7
THỨBA
1-12-2015
Bandoc
Luậtsư
NGUYỄNĐỨCCHÁNH
M
ôt trong nhưng
điêmmơi nôi bât
nhâtcuaHiênphap
2013 la quy đinh vê quyên
tự do kinh doanh.
Bước tiếnmở rộng
quyền tựdo
kinhdoanh
Điêu 57 Hiên phap 1992
(đươc sưa đôi, bô sung năm
2001) quy đinh:
“Công dân
có quyền tự do kinh doanh
theoquyđịnhcủapháp luật”
.
Theoquyđinh trên thiquyên
tư do kinh doanh la quyên
công dân va công dân chi
đươc kinh doanh nhưng gi
phap luâtchophep.Quyđinh
nayvôhình trungđãhanchê
quyên tư do kinh doanh cua
ca nhân.
Đến Hiến pháp 2013, tai
Điêu 33 quy định: “
Mọi
người có quyền tự do kinh
doanh trong những ngành
nghề mà pháp luật không
cấm”
. Ro rang Hiến pháp
2013đa thưa nhân quyên tư
do kinh doanh la quyên con
ngươi,đươchiểu làquyên tư
nhiên,nhữngnhucầu, lợi ích
tựnhiên,vốncóvàkháchquan
củaconngườiđượcghinhận
vàbảovệ trongpháp luậtquốc
giavàcác thỏa thuậnpháp lý
quốc tế. Măt khac, vơi quy
đinh“
tựdokinhdoanh trong
nhữngngànhnghềmàpháp
luật khôngcấm”
đamơ rông
gânnhưhêtbiênđôcuaquyên
tưdokinhdoanhvanochibi
giơi hanbơi nhưngquyđinh
câm theophap luât.
Cu thê hoa quy đinh vê
quyên tư do kinh doanh cua
Hiênphap2013,Quôchôiđa
thôngquaLuâtDoanhnghiêp
2014 va Luât Đâu tư 2014.
Trong đo, viêc quy đinh cu
thêsáunganhnghêcâmkinh
doanhva267nganhnghêkinh
doanhcođiêukiên trongphu
lucđinhkemLuâtĐâutư.Điều
nàycho thâyQuôchôiđãvân
dungnguyên tắchiếnđịnhvề
quyền tự do kinh doanh của
canhân trongcácngành,nghề
mà luật không câm.
Co thê noi lân đâu tiên
trong lịch sử lập pháp Việt
Nam, trongmộtvănbản luật
nhưng lại cócácphụ lụcquy
địnhchitiếtvà
cuthênhưvậy.
No se ngăn
chănđươctinh
trang môt sô
cơ quan, đia
phương tuy
tiênbanhanh
nhưngquyđinh
riêngnhămhan
chê quyên tư
dokinhdoanh
cua ca nhân như trươc đây.
Đây la bươc tiên dai trong
viêc mơ rông quyên tư do
kinhdoanhcuacanhân,kêca
ngươi nươcngoai tronghoat
đôngsanxuât,kinhdoanh tai
Viêt Nam.
Trườnghợpđiểncứu
về tựdokinhdoanh
Song song đo la viêc ban
hanh nhưng quy đinh vê
cai cach thu tuc hanh chinh
trong linhvưcđăngkykinh
doanh, đăngkyđâu tư.Cùng
với việccai cachvêcondâu
vangươi đai diênphap luât,
điềunàyđa tao ranhưngđiêu
kiên tôt cho ca nhân, doanh
nghiêp trong
viêctưdokinh
doanh cung
nhưchuđông
hơntronghoat
đôngsanxuât,
kinhdoanhcua
minh.
Minhchưng
cho tinh thân
nay lamăcdu
trongthơigian
quacáchiệphội taxi,hiệphội
vậntảitạiTP.HCM,HàNộiđã
liên tục có côngvăngửi các
cơquanquản lýđềxuất cấm
Uber, GrabTaxi kinh doanh
taiViêtNamvơi nhiêu lýdo
nhưkinhdoanh taxi tráhình,
Uber,GrabTaxivà
Hiếnpháp2013
Thayvicâm,ChínhphủđãchophépthíđiểmứngdụngUber,GrabTaxitheođúngtinhthần
tựdokinhdoanhquyđịnhtrongHiếnpháp2013.
kinhdoanh traiphep…nhưng
thay vi câm, Chính phủ đã
chophép thí điểmứngdụng
công nghệ hỗ trợ quản lý,
kết nối hoạt động vận tải tại
năm thànhphố lớn:HàNội,
TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng
Ninh, KhánhHòa trong hai
năm tới theomôhìnhGrabcar.
Viêc thiđiêmnayco thêse
tao rahanh langphap lymơi
đêhoatđôngcuaUber,Grab
theođungquyđinhphap luât.
Nokhôngchigiupngươidân,
ngươi tiêu dung co lơi hơn
trong viêc sư dung dich vu
taxi ma con tao ra sư canh
tranh, đôi mơi cua cac hang
taxi truyên thông.Nhưngviêc
lamnay thêhiên tinh thâncua
Hiênphap2013vêquyên tư
do kinh doanh.
Chủ tịchQuốchộiNguyễn
Sinh Hùng từng nhiêu lần
khẳng định: “Quyền dân
chủ lớn nhất của con người
là tựdo làmăn”.Đây làmột
bước tiến đáng kể về tư duy
nhànướcphápquyềnvà thực
hiệnquyềnconngười ởViệt
Nam theoHiếnpháp2013.
s
Cơquan
trả lời
Tuycònnhiềuýkiếnkhácnhaunhưng loạihìnhUber taxiđã thổi luồnggiómới trong
kinhdoanhvận tải.Ảnh:MINHPHONG
Kháiniệm
mọingười
(cóquyềntựdokinh
doanh…)khôngchỉdùng
đểchỉcôngdânViệtNam
màbaogồmcảnhữngcá
nhânvàngườinướcngoài
đang làmăn,sinhsốngtại
ViệtNam.
Quyềntựdokinhdoanh
trongHiếnpháp2013
Hiếnpháp2013đã tạonền tảngpháp lýquan trọng,
vững chắc cho sự vậnhành vàquản trị quốcgia. Điều
33Hiếnpháp 2013 quy định: “Mọi người cóquyền tự
dokinhdoanh trongnhữngngànhnghềmàpháp luật
khôngcấm”.Nếu so sánhvới quyđịnh tạiĐiều57Hiến
pháp1992:“Côngdâncóquyền tựdokinhdoanh theo
quyđịnhcủapháp luật”thì rõ ràngquyđịnhvềquyền
tựdokinhdoanh theoHiếnpháp2013đãcómộtbước
tiếnvượtbậc.Luậngiảivềnộidungquyđịnhnàychúng
ta có thểnhận thấy:
Thứnhất
, Hiếnpháp 2013đã chính thức thừa nhận
quyền tựdo kinhdoanh làquyền conngười và làmột
trongnhữngquyềncơbảncủacôngdân.Hơnnữa,Hiến
pháp2013khôngquyđịnhchungchungnhưHiếnpháp
1992 (làcôngdâncóquyền tựdokinhdoanh theoquy
địnhcủapháp luật)màkhẳngđịnh rõ rằng:“Mọingười
cóquyền tựdo kinhdoanh trongnhữngngànhnghề
mà pháp luật không cấm” (Điều 33Hiến pháp 2013).
Nhưvậy,mọi người cóquyền tựdokinhdoanhvàgiới
hạncủaquyềntựdođó lànhữnggì luậtcấmchứkhông
phải theoquyđịnh củapháp luật.
Thứ hai
, Hiến pháp 2013 đãmở rộng về phạm vi
chủ thểcủaquyền tựdokinhdoanh, khôngcònquan
niệm đồng nhất về quyền con người và quyền công
dânnhưquy địnhởĐiều 50Hiếnpháp 1992. Thay vì
sửdụngđại từ
côngdân -
chủ thể củamọi quyềnnhư
trong Hiến pháp 1992, Hiến pháp 2013 đã sử dụng
đại từ
mọi người
để chỉ chủ thể của cácquyền không
chỉ áp dụng đối với công dânViệt Nammà cả người
nướcngoài cómặt hợppháp trên lãnh thổViệt Nam.
Chúng tađềubiếtkhinóiđếnkháiniệmcôngdângắn
liềnvớiquốc tịchvàchỉnhữngngườinàocóquốc tịch
Việt Nammới là công dânViệt Nam. Còn khái niệm
mọi người không chỉ dùngđể chỉ côngdânViệtNam
mà baogồm cả những cá nhân và người nước ngoài
khácđang làm ăn, sinh sống tại Việt Nam.
Thứba
, quyền tựdo kinhdoanhđãđượcmở rộng
về không gian tồn tại. Trước đâyĐiều 57Hiếnpháp
1992 quy định: “Công dân được quyền tự do kinh
doanh theoquyđịnhcủapháp luật”.Điềunàycónghĩa
giới hạn của quyền tựdo kinhdoanh trongphạm vi
quy định của pháp luật, tức ngoài những nội dung
mà pháp luật quy định thì còn lại công dân không
được làm. Nay Điều 33 Hiến pháp 2013 quy định:
“Mọi người cóquyền tựdo kinhdoanh trongnhững
ngành nghềmà pháp luật không cấm”. Điều này có
nghĩa ngoài những ngành nghềmà pháp luật cấm
mọi người không được kinh doanh, còn các ngành
nghề còn lại mọi người đều được quyền tự do kinh
doanhmà khôngbị giới hạn.
TSNGUYỄNTHANHBÌNH,
CụcCông tácphíaNam,
BộTưpháp
Một số người dân tại hẻm 391 đường Điện Biên Phủ,
phường25, quậnBìnhThạnh (TP.HCM) trìnhbày: Tại khu
vựchẻm391, xưanayvẫn tồn tạimộtđườngcống thoátnước
vàhiệnvẫncònmột sốhộdânđang sửdụng.Phầndiện tích
đấtnằm trênđườngcốngcáchộdânkhôngđượccôngnhận.
Năm2014,một người dân trong khu vực xây dựng cănnhà
ba tầng nằm trên đường cống thoát nước trên. Người dân
nhiều lầnphảnánh chuyệnnày lênphường vàquậnnhưng
hai cơquannày trả lời làkhôngxácđịnhđượcđườngcống
thoát nước. Ngoài ra, chủhộ xâydựng cănnhà trênđường
cống là đúng theo quy định.
Ông Nguyễn Văn Lung, 391/27Điện Biên Phủ, phường
25, BìnhThạnh chobiết:Nhà tôi hiệnnay vẫn còn sửdụng
đường cống thoát nước trên nhưng từ khi có hộ xây dựng
cănnhà trên khiến cống thường xuyênbị nghẹt, nước cống
tràn lênnềnnhà rất ônhiễm. Nếu chínhquyềnđịaphương
nói đường cống cũ không còn tồn tại nữa thì hãy thôngbáo
chongườidânđượcbiếtđểngườidânchuyểnhệ thống thoát
nướcrahệ thống thoátnướcmới.Đồng thời, đườngcốngcũ
không còn thì hãy hướng dẫn người dân làm thủ tục công
nhận phần diện tích nằm trên cống.
Đại diệnUBNDphường 25, quậnBìnhThạnh
trả lời:
Đường cống thoát nướcphía saumàngười dânphản ánh là
đường cốngdongười dân tự lập từnăm1996vàNhà nước
không quản lý đường cống này. Hiện nay, tại khu vực hẻm
391 đã có hệ thống thoát nước mới do Nhà nước quản lý
và đa phần nước dân sử dụng hệ thống này.Việc xây dựng
nhà củamột hộ trong khu vực, thanh tra xây dựng trên địa
bànquậnđãxuốngkiểm travà cănnhà trênđượcxâydựng
đúng theo quy định. Nếu người dânmuốn được công nhận
phầndiện tíchđất trêncốngphía sau thì liênhệvới phường
hoặc quậnđể được hướngdẫn thủ tục.
VÕHÀ
ghi
Đãxóađườngcốngcũ,thayhệthốngthoátnướcmới
