CHỦNHẬT 2-8-2015
3
TUẦN THỜI SỰ
Ýkiếnchuyêngia
Luật&Đời
Chuyệnconcủa
LệQuyêntèvà lòng
baodungrơirụng
Chuyện ca sĩ LệQuyên cho con tè trênmáy bay, saunhững
ném đá trênmạng nhữngngày đầu, nay thì dư luậnđang chuyển
hướng. Đã có ý kiếnphân tích theohướngphê phánThanh tra
CụcHàng khôngđã làm khôngđúng quy định khi xử phạt vợ
chồngLệQuyên. Bởi theo luật, để quyết định xử vi phạm hành
chính cómức phạt trên250.000 đồng thì buộc phải lậpbiên
bản vi phạm, vợ chồngLệQuyênbị phạt mỗi người 4 triệuđồng
nhưngngười có thẩmquyền trên tàubay đã không lập biênbản;
Thanh traCụcHàng không đã“hợp thức hóa”bằng cách lập
lại biên bản sau đó là sai quy định củaLuật Xử lý vi phạmhành
chính.
Một hướng khác, dư luận cũng tỏ ra thiếu thiện cảm với chủ
Facebook đã chụpảnhmẹ conLệQuyên và post lênmạng.
Vì sao có sự chuyển hướngấy?Chuyện cu nhóc nhà côLệ
Quyênđi tè cũng cho thấy nhiềuđiều.
Đầu tiên là sựbất nhẫn. LệQuyên khi bị némđáđã im lặng,
khôngmắc phải nhữnghành xử vội vãphân bua hay thách thức.
Sự im lặng khiến việc némđá rơi vào khoảng không, không có
tiếng vọng nên cơn ồn ào lắng xuống. Và lúc này“bãomạng”
tan dần, dư luận cảm thấymìnhquáđà khi liên tục chỉ tríchmột
phụ nữ. Thứnữa, chuyện côbị phạt khởi nguồn từ việcmắc tè
củamột đứa trẻ conmà cô làmột người mẹ. Nhiều người nhìn
trong đó thấy sự chăm sóc côdành cho conmìnhnên chodù có
phản cảm hay làmphiềnngười khácmột tí, một tí thôi thì sự chỉ
trích cũngnên nhẹ nhàng, nên được thông cảm và thể tất.
Giải thích củaCụcHàng không về quyết định xử phạtmà
không lập biênbản trên tàu bay đã không thuyết phục được dư
luận. Khôngai đồng tình với việc cho trẻ con tè khôngđúng chỗ
nhưng cũng khóđồng tình với việc phạt sai thủ tục.
Đời thì có thể
xuê xoa nhưng luật thì không
, bởi việc vậndụng nó ảnhhưởng
trực tiếp tới quyền lợi củangười khác. Nay làLệQuyên, mai sẽ
là hành khách khác với hành vi khác. Luật không cho phép tùy
tiện trong việc áp dụng.
Dù là ca sĩ, người của công chúng thì trước cơnbãomạng xã
hội, côLệQuyên cũng chỉ là cá nhân trước đám đông. Dẫu là
người nổi tiếng thì LệQuyên vẫn là phụnữ. Dù tè trênmáy bay
thì con trai cô vẫn chỉ làmột đứa trẻ. Vì vậy, họ trở thành“nhóm
yếu thế” trongmắt dư luận. Ngược lại, người đã khơi nguồn
cuộc némđá trênmạng là đàn ông, cơquan xử phạt cô làThanh
traCụcHàng khôngnên không phải là“nhóm yếu thế” trong
mắt công chúng.
VụLêQuyên cònmột góc rất
đời
nữa, ấy làứng xử của đám
đông trênmạng. Chắc hẳngiờ này nhìn lại, quan điểm của khá
nhiềungười đã thay đổi, họ thấy rằng lẽ ra cần phê bình bằng
một ngôn từnhẹ nhànghơn sự dè bỉu, thậm chímạt sát ban đầu;
rằng thế giới mạng là chốn tàn nhẫn, nơi ta có thể bị kích động
khiến trong phút chốc lòngmình rơi rụng sựbaodung.
NGUYỄNĐỨCHIỂN
Nướcngoàitịchthutàisảnthamnhũngthếnào?
Traođổi với
PhápLuật TP.HCM
liênquanđếnvấnđề tẩu tán tài sản
thamnhũngvà thuhồi tài sản trong
vụGiangKimĐạt,vụVinashin,một
lãnhđạoBanNội chínhTrungương
chiasẻ:“Mộttrongnhữngcáigốccủa
nạnthamnhũnglàviệckêkhaitàisản
mangtínhhìnhthức,quanchứcaicũng
khainghèonhưngkhisaiphạmbịphát
hiện thì tài sảnkhủng.Nghĩavụgiải
trình, chứngminh tài sảnhợppháp
của cánbộđangbị “bỏquên”.Như
vụGiangKimĐạt,chỉmới làquyền
trưởngphòngmàcóđến40bấtđộng
sảnkhắpnơi, hàng trăm tỉđồng…”.
“Phápluậtcủatahiệnnaygiaocho
cơquan tố tụng chứngminh tài sản
bất hợp pháp của cán bộ vi phạm.
Trongkhiđó, cácnướcápdụngquy
định: Buộc người có vi phạm phải
chứngminhtínhhợppháptàisảncủa
cánhânvàngười thân có liênquan.
Nếu không chứngminh được thì
Cần“lậpmànngăn”tàisảncủa
nhữnggiađìnhquanchứcgiàu
bấtthường
Nhữngcánbộ, lãnhđạo“ăncắp” từngđồng tiền thuế
củadânhiệngiàu lên rấtnhiều, rấtnhanh.Việckêkhai
tài sản thờigianquachưahiệuquả,hình thức,khógiám
sát.Nếuvị cánbộđócókinhdoanhgì, thunhập ra sao
thìcũngcầnphảicôngkhai.Họgiàu lên từkinhdoanh,
từ thunhậpkhácchínhđángcủagiađình thìđángquý.
Nhưngnếu cảnhàđều làm công chứcmàgiàu lênbất
thường thìcấp thẩmquyềncầnphải làmrõ,ápdụngcác
biệnphápđểngăn chặnviệc tẩu tán tài sản.
Bên cạnh đó, lãnh đạo càng cao càng phải kê khai,
giải trình tài sảnmột cáchminh bạch, rộng rãi trên
công luận. Bởi người dân có quyền được biết tài sản
của vị lãnh đạo đứng đầu tỉnh, bộ, ngành, trungương
bao nhiêu, thu nhập từ đâu. Nếu công khai đếnmức
nhưvậy thì người dânmới giám sát được.
Trên thực tế, ngay cả tài sản của lãnh đạo cấp cao
nhưng trongnội bộ còn chưabiết thì làm saomànhân
dânbiếtđược.Ngườidânkhônghiểuvì saongàycàng
cónhiềucánbộgiàu lênrấtnhanhmàkhônghiểuhọ làm
giàubằngcáchnào.Điềuđángnói là tacócảhệ thống
kiểm tra, thanh tra, giám sát cả trongĐảng, trong cơ
quanquản lýnhànước, xãhội đềucónhưnghiếm lắm
mớipháthiện thamnhũng-mà thường lànhữngvụnhỏ.
Mặtkhác,đểhạnchế, rănđe lòng thamcủaquan tham
phải cóbản án caonhất đối với tội phạm thamnhũng.
Ông
VŨQUỐCHÙNG
,
nguyênPhóChủnhiệm
Thường trựcỦybanKiểm traTrungương
Tăngcườngkiểmtrahậumua
sắmtàisảncông
Với những sai phạmđã xảy ra trong các vụ ánkinh
tế cho thấy:Tínhminhbạch, tráchnhiệmgiải trìnhvề
mua sắm tài sảncũngnhưcác thông tinvềkiểmkê tài
sản cán bộ sau khi tham gia dự án vẫn còn bỏ trống.
Các chi phí cũngnhưkết quảhoạt động củadự ánmà
cán bộ đó được giao tham gia chưa được công khai.
Đây làhệquảcủamộthệ thốngpháp lýnặng lý thuyết,
thiếu tính răn đe.Một hệ thống pháp lý tốt, quyết liệt
liêm chính thì việc truy tố, ngăn cản các vụviệc tham
nhũng sẽ cóhiệuquả.
Một lãnhđạoThanh traChínhphủ
l
Quan chức phải cónghĩa vụgiải trình, chứngminh tài sảnhợppháp của cánhân,
người thân.
l
Vào cuộc kiểm tramột cáchbí mật đối với cánhân vàngười thân của cánbộbị nghi vấn.
phải thuhồi toànbộ tài sảndophạm
tộimàcó.Tôinghĩcầnphảibổsung
điềukhoản“chứngminh tài sảncủa
cánhâncánbộvàngười thân làhợp
pháp”vàoBLHSsửađổitớiđây”-vị
lãnh đạo củaBanNội chínhTrung
ươngđềnghị.
Đồngquanđiểmphảicôngkhai,giải
trình cụ thể nguồn tài sản,một lãnh
đạoThanh traChínhphủnói thêm:
“Thời gianqua cónhiềuvụ thuhồi
tàisảnthamnhũngchỉđạtkhôngđến
20%.Nguyênnhâncóthểthấylàviệc
giám sát, kiểm tra công tác kê khai
tàisảnkhôngđượcchặtchẽ,cácquy
định củaĐảng,Nhànướcđã tạokẽ
hởchokẻ thamnhũng.Việcchuyển
dịchtàisảnranướcngoàilàmộthình
thức tẩu tán tàisảnđángbáođộngđể
cơquan thanh tra, kiểm tra, cơquan
tố tụngcóbiệnphápngănchặn”.Vị
lãnhđạoThanhtraChínhphủđềxuất:
“Cầnphải cómột cơchếđặcbiệtđể
kiểmtrathườngxuyêntàisảncủacán
bộ, nhất là cấp lãnhđạo cơquanđó
khicódư luậnvềviệckêkhai tàisản
giandối, giàubấtminh thì cơquan
thanh tra,kiểm travàocuộckiểm tra
một cáchbímật đối với cá nhânvà
người thâncủacánbộbịnghivấn”.
Nóivềviệckhóthuhồitàisảntham
nhũngGiangKimĐạtvàcácvụtham
nhũngthờigianqua,mộtlãnhđạoỦy
banKiểm traTrungương cho rằng:
“Việcthuhồitàisảnthamnhũngđang
gặpkhókhăn là do chínhpháp luật
mìnhchưachặtchẽ.Cụthể,nếungay
từkhipháthiệndấuhiệuthamnhũng,
cơquan tố tụngđượcphép raquyết
địnhápdụngbiệnphápcấmchuyển
dịch tàisản,ngănchặnmọigiaodịch
tàisảnliênquanđếncánhânvàngười
thâncủacánbộcódấuhiệu thì việc
thuhồitàisảnthamnhũngsaunàysẽ
dễ, không thất thoát”.
NGUYỄNĐỨC
TrungQuốc:Phải chứngminhtài sản
hợppháp
Điều395Bộ luậtHình sựTrungQuốc (1997) ghi rõ: “Bất
kỳaicósố tài sảnhaychi tiêu lớnhơnmức thunhậphợppháp
một cách rõ rệt đềubị yêu cầu chứngminhnguồngốc của số
tài sản này. Nếu như người này không thể chứngminh được
số tài sảncónguồngốchợppháp, phần tài sảnvượt quámức
thu nhập của đối tượng sẽmặc nhiên được xem là nguồn lợi
phi phápvàbị cưỡngép thuhồi”.
Cũng theo luậtphápTrungQuốc,khi tiếnhànhđiều tra,xác
địnhvà thuhồi tài sản thamnhũng, “tất cảđối tượngcó liên
quanvới nghi can, cókhảnăng thaychonghi canđứng
tên tài sảnnhưcông ty,doanhnghiệp, cácquỹ tài chính,
cácđối tácvàngười thâncủanghicanđềuđượcđưavào
diện tìnhnghi”. Hồi tháng3nămnay, cơquan chống tham
nhũngnướcnàyđã tiếnhànhbắtgiữvà tịch thu tàisảncủagần
300người thân, họhàng, đồngnghiệp, nhânviêncấpdưới và
đối táccủacựubộ trưởngBộCônganTrungQuốcChuVĩnh
Khangvới cáobuộc sởhữu tài sản thamnhũng. Tổnggiá trị
số tài sảnnàyđượcướcđoán lênđến14,5 tỉUSD.
Thái Lan:Quanchứcvềhưumộtnămcũng
phải khai báotài sản
Giám sát khai báo tài sản, cáckhoảnnợvà lối sốngcủacác
quanchứccaocấp làbiệnphápphòngngừahữuhiệu tạiThái
Lan. Những người nắm các vị trí chính trị cũng như quan
chức cao cấp trong chính phủ cả trung ương và địa phương
phải trình cho cơquan chống thamnhũngquốcgiavề tài sản
vàcáckhoảnnợcủahọcũngnhưcủavợhoặcchồnghoặccon
cái đangđượchọnuôi dưỡngbanămmột lần, khi họbắt đầu
nhậm chức cũng như khi rời khỏi vị trí vàmột năm sau khi
nghỉ họvẫnphải khai báo.
Singapore:Tài sảnngoài thunhập
côngkhai đềubị thuhồi
Đạo luật số 65Avề thu hồi lợi ích từ tham nhũng, buôn
bánma túyvàcác loại tộiphạmkhác (CDSA)củaSingapore
hình sự hóa các hành vi rửa tiền từ lợi ích có được do tham
nhũngmàcóvàyêucầu trả lại tất cả lợi íchcóđược từhành
vi hình sự. Theo đó lệnh thu hồi tài sản sẽ được ban hành
để thu hồi phần lợi ích có được từ hành vi phạm tội đối với
trườnghợpbị kết tội.Tài sản thunhậpbất hợpphápcóđược
ngoài thunhập chínhđángđềuđượcxem làdophạm tộimà
cóvàđềubị thuhồi.
Với phương châm ngăn ngừa tham nhũng từ trong trứng
nước,Đạo luậtChống thamnhũng (PCA) củaSingaporedự
tính trướcmọibiến tướngcủahànhviđưahối lộ.Có thể thấy
được ba bài học lớn trong cáchSingapore giải quyết vấnđề
hối lộ như sau: Một, hình thức xử phạt chủ yếu đánh vào
người nhậnhối lộvì đómới chính làđối tượng thamnhũng.
Hai, nghiêm khắc xử phạt tham nhũng ởmọi mức độ, mọi
đối tượng; các vụ án tham nhũng không phải chờ đến quan
chức cấp cao, quymô tham nhũng lớnmới xử lý. Ba, khái
niệm về hối lộ được định nghĩa là cả giá trị vật chất và giá
trị tinh thần, giúp dễ dàng giải quyết các trường hợp biến
tướng củahối lộ.
THIÊNANH
tổnghợp
Ngănchặntàisảnngaykhicó
dấuhiệuthamnhũng
