INTẠITP.HCM,CẦNTHƠ
GIÁ:
BANGÀNBẢYTRĂMĐỒNG
16
THỨHAI
14-12-2015
Quoc te
Thếgiới
24giờ
Phântích
&Bình luận
Tiêuđiểm
ẤnĐộvàNhậtpháttínhiệuvớiTrungQuốc
“Lầnđầu tiên trong tuyênbốchung,ẤnĐộvàNhậtnhất trí
vềbiểnĐông”. Báo
The IndianExpress
(ẤnĐộ) ngày13-12
đăngbài viết với tiêuđềnhư trên khi nói đến tuyênbố chung
côngbốsauhộiđàmgiữaThủ tướngNhậtShinzoAbevàngười
đồngcấpẤnĐộNarendraModi tạiNewDelhicuối tuần trước.
Báo ghi nhậnmột năm trước Thủ tướngNarendraModi
đã sang thămNhật vàcó lời lẽnhậnđịnhvềchính sáchbành
trướngcủamột sốnước (ámchỉ TrungQuốc).NămngoáiẤn
Độđã kýhai tuyênbố chung vớiNhật nhưng khôngnói gì về
biểnĐông.Còn lầnnày là lầnđầu tiênhainướcđềcậpkhông
né tránhvấnđềbiểnĐông.
Trong tuyên bố chungẤn-Nhật, hai thủ tướng đã kêu gọi
các nước tránh hành động đơn phương có thể dẫn tới căng
thẳng trong khu vực bởi các tuyến giao thương hàng hải ở
biểnĐông có tầmquan trọng then chốt đối với anninhnăng
lượng, thươngmại, hòabìnhvàổnđịnh trongkhuvựcẤnĐộ
Dương-TháiBìnhDương.
Ngoại trưởngẤnĐộSJaishankargiải thích:“Điềuquan
trọng là phải tránh các hành động đơn phương… và phải
nhanh chóng thiết lập bộ quy tắc ứng xử”.
Tuyên bố chung Ấn-Nhật có đoạn: “Hai thủ tướng tiếp
tụcxácđịnhcamkết vữngchắcvề thiết lậpmột trật tựhòa
bình, cởi mở, cân bằng, ổn định và dựa trên các quy luật
của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương…Hai thủ
tướngcamkết hànhđộngvì hòabình, anninhvàphát triển
của khu vực ẤnĐộDương-Thái BìnhDương”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nhật tuyên bố thận
trọng: “Trung Quốc là tác nhân quan trọng đối với hai
nước... Khuôn khổhợp tác của chúng tôi khôngnhắmđến
nước thứ ba”.
Dù vậy, báo
The IndianExpress
ghi nhậnẤnĐộ-Nhật-
Mỹđã trở thànhmột khối khiNhật trở thànhđối tác chính
thức thamgia cuộc tập trậnhải quânMalabar củaMỹ-Ấn
và làmột phần trong đối thoại ba bênẤn-Mỹ-Nhật.
Ngoài các thỏa thuậnvềkinh tế, năng lượnghạtnhândân
dụng, báo
TheHindu
(ẤnĐộ) ghi nhậnẤnĐộ vàNhật đã
xácđịnhchiến lượcmới ởẤnĐộDương-TháiBìnhDương
với tuyên bố đầy phấn khởi của Thủ tướng Nhật Shinzo
Abe: “Chúng ta đã thiết lậpmột chươngmới trong quan
hệ Ấn-Nhật với các sáng kiến quốc phòng quan trọng”.
Báo
TheStraitsTimes
(Singapore)đánhgiáquanhệngày
càng thắt chặt giữaNhật vàẤnĐộ là sựkiện rất đángquan
tâm trong bối cảnh Trung Quốc đang diễu võ dương oai
trong tranh chấp lãnh thổởbiểnĐông vàbiểnHoaĐông.
Báoghinhậncácchuyêngiađềuchorằng tuyênbốchung
về hợp tác Ấn-Nhật ởẤnĐộDương-Thái BìnhDương là
một tín hiệu gửi đến TrungQuốc.
Báo
HindustanTimes
(ẤnĐộ) nhậnxét chắcchắnTrung
Quốc sẽ phản ứng mạnh mẽ đối với mục “Viễn ảnh hòa
bình và ổn định” trong tuyên bố chungẤn-Nhật.
TNL
TriềuTiêntốHànQuốcphá
đàmphán
Sau hội nghị liên Triều cấp thứ trưởng tại KCN
Kaesong thất bại, CHDCNDTriềuTiênđã đổ lỗi cho
Hàn Quốc và cho rằng Hàn Quốc vu khống bên đối
thoại là nguyên nhân chính phá hoại không khí đàm
phán và cải thiệnquan hệ liênTriều.
Sáng13-12, trangwebUriminjokkiri củaCHDCND
TriềuTiênđãđăngbàiviết cho rằngcần tránhcácphát
ngôn tai hại trongđàmphán, đồng thời phải chú trọng
cải thiện quan hệBắc-Nam. Trangweb này nhắc đến
sựkiệnđại diệnHànQuốc đã phát biểu tạiUNESCO
với nhận địnhmối đe dọa hạt nhân và nhân quyền ở
TriềuTiên làmối đe dọa đối với cộng đồng quốc tế.
Bài viết kêugọi cácquanchức trực tiếp thamgiacông
việc cải thiệnquanhệ liênTriều cần lưuýđến lời nói
và hànhđộng của phíaHànQuốc.
Hãng thông tấnKCNA của TriềuTiên quy lỗi cho
HànQuốcđã từchối thảo luậncácvấnđềchủyếunhư
nối lại du lịch trênnúiKimCươngvà cứ tiếp tụcbám
vào các yêu sáchbất công.
Trướcđó, chiều12-12, cuộchộiđàmcấp thứ trưởng
đầu tiên của hai miền Triều Tiên đã kết thúc sau hai
ngày làmviệcmàkhôngđạt được thôngbáochungvà
cũngkhôngấnđịnh thờigiancuộcgặp lần tới.Cácchủ
đềhộiđàmchính làđoàn tụgiađình ly tánvànối lạidu
lịch trên núi KimCương (bị cắt đứt từ năm 2008 sau
khimộtdukháchHànQuốcbịbinhsĩTriềuTiênbắn).
Theo hãng tinYonhap (HànQuốc), phái đoànHàn
Quốc đềnghị tổ chức thườngxuyên các cuộc đoàn tụ
gia đình ly tán và ít nhất là cho gửi thư qua lại. Phái
đoànTriềuTiên đãmặc cả vấn đề này với vấn đề nối
lại du lịch trên núi KimCương. Phía Hàn Quốc đề
nghị tổ chức cuộc họp riêng về vấn đề nối lại du lịch
nhưngphíaTriềuTiên không tán đồng.
l
Ban nhạc nữ
Moranbong của
CHDCNDTriềuTiên
(ảnh)
đãđộtngộthủy
chuyếnlưudiễnởBắc
Kinhvà trởvềnước
ngày12-12.Đúngra
chuyến lưudiễnkéo
dàitrongbangày.Tân
Hoaxãđưatinchung
chung rằng nguyên
nhân hủy lưu diễn
làdo“cácvấnđềvề
thông tin”.
H.DUY
l
TrungQuốc:
Ngày
13-12, Bộ Quốc phòng
thông báomột hải đội đã
diễn tập bắn đạn thật ở
biểnĐông.Vị trí diễn tập
khôngđượcnêu rõ.
(IBT)
l
Nga:
23ngườichếtvà
21người bị thương trong
vụ bệnh viện tâm thần bị
cháyhôm13-12 tại vùng
Voronej.Tấtcảđều làbệnh
nhân.
(Sputnik)
l
Mỹ:
Carl JamesDial
Jr.,23 tuổibịbắtvìbịnghi
đốt đền thờ Hồi giáo ở
Coachella(bangCalifornia)
hôm11-12để trả thù cho
vụ xả súng ở hạt San
Bernardino.
(Reuters)
TNL
DẠTHẢO
19
giờ30ngày12-12
(giờđịaphương),
vào ngày thứ 13
và là ngày cuối cùng của
hội nghị cácbênvềbiếnđổi
khí hậu lần thứ21 (COP21)
ở Bourget (ngoại ô thủ đô
Paris), Ngoại trưởng Pháp
Laurent Fabius với tư cách
chủ tịch COP21 long trọng
tuyênbố: “Thỏa thuậnParis
về khí hậu đã đạt được”.
Nói xong, ông rưng rưng
nướcmắt gõ chiếc chùynhỏ
hìnhchiếc láxuốngbàn.Khán
phòngđồngloạtvỗtayhoanhô.
Theo Tổng Thư ký LHQ
BanKi-moon, chỉ có 8/195
nước thamdựhộinghịkhông
tán thành thỏa thuận.
Thỏa thuận Paris về khí
hậuđược thôngquadướihình
thức đồng thuận chứ không
bỏphiếuvà sẽ cóhiệu lực từ
năm2020.
Đây là thỏa thuận lịch sử
về đấu tranh chống biến đổi
khíhậucủa thếgiớivà là thỏa
thuận đầu tiên trong lịch sử
quảntrịthếgiớivềmôitrường.
Theobáo
LeParisien
(Pháp),
thỏa thuận Paris về khí hậu
gồmbađiểm chính:
l
Ngưỡng tăng nhiệt
độ tối đa +2°C
: Cộng đồng
quốc tếnhất trí ấnđịnhnhiệt
độTrái đất tăng đến ngưỡng
tốiđa là+2°C (sovới thờikỳ
trướccôngnghiệphóakhoảng
năm1850).Thỏa thuậnParis
về khí hậu còn nêumục tiêu
tham vọng hơn là phấn đấu
giảmxuốngngưỡng+1,5°C.
Cácđảoquốcyêucầucon số
nàyvì longạinướcbiểndâng
gâyngập lụt.
l
Tráchnhiệmchungnhưng
có khu biệt
: Các nước phát
triển sẽ phải chi 100 tỉ USD
COP21thôngqua
thỏathuậnlịchsử
CộngđồngquốctếnhấttrínhiệtđộTráiđấttăngtốiđa+2°C,phấnđấu
giảmcòn+1,5°C.
l
TổngThưkýLHQBanKi-moon:“Chúng tacó thểnhìn
vàomắtconcháuchúngtavànóichúngtađãnốivòngtay
xâydựng thếgiớiđángsốnghơnchocác thếhệ tương lai”.
l
Tổng thốngPhápFrançoisHollande: “Thếgiới đãviết
một trang lịch sửmới…Chúng tađã chờđợi thỏa thuận
này từhơn40năm…”.
l
Tổng thốngObama: “Vấnđề khôngđược giải quyết
bằng thỏa thuận Paris nhưng thỏa thuận Paris thiết lập
khuônkhổbềnvữngmà thếgiới cầnđểgiải quyết khủng
hoảngkhí hậu”.
55
quốcgiađạidiệnchotối thiểu
55%mức phát khí thải trên
toàn cầuphê chuẩn xong, lúc
đó thỏa thuậnParisvềkhíhậu
mới cóhiệu lực.
Tổng thốngPhápFrançoisHollande,Ngoại trưởngPhápLaurentFabiusvà
TổngThưkýLHQBanKi-moon
(từ trái sang)
hoanhô thỏa thuậnvừađạtđược.
Ảnh:TRUNGTÂMTHỜISỰLHQ
chocácnướcđangphát triển
đểgiúpcácnướcnàyđốiphó
với hậuquả của biếnđổi khí
hậu. 100 tỉ USD làmức sàn
và sẽ được nâng lên từ năm
2025, tức năm năm sau khi
thỏa thuận Paris về khí hậu
dựkiến cóhiệu lực.
Nếu các nước đều nỗ lực
ngăn chặn biến đổi khí hậu,
nỗlựcnàycủatừngnướccũng
khônggiốngnhau.Cácnước
Bắcbáncầuphảiđạtmục tiêu
giảmkhí thảivớiconsố tuyệt
đối, còn các nước đang phát
triển như Ấn Độ sẽ nỗ lực
giảm khí thải trong bối cảnh
quốcgia riêng.
Liên quan đến vấn đề tổn
thấtvàbồi thường, thỏa thuận
Parisvềkhí hậuquyđịnh rất
mờnhạt.
Thỏa thuậnkhẳngđịnhcần
phải ngănngừa và giảmđến
mức tối thiểu tổn thất và bồi
thường liênquanđếnhậuquả
củabiếnđổi khí hậunhưcác
hiện tượng cực đoan (ngập
lụt, lốc xoáy…) và các hiện
tượngdiễnbiến chậm (nước
biểndâng…).
Thếnhưng thỏa thuận loại
trừmọi tráchnhiệmhoặcbồi
thườngcủacácnướcBắcbán
cầuđốivớicácnướcNambán
cầu. Thỏa thuận chỉ sửdụng
các từngữnhư “thỏa thuận”
hay “hỗ trợ”.
l
Mục tiêu dài hạn còn
thấp
: Theo thỏa thuận Paris
vềkhíhậu,mỗinămnămcác
nướcsẽxemxét lại thỏa thuận
để ấn định cácmục tiêumới
vềgiảmkhí thảigâyhiệuứng
nhàkính.
Vềmục tiêu dài hạn trong
giảm khí thải gây hiệu ứng
nhàkính, thỏa thuậnParisvề
khíhậuấnđịnh trongnửasau
của thế kỷ sẽ cân bằng giữa
mức phát khí thải có nguồn
gốc từconngườivớimứchấp
thụ khí thải qua “các giếng
chứa carbon” (hấp thụ trong
tựnhiênvới rừng, đại dương
hoặc chônkhíCO
2
).
Thỏa thuậnParisvềkhíhậu
ghinhậnmọiquốcgiađềucó
thể rútkhỏi thỏa thuậnbấtkỳ
lúcnào saubanămkể từkhi
thỏa thuậncóhiệu lực (tức từ
năm2023).
s
