14
THỨTƯ
9-12-2015
Phong su-Chuyen de
TRUNGNHÂN
N
gày 7-12, chính quyền TPBắc Kinh lần đầu tiên
trong lịch sử đã tuyên bố tình trạng “báo động đỏ”
trướcmứcônhiễm củaTP.Thủđô củaTrungQuốc
đã lần thứhai trong thángngậpchìm trongkhói bụimịtmù.
Tình trạng báo động được chính thức thực hiện từ 7 giờ
sáng8-12, buộcmột nửa sốphương tiệngiao thông củaTP
23 triệudânphải hạn chế lưu thông. Các xí nghiệpvà công
trìnhxâydựngbên trongvàxungquanhTPcũngbuộcphải
ngưnghoạt động.Trườnghọcvàcác trườngmẫugiáocũng
được khuyếnnghị nênngưnghoạt động tạm thời.Ma Jun -
GiámđốcViệnCácvấnđềcôngvàmôi trường tạiBắcKinh
chobiết: “Đây làmột sựkiện lịch sử, chưa từng có tiền lệ”.
Khói độcgấp40 lầnmứcan toàn
Theo tờ
Wall Street Journal
, các biện pháp báo động này
về lý thuyết chỉ được thựchiệnkhi các cơquan chínhquyền
TrungQuốcướcđoánchỉsốchất lượngkhôngkhívượtngưỡng
300 trongbangày liên tiếp (hệ thốngchỉ sốchất lượngkhông
khí củaTrungQuốccómức tốiđa là500 -mứcônhiễmnặng
nề).CácdữkiệnđượcĐại sứquánMỹ tạiBắcKinh thu thập
cho thấymứcônhiễmđạt trungbìnhkhoảng274 -nằm trong
nhóm “rất có hại cho sức khỏe”. Tờ
TheGuardian
đánh giá
lýdoBắcKinhđưa ra tuyênbốbáođộngkhi chỉ sốônhiễm
chưavượtngưỡng300 làđểđáp lại sứcépchỉ tríchngàymột
lớnvềônhiễm củaTP.
Theo tờ
TheGuardian
,mứcđộđộchại tạimột sốkhuvực
ởBắcKinh cao gấp 40 lầnmức an toàn được quy định bởi
WHO.Tờ
TânHoaxã
chobiết tình trạngônhiễmnặngnềnày
củaBắcKinhsẽkéodàichođến ítnhất làngày10-12.Cáccơ
quanchứcnănghyvọngnhữngcơnmưasắpđếnsẽ“gột rửa”
đượcbầukhôngkhí nhiễmkhói độccủa thủđôTrungQuốc.
Đây là lần thứhai khói bụi độchại bao trùmTPBắcKinh.
Trướcđómột tuần, các trangmạngxãhội,báođàivàcảkênh
truyền hình nhà nước CCTV đều đã cho đăng tải hình ảnh
các tòa nhà của BắcKinh bị “nuốt chửng” bởi bụi mù dày
đặc. Nhiều nơi trong TP cómật độ bụi hạt PM2.5 lên đến
900microgram/m
3
.Trongkhi theochuẩncủa tổchứcWHO,
mức độ tiếp xúc an toàn cho sức khỏe con người chỉ có 25
microgram/m
3
trong thời lượng24 tiếng.
Tuy nhiên, BắcKinh cũng không phải làTPduy nhất tại
TrungQuốcđangbị “báođộngđỏ”.Đểkhắcphục tình trạng
khí độchại vàkhói bụimùmịt, nhiềuTP(đặcbiệtởphíabắc
TrungQuốc)đãbanbố tình trạngkhẩncấp tương tự.TPThẩm
Dương tháng11vừaquacũngđạtmứcônhiễmngấtngưỡng,
vớimật độhạt bụi PM2.5 lênđến1.200microgram/m
3
.
Công thứccủa thảmhọa
Năm2014vừaqua,Thủ tướngTrungQuốcLýKhắcCường
đã tuyênbố sẽ“đấu tranh”đếncùngđểkhắcphục tình trạng
ônhiễm của đất nước. ChínhphủBắcKinhđã lênkế hoạch
cắt giảm60% lượngkhí thải độchại chủyếucủangànhnăng
lượngnướcnày, lộ trìnhđếnnăm2030.Dùđãcải thiệnđược
mộtphần lượngchấtđộchại trongkhí thảicôngnghiệpnhiều
TP, tình trạngkhói bụimùmịt vẫn chưađượckhắcphục.
Nhiều tổchứcđãđánhgiá rằngchínhquyềnvẫnchưamạnh
tay dẹp các nguồn ô nhiễm. Cụ thể, theo tổ chứcHòa Bình
Xanh,TrungQuốcđã“bật đènxanh”choxâydựngmới hơn
150cơ sởnhiệt điệnđốt than trongnăm2015.Cácphân tích
mới nhất củaHòaBìnhXanh cho biết trong chín tháng đầu
năm 2015, chính quyền trung ương và địa phương Trung
Quốcđãphêduyệthơn155kếhoạchxâydựngnhàmáyđiện
than - tương đương bốn nhàmáy/tuần. Trong khi đó, chính
tờ
TânHoa xã
cũng cho biết “các nhàmáy điện than là thủ
phạm chính của tìnhhìnhhiện tại”.
Tờ
The Guardian
cho biết tình hình khói bụi thậm chí
còn nghiêm trọng hơn ở các vùng xung quanh Bắc Kinh.
Các nhà máy điện ở những vùng này mỗi năm đốt hàng
trăm triệu tấn than để cung cấp điện năng và sưởi ấm cho
vùng đông bắc TrungQuốc và thủ đôBắcKinh. Chưa kể
đến tỉnh Hà Bắc lân cận với bảy TP được đánh giá là có
bầu trời ônhiễmnhất nướccũngđẩy thêmkhói bụi vềphía
thủ đô củaTrungQuốc.
Cũngcónhiềuyếu tốkhácgópphầngâynên tình trạngbụi
mùbaophủBắcKinhhiệnnay.TổchứcHòaBìnhXanhcho
rằng sự thiếuđầu tưvàochất lượngcáchệ thốngbáođộngô
nhiễm tạiTPkhiếnphảnứngcủachínhphủbị chậm trễ.Bên
cạnh đó, khi bước vàomùa đông, lượng than được đốt để
sưởiấmhàng triệuhộgiađìnhkhuvựcđôngbắcTrungQuốc
cũng tăngđộtbiến.TheoRobertRohde,ĐHCalifornia, điều
kiện thời tiết ẩm và lạnh củamùa đông cũng giữ cho khói
bụi lưu lại gầnmặt đất hơnvàgâynên tìnhhình“uám”hiện
nay.ChuyêngiaAllenRobinson,ĐHCarnegieMellon, cho
biết nhiềuTPcủaMỹ cũng từng lâmvào tình cảnhônhiễm
không khí tương tự. Tình
trạng này chỉ có thể được
khắcphụcsaukhicácchính
quyền thựchiệnnhữngbiện
phápquảnlýcứngrắn,đồng
thời giảmmạnh các cơ sở
côngnghiệp nặng.
Trả giá bằng sinh
mạngcủangườidân
Sựphát triểncôngnghiệp
vàđô thịhóaquánóngcủa
TrungQuốcđangbuộcngười
dân của nước này phải trả
giábằngsinhmạng.Mộtbáo
cáomớiđâycủacácchuyên
gia tại ĐHCalifornia ước
tính tình trạng ô nhiễm tại
TrungQuốc đang gây nên
cái chết của khoảng 4.000
người/ngày, tương đương
1/6 tổng sốngười chết yểu
củaquốcgiađôngdânnhất
thế giới. Theo nghiên cứu
này, có khoảng 1,6 triệu
ngườiTrungQuốcquađời
mỗi năm do các bệnh liên
quan đến tim, phổi và đột
quỵ.Những trườnghợpnày
đềucómối liênquanđếnô
nhiễmkhôngkhívàkhóibụi.
Trưởngnhómnghiêncứu -ôngRobertRohdechobiết38%
dân sốTrungQuốc sống trong khu vực cómức độ ô nhiễm
khôngkhí vào loại “cóhại cho sứckhỏe” theochuẩncủaCơ
quanBảovệmôi trườngMỹ.Khuvựcbị ônhiễmkhôngkhí
trầm trọngnhất cũngđượcôngxácđịnh làvùng tâynam thủ
đôBắcKinh.
Trongkhi đó, theobáo cáo thựchiệnbởiĐHBắcKinhvà
nhómHòaBìnhXanh, cóhơn250.000người sống trongcác
TP lớn củaTrungQuốc có thể sẽ chết yểuvì tình trạngkhói
bụimịtmù.Theonghiêncứunày, vớimứcđộkhói bụi trong
khôngkhí đođượcvàonăm2013, cứ100.000người sốngở
thành thị thì có90người sẽphải chết yểu.
Khói bụi và ô nhiễm cũng gây nên nhiều thiệt hại kinh tế
đốivớiTrungQuốc.Tìnhhìnhônhiễm tạinướcnàyướcđoán
cókhảnănggây thiệthạigần100 tỉUSDmỗinăm trongviệc
chi trảcácdịchvụcải thiệnmôi trường, hỗ trợsứckhỏe, y tế,
trợ cấpxã hội liênquanđếnônhiễm. TrườngĐHBắcKinh
chobiết bốnTP lớn làThượngHải,QuảngChâu,TâyAnvà
BắcKinh chỉ trongnăm2014đã thiệt hại hơn1 tỉUSD. Ủy
banToàncầuvềkinh tếvàkhí hậucũngcho rằngônhiễm là
nguyênnhânkhiếnTrungQuốc tổnhại gần13%GDP trong
năm2010.Tình trạngkhôngkhímà chính thị trưởng củaTP
đã thừanhậnbầukhôngkhí tại đây là “không thể sốngnổi”,
đãbuộcnhiềunhânsựcấpcaovànăng lựcgiỏicủacácdoanh
nghiệp rời khỏi cácTP lớn củaTrungQuốc.
Trước tình trạng nghiêm trọng này, TrungQuốc đã phát
động“cuộcchiến”chốngônhiễm từnăm2014.Tỉ lệmột số
chất độchại trongkhôngkhí cũngđãđượccắt giảm saumột
năm thựchiện cácmục tiêugiảmmứcPM2.5ởnhiềuvùng,
miền. Cụ thể nhưởBắcKinhđã đề xuất cắt giảm25%mức
PM2.5 trước năm 2017. Tuy nhiên, thành viên tổ chứcHòa
BìnhXanh - ôngFangYuanvẫn tỏ rahoài nghi về cácmục
tiêunày.Ông cho rằngkể cảkhi đạt đượcmục tiêuvềgiảm
mật độPM2.5,mức ônhiễmvẫn cònquá cao sovới chuẩn
an toàn sức khỏe bình thường.
s
BắcKinhchìm
trongkhóiđộc
ChínhquyềnTPBắcKinhlầnđầutiêntronglịchsửtuyênbố
tìnhtrạngônhiễmđãvàomức“báođộngđỏ”.
1
2
BáoTrung
Quốcngợi
cahìnhmẫu
bảovệmôi
trườngcủa
TrungQuốc
Trong ngày 8-12, nhằm
hưởngứnghội nghị quốc
tế vềmôi trường tại Paris,
tờ
NhânDânNhật Báo
của
TrungQuốc cũng đã cho
đăng tải bài viết ca ngợi
nhữngđónggópcủanước
này đối với “cuộc chiến”
chốngbiếnđổikhíhậutrên
thếgiới.DùthủđôBắcKinh
của nước này đang chìm
trong khói bụi, tờbáo vẫn
khẳngđịnh: “Người dânở
khắp thế giới đang trông
đợi những bước tiến bộ
liêntụccủaTrungQuốctrên
conđườngpháttriểnxanh.
TrungQuốcđangđóngvai
trò làmộthìnhmẫuchothế
giới trong việc đươngđầu
với các thách thức từbiến
đổi khí hậu”.
Ảnh1:
Cácnhà
máyđiện than
đượcxácđịnh
là“thủphạm
chính”gâykhói
bụimịtmù tại
BắcKinh. (Ảnh
minhhọa)
Ảnh2:
Cảnh
sátgiámsát
quảng trường
ThiênAnMôn
trongbầu
khôngkhíô
nhiễmnặng
nềngày1-12.
Ảnh:AP
Ảnh3:
Cả
ngườivàchó
đềuphảiđeo
khẩu trang
trướcbầu
khôngkhíô
nhiễm tạiBắc
Kinh.Ảnh:
REUTERS
3
