CHỦNHẬT 8-5-2016
4
QUỐC TẾ
SoáihạmHạmđội
7ghéThư ngHải
TrungQuốc quyết không công nhận phán quyết của Tòa Trọng tài
thường trực.
PH.QUỲNH
N
gày6-5,tàuUSSBlue
Ridge(LCC19),soái
hạm củaHạmđội 7
Mỹ, đãghéThượng
Hảitrongchuyếnthăm
thường xuyên trongmùa tuần tra
năm 2015. Báo
Stars and Stripes
đưa tin theo hành trình, tàu USS
BlueRidgeghéThượngHải cùng
ẤnĐộ, SingaporevàPhilippines.
Tư lệnhHạmđội 7
ởThư ngHải
ThuyềntrưởngMattParadisetuyên
bốmụcđíchchuyến thămnhằmhọc
hỏi vàmở rộngquanhệvớiTrung
Quốc và hải quânTrungQuốc, từ
đógia tănghiểubiết vàgiảmcăng
thẳng. Hải quân hai nước sẽ tham
gia thi đấubóng rổ, trải nghiệmdu
lịchvà thăm trườngmù.
Phát biểu tại trung tâm tài chính
Thượng Hải, Phó Đô đốc Joseph
Aucoin, tư lệnhHạmđội 7, khẳng
định ông không biết lý do vì sao
TrungQuốckhôngcho tàusânbay
USS John C. Stennis ghé Hong
Kong, tuynhiênôngnhậnxét đây
chỉ là trở ngại nhỏ trong quan hệ
giữa hai quânđội.
Trongkhiđó,phátbiểutạiHonolulu
ngày5-5 (giờđịaphương),Chuẩn
ĐôđốcMarkMontgomery, Giám
đốc phụ trách chiếndịchởBộ chỉ
huyThái BìnhDương, nhận định
nguycơxảy rasựcốngoàiýmuốn
ở biểnĐông là khá thấp.
Ông không lo hải quân chuyên
nghiệpmà cho rằng “nguy cơ va
chạm lớnnhấtđến từcác tàukhông
vũ trang”.Các tàuđánhcá thường
không có thiết bị thông tin liên
lạc hiệuquả và các thuyền trưởng
không có kinh nghiệm nên không
bộc lộ rõ ý định làm gì để các tàu
khác hiểu.
Ngày 9-5 sẽ diễn ra cuộc bầu cử tổng thốngPhilippines
nhưng các ứng cử viên đều chưa có chính sách đối ngoại
cụ thể, nhất làgiải phápgiải quyết vấnđề biểnĐông. Báo
ManilaBulletin
đưa tinnhậnđịnhnàyđãđược các chuyên
gia nêu lên trong hội nghị với chủ đề “Đề xuất chính sách
đối ngoại chiến lược cho tổng thống kế tiếp” doHội đồng
Quanhệđối ngoạiPhilippines cùngĐHChâuÁ-TháiBình
Dương tổ chức hôm3-5ởTPPasig (Philippines).
Ông Lauro Baja, Chủ tịch Hội Các đại sứ Philippines,
ghi nhận rất khó trả lời câu hỏi ứng cử viên nào có đường
lối đối ngoại tốt nhất vì ông “chẳng nghe được gì” từ họ
về cách xử lý vấn đề biển Đông cùng các vấn đề khác về
quan hệ đối ngoại và ngoại giao. Ông LauroBaja từng là
đại sứPhilippines tạiLHQ, ngườiđãgiúpASEANvàTrung
Quốc đạt được Tuyên bố chung về ứng xử của các bên ở
biểnĐông (DOC) năm 2002.
TSAlanOrtiz,Chủ tịch tổ chứcSanMiguelGlobal Power,
nhậnxét khôngnênxemnhẹquanđiểmcủaứngcửviênhàng
đầuRodrigoDuterte (thị trưởngTPDavao) về vấn đề tranh
chấpbiểnĐông. Trong vậnđộng tranh cử cuối tuần trước ở
Manila,ôngnàyđã tuyênbốsẽ láimô tô trượtnướcđếnbãicạn
ScarboroughđểcắmcờPhilippinesnhằmkhẳngđịnhchủquyền.
Dù vậy, tạp chí
TheDiplomat
(Nhật) ngày 5-5 ghi nhận
các nhà quan sát cho rằng ứng cử viên Rodrigo Duterte
(71 tuổi) rất ngây thơvềâmmưuđộcchiếmbiểnĐôngcủa
TrungQuốc.Quanđiểmcủaông làđàmphán songphương
với Bắc Kinh nếu trong vòng hai năm vụ Philippines kiện
“đườngchínđoạn”hayviệc tìmkiếmgiải phápđaphương
không đạt kết quả.
TheDiplomat
cho rằng ý tưởng đàm phán song phương
với Trung Quốc vừa ngây thơ vừa tự chuốc thất bại. Lâu
naycácnước lánggiềngvớiTrungQuốc luôn tìmkiếmgiải
phápngoại giaovớiTrungQuốcvìBắcKinhcóbềdày lịch
sử lớn hơn và có nhiều quyền lực hơn. Dù vậy, các nước
láng giềng luôn vất vả bảo vệ quyền lợi một khi đàm phán
song phương với BắcKinh.
TrungQuốc lúcnàocũngđòiđàmphánsongphương trong
giải quyết tranh chấpởbiểnĐôngdù các nước lánggiềng
muốn thương lượng đa phương. Do vậy, nếu tính chuyện
đàmphán songphương là trúng kếBắcKinh.Một khi đàm
phán, Bắc Kinh sẽ giành lợi thế lớn vì Manila thiếu sức
mạnh để gia tăng sức ép giành chủquyền.
Tạpchí
TheDiplomatv
iết:“Philippinescầnphốihợpvới
cácnướcđòichủquyềnkhácnhưViệtNamvàMalaysia…Vụ
kiệnTrungQuốc củaPhilippines cóViệt Nam vàMalaysia
ủnghộnhưng sựủnghộ của cácnướcnày chỉ có khi chiến
lược của Manila là phản đối Trung Quốc. Vào lúc ông
Duterte bước vào bàn đàm phán song phương với Trung
Quốc,Philippinessẽ táchkhỏiViệtNamvàMalaysia…Xem
ra ôngDuterte không nhớđiềunày”.
Vớichủ trương“chờhainămrồiđàmphánsongphương”
củaứngcửviênRodrigoDuterte,BắcKinhsẽhiểuchỉcầnchờ
hai năm,Philippines tự tìmđếngiải phápTrungQuốcmong
muốn làđàmphán songphươngmàBắcKinhnắm lợi thế.
Ứng cử viênRodrigoDuterte còn hứa sẽ dập tắt chuyện
Philippinesđòi chủquyềnởbiểnĐôngnếuTrungQuốcchịu
chi tiền xây tuyếnđường sắt quanh vùngMindanao và các
vùng khác giữaManila vàBicol.
Tạp chí
TheDiplomat
ghi nhận điều này cho thấy nhận
thức về quân sự và ngoại giao của ông Rodrigo Duterte
quá yếu. Báo nhận định dù TrungQuốc đầu tư lớn vào hệ
thống đường sắt Philippines đi chăng nữa thì Philippines
cần nhớ nếuTrungQuốc củng cố được vị trí ở biểnĐông,
họdễdàng triểnkhai sứcmạnhchốngPhilippinesvàchống
các nước đòi chủ quyền. TrungQuốc sẽ có thể tạo ramột
thực tếmới thay thếmọi luật phápquốc tế.
KHÔIVIỆT
ỨngcửviêntổngthốngPhilippinesnghĩg vềbiểnĐông?
Ôngnhấnmạnh: “Kinhnghiệm
hàng hải tệ nhất của tôi là với các
tàucá”.NhậnxétvềhảiquânTrung
Quốc, ông nói: “Chúng tôi đi đâu
họ lại theo đó và họ rất chuyên
nghiệp”.
Ông giải thích hải quân Mỹ
và hải quân Trung Quốc vẫn
thường tập luyện về tình huống
tình cờ gặp nhau trên biển dựa
theo hàng loạt quy trình quốc tế
do lực lượng Thái Bình Dương
soạn thảo. Ngoài ra hai nước
cũng đã nhiều lần tiếp xúc hằng
tháng, các tàuviếng thămhay trò
chuyện không chính thức nhằm
hỗ trợ ngăn chặn sự cố xảy ra
ngoài ýmuốn.
Theobáo
InternationalBusiness
Times
,ChuẩnĐôđốcMarkMontgomery
từ chối nhận xét về cách thứcMỹ
có thể đáp trả nếuTrungQuốc lại
tiếp tục nạovét xâyđảonhân tạo.
Ông khẳng định bảy thực thể
Trung Quốc bồi đắp xây đảo
nhân tạo có hình thức giống căn
cứ quân sự hơn là đảo dân sự vì
cóvũng tàu lớn, đườngbăng, nhà
cao 7-12 tầng…
Báonhậnđịnhkhảnăngxảyrasự
cốgiữahảiquânMỹvàTrungQuốc
có thểsẽgia tăng trongnhững tuần
tới sau khi Tòa Trọng tài thường
trực ởLaHaye (HàLan) công bố
phánquyết vềvụPhilippines kiện
“đườngchínđoạn”củaTrungQuốc.
TrungQuốcquyếtbác
phánquyết trọng tài
Trong bối cảnh Tòa Trọng tài
thường trực sắp công bố phán
quyết,TrungQuốcđãgia tăngcác
phátbiểuphảnđốiphánquyếtnày.
Ngày 6-5, người phát ngônBộ
Ngoại giao Trung Quốc Hồng
Lỗi tuyên bố một số nước đang
cố gây sức ép với TrungQuốc để
Trung Quốc từ bỏ “chủ quyền”
trên biểnĐông và điều này là ảo
tưởng. Người phát ngôn tuyên
bố phán quyết là bất hợp pháp và
bằng bất cứ giá nào Trung Quốc
cũng không chấp nhận hay công
nhận phán quyết của Tòa Trọng
tài thường trực.
Tuyênbốnàyđượcđưarakhibáo
chíhỏiTrungQuốcsẽphảnứng thế
nàonếuphánquyết củaTòaTrọng
tài thường trực phản bác “đường
chínđoạn” củaTrungQuốc.
Trongkhi đó tại Philippines, trả
lời báo chí bên lề ngày châu Âu
quốcgia tạiMakati tối 5-5,Đại sứ
TrungQuốc tại Philippines Triệu
GiámHoachobiếtchínhphủTrung
Quốc theodõisátsaocácquanđiểm
chính trịđượccácứngcửviên tổng
thốngPhilippinesđưara trong tranh
cử, đặcbiệt làcách thứcgiảiquyết
tranh chấpở biểnĐông.
Theobáo
Inquirer
,Đại sứTriệu
GiámHoa nói ông hy vọng tân
tổng thống Philippines sẽ sẵn
sàng ngồi lại đàm phán song
phương với Chủ tịch Tập Cận
Bình về vấn đề tranh chấp biển
Đông. Ông trách cứ Philippines
áp dụng biện pháp trọng tài chứ
không đàm phán song phương
trong khi TrungQuốc đãmở các
kênh đàm phán song phương và
lẽ ra tranh chấp biển Đông đã
được giải quyết.
Nhưmột lời chiêu dụ, ông cho
rằng sau bầu cử tổng thống ở
Philippinesngày9-5,TrungQuốc
và Philippines “cần mở ra một
chương mới trong quan hệ song
phương tập trung vào các lợi ích
chung như hợp tác kinh tế, tài
chính, thươngmại, du lịchvà trao
đổi nhân lực”.
Báo
ManilaBulletin
ghinh ncácngưdânPhilippinesmongmuốn
đấtnướcbầumột tổng thốngmạnhmẽđểgi iquyếtvấnđề tàu
tuần traTrungQuốcc n trởngưdânđánhbắt trongkhuvựcbãi cạn
Scarborough.Dokhông thểđánhbắtcá,h ph i chuyểnsang trồng
tr thaychạyxeôm.Thuyền trưởng tàucáBianyMulanói:“Chúng
tôimongmuốnmột tổng thốngc ng rắnhơnđểTrungQuốcph i
rờivùngbiểnPhilippines.Khuvựcnàykhôngph i củah ”.
HảiquânTrungQuốcđónsoáihạmMỹUSSBlueRidgeghéThượngHải.Ảnh:AFP-AP
Phân tích&Bình luận
