13
THỨHAI
22-6-2015
Doi song xa hoi
DUYTÍNH
thựchiện
“N
guyên tắcquan
trọngnhất trong
việcbồi dưỡng
và nâng cao sức kh e nằm
trong hai chữ “cân bằng”.
Đó cũng chính là nguyên lý
căn bản của học thuyết Âm
dương tươngsinh tươngkhắc
trongvănhóaphươngĐông:
Cân bằng giữa lao động trí
óc (học tập, tư duy) và lao
động tay chân (vận động,
thể thao); cân bằng giữa
việc học hành, ôn luyện và
nghỉ ngơi, giải trí; cânbằng
trong việc cung cấp và sử
dụng các dưỡng chất…”.
ThS-BSNguyễnMạnhTrí,
Phó Chủ nhiệm bộ môn Y
họccổ truyềnTrườngĐHY
khoaPhạmNgọcThạch, nói
như trênkhi traođổi về chủ
đề: Thí sinhhọc thế nào, ăn
ra sao cho tốt để kỳ thi đạt
kết quả cao.
Đừngquêngiải trí
trongmùa thi
.
Phóngviên
:Theobác sĩ
(BS), các thí sinhnên làmgì
để có sức khỏe tốt nhất về
thể chất lẫn tinh thần trong
mùa thi cử?
+ThS-BS
NguyễnMạnh
Trí
(ảnh)
:
Sẽ khó
lòng có
đượckết
quả tốt
nếu chỉ
tuyệtđối
hóa việc
học:“Học
- học mãi - học ngày học
đêm”. Nhiều công trình
nghiên cứu cho thấy những
người hay hoạt động, vận
động thể dục thể thao trong
ngày sẽ cải thiện trí nhớ tốt
hơnngười thíchngồi yên tư
lự.Khôngnhất thiếtphảivận
động thật nhiều, thật mạnh
mà quan trọng là đều đặn,
dù là lúc cao điểmmùa thi
hay khi nhàn rỗi ngày hè.
Nên có các hoạt động nhẹ
nhàng như đi bộ, bơi lội,
chạyxe, khí công…đềuđặn
mỗingày.Cũngđừngcắthết
mọi khoản vui chơi, giải trí
trongmùa thi.Một tinh thần
sảngkhoái, vui vẻ, hânhoan
chính là thang thuốcbổnão
vô cùng quý giá! Cần tránh
những bộ phim tình cảm,
gay cấn, lê thê nhiều tập,
những bản nhạc éo le sầu
não, những hoạt động cảm
giácmạnhnhiềunguyhiểm
hay nhiều giờ liên tục lướt
Net chơi game…
. Nhiều bạn trẻ học quên
luôn cả ngủ, BS có ý kiến
gì không?
+ Rất sai lầm nếu có ý
địnhcắt bớt thời gianngủđể
có thêm thời gian cho việc
dung nạp kiến thức. Giấc
ngủvôcùngquan trọngcho
khả năng tưduyvà học tập.
Chất lượng của trí nhớ gắn
mật thiết với độ sâucủagiấc
ngủ.Giấcngủ làkhoảng thời
gian cơ thể chủ động tổng
hợp kháng thể, gia tốc tiến
trình hồi phục, điều chỉnh
thần kinh giao cảm, hưng
phấnchứcnăng tưduy…Tất
cả tín hiệu thần kinh trong
ngày được bộ não tập trung
nhưng để đó. Chính trong
lúc ngủ là lúc não sàng lọc
đểđưavàobộnhớ.Giấcngủ
vì thế, theohiểubiếtmớinhất
củangànhy, làgiai đoạn tốt
nhất để học tậpvà sáng tạo.
Cần phải đảm bảo có được
giấc ngủ sâu và kéo dài đủ
bảy tiếngmỗi đêm.Tốt hơn
nữa là làm sao để có được
giấcngủ trưa.Chỉ cần15-20
phút ngủ trưa đã đủ hỗ trợ
đắc lực cho việc học hành.
.TheoBS, các thí sinhcần
lưu ý điều gì?
+ Việc sắp xếp một kế
hoạchhọc tậphợp lývà cân
bằng làvôcùngquan trọng.
Lạmdụngcác loại chất kích
thích hay an thần để chống
chọi stress trongmùa thiđều
khôngđạt đượckết quảnhư
mongmuốn. Cảm giác ban
đầu có thể sẽ có thêm chút
hưng phấn nhất thời nhưng
cơ thể sẽ hoàn toàn suykiệt
và trống rỗng!
Ănngon chưaphải
đã tốt
. Nhiềuôngbốbàmẹ tẩm
bổchoconđểmongconsáng
suốt trong học hành và thi
cử, điều này có đúng hoàn
toàn không, thưaBS?
+Việc quá lạm dụng các
chất bổ dưỡng cũng nguy
hại khôngkém.Việc bồi bổ
thêm cácmón “sơn hào hải
vị”một cáchhợp lý, vừađủ
cho các sĩ tử trongmùa thi
làkhôngsai.Nhưngnếuquá
lạmdụngcácmóncao lương
mỹ vị lại là điều khônghợp
lý!Bởi không thểcómột cơ
thể kh e mạnh hay bộ não
nhạybénnàomàchỉdựavào
một, hai dưỡng chất là đủ.
Và thuốc bổ cũng có nhiều
đường lợi hại.
Các chất bổ nếu dư thừa
mộtmặt có thểkhiến cơ thể
“Vỗbéo”trướcngàythi:
Lợibấtcậphại!
Lạmdụngcácloạichấtkíchthíchhayanthầnđểchốngchọistresstrongmùathilàđiềucầnloạibỏ.
Sắpxếpôn thihợp lývàcânbằngsẽ thuđượckếtquả tốt trongkỳ thi.Ảnh:HTD
BộGD&ĐTnghiêmcấmtuyểnsinhvào lớp1và
lớp6dướimọihìnhthức.Tuynhiên, tìnhhìnhnày
vẫndiễnradướicáctêngọikhácnhaunhư“khảo
sátnăng lực”, “khảosátchỉ số thôngminh”, “khảo
sátnăngkhiếu”…Dùmụcđíchcủacáccuộc“khảo
sát” làkhácnhaunhưngcũngvôhình trung tiếp
taychoviệc thi cửnặngnề.
Ởnhiềuđịaphương,nhữngngàynàycũngđang
diễnrakỳthituyểnsinh lớp10màtínhcạnhtranh
vôcùngkhốc liệt. Khoanbànvề sựcần thiếthay
không cần thiết củakỳ thi nàynhưngđiều chắc
chắn làmộtkỳthinhưvậy luôn làmhọcsinhphải
căng thẳng,mệtmỏi.
So với hệ thốnggiáodục của các nước phát
triển,dườngnhưviệcthicửkhôngphải làmốibận
tâmcủahọcsinh.Họcsinhcácnước“chơimàhọc”
nhiềuhơnđốiphóvới thi cửvàhọvẫnđào tạo ra
đượcnhiềucôngdâncó íchchoxãhội.
Trướcđây,saukhilắngnghedưluậnxãhội,ngành
GD&ĐTđãlầnlượtbỏcáckỳthitốtnghiệptiểuhọc,
THCS; xóabỏhệ trườngchuyênởbậc tiểuhọcvà
THCS. Tuynhiên, niềmvui chưađượcbao lâu thì
ởnhiềuđịaphương lạixuấthiệnkỳ thi tuyểnsinh
lớp10màtrướcđâykhôngcó.Cácđịaphươngnày
giải thíchnếukhông thi học sinh làmbiếnghọc,
chấtlượngđầuvàolớp10sẽthấp.Tuynhiên,cũng
cóđịaphươngnhưKhánhHòa“nóikhông”vớithi
lớp10vì thấykhôngcầnthiết,ngoại trừtạothêm
căng thẳngchohọcsinhvà tốnkémngânsách.
Dùhôhàohãybớt thi cửđiđểviệchọccủacác
emdiễn ramột cáchnhẹnhàngnhưng tronghệ
thốngnhà trườnghiệnnayvẫncònquánhiềukỳ
thi. Rõ ràng tâm lý “sính” thi cửcònhết sứcnặng
nề!Cáckỳthi làtácnhânđẩyhọcsinhđihọcthêm
nhiềuhơn.Đêmđêmcác trườnghọcvẫnđỏđèn
họcthêm.Đó làhìnhảnhkhôngbìnhthườngcủa
hệ thốnggiáodục.
Một trongcácnguyênnhân “sính” thi cử làdo
nhậnthứclệchlạcvềvaitròcủathicử.Họchorằng
cóthicửthìngườihọcmớichuyêncần.Thậtramột
hệ thốnggiáodụcđượcđánhgiá tốtkhôngphải
nhờ tổchức thêmcáckỳ thi,màngược lạichỉcần
làm tốt cáckỳkiểm trađịnhkỳhằngnămởmỗi
cấplớptheoquyđịnh.Đólàchưakểnhữngtáchại
củakiểugiáodụcnặngthicửmang lạinhưtâm lý
sợđihọctronghọcsinh.Nặnghơn,cácemcóthể
mắccácbiếnchứngvềtâmthần.Sốhọcsinhphải
vàobệnhviệntâmthầnkhônggiảmthờigianqua
đãnói lênđiềuđó.
Trướctâm lý“sính”thicử,xãhộiđãphảnứng lại
bằngviệc rađời loại hình trườngphổ thông liên
thôngtừtiểuhọc lênTHCS,THPT,cácemhọcmột
mạchkhôngphải thi cửchuyểncấp. Chất lượng
củacáctrườngnàykhônghềgiảm,thậmchíngày
càngcóuy tín trongxãhội.
Có lẽđãđến lúc ngànhgiáodục cần rà soát
tìnhhình thi cử tràn lan trong toànhệ thống.Đối
vớinhững loại thi cửvôbổ thìkiênquyết loạibỏ.
TỪNGUYÊNTHẠCH
“Sính”thicử!
Bốnnguyênnhânthirớt
Cácthísinhcăngthẳngtâm lýthườngvìnhữngnguyên
nhân sauđây:
1.Đặtmục tiêuquácao.
2.Dễcócảmxúc sợhãi, căng thẳngkéodài.
3. Sứcép từphíangười thân, thầycô.
4.Hạnchếvềnhữngkỹnăngvượt khó.
Chínbiệnphápkhắcphục
Cácbiệnphápcóthểquantâmđểkhốngchếcảmxúc,
vượtquanỗi sợ:
1. Quản lýmục tiêu cá nhânmình sao cho vừa sức,
phùhợp.
2. Tập và quản lý thời gian làmbài để thíchnghi với
thời gian thi.
3. Tập thi thử với chínhmìnhđể làmquen với không
khí vàcảmxúc thi cử.
4. Cầncómộthìnhảnh, biểu trưnghaymột câu“thần
chú”chochínhmìnhđể làmquenvới áp lực.
5. Tập thói quennghĩ vềmột điểm tựađể có sự tự tin
vàvượtquaáp lực.
6.Khôngtựgâyáp lựckhisosánhmìnhvớingườikhác
hayquan tâmquámứcvềviệcbạnbè thểhiệnkhi thi.
7. Tựđiều chỉnhmục tiêuvà thựchiện từngphần sao
chohiệuquả.
8.Đề racơchế tự thưởngbản thân.
9.Nghĩđếnviễncảnh tíchcựccủakỳ thiđể tạo racảm
xúc tíchcực.
PGS-TS
HUỲNHVĂNSƠN
phảimệtnhoài trongviệcđào
thải rangoài,mộtmặt có thể
lắng đọng hoặc chuyển hóa
thành các chất có hại. Đôi
khi việc bồi bổ cho não lại
đến từnhững thựcphẩm rất
đơn giản và rẻ tiền như quả
trứng luộc là nhờ lecithin
trong lòng đ với cấu trúc
đạm-béo thíchhợpđểcơ thể
từđó tổnghợpacetylcholin,
chấtdẫn truyền thầnkinhvới
vai trò vô cùng quan trọng.
Ngườicóđủacetylcholinnhờ
đó có thể phản ứng nhanh
nhẹn, suynghĩ chínchắnvà
quyết định hợp lý. Các bậc
phụhuynhcó thể thay trứng
bằngđậunành,vừarẻtiềnhơn
mà hàm lượng lecithin cao
gấp tám lần trong trứng gà.
.TheoBS, cónêndùngcác
bài thuốcĐông y kích thích
sự sáng tạo?
+Nếubiết sửdụngmột số
thảo dược Đông y có công
năng thìkhôngchỉbồidưỡng
nâng cao tổng trạngmà còn
cải thiện chức năng tư duy
nhưócphánđoán, trísuy luận,
khả năng học tập và nhất là
trí nhớ như nhân sâm, linh
chi, sữaongchúa, đinh lăng,
bạchquả…vừahiệuquả, an
toàn và tiết kiệm. Đó là sự
phốihợphàihòacácvị thuốc
vừacó tínhhoạthuyết,vừacó
côngnăngdưỡngnão.Muốn
“dưỡngnão”màkhông“hoạt
huyết” thì cũngbằngkhông
vì tếbàonão lấygì phụchồi
nếu thiếu dưỡng khí. Dùng
thuốc Đông y thuộc nhóm
“hoạthuyếtdưỡngnão” theo
đúngchỉđịnhvàcósựhướng
dẫn, theodõi của thầy thuốc
là chuyện rất nên làm.
. Xin cám ơnBS.
▲
Sổtay
