16
THỨNĂM
21-7-2016
Quốc tế
Tiêu điểm
Phân tích và Bình luận
Thế giới 24 giờ
Tối 19-7 (giờ địa phương), đại hội đảng Cộng hòa ở
Cleveland (bangOhio) đã chính thứcđề cử tỉ phúDonald
Trump làmứng cử viên của đảng ra tranh cử tổng thống
Mỹ. Ông được 1.725 đại biểu ủng hộ trong khi chỉ cần
số tối thiểu 1.237 đại biểu. TedCruz thua xa với 475 đại
biểu và JohnKasich chỉ được 120 đại biểu ủng hộ.
Báo chí ghi nhận cácdựbáo vềTrumpđều không chính
xác bởi dù không có kinhnghiệm chính trị, không cóhậu
thuẫn về chính trị hay tài chính, Trump vẫn được đề cử.
Theo đúng điều lệ, ông không cómặt trong đại hội đảng.
Dự kiến ông sẽ phải tuyên bố chấp thuận đề cử của đảng
trong diễn văn bếmạc đại hội vào tối 21-7.
Nhiềuđại biểu thamdựđại hội đảngCộnghòa thường
xuyênnhắc đến từ“đoàn kết”bởi Trump lànhân vật gây
nhiều tranh cãi. Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan phải thừa
nhận trong đại hội: “Năm nay chúng ta có bất đồng hay
không? Chắc chắn là có nhưng riêng tôi thì tôi gọi đó
bằng chứng cuộc sống”.
Để cố gắng dàn xếp bất đồng, các cán bộ đảng Cộng
hòa đã tập trung chĩa mũi dùi vào bà Hillary Clinton,
ứng viên của đảngDân chủ. Đã có báo bình luận chẳng
biết đại hội đảng Cộng hòa sẽ đi về đâu nếu không có
bàHillary.
Khi ThốngđốcbangNew JerseyChrisChristieđọcbài
diễnvănnhưbản luận tội đối với bàHillaryClinton, hàng
ngàn đại biểu cùng hô to khẩu hiệu đồng tình.
Bài diễn văn của Thống đốc Chris Christie chỉ nhằm
chegiấu rạnnứt tiềmẩnbên trongđảngCộnghòa. Phong
trào chốngTrump cuối cùngđành chịu thất bại. Nhiều xu
hướng trái ngược nhau đã chấp nhận cùng sống chung
hòa bình trong đảngCộng hòa.
Bằng chứng lànội dung cương lĩnh củađảngCộnghòa
docáccánbộđảngbảo thủ soạn thảođãnêuchương trình
hành động tương tự nội dung tranh cử củaTrump. Đó là
xâybức tườngdọcbiêngiớiMỹ-Mexico.Chỉ cóđiềucương
lĩnh không nói đến chuyện trục xuất 11 triệu người cư
trú trong tình trạng bất thường ởMỹ nhưTrump hô hào.
Cương lĩnh cũng đưa ra các mục tiêu như Trump đã
hô hào như các hiệp định thương mại được cho là tước
đi công ăn việc làm của dânMỹ, cấm nhập cảnh những
người di cư đến từ các quốc gia có các tổ chức khủng
bố hoạt động. Dù vậy, cương lĩnh cũng nêu các chủ đề
mà Trump phản bác là phá thai và hôn nhân đồng giới.
Báo
NewYorkTimes
dẫn lời ông PeterWehner, nguyên
cố vấn của Tổng thống Bush, nhận xét: “Bây giờ trong
đảng có nhiều người thích chính sách hằn thù và không
khoandung. Nhómnàyđônghơn tôi tưởngnhiều”. Trong
không khí đối diện khủng bố và căng thẳng giữa cộng
đồngdađen và cảnh sát, Trumpđãnổi lênnhư conngười
của trật tự và luật pháp.
PH.QUỲNH
ĐảngCộnghòaủnghộTrumpdùcónhiềutranhcãi
6
tháng (tức đến cuối tháng 1-2017) là thời gianHạ viện
Phápnhất trí kéodài tình trạng khẩn cấp. Luật về tình
trạngkhẩncấpcóhiệu lực sauvụ tấncôngkhủngbố tại
Parisngày13-11-2015.
TNL
ThổNhĩKỳ thanh trừng trongngành
giáodụcvàbáochí
Sáng20-7 (giờđịa phương), Tổng thốngThổNhĩ
KỳRecepTayyipErdoganđã chỉ đạophiên họpHội
đồngAnninhquốc gia vàHội đồngBộ trưởngở
thủđôAnkara. Tối hôm trước, lần đầu tiênông đã
từ Istanbul trởvề thủđô sauvụđảo chínhhụt đêm
15-7.
Trong khi đó, bốnngày sauvụđảo chính hụt, Phó
Thủ tướngNumanKurtulmus thông báođã có 9.322
binh sĩ, cảnh sát, thẩm phánđangbị tạm giữ
(ảnh)
.
Báo chí quốc
tế ghi nhận
hiện thời cuộc
thanh trừng
đã nhắm đến
ngành giáo
dục và báo
chí.
Hãng thông
tấnAnadolu
đưa tinHội đồngGiáodục cấp cao thông báo cấm
tất cả giáo sưđại học ra nước ngoài và tất cả giáo sư
đại học đangởnước ngoài phải trở vềThổNhĩ Kỳ
trong thời gian sớmnhất, trừ trường hợp hết sức cấp
bách.
Tính đếnngày 19-7, trong ngànhgiáo dục đã có
15.200nhânviênbị ngưng công tác vì nghi ngờ
liênquanđếngiáo sĩ FethullahGulen (đang sống
lưu vongởMỹ), người bị Tổng thốngErdogan tố
cáo đứng sau vụ đảo chính. Hội đồngGiáo dục cấp
cao cũng đã yêu cầuhơn1.500hiệu trưởng và chủ
nhiệm khoa các trườngđại học công cóquan hệ với
các quỹ tư nhânphải từ chức.
Cùng ngày, Hội đồng cấp caophát thanhvà truyền
hìnhThổNhĩ Kỳ thôngbáo rút giấyphép các kênh
truyền hình và phát thanh có liên quanđến giáo sĩ
FethullahGulen. Thủ tướngBinaliYildirim tuyên
bốnhấnmạnh: “Chúng ta sẽ đánhbật hết…, không
để bất kỳ tên phản bội nào, tổ chức khủng bố bímật
nào, nhóm khủngbố lykhai nào có cơ hội phảnbội
ThổNhĩKỳ”.
D.THẢO
• Pháp:
Ngày20-7,
BộQuốc phòng thông
báo ba binh sĩ Pháp tử
trậnởLibya. Đây là lần
đầu tiênPhápxác nhận
cóbinh sĩ chiến đấu tại
Libya.
(LePoint)
•Hungary:
Ngày
20-7, trangweb chính
phủđã côngbố chiến
dịchmới chốngngười
di cưvới lýdo chống
khủngbốvà bạo lực đối
với phụnữ.
(AFP)
TNL
8
nghịviênĐàiLoandoôngGiang
KhảiThầndẫnđầuđãđếnthăm
phi phápBaBìnhngày20-7.
Chúng tôi sẽ khôngđi đâu
hết.Đây làđiềusốngcònvì sự
hiệndiệncủachúng tôi trong
khuvựccốtyếuđểduy trìhòa
bìnhvàổnđịnh.
PhóTổng thốngMỹ
JOEBIDEN
Mỹ tiếp tụcbảođảm
anninhbiểnĐông
PhótổngthốngMỹvàthammưutrưởnghảiquânMỹkhẳngđịnhMỹsẽ
bảođảmđườngbiểnvàđườngkhôngtrênTháiBìnhDương.
PhóTổngthốngMỹJoeBidenthămchiếnhạmHMASAdelaide
ởSydneyngày19-7.Ảnh:GETTY IMAGES
KHALY
M
ỹsẽbảođảmcáctuyến
đường biển an toàn
và các tuyến đường
không trênTháiBìnhDương
luônmở.
Phó Tổng thốngMỹ Joe
Bidenđãcamkếtnhưtrêntrong
bài diễn văn tại Sydney (Úc)
hôm20-7.Trong sốcử tọacó
bacựu thủ tướngÚcgồmcác
ôngBobHawke,JohnHoward
vàTonyAbbott.
Báo
TheAustralian
ghinhận
bàiphátbiểucủaôngJoeBiden
còn tập trung phản đối tham
vọngtôntạovàquânsựhóacác
đảonhân tạocủaTrungQuốc.
Ôngnhấnmạnhbâygiờvà
sắp tớiMỹvẫn làcườngquốc
hiệndiệntrênTháiBìnhDương.
Ông tuyênbốquânđộiMỹ
vàÚc sẽ tiếp tụchợp tácchặt
chẽvàcùngbảođảmanninh
ởThái BìnhDương tương tự
đấutranhchốngHồigiáokhủng
bốởTrungĐông.
Ôngkêugọităngcườnghợp
tác với các nước châuÁnhư
Philippines,Nhật,HànQuốc.
Ông cho biếtMỹ đã cam kết
từ đây đến năm 2020 sẽ đưa
hơn60%hạmđộivànăng lực
quânsự tiên tiếnnhấtđếnThái
BìnhDương.
Cùngngày tạiTrungQuốc,
trongkhuônkhổchuyến thăm
kéodài trongbangày từngày
18-7,ĐôđốcJohnRichardson,
thammưutrưởnghảiquânMỹ,
đãđến thămBộTư lệnhhạm
đội BắcHải ởThànhĐảovà
gặp tư lệnhhạmđội BắcHải
ViênDựBách.
APđưa tin tại ThanhĐảo,
ĐôđốcRichardsonkhẳngđịnh
Báo
Inquirer
(Philippines) đưa tin thượng nghị sĩ Mỹ
ChristopherMurphyđãviết trênTwitter tiết lộ tại cuộcgặp
vớipháiđoànQuốchộiMỹhôm19-7tạiManila,Tổngthống
RodrigoDutertekhẳngđịnhPhilippinessẽkhôngđàmphán
vớiTrungQuốcvềcác thực thể tranhchấp trênbiểnĐông.
Đây làcácnghị sĩMỹđầu tiêngặpôngDutertesaukhiông
nhậm chức. Dự kiếnngày 26 và 27-7, Ngoại trưởng John
KerrysẽđếnPhilippines.Ôngsẽyếtkiến tổng thốngvàhội
đàmvới người đồngcấpPerfectoYasay.
cáccuộcgiaolưuhữunghịvới
hảiquânTrungQuốcsẽđược
xemxét từng trườnghợp tùy
theotìnhhìnhđốimặtmộtcách
an toànvàchuyênnghiệp trên
biểngiữahải quânhai nước.
Ôngđãnhấnmạnhđến tầm
quan trọngcủacácchiếndịch
tuần tra hợp pháp và an toàn
trênbiểnĐông.
ÔngkhẳngđịnhhảiquânMỹ
sẽ tiếp tụccácchiếndịch tuần
tra theo thông lệ trên toàn thế
giới để bảo vệ các quyền, tự
dovà việc sửdụnghợppháp
đường biển và đường không
đượcdànhchomọi người.
Trongkhiđó, tạpchí
Forbes
ngày18-7(giờđịaphương)đã
đăngbàiviếtvới tựađề
“Các
nguycơđịa-chính trịgia tăng
từ tranhchấpbiểnĐông”
.
Bàiviếtnêuđánhgiácủa tổ
chứcxếphạng tínnhiệmFitch
Ratingscôngbốngày13-7ghi
nhậncácđiểmchủyếunhưsau:
•TranhchấpởbiểnĐôngsẽ
làm gia tăng tầm quan trọng
của địa-chính trị trong chính
sách quốc tế của các nước
ĐôngNamÁ.
•Thayđổicáncânquyềnlực
trongkhuvựcvàthếgiớisẽdẫn
đến cácnguy cơđịa-chính trị
phát triển trong thời gian dài
vớihậuquảgâybấtổnnghiêm
trọngvềkinh tếvàchính trị.
• Tình hìnhMỹ giảm ảnh
hưởng địa-chính trị và sức
mạnh ở châu Á trong thập
niênquacùngvớinỗ lực tăng
cường hiện diện của Trung
Quốc đã làm thayđổi cơbản
vềanninhkhuvực.
•Tranhchấpgiữacácnước
ở biểnĐông sẽ làm thay đổi
tínhnăngđộngđịa-chính trị.
FitchRatingsnhậnđịnhkhả
năng leo thangvàxungđột ở
biểnĐông có thểxảy raxuất
phát từ tính toánnhầm lẫncủa
chỉmột phi công trẻhaymột
thủy thủ trong bối cảnh các
nướcgia tăngvũ trangvàMỹ
giatăngtuầntraởbiểnĐông.
n
