, lại bị phạt 2 triệu đồng),
quên bật máy lạnh…Có lái
xe cả năm bị phạt trên 10
triệu đồng và không được
hưởng lương tháng 13.
Nỗi
niềm
xe
buýt
-Bài2
