14
THỨBA
29-3-2016
TRUNGNHÂN-BẢOANH
N
gày26-3, ứngcửviênđảngCộnghòaDonaldTrump
đã trìnhbàynhữngýđịnh của ôngvề chính sáchđối
ngoại tương lai củaMỹ với khẩu hiệu “NướcMỹ là
trước tiên”. Nếu như ông chính thức trở thành chủ nhân
của Nhà Trắng, viễn cảnh đối ngoại của nướcMỹ có thể
tómgọn trong câu trả lời sau củaông: “Chúng ta sẽbảovệ
mọi người.Khi lo lắng, hãynhờ tới nướcMỹ.Chúng tôi sẽ
bảo vệ bạn. Đôi lúc bạn sẽ đượcmiễn tiền phí”.
Muốn làmđồngminh, phải trả tiềnphí
Từ lâu tờ
The Independent
(Anh) đã nhận định Donald
Trump làmộtngười theochủnghĩa trọng thươngvàchủnghĩa
biệt lập, khôngngạibiếnnhữngđồngminh truyền thốngcủa
mình thành kẻ thù và chủ yếu tin vào bản năng hơn lý trí.
Không chỉ thể hiện ý định cứng rắn với TrungQuốc (TQ),
nhữngphát ngôn của ôngDonaldTrumpvề chính sáchđối
ngoạiMỹ trong tương lai còn khiến những đồngminh của
Washington lo ngại.
Đối với khuvựcTrungĐông, ứngcửviênđảngCộnghòa
đedọangừngmuadầu từSaudiArabiavàcácđồngminhẢ
Rập khác nếu họ không cam kết đưa bộ binh sang đánh tổ
chứcNhànướcHồi giáo (IS) tựxưng. “Tôi nghĩ nếukhông
có sựbảobọccủaMỹ,SaudiArabiađãkhông thể tồn tại lâu
đến thế đâu” - ôngTrumpnhậnđịnh.
Vị ứngviên tổng thốngđảngCộnghòa nói rằngviệcMỹ
can thiệp quân sự đặc biệt ởTrungĐông gây ra nhiều vấn
đề hơn là giải pháp. ÔngTrump cũng không ấn tượng với
việcgiải quyết cuộckhủnghoảngdi cư củaThủ tướngĐức
AngelaMerkel.ÔngđềnghịĐứcvàcácquốcgiavùngVịnh
nên chi trả cho các “vùng an toàn”mà ôngdự tính thiết lập
ởSyria chongười tị nạnvàđểbảovệhọmột khi các “vùng
an toàn” này được dựng lên.
Tại châu Á-Thái Bình Dương, Donald Trump cũng dự
định “buông” các đồngminh truyền thống củaMỹ không
được“trảcông” thíchđáng.Ông tuyênbốnếuđắccử sẽcho
phépNhậtBảnvàHànQuốcxâydựngkhovũkhí hạt nhân
riêng, thay vì phụ thuộc vào “chiếc ô hạt nhân” củaMỹ để
phòngngừaTriềuTiênvàTQ. Ông cũng sẵn sàng rút quân
độiMỹkhỏiNhậtBảnvàHànQuốc
nếuhai nướcnàykhônghỗ trợđáng
kể chi phí cho việc duy trì các binh
sĩ tại đây.
Ngay cả các đồngminh thân cận
trongNATO cũngkhông thoát khỏi
những toan tính“đòi tiền”của tỉphú
gốcNewYork. ÔngDonaldTrump
chorằngMỹđãchivào liênminhnày
quá nhiều nhưng những gì nhận lại
là“khôngcôngbằngvới chúng tôi”.Ôngcho rằngMỹphải
chi một khoản bất bình đẳng choNATO. Trong khi đó, tổ
chức này chỉ giúp bản thân châuÂu đạt lợi ích nhiều hơn
là đónggóp choMỹ.
Không loại trừ chiến tranh với TrungQuốc
ÔngTrumpcũngkhôngngại chỉ tríchcảTQ - nềnkinh tế
lớn thứhai thếgiới vàcũng làđối trọngcủaMỹ tại khuvực
Thái Bình Dương hiện nay. Ông cho rằng TQ đã tái thiết
đất nướcnhờvàodòng tiền “bòn rút”khỏi nướcMỹ, thông
qua những “thỏa thuận kinh tế sai lầm”mà không phải trả
lạimột đồngnào.Ông cũng chỉ tríchnhữnggìmàTQđang
thực hiện tại biển Đông là vì tổng thốngMỹ và nướcMỹ
không còn được “tôn trọng” nữa.
ỨngcửviênđảngCộnghòachohaycách tốtnhấtđểngăn
TQ bành trướng quân sự ở biểnĐông, ngăn cản các hành
động trái phép củaTQ như xây đường băng, triển khai tên
lửa tại cácđảo, đáởbiểnĐông làđedọavềmặt kinh tế, đe
dọaTQ tiếpcận thị trườngMỹ.ÔngTrump tuyênbốsẽdùng
thươngmại làmvũkhí để chống lại TQ trước các tuyênbố
chủ quyền phi lý ở biển Đông và thậm chí không loại trừ
khả năng đi đến chiến tranh.
“Chúng ta cómột sứcmạnhkinh tế to lớn sovới TQ.Đó
chính làquyền lựccủa thươngmại” - tỉ phúTrumpnói.Khi
PV hỏi liệu ông có sẽ cắt đứt mối quan hệ làm ăn với TQ,
ông Trump đáp rằng “sẽ dùng thươngmại để đàm phán”.
Tuynhiên, tỉ phúnàykhôngđề cập tới cáchông sẽ đối phó
với những đòn trả đũa kinh tế củaBắcKinh ra sao.
Quan sát trong lo lắng
HànQuốc vàNhật Bản đã giữ im lặng trước quan điểm
ông Donald Trump vừa đưa ra. Khi được yêu cầu trả lời
về chính sách “ưu tiênMỹ” của ôngTrump nhằm cắt giảm
hỗ trợ củaMỹ với các nước khác, phát ngônviênBộQuốc
phòngHànQuốcMoonSang-Gyun chobiết việcbình luận
vềphát biểu củamột ứngviên tổng thốngMỹ làkhôngphù
hợp. Nhưngôngnhấnmạnh rằngkhông có sự thayđổi nào
trong lập trường của Hàn Quốc và rằng hiệp ước hợp tác
quốcphònggiữaHànQuốcvàMỹ tiếp tục lànền tảng trong
quanhệ đồngminh vớiWashington.
PhátngônviênchínhphủhàngđầucủaNhậtBảnYoshihide
Suga cũng từ chối phản ứng trực tiếp đối với quan điểm
của Trump nhưng nhấnmạnh rằng liênminh quân sự với
Washington là rất quan trọngvà lâudài. “Nó là trụcột chính
trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản và cực kỳ quan
trọng đối với sự thịnh vượng và an toàn của khu vực châu
Á-Thái BìnhDương cũng như thế giới” - ông Suga trả lời
các PV. Ông cho biết Nhật Bản sẽ duy trì các chính sách
củamìnhchống lại việc sởhữuvà sảnxuất hạt nhânvà lệnh
cấmvũkhí hạt nhâncủanướcngoài trên lãnh thổcủamình.
Bài phát biểucủaôngTrumpđãgâyxônxaodư luậnvàbị
đánhgiá là“thiểncận, thiếuhiểubiết”.Hiệncógần30.000 lính
Mỹđangđóngquân tạiHànQuốcvà47.000 línhởNhậtBản.
Tờ
TheNewYorkTimes
nhậnđịnh trong thếgiới củaông
Trump, nướcMỹ hiện nay làmột cường quốc đã “lạc lối”.
Vàôngcho rằng sẽ sửdụng sứcmạnhkinh tếđểmặccảvới
phần còn lại của thế giới, tái thiết lập vị trí trung tâm của
nướcMỹ. Thế nhưng các quan chức và các nhà phân tích
nói rằngnếu thật sựDonaldTrump sẽ trở thành tổng thống
Mỹ, nó sẽ là khởi đầu củamột giai đoạn thế giới rối loạn.
Ông Trump tuyên bố sẵn sàng cân nhắc lại nhiều đồng
minh truyền thống của nướcMỹ nếu như các đồngminh
không trả chi phí. Nếu sự thay đổi triệt để chính sách đối
ngoại diễn ra đúng như lời ôngTrump, có khả năng lớn sẽ
làm giảmmạnh uy tín củaMỹ và các liênminh trong khu
vực.Bêncạnhđó, nócókhảnăng sẽdẫnđếnmột cuộcchạy
đua vũ khí hạt nhânở châuÁ và làm tổn hại đến những nỗ
lực quốc tế nhằm gây áp lực lênTriềuTiên để họ từ bỏ vũ
khí hạt nhân.
n
TrongthếgiớicủaDonaldTrump,nướcMỹlàsốmột.Mọiquốcgiakhác
đềuphảitrảtiềnchonướcMỹ.
DonaldTrump
đangmuốn“đòi tiền”
cả thếgiới
“Sảnphẩm”củaDonaldTrump?
TrênkênhtruyềnhìnhMSNBC,mộtmặtôngTrumptuyên
bố sởhữudàn cốvấn“giỏi nhất”. Nhưngđếnnayôngvẫn
không côngbốdanh tínhbất kỳ ai. Trong khi đó, tờ
The
Independent
dẫn lại một khẳng định của ông Trump tự
nhận:“Bancốvấncủa tôi làchính tôi.Tôi cókhảnăngxuất
chúng”.NhữngtuyênbốtráingượccủaDonaldTrumpkhiến
người tađoán rằngnhữngchínhsáchđốingoạiông trả lời
tờ
TheNewYorkTimes
là sảnphẩm của riêngmìnhông. Tỉ
phúMỹ từ trướcđếnnaycũngkhônghề tiết lộnhữngđầu
sáchhaybài viếtmàôngđọcđểcó thểhiểu thấuvềchính
sáchngoại giao.
TrungQuốc:PhátngôncủaôngTrump
chỉ làgiả tưởng
TQđãchọncáchphảnứng“khôngbình luận”trướcnhững
phát ngôn củaứng viên tổng thốngDonaldTrump vềdự
địnhchính sáchđối ngoại nếu thắngcử, theo
KoreaTimes.
ÔngTrump có ýđịnh chophépNhật Bản vàHànQuốc tự
pháttriểnvũkhíhạtnhân.Điềunàychắcchắnsẽđedọaan
ninhhạtnhâncủaTQnếuđượchiện thựchóa.
Tuynhiên, trả lời họpbáongày28-3, phátngônviênBộ
NgoạigiaoTQHồngLỗi chobiết:“Chúng tôiđãcóbiếtđến
cácphát ngônnày. Và chúng tôi cũng cho rằngđây chỉ là
những tuyênbốmang tínhgiả tưởng”. ÔngHồng Lỗi từ
chối bình luận thêm.
Phóng sự - Chuyên đề
“Chúngtacómột
sứcmạnhkinhtế
to lớnsovớiTQ.Đó
chính làquyền lực
củathươngmại”-
tỉphúTrumpnói.
Ảnh1:
Trongchínhsáchđối
ngoạicủaDonaldTrump,các
đồngminhphải trảtiềnđể
đượcbảovệ.Ảnh:AP
Ảnh2:
ÔngTrumpsẵnsàng
choNhậtBảntựpháttriểnvũ
khíhạtnhân.Ảnh:AP
Ảnh3:
DonaldTrumpkhông
loại trừkhảnăngchiếntranh
vớiTrungQuốc.Ảnh:REUTERS
1
2
3
