6
THỨBA
19-7-2016
Lực lượngchứcnăngđangđào, thugombùnthảicủaFormosa.Ảnh:VIẾTLONG
Nhà nước - Công dân
nghị PhóThủ tướng chỉ đạo
chophépnênxemxétĐTM
trong giai đoạn xem xét cấp
giấyphépxâydựng thì lúcđó
mới có thiếtkếcơsở,mới có
căn cứ để đánh giá tác động
môi trường” -Bộ trưởngHà
kiếnnghị.
Gâyônhiễm, nếu
cần sẽ xửhình sự
PhóThủ tướngTrịnhĐình
Dũng đánh giá cao việc Bộ
TN&MTchủđộng, tích cực
điều tra nguyên nhân, sự cố
môi trườngbiển tại bốn tỉnh
miềnTrungvàđạtđượchiệu
quả tích cực. Bộ TN&MT
pháthiệnra thủphạmvàbuộc
thủphạmphải nhìnnhận sai
phạm,xin lỗi,bồi thường thiệt
hại và camkết phụchồimôi
trườngbiển.Tuynhiên, Phó
Thủ tướngnhấnmạnh: “Rút
kinhnghiệmbàihọc từsựcố
ĐẶNGTRUNG
“Đ
iđôivớiviệckiểm
soáthoạtđộngcủa
Formosaphảisớm
cóđánhgiáchínhxácvềmôi
trường biển và công bố độ
an toàn của biển khu vực
này để người dân, doanh
nghiệp yên tâm phát triển
sản xuất, đánh bắt thủy sản
và phát triển sản xuất dịch
vụ”. Phó Thủ tướng Trịnh
ĐìnhDũngnhấnmạnhnhư
trên tại hội nghị sơ kết sáu
tháng củaBộTN&MTdiễn
ra hôm 18-7.
ĐTM của Formosa
chung chungquá
ÔngNguyễnVănTài,Tổng
Cục trưởng Tổng cục Môi
trường(BộTN&MT),chobiết
sáu tháng đầu năm 2016 đã
xảyrasựcố lớnvềmôi trường
ởbốn tỉnhmiềnTrungkhiến
hải sản chết hàng loạt.Tổng
cụcMôi trườngcùngvới các
bộ, ngành cơ bản giải quyết
được sự cốvà triểnkhai ban
đầucácbiệnphápkhắcphục
hậuquả,bồi thường thiệthại.
“Tuy vậy, lúc đầu việc giải
quyết sự cốdoFormosagây
ra còn lúng túng, chưa có sự
phối hợp nhịp nhàng” - ông
Tài thừa nhận.
Ngoài ra, ôngTài cũngđề
xuất xây dựngmột quy chế
vềứngphósựcốmôi trường,
trong đó nêu rõ đơn vị chủ
trì, huy động nguồn lực và
cách thức thực hiện để ứng
phó kịp thời và tránh sự cố
lan rộng. “Riêng chúng tôi,
trong sáu tháng cuối năm
Tổng cụcMôi trường sẽ tổ
chức thực hiện những vấn
đề “hậu Formosa”, nhất là
rà soát, đánh giá, thanh tra
diện rộng các nguồn thải
lớn để kiểm soát chặt chẽ,
tránh gây ra sự cố tương tự
nhưFormosa” -ôngTài nói.
Tại hội nghị, Bộ trưởng
Bộ TN&MTTrầnHồngHà
cho biết hiện có quá nhiều
bất cập trong luật pháp về
bảovệmôi trường.Luật quy
định cần đánh giá tác động
môi trường ngay từ khimới
cóý tưởng, đềxuất dựánđể
làm căn cứxét duyệt đầu tư,
cấp giấy phép đầu tư. Thực
tế như vậy không khả thi.
“Như vụ Formosa vừa qua,
ĐTM của dự án mang tính
chất chungchungquá.ĐTM
hiện nay như hình thức để
các doanh nghiệp qua mắt
được để đầu tư. Vì vậy, đề
môi trườngdoFormosa gây
ra, tôi yêu cầuBộTN&MT,
Cục Cảnh sát phòng, chống
tội phạmvềmôi trường (Bộ
Công an) C49 phối hợp với
cácđịaphương rà soát lại tất
cả ĐTM của các dự án lớn,
các dự án có sử dụng chất
thải nguy hại. Sau đó, phải
tiếnhành thanh tra, kiểm tra
toàndiệncáccơ sở sảnxuất,
dịchvụ cónguy cơ thải chất
thảinguyhại ramôi trường”.
TheoPhóThủ tướng, tình
trạng ô nhiễm ngày càng
nghiêm trọng,đặcbiệt làviệc
xả nước thải chưa qua xử lý
ra môi trường. Vì vậy, Bộ
TN&MTphải thựchiệnngay
việc kiểm soát từkhâuđánh
giá tácđộngmôi trường của
dựán,nghiệm thucông trình
bảovệmôi trườngcủadựán
đểchophépdựánhoạtđộng.
“Chỉ cấpphéphoạt độngđối
với cơ sở có chất thải được
xử lýđảmbảo tiêuchuẩnmôi
trường.Xử lýnghiêmmọivi
phạm, không loại trừ bất kỳ
tổchức,cánhânnào.Nếucần
chuyểnqua cơquanđiều tra
xemxét,xử lýhìnhsự” -ông
Dũng chỉ đạo.■
PhóThủ
tướng
TrịnhĐình
Dũng
(phải)
yêucầu
kiểmsoát
Formosa
theoquy
địnhcủa
pháp luật.
Ảnh: MINH
HÙNG
Rútkinhnghiệmvềsựcố
Formosa
PhóThủtướngTrịnhĐìnhDũngcũngyêucầuBộTN&MT,CụcCảnhsátphòng,chốngtộiphạmvềmôitrường
phốihợpràsoátlạitấtcảdựánlớn.
Chúngtôikiếnnghịcấptrên
chophépđượctổngràsoátcác
quyđịnh liênquanđếnbáocáo
đánhgiá tácđộngmôi trường
(ĐTM), xác nhận công trình
bảo vệmôi trường và việc tổ
chức thanh tra, kiểm tra, xử lý
cơsởgâyônhiễmmôi trường
nghiêm trọng.
Đồng thời, tổng rà soát các
dự án lớn có nguy cơ gây ô
nhiễmmôi trường để có hồ
sơ, đánhgiá, khoanh vùng lại
nhữngnơi cần tập trungnắm
bắtđểcódựbáo,cảnhbáokịp
thờivà tránhsựcốmôi trường
đáng tiếc.
Ông
NGUYỄNVĂNTÀI
,
TổngCục trưởngTổngcụcMôi trường
Tiêu điểm
“Nếu làmtheo lốimòn
thìkhôngbaogiờcóthể
thanhtrađượccácdựán
nhưFormosa.Cảtrămnhà
khoahọccùngthanhtra
hơnmộtthángmớimôtả
đượcnhàmáytheoquy
trìnhcôngnghệrasaorồi
mớipháthiệnrađượcsai
phạm.”
Bộtrưởng
TRẦNHỒNGHÀ
Saukhixảy rasựviệcxả thảixuốngbiểngây ra
sự cốmôi trường biển cho bốn tỉnhmiềnTrung,
người dân còn phản ánh nghi ngờ 10 điểm chôn
lấp chất thải củaFormosa.
-
Thiếugiám sát, chônbậy chất thải nhiềunơi
:
Cácđiểmchôn lấpđãđượcxácđịnh làở tại trang
trại nằm trên phườngKỳTrinh (thị xãKỳAnh),
tạibãi rác thị trấnThiênCầm (huyệnCẩmXuyên,
HàTĩnh), tại bãi chứa rácởxãKỳTân (huyệnKỳ
Tân) và sauđó làở côngviênởphườngSongTrí
(thị xã KỳAnh)…Một số điểm còn đang được
kiểm tra, xác định. Việc chôn lấp hàng trăm tấn
chất thảidiễn racôngkhai songhầuhết làdongười
dânphát hiện, phảnánhvà trìnhbáocủangười vi
phạm. Hoàn toàn chưa thấymột điểm nào do cơ
quan chức năngphát hiện.
Sự thiếu giám sát chặt chẽ của cơ quan chức
năng còn thể hiệnởđiểmSởTN&MT từng cảnh
báochoFormosa rằngCông tyMôi trườngđô thị
KỳAnhchỉ cóchứcnăng tiếpnhận,xử lýchất thải
sinhhoạt, bùnhầmcầu.DùvậyFormosavẫngiao
267 tấnchất thải, trongđócókhoảng189 thảibùn
thải côngnghiệp (hiệnđangxácđịnhcóphải chất
thải nguyhại haykhông) choCông tyKỳAnhđể
công tynày chôn lấpbậynhiều nơi.
-
Lúng túng khó hiểu
: Từ tháng 5-2015, người
dânđãbáovàchínhquyền thị trấnThiênCầmđã
bắt quả tang xe tải chở bùn bánh Formosa đổ ở
bãi rác sinh hoạt ở thị trấn. UBND huyện Cẩm
Xuyên thụ lývụviệcsonghuyệnnàykhôngxử lý.
Mới đây, khi báochí thông tinmới lấy lạimẫuđể
phân tíchcóphải làchất thải nguyhại haykhông.
Tương tự, ngày 16-6, Sở TN&MT biết việc
Formosa giao chất thải cho Công ty KỳAnh là
trái luật không vào cuộc quyết liệt dẫn đến việc
chônbậy.Ngày12-7, người dânphản ánh thì vội
vàng lấymẫuđểphân tích songquá trình lấymẫu
lại… lúng túng, lấy thiếumẫu.Ngày18-7,ôngVõ
TáĐinh, GiámđốcSởTN&MT, chobiết đã phê
bìnhmột sốnhânviênvàyêucầu làmkiểmđiểm.
-
Muốn kiểm tra phải “lụy” Formosa
: Đầu
tháng 4-2016 xảy ra hiện tượng cá biển chết dạt
vào bờ biển thị xãKỳAnh nhưng hệ thống quan
trắccủaFormosachưađượcđấunối với hệ thống
quan trắcdoSởTN&MTquản lý.Dovậy, lượng
nước thải khổng lồ này gây ô nhiễmmôi trường
tới mức nào thì chỉ cómỗi Formosa biết. Ngày
25-4, trả lời
PhápLuậtTP.HCM
,ôngVõTáĐinh,
GiámđốcSởTN&MT, nói: “Muốnkết nốimạng
phải có tiền. Nhà của họ, mìnhmuốn vào kiểm
tra Formosa phải thông báo. Dù là cơ quan quản
lý nhà nước nhưngmuốn kiểm tra thì cũng phải
thông báo. Chừng nào có được hệ thống quan
trắcđộc lập, kết nối với trạmquan trắccủahọ thì
chúng tôimới không cầnvào tận nơi kiểm tra”.
Tương tự, ngay saukhi đốngbùnbánhở trang
trại bị khui lên, ôngVõTáĐinh vẫn nói: “Theo
quyđịnh, cơquannàocấpphépchodoanhnghiệp
thì cơ quan đó phải chịu trách nhiệm kiểm tra,
giám sát. Formosa do Bộ TN&MT cấp phép xả
thải thì Bộ phải chịu trách nhiệm trực tiếp kiểm
tra, giám sát. SởTN&MTvàokiểm tra, giám sát
thì doanhnghiệpđặt nghi vấn tiêucựcnênchúng
tôi chỉ kiểm tra, giám sát khi có sự cố”.
-Thiếu tiên lượngvà trởbộchậm:
ÔngDương
Tất Thắng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh,
nhìn nhận Bộ TN&MT và tỉnh Hà Tĩnh chưa
lườnghết đượcvà thời gianqua công tácquản lý
giám sát đang còn chồng chéo giữa trung ương
với địa phương.
Tuy nhiên, thực tế không thể phủ nhận là đến
nay, hai đơnvị quản lý trực tiếpFormosa vềmôi
trường gồm Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà
Tĩnh và SởTN&MT vẫn “chưa rõ được khi nhà
máy thép củaFormosaHàTĩnhđi vàohoạt động
chính thức sẽ phát sinh lượng rác thải thế nào”.
Không“nhìn”số lượng rác,đươngnhiênsẽkhông
tính toánđược năng lực xử lývà khó thể đặt yêu
cầu với Formosa. Chuyện “xử lý” chất thải công
nghiệpbằng cách chônbậy cũngphát sinh từđó.
ĐẮCLAM -VIẾTLONG
Formosavàsựbuônglỏngquảnlý
Lấymẫu thải
phải làmkỹ
Liênquanđếnviệc
chôn lấpchất thải
Formosa,TổngcụcMôi
trườngđã lấymẫuphân
tíchnhưngđếngiờchưa
đưa rakếtquảcuối cùng.
Việcđưa rakếtquảphân
tíchmẫuphải cóđối
chứng.Ngoài ra, docó
nhiều loại đất khácnhau
nên sốmẫuphải lấy
nhiềuhơn.
Ông
TRẦNHỒNGHÀ
,
Bộ trưởngBộTN&MT
