8
bản án phúc thẩm. Tháng 8-2013,
HộiđồngThẩmphánTANDTốicao
xửgiámđốc thẩm, tuyênhủycảhai
bảnán sơ, phúc thẩm, giaohồ sơvụ
án choTAND tỉnhBìnhDươngxét
xử sơ thẩm lại.
Theohộiđồng thẩmphán, haicấp
tòasơ,phúc thẩmđãcónhữngsaisót:
Trướchết, theoquyđịnh tạikhoản
1Điều 3Luật Xây dựng 2003 (sửa
đổi, bổ sungnăm2009)vànội dung
các thỏa thuận tại hợpđồngdịchvụ
mà hai bên đã ký thì quan hệ pháp
luật có tranh chấp là hợpđồngdịch
vụ trong hoạt động xây dựng. Hai
cấp tòa xác định quan hệ pháp luật
có tranhchấp trongvụán làhợpđồng
dịchvụ, đồng thời ápdụng các quy
định tạiBLDSvàLuậtThươngmại
để giải quyết là khôngđúng.
Cạnh đó, hai cấp tòa không yêu
cầu Công tyOrange cung cấp giấy
chứngnhậnđăngkýkinhdoanhnên
khôngđủcơsởxácđịnh tại thờiđiểm
kýhợpđồng, công tynàycóđủđiều
kiện thựchiện thiếtkếxâydựngcông
trình tạiViệtNamhaykhông.Haicấp
tòa cũngkhông thu thậpgiấy chứng
nhận đăng ký kinh doanh hoặc giấy
phépđầu tư củaCông tyPhúMỹ.
Mặt khác, hồ sơ thểhiệnCông ty
Orangeđãkýkết, thựchiệnhợpđồng
dịchvụkhikhôngcó“giấyphép thầu”
do cơquan có thẩmquyền củaViệt
Nam cấp theoquyđịnh tạiQuy chế
quản lý laođộngcủanhà thầunước
ngoài trong lĩnh vực xây dựng tại
ViệtNam (banhànhkèm theoQuyết
định số87ngày19-5-2004củaThủ
tướng).Trườnghợpnày lẽ rahaicấp
tòaphải làm rõkhi kýkết, thựchiện
hợp đồng dịch vụ, Công tyOrange
và Công ty PhúMỹ có làm thủ tục
để được cấp “giấy phép thầu” theo
quyđịnhkhông.Nếuđã làm thủ tục
thì vì sao không được cơ quan có
thẩmquyềncủaViệtNamcấp“giấy
phép thầu”…
Hai cấp tòa chưa thu thậpđầyđủ
tài liệu và chưa làm rõ các vấn đề
nêu trênmà đã xác định hợp đồng
dịchvụgiữa hai bên là hợppháp là
khôngđúng.
ViệcbàngiaoCDcùngbộbảnvẽ
chi tiếtcủadựángiữahaibênkhông
được lập thành văn bản nhưng hai
cấp tòakhông làm rõnguyênđơnđã
bàngiaosảnphẩm thiếtkếngàynào,
bàngiaonhữnggì, nộidungvàkhối
lượngcôngviệccóđúng thỏa thuận
haykhông.Trongvòng10ngày sau
khi nhậnbàngiao, bị đơn cóýkiến
phản hồi về sản phẩm không (nếu
có phản hồi thì phản hồi bằng hình
thứcnào, nếukhôngcóphảnhồi thì
saukhibàngiaosảnphẩmhaibêncó
thỏa thuận gì khác không). Có việc
nguyênđơn tiếp tụcbàngiaocácbản
thiết kế saukhi hoànchỉnh theoyêu
cầu của bị đơn, nếu có thì bàn giao
trên cơ sở thỏa thuận nào. Bị đơn
đã sử dụng một phần hay toàn bộ
sảnphẩm thiếtkếcủanguyênđơn…
Dođó,đểcóđủcơsởgiảiquyếtvụ
án chính xác, đúng pháp luật thì dù
PHƯƠNGLOAN
C
ôngtyTNHHOrangeEngineering
(HànQuốc) đượcCông tyCổ
phầnPhát triểnPhúMỹ (Bình
Dương) chỉ định làmnhà thầucung
cấp dịch vụ thiết kế chomột dự án
theohợpđồngdịchvụđượckýngày
15-6-2007.
Tranh chấp vềhợpđồng
thiết kế
Theo đơn khởi kiện của Công ty
Orange tạiTAND tỉnhBìnhDương,
công ty này đã triển khai ngay các
côngviệc theohợpđồngvàCông ty
PhúMỹ cũngđã thanh toánhai lần.
Ngày20-9-2007,Công tyOrangeđã
bàn giao cho Công ty PhúMỹ CD
vàbộbảnvẽchi tiết theođúngkhối
lượngvà tiếnđộcôngviệcđãcamkết.
Tuy nhiên, Công ty PhúMỹ không
thanh toán lần ba theo cam kết nên
Công tyOrange khởi kiện yêu cầu
chấmdứthợpđồngvàbuộcCông ty
PhúMỹ thanh toánphần tiềncòn lại
cùng tiền lãi suất chậm thanh toán.
Công tyPhúMỹ thìnóichưanhận
được các gói công việc hoàn chỉnh
cũng như bản vẽ chi tiết và các chi
tiết được yêu cầu bổ sung khác từ
Công tyOrange... Mặt khác, Công
tyOrangekhôngđủnăng lựcchuyên
môn, khôngcógiấyphéphànhnghề
thiết kế theoquyđịnhcủapháp luật
Việt Nam nên đề nghị tòa bác yêu
cầu củaCông tyOrange.
Tháng 4-2011, TAND tỉnh Bình
Dương xử sơ thẩm đã tuyên chấm
dứt hợp đồng dịch vụ giữa hai bên,
buộcCông tyPhúMỹ thanh toáncho
Công tyOrange3,7 tỉđồng.Công ty
PhúMỹ kháng cáo. Tháng 8-2011,
Tòa Phúc thẩmTANDTối cao tại
TP.HCM đã tuyên giữ nguyên bản
án sơ thẩm.
Nhiều sai sót
Tháng2-2012,ViệntrưởngVKSND
Tối cao kháng nghị giám đốc thẩm
Giới thiệu“án lệ” -Bài 4
Hợpđồngvô
hiệu, xử lýhậu
quả rasao?
Xácđịnhsaiquanhệtranhchấp,chưalàmrõtính
hợpphápcủahợpđồngdịchvụ…,haibảnánsơ,
phúcthẩmđãbịcấpgiámđốcthẩmhủyđểxửsơ
thẩmlạitừđầu.
Haicấptòakhôngthuthậpgiấy
chứngnhậnđăngkýkinhdoanh
nênkhôngđủcơsởxácđịnhtại
thờiđiểmkýhợpđồng,Côngty
Orangecóđủđiềukiệnthựchiện
thiếtkếxâydựngcôngtrìnhtại
ViệtNamhaykhông.
xác định hợp đồng vô hiệu hay hợp
pháp, tòa đều phải yêu cầu các bên
cungcấptàiliệu,chứngcứchứngminh
cũngnhư sửdụngcácbiệnpháp thu
thậpchứngcứkhácnhằm làm rõcác
vấnđề trên.Nếuxác địnhhợpđồng
dịch vụ vô hiệu thì phải buộcCông
ty PhúMỹ thanh toán cho Công ty
Orangephầngiátrịtươngứngvớikhối
lượngcôngviệcmàCông tyOrange
đã thựchiện theo thỏa thuận tại hợp
đồng.
.
Cònnếuhợpđồngdịchvụhợp
pháp thì phải buộcCông tyPhúMỹ
thanh toánchoCông tyOrangephần
giá trị tươngứngvớikhối lượngcông
việcmàCông tyOrangeđã thựchiện
theo thỏa thuận tạihợpđồngcùng tiền
lãi suất do chậm thanh toán...
Hai quanđiểm
LuậtsưNguyễnVănQuynh(Đoàn
Luật sưTPHàNội) và luật sưTrần
Văn Đạt (Đoàn Luật sư tỉnh Bình
Thuận) cùng chungnhậnxét:Vụ án
này cần được phát triển thành án lệ
để thốngnhất trongviệc thụ lý,xétxử
đốivới tranhchấpkinhdoanh thương
mại.Theocác luật sư, nhậnđịnhcủa
hội đồng thẩm phán đã chỉ ra được
những thiếusótvềxácminh, thu thập
chứngcứ, ápdụngpháp luật củacác
tòa sơ, phúc thẩm. Quyết định hủy
toànbộhai bản án sơ, phúc thẩmđể
xét xử lại, khắc phục những sai sót
trong quá trình giải quyết án nhằm
đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho
cácđương sự làhoàn toànphùhợp.
LuậtgiaĐồngMạnhHùng(HộiLuật
giaTP.HCM) lạicho rằngkhôngnên
phát triểnán lệnày.Theoông, quyết
định giám đốc thẩm của hội đồng
thẩm phán có phần vượt quá phạm
vi yêucầucủacảhai bênnguyên, bị
đơnbởiCông tyPhúMỹkhôngyêu
cầu tuyên bố hợp đồng vô hiệumà
chỉđềnghị tòakhôngchấpnhậnyêu
cầu củaCông tyOrange.Mặt khác,
pháp luật hiện hành đã quy định về
hậuquảpháp lý trong trườnghợphợp
đồngvôhiệuhaykhông…■
Pháp luật
&
Cuộc sống
Quyết địnhgiámđốc thẩm cònmột sốđiểm chưa rõ
nhưcăncứpháp luậtđểcho rằnghợpđồngdịchvụgiữa
cácbênvôhiệu chưa rõ ràng. Hội đồng thẩmphán cho
rằnghợpđồngnói trên có thểbị vôhiệunhưng không
nói rõvôhiệuvì lýdogì, cóphải donội dunghợpđồng
viphạmđiềucấmcủapháp luậthaykhông, nếuvôhiệu
do vi phạmđiều cấm thì điều cấmđóđược quyđịnhở
vănbảnpháp luậtnào...
Cạnhđó, nội dungđềxuất lựachọn làmán lệnói bên
làmdịchvụphải thanhtoánchobênthuêdịchvụnhưng
khôngnói rõ thanh toán theogiánào.Thực tếcác thẩm
phán lúng túng khôngbiết xác định theogiá nàonên
có sựvậndụngkhácnhau.Trongkhi đó, hội đồng thẩm
phán lại chưachỉ rađượcđường lốiđểkhắcphụcvướng
mắc, cũngkhônggiải thích rõcáimàcácbênđãnhận là
cái gì trong trườnghợpnày...
Ngoài ra, hội đồng thẩmphánkhônggiải thíchvì sao
trong trườnghợphợpđồngvôhiệu, bên thuê làmdịch
vụ chậm trả thanh toán tiền tươngứng với khối lượng
côngviệcmàbên làmdịchvụđã làm thì họkhôngphải
chịu trả tiền lãi theoĐiều 305 BLDS 2005 (quy định về
việc chậm trả tiền thì phải trả lãi). Nếu chỉ là hoàn trả
chonhaunhữnggì đã nhận thì không côngbằng, làm
chomộtbênbị thiệthại, cònbênkiađượchưởng lợimà
khôngcócăncứpháp luật…
Luậtchưadự liệu,chưabaoquáthếtnhữngtìnhhuống
trên, TANDTối cao chưa cóhướngdẫnnênán lệ cầnbù
đắpnhữngchỗtrốngnày.Cầnphải làmrõnhữngtrường
hợp tương tựmàhợpđồngvôhiệu thìxử lýhậuquảnhư
thếnào.Đối chiếuvới ýnghĩacủaán lệvà tiêuchí vềán
lệmàTANDTối caođặt ra thì quyếtđịnhgiámđốc thẩm
nàychưađápứngđược.
Thẩmphán
NGUYỄNCÔNGPHÚ
,
PhóChánh tòa
Kinh tếTANDTP.HCM
Nhữngđiểmchưa rõ, chưa thuyếtphục
(PL)-Ngày10-3, TANDTP.HCMđã bác kháng cáo,
tuyên y án sơ thẩm 11 năm tùđối với DươngSầmPhách,
chínnăm tùđối với LêThanhHùngvề tội cưỡng đoạt tài
sảnvì hai bị cáo không có tình tiết gìmới để xem xét giảm
án. Trước đó, TAND huyệnBìnhChánh còn phạt Nguyễn
VănTình (không kháng cáo) 10năm tùvề tội này.
Theohồ sơ, Tuấn (chưa rõ lai lịch) biết ôngĐNVvừa
muamột căn nhà ởquận 4. Đầu tháng2-2015, khi ngồi
uống cà phê, Tuấnnói choPhách, Tìnhbiết ôngV. rất giàu
và gợi ý đe dọa ôngV. kiếm tiền xài tết. Tuấnđề ra ý tưởng
uy hiếp là nói ôngV. lừa gạt người khácmua nhà giá rẻ để
buộc ôngV. đưa 200 triệu đồng. Sau đóTuấn đưa số điện
thoại, địa chỉ nhà ôngV. choPhách vàTình.
Ngày16-2-2015, PháchdùngSIM rácnhắn tin, gọi điện
thoại đedọaôngV. nhưngkhông thấy trả lời.Hôm sauPhách
vàTìnhmang theobomxăng tự chếđếnnhàôngV. châm
lửa rồi némvào sân. SauđóPhách liên tụcnhắn tinđedọa sẽ
hãmhại cảnhànếuôngV. khôngđưa tiền.Hoảng sợ, ôngV.
nhắnkhông cóđủ tiềnvàxingiảmxuống còn100 triệuđồng.
Không vừa lòng, ngày5-3-2015, Phách, Tình rủ thêm
Hùng tiếp tụcmang bom xăng tự chế đến nhà ôngV. Lo sợ,
ôngV. đồngýgiao tiền và hẹnởmột quán cà phê tại quận
BìnhTân. Khi nhận tiền, PháchvàTìnhđã bị công anbắt.
HOÀNGYẾN
Dựngchuyện, dùngbomxăng tống tiềnđại gia
