14
THỨSÁU
11-3-2016
Phóng sự - Chuyên đề
Đầu tuần rồi,một tòaán liênbangMỹ raphánquyết rằng
đội vậnđộngviênđuaxeđạpdoLanceArmstrongdẫnđầu
khôngcónghĩavụphải trả lại toànbộkhoản tiền tài trợcủa
CơquanDịch vụBưuđiện-Bưu chính củaMỹ (USPS). Phán
quyếtnàycứuLanceArmstrongkhỏimất100triệuUSD, theo
báo
USAToday
. Lý lẽ củaUSPS làđội vậnđộngviênđua xe
đạpđãvi phạmhơpđồngvì sửdụngdoping trong thi đấu.
NgoàivụkiệncủaUSPS,độiđuaxeđạpdoLanceArmstrong
dẫnđầuvẫnđangđốimặtvớinhiềuvụkiệnkháccủacáccơ
quanchínhphủMỹ.
SaukhiMariaSharapova thúnhậndùngdoping, đối thủ
hàngđầuSerenaWilliamsđã cónhững lời độngviêndành
choSharapova“Côấynhậntráchnhiệm làđiềutốt”.Nhânsự
kiệnnày, truyền thôngMỹnêu lạivấnđề thunhập từquảng
cáocủahaingười.Theodanhsáchnhữngnữvậnđộngviên
quầnvợtcóthunhậpcaonhấtcủatạpchí
Forbes
,Sharapova
đứngđầuvới 6,7 triệuUSD tiền thuđược từ thi đấuvà29,7
triệuUSD từquảngcáo.Trongkhi đóWilliamsngược lại với
11,6 triệuUSD từ thi đấunhưng chỉ thuđược 13 triệuUSD
từquảngcáo.
Dù luônbị xếpphíasauđối thủda trắngSharapova trong
vấnđềquảng cáonhưngWilliams luônủnghộSharapova:
“Nếuhọmuốnmộtcôgáidatrắngtócvàngthìđó là lựachọn
củahọ. Tôi không thểnói rằng tôi phải được trả caohơnvì
tôi thắngnhiềuhơn. Tôimừng cho côấyvì côấy cũng làm
việc chăm chỉ. Tôi thấy đâu có vấnđềgì, cóđủquảng cáo
chomỗi người mà”. Tạp chí
NewYork TimesMagazine
dẫn
nhậnđịnh củaGiámđốc điềuhànhMartinMorse củaTập
đoànMM, chuyên cố vấn tài chính cho các vậnđộng viên
vànghệ sĩ nổi tiếng, cho thấy vấnđề của sự khác biệt thu
nhậptừquảngcáogiữaSharapovavàWilliams làdomàuda.
ĐĂNGKHOA
T
rong số này có thể kể đến vận động viên đua xe đạp
huyền thoại ngườiMỹLanceArmstrong.Mới đâynhất
làhoakhôi quầnvợt ngườiNgaMariaSharapova.Bản
chất vàmứcđộviệc sửdụngdopingcủa từngvậnđộngviên
có thểkhácnhaunhưnghậuquả thì khôngkhácnhaunhiều.
Trongquãng thời giandài của sựnghiệp,LanceArmstrong
thường xuyên dính tới các cáo buộc sử dụng doping.
Thờigian2010-2012, cáccông tốviênMỹbắtđầuđiều tra
cáccáobuộccủaCơquanChốngDopingMỹ (USADA) rằng
LanceArmstrongsửdụngdoping trong thiđấu.Tháng2-2012,
cuộcđiều trakết thúcnhưngUSADAkhôngcôngkhaiLance
Armstrong cóvi phạmhaykhông.Tháng10-2012,UASDA
tuyênbốLanceArmstrong làmột trongsốcác trườnghợpsử
dụngdoping tinhvi, chuyênnghiệpvà thànhcôngnhất trong
làng thể thaokhi đã chegiấuđược sựviệcquá lâu.
Chỉ thừanhận khi không còn lựa chọn
Áp lực từ các cáo buộc sử dụng doping và tuyên bố của
USADA đã buộc LanceArmstrong phải từ chức chủ tịch
Hiệphội LanceArmstrongvào tháng10-2012.Vài giờ sau
đó, hàng loạt nhà tài trợ tuyên bố ngưnghợp tác với Lance
Armstrong.Đếnđầu tháng11-2012,Armstrongbị buộcvào
thếphải cắt toànbộquanhệvớiHiệphội LanceArmstrong
vì các lãnhđạokháckhôngđồngýđểLanceArmstrong tiếp
tục có chân trong hiệp hội. Hiệp hội này đồng thời đổi tên
thànhLivestrongFoundation.
Ngày14-12-2012,LanceArmstrongcócuộcgặpbímậtvới
GiámđốcđiềuhànhUSADATravisTygart,đềnghịUSADA
rút ngắn thời gian cấm thi đấu xuống cònmột năm, đổi lại
anhsẽhợp tácđiều tra.TravisTygartkhẳngđịnhchuyện thừa
nhậnchỉgiúpLanceArmstronggiữđượchìnhảnhchứkhông
thể có chuyện giảm, với những vi phạm củaArmstrong thì
anhxứng đáng bị cấm thi đấu ít nhất tới tám năm.
Trongmộtcuộc trả lờiphỏngvấncủanữhoàng truyền thông
MỹOprahWinfrey tháng1-2013,LanceArmstrong thừanhận
đã sử dụng doping trong thi đấu. LanceArmstrong cho biết
bắt đầudùngdopingvàcácchất kích thíchkhác từgiữa thập
niên 1990 và chấm dứt việc này sau thời điểm 2005. Vì để
chohàoquang thành côngdẫndắt đếnnỗi anhmất cả lý trí.
Anhnói nếukhôngcódopinganhđãkhông thểvôđịchởcả
bảy giải Tour de France, đồng thời cảnh báo việc kiểm soát
vậnđộngviêndùngdopingkhônghềdễdàng.
Bảy chức vô địch Tour de France và huy chương đồng
Olympicnăm2000củaArmstrongbị tước lại.Công tyBảo
hiểmSCAPromotions kiện ra tòa đòi Lance
Armstrong trả lại 12 triệu USDmà công ty
đã traochoanh trongbảy lầnvôđịchTourde
France. Hai trong số những người hâmmộ
LanceArmstrong và những người mua sách
của anh đã đệ đơn lên tòa ánCalifornia kiện
đòi anhphải trả lại tiềnhọmua sáchcủaanh.
Dùdanh tiếngbịmấtnhưngLanceArmstrong
maymắn khôngbị truy tố.
Làng thể thao thế giới vẫn đang sốc vì lời
thú nhận sử dụng dopingmới đây của hoa khôi quần vợt
ngườiNgaMariaSharapova,28 tuổi.Ngày7-3,nữvậnđộng
viên xinh đẹp từng năm lần đoạt giải Grand Slam họp báo
thừa nhận cô không vượt qua được kiểm tra sử dụng chất
cấm trong thi đấu tại giảiÚcmở rộng.Kết quả cho thấy cô
dương tínhvới chất cấm trong thi đấu thể thaomeldonium.
Sharapova chobiết đã sửdụng thuốcmeldonium10năm
nay để khống chế nhịp tim bất thường, thiếumagie, hay bị
cảmcúmvàngănchặn tiểuđường.Thuốcmeldoniumdùng
để điều trị bệnh timmạch, tuy nhiên còn có tác dụng làm
tăng lưu thôngmáu, tăng lượng ôxy vào cơ thể, giúp vận
độngviênhồiphụcnhanh trongquá trình tập luyện, tăngsức
chịu đựng của vận động viên khi hoạt động với cường độ
cao.Meldonium chỉ mới bị Cơ quan Phòng, chống doping
thếgiới (WADA)đưavàodanh sáchcấmdùng trong thi đấu
thể thao từ tháng 1 năm nay. Trước Sharapova đã có nhiều
vận động viên Thụy Điển, Ethiopia, Ukraine cũng được
phát hiện dương tính với meldonium. Thuốc meldonium
còn có tên khác làmildronate, được bán rộng rãi và ở các
nhà thuốc Nga không cần kê đơn, giá tầm 3-10USDmột
hộp 40 viên, cũng có thể mua dễ dàng trênmạng. Thuốc
meldonium được bán tràn lan ở Nga nhưng không được
bán tạiMỹ, nơi Sharapova sốngkể từkhi côđượcbảy tuổi.
Hai ngày sau thông báo của Sharapova, bảy vận động viên
Nga cũngđược xác địnhdương tínhvới thuốcmeldonium.
Theo Bộ trưởng Thể thao Nga VitalyMutko cho biết sắp
tới sẽ có thêmnhiềuvậnđộngviênNga nữa được xác định
dương tính vớimeldonium.
Thiếu trung thực ở cảphút cuối cùng
Tính tới thờiđiểmnày,Sharapova làvậnđộngviênnổi tiếng
nhất bị phát hiện sửdụng chất cấmmeldonium. Sharapova
giải thíchcôcónhậnmail củaWADAvềdanhsáchchất cấm
cậpnhật nhưng lại khôngmở ra xem.
Trongkhi đóWADAchobiết từ tháng9-2015WADAđã
ra thôngbáosẽđưa thuốcmeldoniumvàodanhsáchcậpnhật
vàođầunăm2016. LiênđoànVậnđộngviênNga (ARAF)
chobiết thườngxuyênnhắcnhở cácvậnđộngviênvềdanh
sách chất cấm cậpnhật.
Theo báo
London Times
thì Sharapova đã được nhắc
nhở năm lần về danh sách này trongmột tháng trước khi
bị phát hiện sử dụng thuốc meldonium. Nhiều chuyên
gia thể thao không tin vào cách giải thích
này củaSharapova, không thể tinbản thân
Sharapova và cả đội ngũ có thể khinh suất
không để ý đến danh sách cập nhật chất
cấm. Thậm chí báo
NewYork Times
cònví
von lời biện hộ của Sharapova có thể xem
tương tự như câu “con chó ănmất bài tập
của tôi”.
ÔngDickPound,cựuChủ tịchWADA,cho
biếtôngkhông thể tinvàcho rằngcôđángbị
cấm thi đấu. Sharapova tạm thời ngưng thamgiagiải đấu từ
ngày 12-3 để chờ phán quyết cuối cùng. Liên đoànTennis
Thế giới chưa đưa ra án phạt, tuy nhiên theo quy định của
WADA thì Sharapova sẽ bị cấm thi đấu2-4năm.
Án phạt chưa tới nhưng hậu quả thương mại từ việc
Maria Sharapova dùng chất đến quá nhanh. Hãng sản xuất
đồ thể thaoNike, một trong những nhà tài trợ lâu năm của
Sharapova, ra tuyênbốngưnghợp tácvới nữvậnđộngviên
có thu nhập cao nhất thế giới “trong lúc cuộc điều tra đang
diễn ra”.HãngxehơiĐứcPorschecũngcắt tài trợ.Tậpđoàn
sảnxuất đồnghồvàquầnáo thời trangTagHeuer (ThụySĩ)
thì ngưngđàm phánkhôi phục hợpđồng.■
Dopingphíasau
ánhhàoquang
HuyềnthoạiđuaxeđạpLanceArmstrongtừng làniềm
cảmhứngcủađôngđảongườihâmmộtrướckhianh
thừanhậnsửdụngdopingtrongthiđấu.Ảnh:AP
Dopingđãkhiếnrấtnhiềucáitênnổidanhtronglàngthểthaoquốctế
chìmvàomờmịt.
SựnghiệpcủaMariaSharapovađãbịbóngtối
doping làmmờmịt.Ảnh:SKYSPORT
LiênđoànTennisThếgiới
chưađưaraánphạt,tuy
nhiêntheoquyđịnhcủa
WADAthìSharapovasẽbị
cấmthiđấu2-4năm.
