CHỦNHẬT 3-1-2016
10
SỨCKHỎE
Cơn“đứngtim”
ậpđếnvà lêncaođộ trongvòng
khôngquá10phút.Ngườibị lêncơnbỗng thấysợ
hãi tộtđộvàkhóchịu trongngười, timđậpmạnh,
cókhi tứcngực, thởgấp,muốnnghẹt thở.
Húhồn
Vừa qua tại TP.HCM,một phụ nữ bị chồng dọa là sẽ lấy vợ khác. Sợ
quá, người phụ nữ này bất tỉnh. Dù được đưa đi cấp cứu nhưng người
này vẫn phải về bên kia thế giới.
DS
NGUYỄNBÁHUYCƯỜNG,
Australia
S
ự việc này làm nhiều
người liên tưởng đến
một phiên tòa ởMỹ đã
xử phạtmột phạm nhân
vớián“giếtngườicấpđộ
1” trongmột tìnhhuốngmàphạm
nhân làm cho nạn nhân bị hoảng
sợđếnnỗiphảibỏmạng.Số làsau
khi cướp ngân hàng và tẩu thoát
ra ngoài thì tên cướp bị cảnh sát
rượt đuổi. Để tránh cảnh sát, hắn
ta bất ngờ xông vào nhà củamột
người dân nhằm lẩn trốn. Bà chủ
nhà thấy tên cướp xông vào nhà
thì sợ quá ngã lăn ra chết, cho dù
têncướpchưachạmvàongười bà
hoặc sử dụng bất cứ hung khí gì.
Những trường hợp “đứng tim”
có thể dẫn đến những cái chết bất
ngờ, tương tự những trường hợp
“nhátma”, hù người từ đằng sau.
Cơchếcơ thểđápứng
với stress
Cơ thể chúng ta cómột cơ chế
bảovệ tựnhiênnhằmđápứngvới
stress gọi là “đáp ứng chiến đấu
hay trốn chạy”.Cơ chếnàydoBS
Walter Cannon - Trưởng bộmôn
Sinh lý học ĐHHarvard từ năm
1906-1942mô tả. Theođó, người
vàđộngvậtnếuđốimặtvớinhững
tìnhhuốnggây lo âu, hoảng sợ thì
hệ thầnkinh tự trị sẽđápứngbằng
cách tăngnhịp tim, tăng lưu lượng
máuđếncáccơbắp, làmgiãnđồng
tử, làm chậm quá trình tiêu hóa...
nhằmđápứng với stress.
Khi đối diện những tình huống
gây hoảng hốt, hệ thần kinh tự trị
sẽ sử dụng hormone adrenaline là
một chất dẫn truyền thần kinh để
truyền tínhiệu tới cáccơquan, bộ
phận trong cơ thể nhằm kích hoạt
cho đáp ứng “chiến đấu hay chạy
trốn”.Đểđápứngnhucầuadrenaline,
cơ thể sẽ gia tăng sản xuất. Tuy
nhiên, quá nhiều adrenaline trong
cơ thể thì chúng sẽbiến thànhchất
độc làm tổn hại đến các cơ quan
nội tạngnhư tim, phổi, thận, gan...
mànhất là timvốnđưađếnnhững
trường hợp đột tử. Riêng những
trường hợp tổn thương gan, phổi,
thận thì sẽ làm chongười bị stress
“chết dần chết mòn” chứ không
chết tức thì nhưkhi timbị tổnhại.
Khi timcóquánhiều
adrenaline
Quánhiềuadrenalinesẽlàmchocác
kênhcalciumởmàngcác tếbào tim
mở ra. Lúc này ion calcium sẽ xâm
nhậpvào các tếbào timvà làm cho
timco thắt.Quánhiềuadrenaline thì
các ion calciumồ ạt thâmnhậpvào
tếbàocơtimkhiếntimkhôngcóthời
gianđể“thưgiãn”gâyranhịptimbất
thường.Nhiềungườichorằngđây là
mộtcơnnhồimáucơtimnhưngtheo
các nhà nghiên cứu tại ĐH Johns
Hopkins,Mỹ thì trườnghợpnàynên
gọi làbệnh cơ timdo stress.Không
giống những cơn nhồimáu cơ tim,
đautimdostresskhôngliênquanđến
sựhìnhthànhcáccụcmáuđônghoặc
các tổn thươngcủacácđộngmạch.
Chếtnhưchơi!
Trong hầu hết trường hợp, đau
timdostresscó thể là rung tâm thất
gây ra những cái chết bất ngờ do
quá sợ hãi. Rung tâm thất sẽ làm
giảmkhảnăngmà tim sẽcungcấp
máuchocơ thể.Không riênggì sự
hoảnghốt, bất cứsựvuimừng thái
quáhoặcbuồn tháiquácũngcó thể
gây sự đột tử. Nhiều người chết
trong lúcgiaohoanhoặcchết trong
lúc đammê tột đỉnh vềmột niềm
tin tôngiáo.Cómột trườnghợp tử
vongkhánổi tiếngcủamột taychơi
golf, sau khi đưa banh chính xác
vào lỗ thì tay golf này nói với đối
thủ: “Tôimừngđếnchếtđược!”và
rồi anh tangã lăn rachết thật.Một
nghiêncứuđược thựchiện tạiĐức
cho thấy sauvụkhủngbố11-9, số
cưdânNewYorkbị chếtdongưng
tim tăng lên rất nhiều lần.
Để tránh những trường hợp đột
tử...vôduyêndobị“đứng tim”,các
thầy thuốc khuyênkhôngnênđùa
giỡn thái quá, không chơi trònhát
ma, không xem đá phạt luân lưu
11mnếubạncó tiền sử timmạch,
khônghùngười từ phía sau.
◄
Ănnhiềuđườngcoichừngbịungthư
Thốngkê củaQuỹ
Nghiên cứuung thư thế
giới (WCRF) cho thấy
các nước phươngTây có
tỉ lệ phụ nữ bị ung thư vú
khá cao, hàng đầu là các
nước châuÂu nhưBỉ,
Pháp,Anh.Một nghiên
cứu của các giáo sưTrung
tâmUng thưAnderson
thuộcĐHTexas (Mỹ) công bố trên tạp chí nghiên cứu ung thư
Cancer Research
đã phần nào lý giải nguyên nhân, đó là chế
độ ăn uống quá nhiều đường.
Các giáo sư đã thực hiện bốn nghiên cứu trên bốn nhóm
chuột.Một trong bốn nhóm chuột được cho ăn chế độ ăn có tỉ
lệ đường sucrose và fructose cao. Kết quả, 50%-58% số chuột
ăn theo chế độ quá nhiều đường sucrose đã phát triển khối u
ở vú khi chúng được sáu tháng tuổi, trong khi đó chỉ 30% số
chuột ăn theo chế độ đường sucrose vừa phải phát triển khối u
ở vú vào tháng thứ sáu. Khối u ở nhóm chuột ăn nhiều đường
sucrose hay fructose cũng di căn đến phổi nhiều hơn.
Nghiên cứu kết luận chế độ ăn uống nhiều đường đã làm
tăng rủi ro ung thư vú và di căn đến phổi. Cụ thể, ăn uống với
tỉ lệ cao sucrose trong đường cát, fructose trong trái cây và
fructose cao trong xi rô bắp sẽ kích thích khối u ác tính ở vú
phát triển và di căn.
GSLorenzoCohen thuộc nhóm nghiên cứu nhận định các
nhóm đường đều làm tăng rủi ro phát triển khối ung thư ở
vú, nuôi dưỡng chúng và tạo thuận lợi cho chúng di căn. Tuy
nhiên, theo ông, cần có thêm các nghiên cứu quymô lớn hơn
để khẳng định chính xác hơn điều này.
THIÊNÂN
Chỉnênănkhiđói
Tạp chí
Journal of theAssociation for Consumer Research
vừa công bốmột nghiên cứu của các nhà khoa học tại ĐH
Cornell (Mỹ) cho thấy thói quen ăn uống ngay cả khi không
đói khát sẽ làm tổn hại sức khỏe nghiêm trọng. Cụ thể, ăn khi
không đói sẽ khiến chỉ số đường huyết tăng cao hơn đợi đến
khi đói mới ăn.
Nghiên cứu được thực hiện với sự tham gia của 45 sinh
viên. Họ được yêu cầu cho biết họ đang đói tới mức nào, sau
đó được phục vụmột bữa ăn hoành tráng với nhiều tinh bột.
Chỉ số đường huyết của họ được kiểm tra trước và sau khi
ăn. Kết quả, chỉ số đường huyết của các sinh viên ăn khi thật
sự đói thấp hơn chỉ số đường huyết của các sinh viên ăn khi
chưa đói.
Theo các nhà nghiên cứu, con người thườngmất kiểm soát
sự ăn uống củamình khi dễ tiếp cận trong tầmmắt, tầm tay.
Mặt khác, thực tế quảng bá, tiếp thị thực phẩmmọi lúc, mọi
nơi làmột nguyên nhân kích thích người ta ăn uống ngay
cả khi không đói. Đáng ngại hơn, quảng cáo phần nhiều lại
nhắm vào những loại thức ăn nhanh, chế biến, đóng gói sẵn
- bản thân những loại thức ăn này đã không tốt cho sức khỏe.
ĐĂNGKHOA
Thểdụckhicònnhỏtốtchonãovà
chuyểnhóa
Nhiều nghiên cứu đã
cho thấy vận động thể
dục tác động lớn đến
nhiều khía cạnh của sức
khỏe, cả về chuyển hóa
và thần kinh.Một nghiên
cứumới của các giáo sư
tại ĐHColoradoBoulder
(Mỹ) công bố trên tạp
chí
Immunilogy
andCell
Biology
cho rằng vận động
thể dục ngay khi còn nhỏ sẽ
có tác động rất tích cực, lâu
dài đến hệ thống chuyển hóa và tốt cho bộ não.
Khoảng 100.000 tỉ vi khuẩn trong ruột người làmột phần
quan trọng trong cơ thể người vì chúng quyết định sự phát triển
của hệ thốngmiễn dịch và chức năng thần kinh của người.
TheoGSMonika Fleshner trong nhóm nghiên cứu, bắt đầu vận
động thể dục ngay từ khi còn nhỏ làmột ý tưởng tốt vì khi đó
các vi khuẩn trong ruột vẫn còn non trẻ và dễ bị tác động, ảnh
hưởng hơn khi con người vào tuổi trưởng thành.
THIÊNÂN
Khôngriênggìsựhoảnghốt,bấtcứsựvuimừngtháiquáhoặcbuồntháiquácũngcóthểgâysựđộttử.
Cúsốctìnhcảmđột
ngộthaytrạngthái
căngthẳngcóthể
kíchhoạtcơnđautim,
cướpđimạngsống
củaconngười.
