8
THỨ SÁU
20-11-2015
P
hap luat
DƯƠNGHẰNG
N
ăm1996, ôngNVLhùn tiền
muachungtàucávớibàNTT
(chị ruột)vàmột người anh
ruột khác với giá 65 lượng vàng.
Theo thỏa thuận của các bên, bàT.
là người trực tiếp quản lý, sử dụng
con tàu và chia lợi nhuận.
Không cung cấpđịa chỉ,
giấu tài sản
Hainămsau,ôngL.mất tíchvì tai
nạn tàubiển (sauđó tòaán tuyênbố
ôngđãchết).BàT. vẫn tiếp tụcchia
lợinhuậnhằng thángchovợconông
L.,đếnnăm2013 thìkhôngchianữa.
Năm2014,vợôngL.đãkhởikiện
ra TòaDân sựTANDTPĐàNẵng
yêucầubàT.chia tàisảnchung làcon
tàu này. Theo vợ ôngL., trước đây
con tàuđượcmua với giá 65 lượng
vàng, chồngbà góp1/3vốn thì nay
bàyêucầu lấy lại 1/3giá trị con tàu.
Trongquá trình tòa giải quyết vụ
án, bà T. khai rằng không có việc
hùn tiền mua tàu. Con tàu này là
do ba người anh khác của bà ởMỹ
gửi tiền về cho bàmua. Trong biên
bản hòa giải, bàT. hứa sẽ cung cấp
địa chỉ củabangười anhnàyđể tòa
yêu cầu họ có văn bản phản hồi ý
kiếnnhằm chứngminh lời khai của
bàT.Biênbảnhòagiải cũngghi rõ:
“Đại diện tòaányêucầubàT. cung
cấp địa chỉ của ba người này trong
thờihạn20ngàykể từngàyhòagiải
hôm nay”.
Tuynhiên, sauđónhiều lần tòađã
yêucầubàT. cungcấpđịachỉnhưng
bàT. không hợp tác. Không những
thế,khi tòa tiếnhànhxácminh,định
giácon tàu thì bàT. tiếp tụcbất hợp
tác. Banđầubànói tàu cáđangneo
đậungoàibiển, khi cánbộ tòa ra tận
nơi thì bà T. lại nhất quyết không
chịuchỉ tàucácủamìnhởđâu.Giữa
biển trời bao la với hàng trăm con
tàu neo đậu, cán bộ tòa đành “bó
tay”.Đếnkhi nguyênđơn cung cấp
sốhiệuchiếc tàu
cá để cánbộ tòa
đi xác minh thì
bàT.“giấu” luôn
chiếc tàunên tòa
không thể tiến hành định giá được.
Khi đưa vụ án này ra xét xử, cả
HĐXXvàđạidiệnVKSNDđềuphê
phán thái độbất hợp táccủabị đơn.
Sau khi xem xét vụ án, do không
giámđịnhđược tài sảndo lỗi củabị
đơnnên tòađãchấpnhận theogiá trị
mà nguyên đơn đưa ra là 1 tỉ đồng.
Trong đó, nguyên đơn chỉ yêu cầu
bà T. trả lại 300 triệu đồng nên tòa
đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện...
Vẫnxửđượcnhưngánbị
kéodài
Một trườnghợpđươngsự làmkhó
tòakháccũngxảy ra tạiTòaDân sự
TANDTPĐàNẵng: Trongmột vụ
tranhchấp tài sảnsaukhi lyhôn,khi
tòa làm công tác giám định tài sản
chung làcănnhà thìbịđơnđóngkín
cửa, nhất quyết không chịu chohội
đồnggiámđịnhvàonhàđểđịnhgiá.
Hayvụkhác,hội
đồng giám định
đến định giá tài
sản thì bị đương
sự thẳng thừng
đuổi về. Các cán bộ vòng ra sau
lưng nhà chỉ để chụp ảnh thì cũng
bị đương sự ra cản trở...
Thẩm phán Trương Chí Trung
(Chánh Tòa Dân sự TANDTPĐà
Nẵng) cho biết trong án dân sự,
thươngmại..., các thẩmphán thường
xuyên gặp phải trường hợp đương
sự bất hợp tác như trên. Thậm chí
cónhững trườnghợpđương sự còn
cố tình khai nại ra rất nhiều người
“liênquan” vớimục đíchkéo rê vụ
án, làm khó tòa.
Theo Thẩm phán Trung, việc
đương sự bất hợp tác trước hết sẽ
ảnh hưởng tới quyền lợi của chính
bản thân họ vì đương sự khai gì thì
phải có nghĩa vụ chứngminh.Việc
chứngminh lời khai của đương sự
không thuộc trách nhiệm của tòa
hay của đương sự khác, nếu không
chứngminhđược thì tòakhôngchấp
nhận lời khai.
Bên cạnh đó, trước các khó khăn
mà đương sự gây ra trong công tác
định giá tài sản, theo Thẩm phán
Trung, nếukhôngđịnhgiá trực tiếp
được do đương sự bất hợp tác thì
tòa sẽ trưng cầu định giá theo hình
thức gián tiếp là thông qua các tài
sản tương tự hoặc giấy tờmua bán
tài sản.Nếuhai cách trênvẫnkhông
địnhgiáđược thì tòacó thểdựavào
giá trịmàmột bênđương sựđưa ra.
Nhưvậy, tòavẫncó thểgiảiquyết
đượcvụánnhưng rõ ràng tiếnđộ sẽ
bị ảnh hưởng.
Chế tài đượckhông?
Một vấn đề khác, liệu có thể chế
tàiđượcnhữngđươngsựcố tìnhbất
hợp tác với tòa? Thẩm phánTrung
cho biết là rất khó.
Vềmặt pháp luật, chỉ cómột điều
luật liên quan có thể vận dụng là
Điều389BLTTDS(trong trườnghợp
đương sựkhôngcungcấpchứngcứ
cho tòa). Theo đó, nếu cá nhân, cơ
quan, tổ chứckhông thi hànhquyết
địnhcủa tòavềviệccungcấpchứng
cứmà cánhân, cơquan, tổ chứcđó
đangquản lý, lưugiữ thìcó thểbị tòa
phạt cảnhcáo, phạt tiềnhoặccưỡng
chế thihành.Ngoài ra, tùymứcđộvi
phạmmà cá nhân, người đứng đầu
cơ quan, tổ chức đang quản lý, lưu
giữchứngcứcó thểbị xử lýkỷ luật
Đươngsự
bấthợptác,
chếtàiđược
không?
Luậtcònchungchung,chưachếtàiđượcnhữngđương
sựcốtìnhbấthợptácvớitòanênnhiềuthẩmphánđãđề
nghịsửaluậthoặccóhướngdẫncụthể...
Con tàu tranhchấpnằm lọt thỏmgiữahàng trămcon tàukhác,bịđơnkhôngchịuchỉ ranên
cánbộ tòa“bó tay”.Ảnhminhhọa:D.HẰNG
Việcđươngsựbấthợptáctrước
hếtsẽảnhhưởngtớiquyền lợicủa
chínhbảnthânhọtrongvụán.
hoặcbị truycứu tráchnhiệmhìnhsự.
Luật làvậynhưng theoThẩmphán
BùiThịHương (PhóChánhTòaLao
độngTANDTPĐàNẵng), gầnnhư
quy định này chưa hề được các tòa
ápdụngvìcòn thiếucụ thể,mặtkhác
lại thiếuhướngdẫnvềquy trình, thủ
tục (vấnđềnày
PhápLuậtTP.HCM
đãđềcập trênsốbáo rangày19-11).
Bà Hương cũng cho biết liên quan
đến thẩmquyềnxửphạt hànhchính
nói chung của tòa, TAND TPĐà
Nẵng vừa xử phạt một trường hợp
người dự khán không tuân thủ nội
quy phiên tòa nhưng chỉ bằng hình
thức cảnh cáo. Bởi lẽ nếu phạt tiền
thì không rõmức phạt ra sao, ai tổ
chức thi hành, buộc đương sự nộp
phạtởđâu,nếuđươngsựkhôngchấp
hành thì sao...
Phải cóhướngdẫn
TheoThẩmphánHồQuangHùng
(PhóChánhTòaDân sựTANDTP
Đà Nẵng), đã đến lúc các cơ quan
có thẩmquyềnở trungương cần có
hướng dẫn rõ ràng, cụ thể về các
hình thức, biệnphápchế tài đểđảm
bảo vấn đề ràng buộc trách nhiệm
của đương sự trong việc cung cấp
chứng cứ hay hợp tác với tòa để
giải quyết án.
Còn luật sưTrầnNgọcQuý (Đoàn
Luật sưTP.HCM) lại đề xuất pháp
luật tố tụngdân sựnên cóquyđịnh
theo hướng nếu đương sự trong vụ
áncố tìnhbất hợp tác thì lầnđầu tòa
có thểphạt cảnhcáo, nhắcnhởhoặc
phạt tiền. Sauđónếuđương sự tiếp
tụccố tìnhbất hợp tác, tòacó thểxử
và tuyên bất lợi cho họ vì chính họ
đã tự làmmấtquyền lợi củamình.
s
Cầnsửaquyđịnh
Đúng làhiệnnay cánbộ tòađanggặp rất nhiều
khó khăn liênquanđến việcđương sựbất hợp tác
bằngnhiềuhình thức, trongđócóviệckhôngcung
cấp chứng cứ khiến vụ án kéodài, tòa thiếu chứng
cứquan trọngđểgiảiquyếtán.Điều389BLTTDS lại
quáchungchung,chưabiếtrằngnhữngtrườnghợp
viphạmcụthểnàothìbịcáchìnhthứcchếtàicụthể
nào, cũngkhôngbiết rằngcơquannào trực tiếp tổ
chức triểnkhai thi hành các chế tài này... Từđódẫn
đến việc ápdụng trên thực tế là rất khó. Theo tôi, nhà làm luật cần thiết
phải thay thếbằngmộtquyđịnhkhác rõ ràng, cụ thểhơn.
Thẩmphán
NGUYỄNHUYĐỨC
,
PhóChánhánTANDTPĐàNẵng
Ngày19-11,TAND tỉnhBìnhThuậnđãmờiôngHMH (ngụ
huyệnTuyPhong) lên trụ sở tòa làm thủ tụcgiámđịnhđĩaghi
âmmà ôngH. cung cấpkèmđơn tố cáokiểm sát viên “ngụy
tạo chứng cứ”. Theo ôngH., cán bộ tòa còn yêu cầu ông ký
cam kết chịumọi chi phí giám địnhvà ông đồng ý.
Theo hồ sơ, trước đây vợ ông H. bị chín chủ nợ kiện ra
TAND huyệnTuyPhong. Tòa lấy lời khai, vợ ôngH. khẳng
định tự ý vay tiền, gia đình không biết. Sau đó tòa ra quyết
định côngnhận sự thỏa thuận của cácđương sựvới nội dung
vợôngH. phải trả nợ cho chín chủ nợ.
Ngày 5-8-2014, VKS tỉnhBìnhThuậnmời vợ ôngH. lên
làm việc.Vợ ôngH. bímật ghi âm lại buổi làm việc. Sau đó
VKS tỉnh đã dùng biên bản làm việc với vợ ôngH. làm căn
cứ kháng nghị giám đốc thẩm quyết định công nhận sự thỏa
thuậncủaTANDhuyệnTuyPhong.HộiđồngGiámđốc thẩm
TAND tỉnh đã chấp nhận kháng nghị, hủy quyết định này.
Tháng3-2015,TANDhuyệnTuyPhongxửsơ thẩm lầnhai,
buộcvợchồngôngH. trả tiềnchochínchủnợ.ÔngH. kháng
cáo, yêu cầu giám định đĩa ghi âm để đối chiếu, xem xét lại
biên bản lấy lời khai tại VKS tỉnh ngày 5-8-2014. Theo ông
H., nội dunghỏi-đáp trongđĩaghi âm thểhiệnvợôngkhông
hềkhai “vay tiền rồi chovay lại đểhưởng tiền lãi nhằmphục
vụnhucầu sinhhoạt chungcủagiađình”nhưbiênbảnđãghi
nhằm “đưa ông vào thamgia trả nợ”.
TAND tỉnhBìnhThuậnđã thu15 triệuđồng tiền tạmứngchi
phí giámđịnh của ôngH.Ngày14-9, tòa tổ chức để cơquan
chức năng thumẫugiọngnói của kiểm sát viên làmviệc với
vợ ôngH. nhưng ông này vắngmặt nên việc thumẫu không
thành. Sau đóVKS tỉnhBìnhThuận có công văn gửi TAND
tỉnh, chobiết người ghi biênbảnđã tổnghợp lời khai của vợ
ôngH. để ghi vào, trong đó có nội dung “tôi vay tiền là để
cho vay lại kiếm lời để dùng sinh hoạt chi tiêu chung trong
gia đình hằng ngày”. VKS tỉnh cũng cho rằng việc ông H.
yêu cầugiámđịnhđĩa ghi âm là khôngđủ căn cứnênkhông
thể đápứng...
ÔngH. tiếp tụckhiếunại.Ngày31-10,
PhápLuậtTP.HCM
đãcóbài phảnánhvềvụviệc.SauđóVKSNDTối caođãyêu
cầuVKS tỉnhBìnhThuậnbáo cáo.
PHƯƠNGNAM
Giámđịnhđĩaghiâmđươngsựtốkiểmsátviên“ngụytạochứngcứ”
