8
Pháp luật & Cuộc sống
Tháng8xửphúcthẩmvụcônganđánhchếtngườiởPhúYên
Trao đổi riêng với PV
PhápLuật TP.HCM
, đại diện
TANDCấp cao tạiĐàNẵng cho biết dự kiến trong tháng
8-2016 tòa này sẽ xửphúc thẩm vụ án công anđánh chết
người ởPhúYên. Hiện tòa vẫn chưa xác định sẽ xửphúc
thẩmởTANDCấp cao tại ĐàNẵng hayxử lưuđộng tại địa
phươngnơi xảy ra vụ án.
Đại diệnTANDCấp cao tạiĐàNẵng cho hay tòa đã nhận
đơn kiến nghị sớmđưa vụ án ra xử phúc thẩm của năm luật
sư (LS) bảo vệ cho gia đình người bị hại NgôThanhKiều.
Vị đại diện tòa này thừa nhậnviệc chậmđưa vụ án ra xét
xửphúc thẩm là đã vi phạmquy định thủ tục tố tụngvề thời
hạn. Lý giải nguyên nhân chậmđưa vụ án ra xét xử phúc
thẩm, vị này cho rằng dophải cân nhắc kỹ lưỡng thời điểm
xét xử vì vụ án liên quan đến tìnhhình an ninh, chính trị
trên địa bàn tỉnhPhúYên.
Thẩm phánBùi HuyTiến, người được phân công làm chủ
tọa phiên tòa này, chobiết ở hai phiên tòa phúc thẩm lưu
động tại trụ sởTAND tỉnhPhúYên (bị hoãnxử hồi tháng
9và tháng11-2015), công tác bảo vệ phiên tòa cónhiều
khó khăn, phức tạp.Về giải quyết vụ án, Thẩm phánTiến
khẳng định không có gì vướngmắc. “Cómột vấn đề khác
nảy sinh trong quá trìnhgiải quyết vụ ánnày là tòa nhiều
lần triệu tập đại diện các cơquan liên quan nhưng họ không
đến. Cụ thể, LS bào chữa cho bị cáo yêu cầu phải cómặt
đại diệnPhân việnPháp yQuốc gia tại TP.HCM để làm rõ
một sốvấnđề. Trong khi đó, Phân việnPháp yQuốc gia tại
TP.HCM cho rằng đã cóvănbản trả lời đầy đủ nên không
cần cómặt. Tại cả hai phiên tòa phúc thẩm bị hoãn trước
đâyđều vắngmặt đại diện cơ quan này” - ôngTiến nói.
Như đã thông tin, tháng4-2015, TAND tỉnhPhúYên xử
sơ thẩm đã tuyên phạt LêĐứcHoàn (thượng tá, nguyênphó
Công anTPTuyHòa) chín tháng tù treovề tội thiếu trách
nhiệmgâyhậuquả nghiêm trọng. Ở tội dùng nhục hình, bị
cáoNguyễnThânThảoThành (nguyên thiếu úy, trinh sát
Công anTPTuyHòa) bị phạt támnăm tù, NguyễnMinh
Quyền (nguyên thiếu tá, đội phóĐội Trinh sát PhòngCSĐT
tội phạmvềTTXHCông an tỉnhPhúYên) hai năm sáu
tháng tù, PhạmNgọcMẫn (nguyên thượngúy) hai năm ba
tháng tù, NguyễnTấnQuang (nguyên thiếu tá) hai năm tù,
ĐỗNhưHuy (nguyên trung úy, đều là cán bộCông anTP
TuyHòa)một năm tù cho hưởng án treo.
TẤNTÀI -TẤNLỘC
Từ1-7,cáctrườnghợp
hếthạn,quáhạntạmgiữ,
tạmgiamsẽđượctrảtựdo
hoặcthaythếbằngbiện
phápngănchặnkhác.
Ảnhminhhọa:T.TÙNG
Hết thờihạn tạm
giữ, tạmgiam,
được trả tựdo
VKSNDTốicaovừabanhànhhướngdẫnsố2307vớinhiều
nộidungrấttiếnbộliênquanđếnviệctạmgiữ,tạmgiamvà
yêucầutoànngànhkiểmsátápdụngtừngày1-7.
THANHTÙNG
T
heoVKSNDTối cao, cơ sởcủa
hướng dẫn số 2307 là BLHS
2015, BLTTHS2015, LuậtThi
hành tạmgiữ, tạmgiam2015đã có
nhữngsửađổi,bổsung lớn liênquan
đếnviệc bắt, tạmgiữ, tạmgiam.
Vi phạm: Sẽbị xử lý
Cụ thể, VKSNDTối cao yêu cầu
VKS các cấp phối hợp với CQĐT,
tòa án rà soát các trường hợp đang
bị tạm giữ, tạm giammà đến ngày
1-7 hết hạn, quá hạn tạm giữ, tạm
giam theo thời hạn quy định trong
BLTTHS2015.Trêncơ sởđó,VKS
cáccấpđềnghịngườicó thẩmquyền,
cơquancó thẩmquyền trả tựdongay
chongười bị tạmgiữ, tạmgiamnếu
họ không bị tạm giữ, tạm giam về
mộthànhviviphạmpháp luậtkhác.
Cân thiêt thì cơquancó thẩmquyền
tiênhanh tô tungápdụngbiệnpháp
ngăn chặn khác.
Đặc biệt, theoVKSNDTối cao,
trường hợp xét thấy việc bắt, tạm
giữ, tạmgiamkhôngcócăncứhoặc
không cần thiết thì trả tự do ngay.
TrườnghợpVKSyêucầuCQĐT, cơ
quanđược giaonhiệmvụ tiếnhành
một số hoạt động điều tra bổ sung
chứng cứđể xemxét khởi tốbị can
và tạm giam nhưng không bổ sung
được thì cũng trả tựdo.Đối với các
lệnh, quyết định bắt, tạm giam của
tòaán thìcácđơnvị thựchànhquyền
công tố, kiểm sát xét xử phải kiểm
sát chặt chẽ căn cứ và thời hạn áp
dụng biện pháp này, nếu không có
căncứhoặckhôngcần thiết thì kiến
nghị tòa xử lýnhư trên.
Ngoài ra,VKSNDTốicaoyêucầu
cácđơnvị thựchànhquyềncông tố,
Một sốquyđịnhmới về tạmgiữ, tạmgiam
Nếupháthiệncódấuhiệutội
phạmviphạmviệctạmgiữ,tạm
giamthìVKScáccấpphảichuyển
choCQĐTcóthẩmquyềnxem
xét,giảiquyết...
Theohướngdẫnsố2307củaVKSNDTốicao,quyếtđịnh
tạmgiữphảighi rõgiờ,ngàybắtđầuvagiờ,ngayhếtthời
hạn tạmgiữ; ngư i raquyếtđịnh tạmgiữphải gửi quyết
địnhtạmgiữkèmtheocáctài liệu làmcăncứtạmgiữcho
VKS (khoản2vàkhoản4Điều117BLTTHS2015). Trong
khi tạmgiữ,nếukhôngđủcăncứkhởi tốbịcanthìVKSđã
giahạn tạmgiữphải trả tựdongaychongư ibị tạmgiữ
(khoản3Điều118BLTTHS2015).
Th i hạn tạmgiamđược rút ng n sovới BLTTHShiện
hành: Đối với tội phạmnghiêm trọng làmột tháng, đối
với tộiphạm rấtnghiêm trọng làhai tháng (khoản2Điều
173BLTTHS2015)...Nếungư ibịbuộctộidưới18tuổi,th i
hạn tạmgiambằng2/3 th i hạn tạmgiamđối với ngư i
đủ18 tuổi trở lên (Điều419BLTTHS2015).Cáccơquan tố
tụngcũngchỉđượcápdụngbiệnpháptạmgiữ, tạmgiam
khicócăncứchorằngviệcápdụngbiệnphápgiámsátvà
cácbiệnphápngănchặnkháckhônghiệuquả.Khikhông
còncăncứđể tạmgiữ, tạmgiam thìphải kịp th ihủybỏ,
thay thếbằngbiệnphápngănchặnkhác...
Hướngdẫn số2307 củaVKSNDTối cao cũngnh c lại
Điều377BLHS2015(tộilợidụngchứcvụ,quyềnhạngiam,
giữngư i tráipháp luật)quyđịnhmộttìnhtiếtđịnhtội là:
Khôngra lệnh,quyếtđịnhgiahạntạmgiữ, tạmgiamhoặc
thayđổi,hủybỏbiệnpháptạmgiữ, tạmgiamkhihếtth i
hạntạmgiữ,tạmgiamdẫnđếnngư ibịtạmgiữ,tạmgiam
bịgiam,giữquáhạn.
kiểmsátviệckhởi tố,điều traánhình
sựphải giám sát chặt chẽ căn cứvà
thờihạn tạmgiữ, tạmgiam theo luật
mới.Cơquankiểm sát tạmgiữ, tạm
giamphảikiểmsátchặt,phốihợpcơ
quan liên quan để giải quyết những
trườnghợpsắphết thờihạn tronggiai
đoạn điều tra, truy tố, xét xử nhằm
chấm dứt ngay việc quá hạn. Nếu
quáhạndochậmgửi các lệnh,quyết
định tạmgiữ, tạmgiam thì phải xác
định rõ nguyên nhân, trách nhiệm
của cơ quan, cá nhân, tùy theo tính
chất,mứcđộviphạmđểkhángnghị,
kiếnnghị yêu cầu xử lý.
Cũng theoVKSNDTối cao, kể từ
ngày 1-7, các lệnh, quyết định tạm
giữ,quyếtđịnh tạmgiamphảighi rõ:
“Hết thờihạn tạmgiữ, tạmgiamnày,
cơsởgiamgiữcó tráchnhiệm trả tự
do”... Đến ngày cuối cùng của thời
hạn, đơn vị kiểm sát phải kiểm tra,
nếu cơ sở giamgiữ không trả tự do
cho người bị tạm giữ, tạm giam thì
ra văn bản yêu cầu. Trong văn bản
nêu rõ: “Cơ sở giam giữ không trả
tự do là vi phạm pháp luật và chịu
hoàn toàn trách nhiệm với những
hậu quả có thể xảy ra”...
Ngoài ra,VKSNDTốicaocònyêu
cầuVKScáccấp tăngcườngkiểmsát
nhằmkịpthờipháthiệncáctrườnghợp
tạmgiữ, tạmgiamkhôngcócăncứvà
tráipháp luật.Nếucó thìphải lậpbiên
bảnviphạm, thammưuVKScó thẩm
quyềnraquyếtđịnhtrảtựdongayhoặc
kháng nghị, kiến nghị cơ quan đang
thụ lývụán,cơsởgiamgiữ.Khinhận
được khiếunại, tố cáo liênquanđến
việcgiữngười trong trườnghợpkhẩn
cấp,bắt, tạmgiữ, tạmgiamthìcácđơn
vị kiểm sát giải quyết khiếu nại, tố
cáo thựchiệnngay trong thời hạn24
giờkể từkhi nhậnđượckhiếunại, tố
cáo (cầnxácminh thêm cũngkhông
quá ba ngày). Nếu phát hiện có dấu
hiệu tội phạmvi phạmviệc tạmgiữ,
tạmgiam thìphải chuyểnchoCQĐT
có thẩmquyềnxemxét, giải quyết...
Tiếnbộ, kịp thời
TS Nguyễn Duy Hưng (Trưởng
khoaLuậtTrườngĐHThủDầuMột,
BìnhDương) đánh giá: “Hướng dẫn
trêncủaVKSNDTối caokhácụ thể,
tiếnbộvà rất kịp thời”.
TheoTSHưng, trong thực tiễn,các
cơquantốtụngvẫnđangđểxảyratình
trạngquáhạn tạmgiữ, tạmgiam,kéo
theo là các hậu quả pháp lý nặng nề
đối với người bị tạm giữ, tạm giam.
BLHS 2015, BLTTHS 2015, Luật
Thi hành tạmgiữ, tạmgiam2015đã
cócácnội dung sửađổi, bổ sung lớn
nhằmbảovệ tốthơnquyềnconngười,
quyềnvà lợi íchhợpphápcủangười
bị tạmgiữ, tạmgiam.Hướngdẫncủa
VKSNDTốicao làcụ thểhóacácquy
định tiếnbộđó.Đặcbiệt, hướngdẫn
nàyrađời rấtkịp thời, tránhđược tình
trạngquyđịnh tiếnbộmới,có lợicho
ngườibị tạmgiữ, tạmgiamcủaBLHS
2015,BLTTHS2015, LuậtThi hành
tạmgiữ, tạmgiam2015dùcóhiệu lực
(từngày1-7)nhưngvẫnphảinằmchờ
vì thiếuhướngdẫn.
“Đâyrõràng làđiểm tíchcực trong
thực thi pháp luật về tố tụnghình sự
theotinhthầncảicáchtưpháp.Tôihoàn
toàn ủng hộ” - luật sư (LS) Nguyễn
ToànThiện(ChủnhiệmĐoànLS tỉnh
BìnhThuận) nói.
TheoLSThiện,trongquátrìnhhành
nghềLS, ôngđã thấykhông ít vụ án
chỉdocánbộ tố tụng lơ làmàdẫnđến
quá hạn tạm giữ, tạm giam. Với chỉ
đạo củaVKSNDTối cao, trướcmắt
những người đã hết thời hạn giam
giữ theo luậtmới sẽ được thả ra.Về
lâudài, các cơquan tố tụng, đặcbiệt
làVKS sẽ phải chú ý tuân thủ đúng
thời hạn tạmgiữ, tạmgiam.
LSTrần Công Ly Tao (Đoàn LS
TP.HCM)đánhgiácaoviệcVKSND
Tốicaoyêucầuxửlýcơquan,cánhân
viphạm thờihạn tạmgiữ, tạmgiamvì
“cónhưvậy thì cácquyđịnh tiếnbộ
vớingườibịgiamgiữmớiđược thực
thi nghiêm túc”.
n
