9
THỨHAI
20-4-2015
Dựavào“nhânchứng
giả”đểxétxử?
Cáchàngxómcóđấtgiápranhphầnđấttranhchấp
đềukhẳngđịnhkhônghềthấycóngườiđếnthuêđất
trongbốnnăm1975-1979nhưhaicấptòasơ,phúc
thẩmkết luận.
Năm 2000, vợ chồng bà Nguyễn Thị Thu Thủy (ngụ xã Phước
Thạnh,GòDầu,TâyNinh) tranhchấpđấtmảnhđất rộnghơn5.500
m
2
với người chú ruột của bàThủy là ôngNVC.
Theo vợ chồng bà Thủy thì đây là đất của cha bà để lại. Trước
đây, từnăm1945, ôngbànội đã cho chabàmảnhđất này. Saugiải
phóng, chabà canh tácđất nàyổnđịnh.Đếnnăm1988, cha củabà
mất, vợ chồng bà tiếp tục canh tác. Năm 1993, chồng bà có đi kê
khai đăngkýđất.Đếnnăm2000, ôngC. vàođất này tranh chấpvà
trồng nhãn. Vì ôngC. có nhiều con đã lớn cùng ra “yểm trợ” nên
vợ chồng bà không dám đối đầu. Vợ chồng bà viết đơn khiếu nại
ra địa phương, nhiều lần địa phương hòa giải không thành nên vụ
việc được chuyển đến tòa huyện.
Năm 2007, TAND huyệnGòDầu xử sơ thẩm cho ôngC. thắng
kiện vì cho rằng đây là đất của ông C. được cha mẹ cho từ năm
1945, đến năm 1996 thì cha bàThủy tự lấn chiếm, đến năm 1998
thì ôngC. lấy lại để trồng nhãn. Vợ chồng bàThủy kháng cáo và
nêu rõ cha bà đãmất từ năm 1988 thì không thể có chuyện tự lấn
chiếmđất ôngC. vàonăm1996được.Mặt khác, khôngcóai trong
giađình làm chứng choviệcôngbànội củabàđã choôngC. phần
đất này, trong khi cha bà đã sử dụng đất ổn định từ năm 1975 cho
đến khimất.
Năm2008,TAND tỉnhTâyNinhxửphúc thẩmđãgiữnguyênbản
án sơ thẩm và vẫn xác định năm 1996, cha bà Thủy tự lấn chiếm
đất, sau đó cóhứa trả lại đất cho ôngC.
Năm 2009, hai bản án sơ, phúc thẩm nói trên đã bị viện trưởng
VKSNDTối cao kháng nghị giám đốc thẩm. Quyết định kháng
nghị nêu rõ: ÔngC. khai đất do chamẹ cho nhưng ông không có
tài liệu chứngminh. Bà Thủy cho rằng ôngC. tự chiếm đất cũng
chưa được làm rõ. Tòa ánhai cấp sơ, phúc thẩm chưa xácminh rõ
tại saoôngC. và conôngquản lý, sửdụng, trồng cây lâunăm trên
đất ấymà lại không kê khai, đăng ký.
Đồng tình với những nhận định của bản kháng nghị, TANDTối
cao đã hủy hai bản án sơ, phúc thẩm, cho rằng hai bản án bác yêu
cầu đòi đất của vợ chồng bà Thủy là chưa đủ cơ sở, cần phải thu
thập xácminh thêm chứng cứ về thời gian sử dụng đất của cha bà
Thủyđối với phầnđất này để làm căn cứ xét xử.
Sau đó, hai lầnTAND huyệnGòDầu đình chỉ giải quyết vụ án
và cả hai lần đều bị TAND tỉnhTâyNinh hủy quyết định đình chỉ
và yêu cầu tòa sơ thẩm tiếp tục giải quyết.
Đến cuối năm2014,TANDhuyệnGòDầumớimở lại phiên tòa
sơ thẩm. Tại phiên tòa lần này, tòa cho rằng theo lời khai củamột
người thuê đất tênNguyễnHồngCường thì ông này thuê đất của
ôngC. từnăm1975đến1979nên có cơ sởxácđịnh thời điểmnày
ôngC. làngười trực tiếpquản lýphầnđất trên.Cuối tháng3-2015,
TAND tỉnhTâyNinh đã giữ nguyên bản án sơ thẩm.
VợchồngbàThủy tiếp tụckhiếunại giámđốc thẩm.Nhiềuhàng
xómgiápđất với vợ chồngbà đã cógiấyxác nhậnxinđịa phương
chứng thựcvới nội dungnhư sau:Từ saugiải phóngđếnnăm2000,
họ chỉ thấy cha bàThủy rồi đến vợ chồng bàThủy canh tác phần
đất này, khônghề cóôngCườngnào thuê đất ởđónhưhai cấp tòa
sơ, phúc thẩmxác định cả.
HỒNGMINH
tặngsính lễchocôdâu.Tuykhôngbắt
buộcnhưngnógầnnhưđã trở thành
lệ trongbất cứcuộchônnhânnào”.
Đi sâu vào phân tích, phía chị H.
cho rằng trong ngày đám cưới, gia
đìnhnhà traiđãmang lễvật, trongđó
cónữ trangsangnhàchịH.và tuyên
bố trướcmặt hai họ nói là tặng cho
cô dâu. Điều này chứng t khi gia
đìnhanhL. traonữ trangvàđeovào
ngườichịH.làđãchuyển
giao quyền sở hữu đối
với tài sảnnàyvànócó
hiệu lựcpháp luật ngay
thời điểm chuyểngiao.
TheoĐiều 168BLDS,
việc chuyển quyền sở
hữu đối với động sản
có hiệu lực kể từ thời
điểm động sản được
chuyển giao.
Vềmặtýchí, giađìnhanhL. tặng
sốnữ trang cho chịH. tại thời điểm
đó là trên tinh thần tự nguyện giữa
bên cho và bên nhậnmà không đòi
h i bất kỳđiềukiệngì khi tặng cho
sính lễ. Vì vậy, số nữ trang sính lễ
trên được xem là tài sản riêng của
chị H. chứ không phải là tài sản
chung của vợ chồng. Theokhoản1
Điều43LuậtHônnhânvàGiađình,
tài sản riêng củavợ là thuộc sởhữu
riêng của vợ.
Tòa:Củachungnênphải
chiađôi
Tấtnhiên,phíaanhL.cươngquyết
giữ nguyên quan điểm cho rằng nữ
trang cưới là tài sản chung của vợ
chồng, khi lyhôn thì phải chia đôi.
Cuối cùng, TAND huyện Cần
Đước xác định hai bên thừa nhận
về số nữ trang cưới và đó là tài sản
chung nên chị H. phải thối lại cho
chồng3,5chỉ vàng9999vànửachỉ
vàng 18K. Đồng thời, tòa ghi nhận
sự th a thuận củađôi bên, giao cho
anhL. sở hữu 100 con vịt xiêm, 80
con th , bốncongàvàchín lộcbình
gỗ, ngược lại anh L. phải hoàn trả
cho chị H. 7 triệuđồng.
Về cây kiểng, chị H. thừa nhận
trước khi cưới bên chồng đã có
một số cây. Nhiều hộ liền kề đều
xác nhận nguồn gốc cây kiểng là
của chamẹ chồngquản lý, còn anh
L. chỉ được giao phụ chăm sócmà
thôi.Chamẹ chồngkhông tặng cây
kiểng và anhL., chị H. sống chung
tronggiađìnhchồngnênkhông thể
xem là tài sản riêng của vợ chồng,
vì vậy không chia.
Ngay sau khi tòa phán quyết, chị
H.đãcóđơnkhángcáoyêucầuxem
lạiviệcchia tàisảnvìchorằngkhông
hợp lý, hợp tình.
s
Cuocsong
Tùyvàochoriênghaychochung
Trước đây, Nghị quyết 01/NQ-HĐTP năm 1988 củaHội đồngThẩm
phánTANDTốicaođãhướngdẫnápdụngmộtsốquyđịnhcủaLuậtHôn
nhân vàGiađình. Theođó, đối với vụ án lyhônmà vợ chồng có tranh
chấpvề tài sản lànữ trangngàycưới đượcpháp luậtquyđịnhnhư sau:
Đồtrangsứcmàngườivợhoặcngườichồngđượcchamẹvợhoặcchồng
tặng,choriêngtrongngàycưới làtàisảnriêng.Nhưngnếunhữngthứđó
đượcchochungcảhaingườivới tínhchất làtạodựngchovợchồngmột
sốvốnthìcoi làtài sảnchung.Khichiatài sảnchung,nhữngtrangsứccó
giá trị không lớn sovới tài sảnchung thì chiachongười đang sửdụng.
Saunày,Nghị quyết 02/2000 rađời thay thếNghị quyết 01đãkhông
cònquyđịnhvấnđềchia tài sản lyhôn là trang sứcnữa.
Trên thực tế, nhữngnữ trangnhưđôi bông cưới, dây chuyền, vòng
vàngđược tính làđồdạmhỏi thì thườngđượccoi lànữ trangcho riêng
côdâunênvẫncó thểxem là tài sản riêng.Cònđối với vàngkhâu, tuy là
đeochocôdâunhưngnếungười choxácđịnhvào thờiđiểmcho làcho
hai vợchồng thì nóvẫn là tài sảnchung.
Một thẩmphánTòaDân sựTANDTP.HCM
HOÀNGYẾN
T
ANDhuyệnCầnĐước(Long
An)vừaxửsơ thẩmvụ lyhôn
giữachịNTTH (xãTânLân)
vàanhNCL(xãMỹLệ).Chuyệnvợ
chồngmâu thuẫn, không thể sống
chung, mục đích hôn nhân không
đạt được thì ly hôn là điều bình
thường. Nhưng ly hônmà đòi chia
cả đồ trang sức của cô dâu được
tặngchokhi cưới như trongvụnày
thì quả là điều hiếm thấy.
Gàqué, vòngvàngđ u
chia ráo
Cuốinăm2014, chịH. nộpđơn ra
TAND huyện xin ly hôn. Chị trình
bàyvợchồng tổchứccưới vàonăm
2007, đến tháng 8-2008 đăng ký
kết hôn tại UBND xãMỹLệ. Thời
gian đầu hôn nhân rất hạnh phúc.
Vợchồngcócon trai, congái đủcả.
Nhưng từ tháng9-2012, cảhai phát
sinhmâu thuẫn vàmột tháng trước
khi chịnộpđơn lyhôn, haingườiđã
sống ly thân. Nếu được ly hôn, chị
tiếp tụcnuôi congái út, còncon trai
đầu thìgiaoanhnuôi,đôibênkhông
cần cấpdư ng.
Theo chị H., tài sản
chung tổngcộngkhoảng
58 triệuđồng, trongđó
gồm vịt xiêm, th , gà,
câykiểng,chiếcbìnhgỗ
vàđồ trangsứcvàngcủa
con trai.Chịyêucầu tòa
chiamỗi bênmột nửa.
Anh L. thì nói chị
không tôn trọng và hay xúc phạm
mình.Dùanhcònyêuchịnhưngnếu
chịmuốn lyhôn thì anhvẫnđồngý.
Vềconcái, anhnhất trí nhưphương
áncủavợ.Về tài sản, anhL.yêucầu
tòa phải chia luôn cả nữ trang cưới
vì cho rằngđây là tài sảnchungcủa
vợ chồng.
Theoanh, nữ trangcưới gồmmột
đôi bông tai một chỉ vàng 9999,
một dâychuyềnbốnchỉ vàng9999,
một lắc tayba chỉ vàng9999vàhai
nhẫn cưới một chỉ vàng 18K. Hiện
số vàng này chị H. đang giữ. Cạnh
đó, anhđồngý chia đôi vật nuôi và
chiếc lộc bình gỗ nhưng cây kiểng
thì anhkhôngđồngývìđó là tài sản
củagiađìnhanhchứkhôngphải của
hai vợ chồng.
Sính lễ cưới là tài sản
riêng củacôdâu?
Tại phiênxửmới đây, phíachịH.
khôngđồngýviệcchồngđòichianữ
trang cưới bởi chị cho rằng đây là
tài sản riêng của côdâu.Đồng thời,
việc chồng nói cây kiểng là tài sản
chung của nhà chồng, chị H. cũng
khôngđồng tình.
Tại tòa, luật sư của chị H. nói:
“Theophong tục tậpquán,một trong
những thủ tụckhông thể thiếu trong
việc cưới h i chính là việc nhà trai
Vòngnhẫncướiđó
chiađôi...
Lyhôn,chàngđòichiacảnữtrangtặngtrongngàycưới,cònnàngthìbảotài
sảnđóthuộcsởhữuriêngcủamình.Phápluậtquyđịnhchuyệnnàyrasao?
Tòaghinhậnsựthỏa
thuậncủađôibên,
giaochoanhL.sởhữu
100convịtxiêm,80
conthỏ,bốncongàvà
chín lộcbìnhgỗ...
Vợch ngb Thủy trênm nhđất tranhchấp t năm2000
đếnnay.Ảnh:H.MINH
