3
THỨSÁU
6-11-2015
Thoi su
TRÀPHƯƠNG
L
iên quan đến vấn
đề nguy cơ nợ đọng
và lãng phí trong
xây dựng nông thôn mới
(NTM), trao đổi với
Pháp
Luật TP.HCM
bên hành
lang Quốc hội (QH) ngày
5-11, nhiều đại biểu (ĐB)
QH tiếp tục bày tỏ những
bất cập trongquá trình thực
hiện chương trình này.
Đừngvì thành tích,
bất chấpmọi giá
Về vấn đề này, ĐBQH
Trương Minh Hoàng (Cà
Mau) cho rằng
trong quá
trình thực hiện, không nên
chạy theo thành tích, không
nênvì thành tíchmàbắtbuộc
hoàn thành chỉ tiêu 50% số
xã đạtNTMvàonăm2020.
“Nếu chúng ta quyết tâm
bằng mọi giá chắc chắn sẽ
để lại hệ lụy khi mà chúng
tachưacó sựchuẩnbị tốt về
ngân sách, nguồn vốn đầu
tư” - ĐBHoàng nói thế và
cho rằng: “Các địa phương
không nên cố gắng quá sức
với tiềm lực của địa bàn đó
đểxâydựnghạ tầng,dẫnđến
phải vaymượn nguồn vốn.
Thayvàođó làcácxã,huyện
nên liệu cơm gắpmắm phù
hợp với tình hình”.
Bêncạnhđó,theobàHoàng,
Chínhphủ cầnxem lại hiệu
quả của các dự án, công
trình như nhà văn hóa, chợ
gắn với nhu cầu của người
dân. “Chẳng hạn,một vùng
nào đó người dân vừa thoát
nghèo, đủ ăn thì nhu cầu
văn hóa là có nhưng cầnưu
tiên cái ăn cái mặc đã. Một
số chợ được xây dựng với
tiêu chí đưa ra không thực
tế, không sử dụng hết công
năng. Do đó Ban Chỉ đạo
NTM quốc gia cần chỉ đạo
đánh giá lại tiêu chuẩn về
hạng mục này, đưa ra định
lượngchỉ tiêuphùhợp”.ĐB
Hoàngđềnghị thếvà lấydẫn
chứng ở ĐBSCL thì không
thể xây một cái chợ khang
trang trên đất liền vì phần
lớnngườidângiaodịchbuôn
bán trênsôngnước.Thậmchí
cónhiềunơi thuyềnghechở
hànghóagiao tậnnhà.Trong
khi nếu xây chợ, người dân
sẽ phải đi quãng đường xa
nên họ sẽ khôngmặnmà.
“Dosứcépthànhtích,
chạy theomục tiêu”
ĐBQH Bùi Thị An (Hà
Nội) nhìnnhậnNTM làchủ
trươngđúngđắnvàcần thiết
để nâng cao đời sống nông
dân nhưng quá trình thực
hiện chưa chuẩn. “Chỉ nên
tập trung xây dựngNTM ở
một số xã, không nên dàn
trải, dẫnđến tình trạng lỏng
lẻo trong thựchiện” - bàAn
đề nghị.
TheoĐBAn, bộmặt nông
thôn hiện nay chỉ bề ngoài
chứ thực chất chưa xuất
phát từ người nông dân tự
phấn đấu. Các công trình
NTM đang gây ra lãng phí,
bị bỏ hoang,… “Chính phủ
phải rà soát lại các xã xem
chỗ nào cần thiết thì đầu tư
trước, theo hình thức cuốn
chiếu. Nhà nước nên tập
trung vào các xã biên giới,
vùng sâu vì mỗi nơi có đặc
điểmvị tríkhácnhau, không
thể càobằng chỉ tiêu.Từđó
cần sửa lại tiêuchí, cần thiết
có thể bỏmột số hạngmục
để tránh lãngphí kép” -ĐB
Làm
nôngthônmới:
Đừngđểlãngphí
Cónơivìsứcépthànhtích,chạytheomụctiêumàkhôngquantâmngườidânmuốngì.
Theođềxuất
với Quốc hội,
Chính phủ dự
kiếndành khoảng 1 triệu tỉ đồng choChương
trìnhNông thônmới (NTM) tronggiai đoạn từ
2016-2020, trongđóngân sách (cả trungương
vàđịaphương)phải chi ra là250.000 tỉđồng, tức
trungbìnhmỗinămngânsáchphảibỏ ra50.000
tỉđồng.Consốnày lớnhơnsố tiền45.000 tỉđồng
còn lại củangânsáchnăm2016dànhđểchi cho
đầu tưphát triển. Trướcđó,giaiđoạn2011-2015,
Chínhphủcũngđãhuyđộnghơn851.000tỉđồng
chotoànbộchươngtrìnhnàyvàphầnngânsách
bỏ racũngđã lênđến192.000 tỉđồng.
Nóinhưvậyđểthấyrằngsựđầutưcủachúngta
dànhchonôngthôn làrất lớn,vìđây làchínhsách
nhânvăncủaĐảngvàNhànướcnhằmcải thiện,
nângcaođờisốngvậtchấtvàtinhthầnchongười
dânnông thôn, rútngắnchênh lệchgiàunghèo
vớithànhthị,đồngthờitạonềntảngđểnôngthôn
pháttriểnbềnvững.Tuynhiên,quátrìnhthựchiện
chương trìnhnàyđãphát sinhnhiềuvấnđềbất
cập,nhất làviệcchạytheophongtrào,“chạyđua”
hoàn thànhchỉ tiêuđãgây ra tình trạng lãngphí
tiềncủangân sách, công sứcngườidân, nguycơ
nợđọng tăng thêm…
TheophảnánhcủabáochívàđạibiểuQuốchội
tạinghịtrườngngày4-11thìnhiềutrungtâmdạy
nghềxâyxongbỏđó, khôngkhai thác; nhàvăn
hóa rất tođẹpnhưngkhôngpháthuyđượccông
năng, cócái xâyxong rấthoành trángnhưng sử
dụng chưabao lâuđãnhanh chóng xuống cấp
nghiêm trọng, chợNTM thì hoangphí vì nhân
dânkhôngchịuvào…Đó làchưakểđếnviệchuy
độngsứcdânxâydựngNTM,một sốđịaphương
huyđộngkhôngđúngđối tượng, gây ranhững
bứcxúcxãhội.
Trongđiềukiệncảnướcđangđauđầuvớinguồn
thuchongân sáchvà tìmmọi cáchcắtgiảmcác
khoảnchi thườngxuyênđểđầu tưchophát triển
thì việc lãngphí ởbất kỳ công trìnhđầu tưnào
cũngđềuhết sứcđáng trách. Sự lãngphí ở các
công trìnhNTM, tráchkhông chỉ ở chỗ làmhao
phínguồn lựcđầutưcủaNhànước,củanhândân
màcònởchỗcácmục tiêuđặt ranhằm tạocông
bằng trongphát triểnchongười dânnông thôn
khôngđạt.Ngân sách lại phải tốn thêmđểkhắc
phụccông trình thiếuhiệuquảnày,dẫnđếnkinh
phí chồng lên lãngphí.
TiềnbỏrađầutưchocáccôngtrìnhhạtầngNTM
làkhôngsinh lời,nghĩa làđồngvốnđầutưvàođó
nếukhôngpháthuycáchiệuquảxãhộicủanóthì
cónghĩađó làtiềnchết.Khôngaikhác,ngườidân
lạiphảigánhlấyphầnnợnày.Trongbốicảnhgánh
nặngnợnầnvốnđãchẳngdễchịugì thìđiềunày
càng làmchogánhnợấy thêmnặng.
Chínhphủđãcónhữngđiềuchỉnh “mềmhóa”
mụctiêuNTM,mộtphần làđểhạnchếbệnhchạy
theo thành tích của cácđịaphương. Nhưngđể
chấmdứt tình trạngnàycầnphải cócuộc ràsoát
thựcchấthơnvàphảixửlýmạnhtayđốivớinhững
cánhân, địaphươnggây lãngphí do chạy theo
bệnh thành tích.
MẠNHLÊ
PHÓTHỦTƯỚNGVŨVĂNNINH:
“Khôngch ytheo
th nhtch,gâynợ”
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
, Phó Thủ tướng
VũVănNinh, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia Chương
trìnhxâydựngNTM, chohay: “BanChỉ đạoquốcgia
đã thống nhất sửa đổi, bổ sung các chỉ tiêu, tiêu chí
NTM để tránh sự lãng phí các nguồn lực trong quá
trình thực hiện”.
Cụ thể là không nhất thiết xã nào cũng phải có chợ
hay có nhà sinh hoạt cộng đồng đúng quy chuẩn, xã
vùngcaonàocũngphải cóđườnggiao thôngnội đồng
khimàdiện tíchđất canh tácmanhmún, chiacắt.Việc
sửađổi này sẽ thựchiện từnăm2016 trởđi nhưng trên
nguyên tắckhônghạ tiêuchuẩnNTM”.PhóThủ tướng
cho hay quan điểm sửa đổi bộ tiêu chí quốc gia sẽ có
nhóm tiêu chí “cứng” (bắt buộc các địa phương phải
thực hiện) và có nhóm tiêu chí “mềm” (địa phương
được thựchiện linhhoạt).Vềnguồn lực thựchiện, năm
2016, các bộ/ngành sẽ rà soát, tập trung nguồn ngân
sáchchocácxãnghèovùngbiêngiới, hải đảogấpbốn
lần hiện nay. “Các địa phương không được huy động
dânởvùngnàyđónggóp tiềnxâydựngNTM, phải có
chính sách chi thêm vào thu nhập của người dân khi
tham gia xây dựng các công trìnhNTM trên địa bàn”
- ôngNinh chohay.
Bên cạnh đó, theo PhóThủ tướng, nơi nào cân đối
được ngân sách thì trung ương sẽ phân bổ ít đi, để
tập trung cho các tỉnhmiền núi còn nhiều khó khăn
trongxâydựngNTM.Cácbộcũng sẽnghiêncứuxây
dựng chỉ tiêu số lượng xã đạt chuẩn NTM vào năm
2020 tùy theo từng vùng, khu vực để tránh tình trạng
chỉ tiêuvượt quákhảnăng thựchiện của các tỉnh còn
khó khăn này.
“Tôi cũngđãgiaocácbộ tiếp tụcchỉ đạođịaphương
tích cực xử lý và không để nợ đọng xây dựng cơ bản
trong xây dựngNTM vì chạy theo thành tích” - ông
Ninh nói.
ChợSơnKỳ(huyệnSơnH ,QuảngNgãi)bỏhoangsu tbaonămqua. nh:LAOĐỘNG
Nhiều công trình xâydựngphục vụ cho
mục tiêuNTM hoặc bị bỏ hoang, hoặc bị
xuống cấpnhanh chóngđanggây ra tình
trạng lãngphí, thiếuhiệuquả.Một sốvídụ
màbáochí đãnêu:
-ChợĐắkRu (huyệnĐắkR’lấp)đượckhởi
công xây dựng từ tháng 12-2009 và hoàn
thành vào tháng 5-2010 với tổng vốnđầu
tưhơn5,6 tỉ đồng. Tuynhiên, saukhi hoàn
thànhchợ lạikhôngđưavàohoạtđộng,các
hoạtđộngbuônbánkhôngdiễnranênchợ
đãbị bỏhoangdẫnđếncáchạngmụccủa
chợ xuống cấpmột cách trầm trọng, gây
lãngphí hàng tỉ đồng.
-ChợSơnKỳ, huyệnSơnHà,QuảngNgãi
đã“ngốn”hơn1,3 tỉ đồngđể xâyđi sửa lại.
Mục tiêu của việc xâydựng chợở xãmiền
núi này làphục vụđời sốngdân sinh, góp
phầntăngtrưởngkinhtế-xãhộiđịaphương
vàđápứngđủcác tiêuchí đểphấnđấu trở
thành xãNTM. Tuynhiên, 10nămnay chợ
vẫnbị bỏhoang chỉ vì xây khôngphùhợp
tậpquáncủađồngbàomiềnnúi.
- Công trìnhNhà vănhóahuyệnYênMỹ
(HưngYên)cótổngmứcđầutư lêntớihơn9
tỉđồngdoUBNDhuyệnYênMỹ làmchủđầu
tư.Nhàvănhóanàyđượcđưavào sửdụng
từnăm2009nhưng tới nayvẫn chưađược
nghiệm thu, bàngiao. Tuynhiên, thời gian
sửdụngnhàvănhóanàychưađếnbảynăm
thì công trìnhđãxuốngcấpnghiêm trọng.
PV
tổnghợp
Chợbỏhoang,nhàvănhóaxuốngcấp
An đề xuất.
TheoĐBQHNguyễnNgọc
Phương (QuảngBình), đasố
người dân ủng hộ chương
trìnhNTMnhưngquá trình
triển khai lại xảy ra hạn
chế. Đó là do sức ép thành
tích, chạy theo tiêu chí để
đạt mục tiêu, không quan
tâmđếnngười dân cầngì ở
những công trìnhđó.Ngoài
ramột số nơi khi xây dựng
các công trình không khảo
sát kỹ, đánhgiá tácđộng sơ
sài, không lường trướcđược
hệ lụymang lại.
▲
Nôngthônmớiv nhữngcôngtrìnhhoangph
