14
THỨNĂM
9-7-2015
ĐỖTHIỆN -THANHDANH
S
aucuộcgặpgỡ lịch sửgiữaTổngBí thưNguyễnPhú
TrọngvàTổng thốngMỹBarackObama,Việt-Mỹ ra
tuyên bố chung, tờ
The New York Times
nhận định
quan hệ hai nước đã được nâng tầm lênmột cấp độmới.
Cuộcgặpgỡ thểhiện sựcamkếtmạnhmẽcủaôngObama
trongviệcxâydựngcácmối quanhệđối tác sâu rộng, đảm
bảomột sự ổn định tại khu vực châuÁ. TSNguyễnTuấn
Việt (HọcviệnNgoại giaoViệtNam) nhậnđịnh: “Quanhệ
Việt-Mỹ hiện đang ở thời kỳ phát triển tốt đẹp nhất trong
lịch sử quan hệ song phương hai nước. Quan hệViệt-Mỹ
hiệnnay làmối quanhệđối tác toàndiệnđangđi vàochiều
sâu và thực chất”.
“Hội chứngchiến tranh”mờdầnđi
.Phóngviên
:
Theoquanđiểmcánhânông, chuyến thăm
MỹcủaTổngBíThưNguyễnPhúTrọng lầnnàynói lênđiều
gì sau20nămbình thườnghóaquanhệngoạigiaoViệt-Mỹ?
+
TS
NguyễnTuấnViệt
:
Sau 20 năm bình thường hóa
quan hệ ngoại giao, hai nước đã từng bước xây dựng được
nhữngcơ sởvữngchắcđể tăngcườnghợp tác trênmọi lĩnh
vực.Với nướcMỹ, danh từViệtNamkhông còn là từdùng
đểnhắcvềchiến tranhnữa (Vietnamasawar),màViệtNam
đượcnhắcđếnvới tưcách làmộtquốcgianăngđộngvàgiàu
tiềmnăng,một đối tácquan trọngmàMỹcần thúcđẩyquan
hệ (Vietnam as a country).VớiViệt Nam,Mỹ làmột trong
nhữngđối tácquan trọngnhất trongchính sáchđối ngoại và
là thị trườngxuất khẩuquan trọnghàngđầu củaViệtNam.
Đây là cảmột quá trìnhphát triển lâudài, trải qua rất nhiều
khókhăn và thử thách.
.
Cụ thể đó là những khó khăn, thử thách nào thưaông?
+Phảimất 20năm saukhi chiến tranhkết thúc thìMỹvà
Việt Nammới bước đầu thiết lập được quan hệ ngoại giao
(1975-1995). Nhưng thực tế hai năm sau thì hai nướcmới
trao đổi đại sứ (1997, Quốc hộiMỹ phải trải qua 18 tháng
mới phê chuẩn bổ nhiệm được đại sứ đầu tiên củaMỹ tới
Việt Nam), trong khi đó quá trình đàm phán các hiệp định
Phong su-Chuyen de
song phương luôn phức tạp và kéo dài hơn dự kiến. Quá
trình đàm phánHiệp định thươngmại song phương (BTA,
kýkếtnăm2000)vàquá trìnhđàmphángianhậpWTO (năm
2006) củaViệt Nam là các quá trình đàm phán kéo dài và
cam go nhất trong lịch sử đàm phán thươngmại của cả hai
nước. Phải mất thêm 20 năm nữa kể từ khi thiết lập quan
hệ ngoại giao thì quanhệViệt-Mỹmới phát triểnđược đến
tầm cao của ngày hôm nay, trong khuôn khổ hợp tác “đối
tác toàn diện”. Về mặt kinh tế, trao đổi thương mại giữa
hai nước còn rất hạn chế trongnhữngnămđầu saukhi bình
thườnghóa quanhệ (451 triệuUSDvàonăm1995) thì đến
nay hai nước đã trở thành đối tác quan trọng hàng đầu của
nhau với tổng kim ngạch thươngmại hai chiều lên tới 36
tỉ USD trong năm 2014 vừa qua và dự kiến sẽ còn cao hơn
trong những năm tới.
. Thànhquảnổi bật nhất 20nămqua trongquanhệViệt-
Mỹ làgì?
+Chuyểnbiến rõnét nhất có lẽphải kểđến sự tăngcường
hợp tácchính trịngoạigiaogiữahainước.SựkiệncựuTổng
thốngMỹBill Clinton vừa đến thăm lạiViệt Nam vàTổng
Bí thưNguyễnPhúTrọng thămMỹ làbướcđột phá rất lớn.
ViệcMỹhoannghênhchuyến thămcủaTổngBí thưNguyễn
PhúTrọng cho thấyMỹđã coi trọngđầyđủhơnvới sự lựa
chọn thể chế chính trị củaViệt Nam.
Trong lĩnh vực an ninh quốc phòng, từ chỗ hợp tác quốc
phòng chỉ dừng ởmức độ tượng trưng và là lĩnh vực hợp
tác rất nhạy cảm trong quan hệ hai nước trong suốt nhiều
năm saukhi bình thườnghóa, đếnnayhai nướcđã thiết lập
đượckhuônkhổhợp tácvữngchắchơn.ViệcMỹgỡbỏmột
phần lệnh cấm vận xuất khẩu vũ khí sát thương choViệt
Nam và việc hai nướcmới raTuyên bố chung về tầm nhìn
quốcphòngViệt-Mỹ (tháng6-2015) lànhữngbước tiếnquan
trọng trongquá trìnhđưamối quanhệquốcphònggiữahai
nước đi vào thực chất hơn.
Quanhệsongphươngsẽngàycàngtốtđẹp
. Trước những tiền đề hiện nay, ông dự báo thế nào về
quan hệViệt-Mỹ thời gian tới?
+Tôi tin tương lai quan hệViệt-Mỹ sẽ phát triển ngày
càng tốt đẹphơnvì cả hai đã phầnnàokhắc phục và vượt
qua được những rào cảnnêu trên.Vềmặt kinh tế, hai bên
có cơ sở vững chắc để thúc đẩymạnhmẽ hơn nữa quan
hệ kinh tế-thương mại. Sự tăng cường hợp tác giữa hai
nước trong thời gian gần đây sẽ là tiền đề quan trọng để
hai bên tích cực xúc tiến hoàn thành xong quá trình đàm
phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)
trong năm nay. Vềmặt an ninh chính trị, cũng có những
cơ sở vững chắc để tăng cường hợp tác hơn nữa. Các
chuyến viếng thăm ở cấp cao nhất giữa hai nước và đặc
biệt làTuyên bố chung về tầm nhìn quốc phòngViệt-Mỹ
mới được ký kết giữa hai nước trong tháng 6 vừa qua sẽ
lànhững cơ sởquan trọngđểxâydựng lòng tin, gópphần
thúc đẩy quan hệ hai nước.
Và tới đâynếuTổng thốngMỹBarackObamacó thểđến
thămViệtNamnhânchuyến thamdựHộinghịThượngđỉnh
APEC tại Malaysia vào tháng 11 năm nay thì đây sẽ thực
sự làmột dấumốc vô cùng quan trọng, là sự kiện vô cùng
ýnghĩanhândịpkỷniệm20nămViệt-Mỹbình thườnghóa
quan hệ ngoại giao song phương.
.
Xin cámơnông.
s
Việchainước
raTuyênbố
chungvề tầm
nhìnquốc
phòngViệt-
Mỹ (tháng
6-2015) là
bước tiến
quan trọng.
Trongảnh:
Bộ trưởng
Quốcphòng
ViệtNam
PhùngQuang
ThanhvàBộ
trưởngQuốc
phòngHoa
KỳAshton
Carterký
TuyênbốTầm
nhìnchungvề
quanhệquốc
phòng.Ảnh:
TTXVN
VớinướcMỹ,danhtừViệtNamđượcnhắcđếnvớitưcáchlàmột
quốcgianăngđộngvàgiàutiềmnăngchứkhôngcònlàtừdùngđể
nhắcvềchiếntranhnữa.
Cáchnhắcvề
ViệtNamởMỹ
đãkhác
Mộtkỷnguyênmớitrong
quanhệViệtNam-HoaKỳ
Ngày 7-7, trên trang nhất tờ
TheWashington
Times
,
một trong những tờ báo lớn củaMỹ, có trụ sở tại thủ
đôWasington, D.C. đãđăngbài viết với tiêuđề“Một kỷ
nguyênmớitrongquanhệHoaKỳ-ViệtNam:Chuyếnthăm
củangười đứngđầuĐảngbáohiệu tầmquan trọngcủa
quanhệđối tác”.
Bài báonàynhìnnhậndùquákhứcóđau thương thế
nàovà tư tưởngcókhácbiệt ra sao, thì giờđâyViệtNam
vàHoaKỳđangsẵnsàngnắm lấytaynhaucùngmởrộng
quanhệđối tác toàndiện.
Mối quanhệđối tácmới và đangđượcmở rộngnày
thúc đẩy các sáng kiếnnhằm tăng cườngmối quanhệ
HoaKỳ-ViệtNamvànhấnmạnh chiến lược tái cânbằng
đối với khuvựcchâuÁ-Thái BìnhDươngcủaHoaKỳ.
Mốiquanhệđối tácđangphát triển tạo ramột cơchế
thúcđẩyhợp tác trongquanhệ chính trị vàngoại giao,
thươngmại vàkinh tế, khoahọcvàcôngnghệ, giáodục
vàđàotạo,môitrườngvàsứckhỏe,cácvấnđềvềdichứng
chiến tranh, quốcphòngvàanninh.
l
Mộtđiểmnhấn trong tuyênbốchungcủahaiquốc
giachính làHiệpđịnhThươngmạixuyênTháiBìnhDương
(TPP).Theo
TheNewYorkTimes
,Tổng thốngObamahiện
đang cốgắnghoàn thànhTPP trongnhiệm kỳ cuối của
mình.ViệtNamcũng rất tíchcực thamgiavàoquá trình
đàmphán. Tuy nhiên, sẽ cần thêmnhiều thay đổi thiết
thựchơnnữa trong các lĩnh vực cònnhiều khácbiệt về
quanđiểmgiữahai nước, trướckhi HoaKỳ có thể chính
thứcdỡbỏ lệnhcấmbuônbánvũkhíđốivớiViệtNamvà
đểTổng thốngMỹBarackObamacó thểchính thứcđến
thămViệt Nam trong khuôn khổ chuyến côngdu châu
Á sắpđến.
TTXVN
ThượngnghịsĩMcCain:Việt
NamvàHoaKỳđangởvịtrí
“thuận lợihơnbaogiờhết”
NóivềchuyếnthămcủaTổngBí thưNguyễnPhúTrọng,
trongmộtbài viếtcủamình thượngnghị sĩ JohnMcCain
nhìnnhận:“Trongvòng20nămqua, chúng tađãchứng
kiếnnhữngbướctiếnbộđángkểtrongquanhệhainước,
thành cônghơnbất kỳai từng kỳ vọng. Ngay cảđối với
nhữngngười thamgia thúc đẩyquá trìnhbình thường
hóaquanhệnhư chúng tôi, nhữngbước tiếnbộ trong
quanhệhai nước rấtđángkinhngạc”.
ÔngMcCain cũng cho rằngViệtNamvàHoaKỳđang
ởvị trí “thuận lợi hơnbaogiờhết”để tiếp tụcphát triển
mốiquanhệ, trênnền tảng làcác thành tựuđãđạtđược
trong20nămqua.“ViệtNamđangtrởthànhđối tácquan
trọngcủaHoaKỳ,cùngchiasẻnhững lợi íchvềchiến lược
vàkinh tế,baogồmviệccủngcốmột trật tự thươngmại
mởchokhuvực,duy trìmộtsựcânbằngvềquyền lựccó
ích tại châuÁ-Thái BìnhDương, bảovệcácchuẩn tắc lâu
đời của thếgiới, như tựdohànghải vàgiải quyết tranh
chấpmột cáchhòabình”.
Cảhainướccùngchiasẻsựcamkếtvềhòabìnhvàan
ninh khu vựcThái BìnhDương, đặc biệt trongbối cảnh
TrungQuốc đang tiếp tục quá trình cải tạo và quân sự
hóađảonhân tạo trênbiểnĐông, cũngnhưvụviệcgiàn
khoanHảiDương981đangquay trở lại biểnĐông.
