CHỦNHẬT 3-4-2016
10
SỨCKHỎE
Dườngnhư trongcuộcsống
căng thẳnghiệnnaykhông
“mátdây”mới làchuyện lạ.
Đừngtưởng
hễngủhếtbuồn!
Hàng trăm ngàn bệnh nhân đã uống thuốc ngủ đến độ
lệ thuộc thuốc nhưng cuối cùng chỉ tiềnmất tật mang
lại thêm ngộ độc thuốc!
BSLƯƠNGLỄHOÀNG
T
ổ chức Y tế Thế giới
(WHO) đã không vô
cớkhi quả quyết bệnh
trầm cảm đang và sẽ
tiếp tục làmối đe dọa
chosứckhỏecộngđồngởchâuÂu
trong nhiều thập niên trước mặt.
Bằng chứng là theo thống kê của
các hãng bảo hiểm y tế bên đó,
không dưới 1/5 người dân châu
Âuđang lànạnnhâncủa tình trạng
suy nhược thần kinh, từ nhẹ như
mất ngủbướcqua trầmuất đếnđộ
phân liệt cá tính với đủ dạng rối
loạn tâm thần.
Khỏi raocũnghếthàng!
Hơn1 tỉ viên thuốcan thầnmỗi
năm chỉ để mua giấc ngủ bằng
giá rất đắt vì trảgópvới sứckhỏe
của nạn nhân!Thuốc nào cũng là
dao hai lưỡi. Người dùng thuốc
ngủ không thể tránh hậu quả của
thuốc do:
•
Sớm muộn cũng lệ thuộc
thuốc nếu không được điều trị
theo nguyên nhân mà chỉ dùng
thuốc theo kiểu khò khò được
đêmnàohayđêmnấy.Chuyêngia
ở trung tâm nghiên cứu về giấc
ngủStuttgart, CHLBĐứcđãbáo
độngnhiều lầnvề hội chứngmất
ngủ do thiếu thuốc ngủ.
•
Baogiờcũngphải tăngdần liều
lượng, nghĩa là phải dùng thuốc
nhiềuhơnhoặc thậmchíđổi thuốc
khácmạnhhơn,nghĩa làđànhchọn
thuốc độc hơn.
•
Thuốc an thần hóa chất tổng
hợpnàocũngcóphảnứngphụbất
lợi.Rất thườngkhingườibệnhcuối
cùngmất ngủ trầm trọngkhôngvì
nguyên nhân ban đầumà do độc
tính tích lũy của thuốc an thần đã
dùng trước đó.
Vấnđềkhôngchỉ là
gánhnặng tài chính
Theo ước tính của các hãng
bảo hiểm, chi phí cho việc điều
trị hậuquả của thuốc an thần cao
tối thiểu gấp ba lần tiền tốn cho
một năm uống thuốc ngủ. Đáng
nói hơnnhiều làhơnphânnửa số
khách hàng thân thiết của thuốc
an thần vì là bệnh nhân trầm uất
nên “bị” điều trị bằng thuốc ngủ
kết hợp với thuốc đặc hiệu. Éo
le chính ở chỗ theo kết quả của
nhiều công trình nghiên cứu đối
chứng của các trường đại học y
dược thuộc loại “sống lâu lên
lão làng” ởĐức, Áo vàThụy Sĩ,
thuốc ngủ hóa chất không giúp
ích được gì trong bệnh trầm uất.
Vấnđề vẫnchưa
dừng lại ởđó
Cácnhànghiên cứuhiệnkhông
cònnghi ngờviệc lạmdụng thuốc
ngủthậmchílàmộttrongcácnguyên
nhândẫnđếnhậuquảnghiêm trọng.
Bằng chứng là:
•
Không dưới 60% người dùng
thuốcngủ loạimạnhdễmang thêm
chứng nhức đầu kinh niên khiến
phải bỏ học, nghỉ việc.
•
Sốnạnnhâncủa tai biếnmạch
máu não trước đó thường dùng
thuốc an thần cao gấp ba lần số
người cao huyết áp nhưng không
lệ thuộc thuốc ngủ.
•
Số tửvongvì nhồimáu cơ tim
trước đó hay dùng thuốc ngủ cao
gấp đôi nhóm ít khi dùng thuốc.
Đừng tưởngchỉ là
chuyện khổ ở xứngười
Trầm uất chắc chắn không vẫy
tay từ giã nếu không bị tống khứ
khỏi cửa.Vấnđề chỉ là chọnbiện
phápnào.Không lẽbắt bệnhnhân
ngủ vùi để quên nỗi buồn triền
miên? Thầy thuốc tất nhiên phải
cho thuốcan thần,mặcdầubiết rõ
đó chỉ là giải pháp hạ sách, trong
giaiđoạndầusôi lửabỏngvìkhông
lẽđểbệnhnhân thức trắng.Nhưng
nhưkhuyến cáo của cácy sĩ đoàn
ởchâuÂu, thầy thuốcphải tìmcho
ra lối thoát cho bệnh nhân bằng
cách vừa giảm thuốc, vừa thay
thuốchóachấtbằngdược thảo,vừa
truy tìmnguyênnhângâymấtngủ,
chẳnghạnvì bệnh tiểuđường, rối
loạn chức năng tuyến giáp, mãn
kinh, liệt dương…, vừa phối hợp
phương pháp không dùng thuốc
như châm cứu, thiềnđịnh, dưỡng
sinh…, thay vì chỉ tìm cách đánh
lừa hệ thần kinh của bệnh nhân
bằng tácdụngchẳngkhácnàogây
mê của thuốc ngủ.
Đừngchọngiải pháp
tạmbợ
Trongmọi trườnghợpmất ngủ,
thuốc an thần loại hóa chất tổng
hợp rõ ràng chỉ là giải pháp tạm
bợ cho đến lúc nào đó thuốcmất
tác dụng hay thậm chí chỉ còn
tác hại vì độc tính tích lũy trong
quá trìnhdùng thuốc lâudài.Mặt
khác, trầmuất khó có thể tự tung
tự tác nếu có cáchnào tối ưuhóa
tiến trình chuyển hóa dưỡng khí
cho tế bào não bộ, đồng thời ổn
định dẫn truyền thần kinh bằng
hoạt chất sinh học. Đáng tiếc vì
giải phápkhônghề thiếunếu thầy
thuốc và bệnh nhân đồng lòng
kiênnhẫn tìmvề sức khángbệnh
từ thiênnhiên, với hoạt chất sinh
học trong cây thuốc có tác dụng
thưgiãn thầnkinhkhônghề thiếu
trongkinhnghiệmyhọcdângian.
Cácy sĩ đoànởchâuÂu, nơi thừa
thuốcan thần, chắcchắnphải có lý
do chínhđángkhi cổđộngngười
dân tập thiền, tậpyoga, chodù lời
khuyênmích lòngcácđại gia làm
giàu nhờ bán thuốc.
Đànôngsắpđược…uốngthuốc
tránhthai
Thuốc tránh thai chonam giới sẽ có vàonăm2018, tổ chức
phi chínhphủParsemus Foundation (Mỹ) thôngbáo ngày1-4.
Parsemus Foundation chuyên tài trợnghiên cứu các loại thuốc giá
bán thấpmà các hãng dược lớnkhông quan tâm vì lợi nhuận ít.
Một loại thuốc tránh thai chonam giới có tênVasalgel đã được
Parsemus Foundation tài trợ thửnghiệm, kết quả được côngbố
trên tạp chí
Basic andClinical Andrology
.
Vasalgel được thửnghiệm trên thỏ. Các nhà nghiên cứuđã phân
tíchkhả năng tìnhdục của 12 chú thỏ khi được tiêm thuốc tránh
thaiVasalgel vào cơ thể. Tinh dịch của 11/12 chú thỏkhông có
tinh trùng, tinhdịch của chú thỏ còn lại chứa ít tinh trùnghơn
bình thường. Các chú thỏnàyvẫn có khả năng hoạt động tình dục
bình thường.Vasalgel có khả năngngăn thỏ sản xuất tinh trùng, vì
thế ngăn chặn có thai.
Theo các nhà nghiên cứu, dù thửnghiệm trên thỏ cókết quả hứa
hẹn nhưngvẫn cần có thêmnhiều cuộc thử nghiệmvà nghiên cứu
nữa trước khi thửnghiệm trênngười.
Nếu thử nghiệm trên người thành côngvà được đưa vào sử
dụng,Vasalgel có thể sẽ thay thế các biệnpháp tránh thai cho nam
giới phức tạphiện tại như thắt ốngdẫn tinh.
ĐĂNGKHOA
Thuốcgiảmđaugâychếtngười
hàng loạtởCalifornia
Trongvònghai tuầnđã có chínngười chết trong tổng số36
người nhậpviện vì dùng thuốc giảm đauquá liều. Đây là loại
thuốc giảm đau chứama túy fentanyl. Báo
LosAngeles Times
(Mỹ) dẫn thông tin từVănphòng y tế hạt Sacramento (bắc
California,Mỹ) ngày1-4.
Loại thuốc fentanylmang lại cảmgiác cực kỳphấnkhích, có
khi nó cònđược dùng để cắt cơnnghiệnheroin, cocaine.
Trongy khoa, thuốc giảmđau chứama túy fentanyl là loại
thuốc giảm đaunguyhiểm nhất, có sức giảm đau gấp100 lần
morphine, thường chỉ được kê cho các bệnhnhânung thư.
Những nămgần đây loại thuốc nàyxuất hiệnngày càngnhiều
trên thị trườngđen, tập trung nhiềuởmiền đôngMỹ. Trong thời
gian2012-2014, sốngười buônbán thuốc fentanyl trái phépbị bắt
ởMỹ tănghơn bảy lần, khoảng4.600người.
Theo các chuyêngia y tế, hậuquả của thực trạng lạmdụng
thuốc giảm đauhiện nay cộng với sự cómặt ngày càng nhiều của
thuốc giảm đau chứama túy fentanyl đã làmhàngngàn người
chết ởMỹmỗi năm. Kể từ năm1999đến nayđã có hơn165.000
người chết ởMỹ vì dùng thuốc giảmđau.
THIÊNÂN
Sốngườimậpphìđãtăng lêngấp
sáu lần
Theonghiên cứu củaĐHquốc lậpLondon (Anh) côngbố trên
tạp chí
The Lancet
, trong40nămqua, số namgiới béophì tăngba
lần, sốphụnữ béophì tăng gấpđôi. Hiện tại trên toàn cầu cứ 10
namgiới thì cóhơnmột người béophì, cứ bảyphụnữ thì cómột
người béophì.
40 năm trước,mặt
bằng chung toàn cầu là
sốngười thừa cânnhiều
hơngấp đôi sốngười
béo phì. Giờ thì ngược
lại, số người béophì
nhiều hơn sốngười thừa
cân. Trong 40 nămqua,
tính trung bìnhmỗi năm
cân nặngmỗi người dân toàn cầu tăng thêm khoảng 1,5kg.
TrungQuốc vàMỹ là hai nước có sốngười béophì nhiều hàng
đầu.Mỹ đứngđầuvề số người cực béophì. ĐôngNamÁ có số
người thừa cân nhiềunhất toàn cầuvới gần 1/4 dân số thừa cân.
Nếuđại dịchbéo phì khôngđược ngăn chặn, đếnnăm 2025
toàn cầu sẽ có18%namgiới và 25%phụnữ béophì, trong đó 6%
namgiới và 9%phụ nữ thuộc dạng cực béophì.
Gánh nặngy tế từđại dịchnày rất nặngnề vì các hậu quả tai
hại của nó với sức khỏe. TheoGSMajidEzzati, tình trạngbéo
phì đã báo độngđếnmức chỉ khuyến khíchmọi người tập thể dục
hay điều trị ykhoa không còn ăn thua. Các nước cầnban hành các
chính sách để các loại thực phẩm lànhmạnh cógiá bán rẻ hơnđể
mọi người cónhiều cơhội tiếp cận loại thực phẩmnày hơn. Đồng
thời cần đánh thuế cao các thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường
để hạn chế chúngđến tayngườimua.
ĐĂNGKHOA
“Khôngcó liệupháp
nàophùhợpvớicơ
thểconngườicho
bằngtuânthủquy
luậttựnhiênvàáp
dụngphươngtiện
củathiênnhiên”-
Paracelsus.
Mấyaingờ làcónhiềubệnhnhânhãycònrấttrẻnhưngđãquẫntríđếnđộchônchân
trongcácbệnhviệntâmthần.
