INTẠITP.HCM,CẦNTHƠ
GIÁ:
BANGÀNBẢYTRĂMĐỒNG
16
THỨ TƯ
3-2-2016
Quoc te
Tiêuđiểm
TổchứcY tếThếgiới (WHO)đã tuyênbố
dịchvirusZika trởnênkhẩncấpđối với sức
khỏe cộng đồng toàn thế giới. Quyết định
được đưa ra hôm 1-2 (giờ địa phương) sau
khiWHO tổ chức cuộchọpđặcbiệt củaủy
ban khẩn cấp.
WHO cho rằng cómối liênhệgiữavirus
Zikavà tìnhhìnhgia tăng số camắc chứng
nãonhỏcủa trẻ sơ sinhởNamMỹ.Tại cuộc
họp báo, bàMargaret Chan, TổngGiám đốcWHO
(ảnh)
,
nhấnmạnh: “Chúng ta phải hành động…Mọi người đều
nhất trí về nhu cầu khẩn cấp phải phối hợp nỗ lực quốc tế
để tiếp tục điều tra và hiểu rõ hơn nữamối liên hệ này”.
Bàgiải thích: “Cácchuyêngiađãđánhgiáquymôđịa lý
của các loàimuỗi có thể truyền virus, tình trạng không có
vaccine, xét nghiệm không hiệu quả cũng
như tìnhhình thiếumiễndịchcủangười dân
tại cácnướcmới cócanhiễm làcácnguyên
nhân gây thêm lo ngại”. Tuần trướcWHO
dự báo virus Zika sẽ lây nhiễm bùng nổ ở
châuMỹ với số ca nhiễm 3-4 triệu trong
năm 2016.
Ngay sau thông báo củaWHO, tại
Hàn
Quốc
, BộY tế đã họp khẩn và khẳng định
sẽ khẩn trương đối phó nhưng hiện thời có thể đánh giá
virus Zika chưa gây ra lo ngại gì.
Tại
Brazil
, nơi đầu tiên phát hiện ca nhiễm virus Zika,
Reutersđưa tincùngngày1-2,Tổng thốngDilmaRousseff
đã ký sắc lệnh yêu cầumọi công dân phải để cho các cơ
quany tếkiểm tranhà cửavà tài sảnnhằmxử lý tình trạng
ao tù nước đọng để tránh muỗi truyền virus Zika. Chính
phủcũngkhuyếncáophụnữmang thai khôngnênđếnThế
vậnhộiRiode Janeiro (từngày5đến21-8) vì phôi thai có
nguy cơ nhiễm virus Zika.
Bộ trưởngY tếMarceloCastro nhận định quymô dịch
virusZikaởBrazil lớnhơnnhiều sovới đánhgiáhiệnnay.
Lý do: Còn rất nhiều ca không được ghi nhận vì người
nhiễm bệnh không bộc lộ triệu chứng.
Tại
Honduras
, trongngày1-2 chínhphủđãbanbố tình
trạng khẩn cấp quốc gia do virus Zika. Tổng thống Juan
OrlandoHernandezđãcấpchoBộY tếkinhphíbanđầuhơn
10 triệuUSD. Bộ trưởngY tếYolani Batres nhấnmạnh số
canhiễmvirusZikagia tăng từngngày rất đángbáođộng.
Từ ngày 16-12-2015 (ngày phát hiện ca nhiễm đầu tiên ở
Honduras) đếnnayđã có3.649 ca nhiễmvirusZika.
TNL
WHOthôngbáovirusZikađedọatoàncầu
TạiBrazil,cáccơquanytếcóquyềnkiểmtranhàcửavàtàisản.
ĐàmphánhòabìnhSyria
chínhthứcbắtđầu
Vài giờ sau khi đàm phán hòa bình về Syria
chính thức bắt đầu ởGenève (Thụy Sĩ), người phát
ngônVăn phòngĐiều phối nhân đạo của LHQ cho
biết chính phủ Syria đã nhất trí về nguyên tắc cho
phép các đoàn xe cứu trợ nhân đạo vàoMadaya.
Madaya đang bị quân đội chính phủ bao vây
và đã được báo chí quốc tế nhắc đến với thông tin
từ tháng 12-2015 đã có 46 người chết đói. Ngày
11-1, đoàn xe cứu trợ nhân đạo đầu tiên đã vào
Madaya. Sắp tới ngoàiMadaya, các đoàn xe cứu
trợ nhân đạo của LHQ cũng sẽ đếnKefraya và
Fua là hai TPđang bị quân nổi dậy bao vây.
Vòng đàm phán hòa bình đầu tiên về Syria bắt
đầu lúc 17 giờ ngày 1-2 (giờ địa phương) và diễn
ra theo thể thức gián tiếp
(ảnh).
Ngày 2-2, đặc phái
viên của LHQ về Syria Staffan deMistura sẽ trao
đổi với phái đoàn chính phủ Syria. Hôm sau ông sẽ
gặp phái đoàn của phe đối lập Syria.
H.DUY
NgânsáchquốcphòngMỹ
tăng59tỉUSD
Ngày 2-2 (giờ địa phương), Bộ trưởngQuốc
phòngMỹAshtonCarter sẽ công bố ngân sáchLầu
NămGóc tài khóa năm 2017 (từ đầu tháng 10-2016
đến cuối tháng 9-2017), trong đó tập trung chống
Nhà nướcHồi giáo tự xưng, muamáy bay không
người lái nhỏ và củng cố sự hiện diện củaMỹ ở
ĐôngÂu.
AFPdẫn nguồn tin từBộQuốc phòngMỹ cho
biết ngân sáchLầuNămGóc tài khóa năm 2017
được ấn định là 524 tỉ USD, tăng 59 tỉ USD so với
tài khóa trước. Trong số đó, riêng khoản chi cho
công tác chốngNhà nướcHồi giáo tự xưng là 7 tỉ
USD, tăng 35% so với năm trước.
BộQuốc phòngMỹ sẽ tiếp tục đánh giá trong
môi trường đe dọa cóNga sau khi Crimea sáp nhập
vàoNga năm 2014. Để đối phó với mối đe dọa
Nga, BộQuốc phòngMỹ sẽ thông báo gia tăng sự
hiện diện của quân độiMỹ ởĐôngÂu, đặc biệt ở
Estonia vàRomania.
Bộ trưởngQuốc phòngMỹAshtonCarter cũng
sẽ công bốmột sốmáy baymới đến giờ được giữ
bí mật như các loại máy bay không người lái bay
theo đội hình. Ngoài ra, LầuNămGóc sẽ đầu tư
chomáy bay tấn côngmặt đấtA-10.Máy bay
này được phát triển trong những năm 1970, đúng
ra đã “hưu trí” nhưng nay trở thành công cụ quý
giá trong công tác chống các phần tử thánh chiến
khủng bố.
D.THẢO
PH.QUỲNH
19
giờngày1-2(giờ
địaphương),cuộc
bầucửsơbộ tổng
thốngMỹ củahai đảngDân
chủvàCộnghòađãbắt đầu
tại bang Iowa.
Trong đảng Dân chủ, cử
tri sẽ chọnmột trongbaứng
viên gồm cựuNgoại trưởng
HillaryClinton, thượngnghịsĩ
BernieSandersvàôngMartin
O’Malley, cựu Thống đốc
bangMaryland. ĐảngCộng
hòa cóđến 12ứng viên.
Đài truyềnhìnhCNNđưa
tin theo kết quả kiểm phiếu
củađảngDânchủ,bàHillary
Clintondẫnđầuvàkếđến là
ôngBernie Sanders. Martin
O’Malleychỉđượcmộtítphiếu
bầunên đã tuyên bố rút lui.
BênđảngCộnghòa, thượng
nghị sĩ Ted Cruz vượt trên
trùm bất động sản Donald
Trump. Kế đến là thượng
nghị sĩMarcoRubio và bác
sĩ phẫu thuật thần kinhBen
Carson.
Tám người còn lại đều có
số phiếu rất thấp, kể cả Jeb
Bush, cựu Thống đốc bang
Florida, em củaTổng thống
Bush. CựuThống đốc bang
ArkansasMikeHuckabbeđã
tuyênbố rút lui.
Giớiphân tíchđánhgiákết
quả bầu cử sơ bộ của đảng
Cộnghòaởbang Iowa làkhá
bất ngờ. Trước đó, kết quả
thăm dòđều cho thấy tỉ phú
DonaldTrump lúc nào cũng
dẫn trước.
Có thể các phát biểu của
ông theo xu hướng dân tộc
chủ nghĩa, chống nhập cư,
bài Hồi giáo và không đúng
đắn về chính trị đã làm phật
lòng nhiều cử tri.
Tại bang Iowa, cử tri rất
Ngày 19-1-1976, từmột ứng viên lạ lẫm, JimmyCarter
chiến thắngởbang Iowa vàmột năm saubước vàoNhà
Trắng.Từđóphát sinhhuyền thoại Iowavà Iowa trở thành
banggiữvai trò tiênphong trongbầucửsơbộ tổng thống
Mỹ.Theocáchgiải thíchkhác,vàonăm1972đảngDânchủ
quyết định tổ chức sớmđại hội bầu chọnứng viên tổng
thống vào tháng7. Như vậy, bang Iowaphải tổ chứcbầu
cử sơbộ từ tháng 1. Đếnnăm 1976, đảngCộnghòa làm
nhưđảngDânchủ.Sauđó,nghịviệnbang Iowađãghivào
luật từnaybang tổ chứcbầu cử sơbộđầu tiên támngày
trướcbangNewHampshire.
150.000
cử tri tham gia vòng bầu cử
sơbộ của đảngCộnghòa tại
bang Iowa.
Chỉ thuầntúy làngẫunhiên.
Iowa không bầu cử đầu tiên
vì đây làbangquan trọngmà
Iowatrởnênquantrọngvìđây
làbangbầucửđầu tiên.
GS
DENNISGOLDFORD
Thượngnghị sĩTedCruzdẫnđầu trongbầucửsơbộcủađảngCộnghòaở
bang Iowa.Ảnh:AP
BẦUCỬSƠBỘTỔNGTHỐNGMỸ
TedCruzlậtnhàotỉ
phúDonaldTrump
BàHillaryClintondẫnđầutrongbầucửsơbộcủađảngDânchủởbangIowa.
bảo thủ vàmộ đạo, đặc biệt
tạikhuvựcphía tâycủabang,
vậynênứngviênđược lòng
nhất chính là thượngnghị sĩ
TedCruz.
Iowa làbangnôngnghiệp
nhỏ, khoảng3,1 triệudân, ở
vùngTrungTây nướcMỹ.
Kếtquảbầucửsơbộởbang
Iowamang tính chất rất tiêu
biểu bởi từ 40 năm nay, đây
là bang tổ chức bầu cử đầu
tiên bắt đầumùa bầu cử sơ
bộ tổng thốngMỹ.
Bầucử sơbộởbang Iowa
không phải do nhà nước tổ
chức mà do hai đảng Dân
chủvàCộng hòa tự lo liệu.
Theo thể thứcbầucửsơbộ
củabang Iowa,cử triđăngký
chođảngnào thìbỏphiếucho
đảngđó.Cáchbầucửcủamỗi
đảng cũng khác nhau.
Đảng Cộng hòa tổ chức
bỏphiếukín tại1.681phòng
phiếu.Cácđiểmbỏphiếucó
vài chục hay vài trăm cử tri
thamgiacòntùydânsốnơiđó.
Trong đảng Dân chủ, cử
tri tậphợp theoứngviênnào
màhọủnghộ.Nếuứngviên
khôngđủ15%phiếubầu thì
cửtriphảichọnứngviênkhác.
Từnăm1996đếnnay, nếu
cử tri ở bang Iowa đã dồn
phiếuchoứngviênđảngDân
chủnào thì cuối cùngngười
đócũngsẽ trở thànhứngviên
tổng thống.
Ngược lại trongđảngCộng
hòa, người được cử tri bang
Iowa dồn phiếu thường bảo
thủhơnngườiđượcchọn làm
ứng viên tổng thống tại đại
hội đảng sau đó.
Cuộc bầu cử sơbộ sắp tới
sẽ diễn ra vào ngày 9-2 tại
bangNewHampshire. Mùa
bầucửsơbộkéodài chođến
tháng6-2016.Ứngviên tổng
thống của hai đảng sẽ được
đề cửvào tháng 7.
s
