INTẠITP.HCM,CẦNTHƠ
GIÁ:
BANGÀNBẢYTRĂMĐỒNG
16
THỨ BẢY
10-10-2015
Quoc te
Phântích
&Bình luận
Tiêuđiểm
Sự kiệnpháohạmNga từbiểnCaspianbắn tên lửahành
trình sangSyriacáchxa1.500kmđã trở thànhđầuđềbình
luận của báo chí quốc tế. Tại Mỹ, báo
Wall Street Journal
giữ thái độ trung lập, chỉ nhấnmạnh đến hỏa lực tên lửa
Nga.Báo
WashingtonPost
nhậnđịnh tên lửaNgađánh trúng
mục tiêu nhờNga phối hợp tốt với quân đội Syria và Iran,
tên lửaNgacũngsẽgiúpbộbinhSyriaphảncông thắng lợi.
Trong khi đó, nhiềubáonhư
TheGuardian
,
ВВС
tiếp tục
kêugọi liênminhchốngNhànướcHồigiáodoMỹđứngđầu
cảnhgiácbởiNgakhôngchỉđánhNhànướcHồigiáomàcòn
nhắmđếnquânnổi dậySyria. Không ít báo tố“chính sách
đối ngoại gâyhấn” củaNga vànêu lên“mối đedọaNga”.
Thực rabáo chí phươngTây cũngnhư liênminhdoMỹ
đứng đầu “đồng thanh tương ứng” chỉ trích Nga từ khi
Ngamở chiến dịch không kích ở Syria vào cuối tháng 9.
Nga tuyênbố chỉ đánhNhànướcHồi giáo và cácnhóm
khủngbố. Liênminh củaMỹ phảnpháoNgađãnémbom
phần lớn vào quân nổi dậy Syria. Bộ Quốc phòng Nga
khẳngđịnhđãchấm tọađộ rất kỹ.Quânnổi dậySyria liền
hôhàng chục dân thường thiệtmạngdo trúngpháoNga.
Sau khi tàu chiến Nga bắn 26 tên lửa hành trình sang
Syria, đài truyền hình Mỹ CNN dẫn nguồn tin giấu tên
cho rằng cóbốn tên lửaNga rơi ở Irannhưng khôngnêu
địa điểm rơi và thiệt hại.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga đã trả đũa:
“Bất kỳ người chuyên nghiệp nào cũng biết trong các
chiến dịch như thế, chúng tôi cần phải chốt tọa độ mục
tiêu trước và sau khi nổ…Nếu không chẳng lẽ các mục
tiêu Nhà nước Hồi giáo cách xa nhau tự phát nổ à”. Bộ
Quốc phòng Iran đã bác bỏ thông tin củaCNN và khẳng
địnhMỹ đang phát động chiến tranh tâm lý chốngNga.
Thượng nghị sĩ JohnMcCain, Chủ tịch Ủy ban Quân
lựcThượng việnMỹ, đãhôhàoMỹphải đánh vào các căn
cứ quân sự Syria để Nga phải trả giá. Ông còn đòi Mỹ
cung cấp vũ khí cho Ukraine, gia tăng cấm vận và tăng
cường cô lậpNga trên quốc tế. Trong khi đó, Bộ trưởng
QuốcphòngMỹAshtonCarter đổ lỗi choNgahànhđộng
vô trách nhiệm, bắn tên lửa không báo trước trong khi
một số tên lửa Nga bay cách máy bay không người lái
Mỹ chỉ vài cây số.
Trongbối cảnhNgavàMỹhànhxửnhưkẻ thù trongmột
cuộc chiến cómục đích chung là tiêu diệt Nhà nướcHồi
giáo, ngày 9-10, Bộ trưởngQuốc phòng Ba Lan Tomasz
Siemoniak đã kêu gọi Mỹ và Nga nên hợp tác tìm giải
pháp, nếu không tìnhhìnhSyria sẽmất kiểm soát. Trở về
từhội nghịNATOởBrussels (Bỉ), Bộ trưởngQuốcphòng
ÝRobertaPinotti cho biết sắp tớiMỹ sẽ nối lại đối thoại
chiến lược với Nga.
D.THẢO
Nga-Mỹvừabắnvừađấukhẩu
8
tháng saukhi đượcđiều trị khỏi bệnhEbola (ngày24-1),
ngày 9-10, nữ y tá PaulineCafferkey, người Anh, 39 tuổi
phải nhậpviệnvì biếnchứng trễbất thường.
TNL
NhàTrắngtuyênbốbảovệ
tựdohànghảiởbiểnĐông
Báo chíMỹ ngày 8-10 (giờ địa phương) đồng loạt
đăng tinhải quânMỹđã chính thức dựkiến trongvài
ngày tới sẽđiềuđộng tàuđếnkhuvực12hải lýquanh
cácđảonhân tạoởbiểnĐôngvàkếhoạchnàychỉ còn
chờNhàTrắng thôngqua.Từnăm2012, hải quânMỹ
đã khônghoạt động trong khuvực này.
Báo
Navy Times
ghi nhận điều này đồng nghĩaMỹ
không thừanhậnyêu sáchchủquyềncủaTrungQuốc
đối với các đảo nhân tạo và xem đó như hải phận
quốc tế.Báo
SaovàVạch
dẫn lời người phát ngônBộ
Quốc phòngMỹBill Urban khẳng định quân độiMỹ
vẫn hiện diện và hoạt động bên trong cũng như xung
quanhbiểnĐông.
Báo
Washington Post
dẫn nguồn tin giấu tên nhấn
mạnhMỹ sẽ khôngđể choTrungQuốc hạn chế tựdo
hàng hải. Nguồn tin nói theo kế hoạch sẽ cómột tàu
khu trục, một tàu tuần dương (cả hai đều có sân trực
thăng)hoặcmột tàu tácchiếnvenbiểnđượcđiềuđộng.
Người phát ngôn hải quânMỹWilliamMarks cho
biết ôngkhông thểnói trướcchiếndịch sắp tới nhưng
hải quânMỹ sẽ tiếp tụchoạt động tronghải phậnquốc
tếởbiểnĐôngphùhợpvới luật phápquốc tếvềhàng
hải và hải quân sẽ chọn thời điểm thích hợp để thực
hiện điềuđó.
Theobáo
Newsweek
, khi được hỏiMỹ cókế hoạch
điều tàu chiến đến biểnĐông hay không, ngày 8-10,
người phát ngônNhàTrắng JoshEarnest khẳng định
tàu chiếnMỹ
(ảnh)
sẽ đến bất cứ nơi nào luật pháp
quốc tế chophép.
Ôngnóichính
phủ của Tổng
thống Obama
cam kết giữ
nguyên tắc tự
do hàng hải ở
biểnĐông.Ông
kêugọicácbên
có quan điểm
khácnhauvềyêu
sách chủquyền lãnh thổ cầngiải quyết theo cáchhòa
bìnhvà bằng conđườngngoại giaođể tựdohànghải
và tựdo lưu thông thươngmại khôngbị cản trở. Ông
giải thích: “Tất cả điều này đều phù hợp với nguyên
tắc đã được tổng thống nêu ởVườn Hồng khi đứng
cạnh chủ tịchTrungQuốc”.
Hôm 6-10, Đô đốc Scott Swift, tư lệnh hạm đội
TháiBìnhDương, đãphát biểu tạiÚc rằngMỹ sẽbảo
vệ tựdohànghải trongvùngbiểnquốc tế bằng sự có
mặt thường xuyên. Đến ngày 8-10, người phát ngôn
BộNgoại giaoTrungQuốcHoaXuânOánh tuyênbố
“TrungQuốc hy vọng phíaMỹ khách quan xem xét”
tình hình hiện nay ở biểnĐông và cùngTrungQuốc
giữ vai trò xâydựngởbiểnĐông.
H.DUY
Bốn tổ chức Tunisia được
traogiảiNobelHòabìnhvì đã
tổchứcđối thoạigiữacácphe
phái nhằm thiết lập tiến trình
chínhtrịhòabìnhvàolúcTunisia
sắpbướcvàocuộcnội chiến.
Nhậnxét củaỦybanNobel
GIẢINOBELHÒABÌNHNĂM2015
Vìsaobốntổchức
Tunisiađượcgiải?
Tunisiađãrơivàocảnhnồidaxáothịtnếukhôngcónhómđốithoạiquốcgia.
HOÀNGDUY
G
iải Nobel Hòa bình
năm 2015 đã được
trao chobốn tổ chức
thuộc nhóm đối thoại quốc
gia ở Tunisia (Bắc Phi) do
công laođónggópquyếtđịnh
trong thời kỳquáđộdânchủ
saucáchmạnghoanhài năm
2011. Ngày 9-10, Ủy ban
Nobel đã côngbốnhư trên.
Như vậy giải Nobel Hòa
bình năm nay được trao cho
tậpthểchứkhôngphảicánhân
vàđây là lầnđầu tiênTunisia
đượctraogiảiNobelHòabình.
Bốn tổ chức thuộc nhóm
đối thoại quốc gia ởTunisia
gồm Tổng Liên đoàn Lao
độngTunisia (đại diệnngười
lao động), Liênminh Công
nghiệp, Thươngmại vàThủ
côngnghiệpTunisia(đạidiện
chủdoanhnghiệp),Liênđoàn
Luật sưTunisiavàHộiNhân
quyềnTunisia.
CáchmạnghoanhàiởTunisia
(hoa nhài là biểu tượng của
quốc gia Tunisia) đã lật đổ
Tổng thống BenAli sau 23
nămcầmquyền.
Sauđó tìnhhìnhTunisiahết
sức rối ren.Đất nướcTunisia
có98%dân số theođạoHồi.
Ngày 17-1-2011, chính phủ
đoàn kết dân tộc được thành
lập. ĐảngHồi giáoEnnahda
(trước đó bị cấm hoạt động)
đã thắngcửvà lêncầmquyền.
Do trongchínhphủcómột
số người của đảng Tập hợp
HiếnphápDânchủ(đảngcủa
Tổng thốngBenAli)nênbiểu
tìnhbạo lực lại bùngnổ.
Tìnhtrạngkhẩncấpbanhành
từđầunăm2011vẫnphải tiếp
tụcduy trì.
Đếntháng7-2012,bạođộng
bùng nổ ởTunis sau khi bộ
Ngày28-12-
2010,Tổng
thốngBen
Ali
(thứhai
từ trái sang)
vàobệnh
viện thăm
nạnnhân
Mohamed
Bouazizi.
Tốiđó,ông
tuyênbốbọn
cựcđoanđã
biểu tình
gây rối.Ảnh:
VĂNPHÒNG
TỔNG
THỐNG
TUNISIA
-
17-11-2010:
Người dânbất bình sau khi
thanhniên
MohamedBouazizi (tốtnghiệpđạihọcnhưngthấtnghiệp)
bánraucảiởSidiBouzidtựthiêuvìxeđẩyvàcânbị tịchthu.
-
19-12:
Cảnh sát trấnápbiểu tình.
- 22-12:
Một thanhniên thất nghiệp tự sát bằngđiện.
Biểu tình lan rộng. Cảnh sátbắnđạn thậtgâychếtngười.
-28-12-2010:
TổngthốngBenAli lêntruyềnhìnhkhẳng
địnhcácphần tửcựcđoanđãbiểu tìnhgây rối.
-6-1-2011:
Hàngngàn luật sưđìnhcông, kếđến làgiới
chức tòaán.
- 10-1:
Toànbộ trườnghọcbị đóng cửa. Bộ trưởngNội
vụbị sa thải.Giới nghiêmởTunis.
-14-1:
TổngthốngBenAligiải tánchínhphủ, thôngbáo
bầucửQuốchộitrướcthờihạn.Giớinghiêmtoànquốc.Thủ
tướngMohamedGhannouchi tuyênbốtổngthốngkhông
cònquyềnhạnvàông sẽ tạmquyền.
- 15-1-2011:
Tổng thốngBenAli vàgiađình chạy sang
SaudiArabia,chấmdứt23nămcầmquyền.100ngườichết
trongbiểu tình.
phim
Sự ngây thơ của người
Hồigiáo
doMỹsảnxuấtđược
công chiếu. Các nhómHồi
giáo kéo đến đập phá và đốt
đại sứquánMỹ.Chínhquyền
điềuđộngquânđộivàvệbinh
trấnáp.
Năm2013đãxảy rahai vụ
Hồi giáocựcđoanám sát hai
nhânvật đối lậpcủacánh thế
tụclàôngChokriBelaid(ngày
6-2-2013) và ôngMohamed
Brahmi (ngày 25-7-2013).
Cácvănphòng củađảngHồi
giáoEnnahdha bị đốt. Trung
tâm thủ đô Tunis trở thành
chảo lửa.Người biểu tìnhđòi
giải tán chính phủ (đa số là
ngườiHồigiáo),giảitánQuốc
hội.42nghịsĩđối lậprútkhỏi
Quốchội.Quốchộiphảingừng
hoạt động.
Sauđóchínhphủphảichấp
thuậnchobốntổchứcnêutrên
tổ chức cho các đảng thương
lượng với nhau để thành lập
chínhphủkỹ trị.
Đếntháng3-2014,tìnhtrạng
khẩncấpđượcdỡbỏ.Cácđảng
đãnhấttrílộtrìnhđểcuốicùng
thôngquađượchiếnpháptrong
năm2014.Cuốinăm,ôngBeji
CaidEssebsi thuộc đảng thế
tụcđượcbầu làm tổng thống.
Báo
LeMonde
(Pháp)nhận
địnhbốntổchứcđượctraogiải
NobelHòabìnhđãcócônggiải
tỏaxungđộtgiữapheHồigiáo
vàphethếtục,nhờvậyTunisia
đã tránhđượchỗn loạn.
CaoủyĐốingoạiEUFederica
Mogheriniđánhgiácáctổchức
TunisiađượctraogiảiNobelđã
mở lối thoátchokhủnghoảng
khuvực.
s
