16
THỨNĂM
28-7-2016
Quốc tế
Tiêu điểm
Phân tích và Bình luận
NướcĐức đã trải quamột tuần lễ chết chóc với ba
vụ tấn công, trongđó cóhai vụ IS lên tiếngnhận trách
nhiệm.Mới nhất là vụ đánhbom tự sát tại Ansbach (bang
Bavaria) lúc 22 giờ ngày 24-7. Đây là vụ đánhbom tự sát
đầu tiênởĐứcmà IS nhận tráchnhiệm.
Hung thủ là người Syriadi cư tênMohammadDaleel,
27 tuổi đãghi băng video tuyên thệ trung thành với IS.
Hắnmangbom tự tạo trong túi xách với ý đồphá hoại
liênhoanâm nhạc ngoài trời với 2.500 người tham dự,
maymàhắn không có vé để vào. Hắn đếnĐức năm 2014,
sauđóbị trục xuất sangBulgaria, từ đó thề “sẽ báo thù vì
người Đức cản trở conđườngHồi giáo”.
Ngày 25-7, Đức đã ban hànhnhiều biện phápmới như
tăng cường cảnh sát trên đườngphố, kiểm soát ở ga tàu,
sânbay, biên giới nhưng không điềuđộng quân đội như
Pháp đã làm sau vụ tấn côngởParis ngày 13-11-2015.
Luật cơbản củaĐức cho phép các bangđiều động
quân đội trong những trườnghợp đặc biệt nghiêm trọng
(Điều 35) để hỗ trợ cảnh sát. Nhiềunhà chính trị rất
muốn điều động quânđội như ông JoachimHermann, Bộ
trưởngNội vụ bangBavaria, hay ôngThomas Strobl, Bộ
trưởngNội vụ bangBade-Wurtemberg.
Sau vụnổ súngởMunich ngày 22-7, Bộ trưởngQuốc
phòngUrsula von der Leyen đã nghiên cứu điều này
nhưng không áp dụng. Lúc đó chỉ có cảnh sát đặc nhiệm
liên bang can thiệp.
Thật ra đây là vấnđề nhạy cảmởĐức. Sau vụ nổ súng
ởMunich, đảngDân chủ-Xã hội Đức (SPD) đã lên tiếng
tố cáo“những người muốn lợi dụng thảm kịch này để kêu
gọi tăng cường giám sát, lập rào chắn vàdùng quân đội
nhằm sử dụng các nạn nhânnhư công cụ”.
Về ban bố tình trạng khẩn cấp, Đức cũng không nối
bước theoPháp. Giáo sư luật côngDavidCapitant ởĐH
Sorbonne nhận xét nguyên nhân đầu tiên xuất phát từ yếu
tố lịch sử.
Thời Cộng hòaWeimar (sauChiến tranh thế giới thứ
nhất đến khi Hitler cầmquyền) đã tập trung quyền lực
vào tổng thống. Kế đến là thờiĐức quốc xã. Bởi thế hiện
nayĐức chủ trươnghạn chế tậpquyền.Mỗi bang của
Đức chịu trách nhiệm về cảnh sát của bang. Cảnh sát liên
bang chỉ làmnhiệm vụ kiểm soát biên giới.
Luật cơ bản củaĐức đãquy định nhiều tìnhhuốngđối
phó tấn côngnhư tình trạng căng thẳng, tình trạng phòng
thủ, tình trạng thảmhọanhưng không đưa ra cơ chế nào
tương tự với tình trạng khẩn cấp. Ngoài ra, luật cơbản
chophép hạn chếmột sốquyền cơbản về bímật thư tín,
bưu điện, viễn thông, đi lại nhưngđếnnay không có dự
luật nào được trìnhhay được đề nghị để thực hiện.
Giáo sưDavidCapitant ghi nhận khác với Pháp, luật
củaĐức không cổ súy khám xét hành chínhhay quản chế
tại nhà vì Đức có truyền thống tôn trọng tự do và không
suy tônquyền lực nhànướcmạnhnhưởPháp. Vì lẽ đó,
trong bối cảnhnguy cơ khủngbố, Đức vẫn không thể ban
hành tình trạng khẩn cấp.
PH.QUỲNH
VìsaoĐứckhôngbanhànhtìnhtrạngkhẩncấpnhưPháp?
KHALY-TNL
S
aukhithamdựcáchộinghị
liênquantrongkhuônkhổ
hộinghịbộtrưởngNgoại
giaoASEAN tại Lào, Ngoại
trưởngMỹJohnKerryđãbay
sangPhilippines trongchuyến
thăm ngoại giao nhằm củng
cốquanhệMỹ-Philippines.
Báo
PhilippinesStar
đưatin
TổngthốngPhilippinesRodrigo
DutertevàNgoại trưởngJohn
Kerryđã gặpnhau trongbữa
ăn trưangày27-7 tạiManila.
Người phát ngôn của tổng
thốngPhilippinesthôngbáohai
bênkhẳngđịnhduytrìquanhệ
lâudài giữahai nước.
Haibênđãbànđếncácmối
quan tâmchungvềkhủngbố,
ma túy, tôngiáocựcđoan, an
ninhhànghải,biếnđổikhíhậu
và hiệp định tăng cường hợp
tácquốcphòng.Hai bênnhất
trí “nhữnggì đanghoạt động
vì Philippines thì sẽ tiếp tục
hoạt động”. Ông JohnKerry
thông báoMỹ cam kết viện
trợ cho Philippines 32 triệu
USD về huấn luyện và cung
cấpdịchvụ.
Trướcđó,ôngJohnKerryđã
hội đàm với người đồng cấp
PhilippinesPerfectoYasayJr.
Tại cuộchọpbáo chung, ông
chobiếtMỹmongmuốn tránh
đốiđầuởbiểnĐông.Ôngcho
rằngManilavàBắcKinhcần
phải tiếnhànhđàmphán.
Ônggiải thích:“Phánquyết
(của Tòa Trọng tài) tự thân
đãmang tính chất ràng buộc
nhưng chúng tôi không tìm
kiếm đối đầu. Chúng tôi cố
gắng tìmmộtgiảiphápcó tính
đếnquyềncủacácdântộctheo
luật phápquyđịnh”.
Ngày25-7(giờđịaphương),ĐôđốcMarkRichardson,tham
mưu trưởnghải quânMỹ, tuyênbố chínhquyền củaTổng
thốngObamađã làm rõvớiTrungQuốc rằngMỹsẽ tiếp tục
cáchoạtđộnghànghảivàhàngkhôngởbiểnĐôngchodù
BắcKinhphảnđối.
CNNđưa tinôngMarkRichardsonchobiết trongchuyến
thămTrungQuốcmới rồi, ôngđã nói với người đồng cấp
TrungQuốc rằngMỹ“quan tâm rõ ràng”đếnmọi âmmưu
nhằmtuyênbốthiết lậpvùngnhậndạngphòngkhôngtrên
biểnĐônghaynỗ lựcxâyđảonhântạoởbãicạnScarborough.
Ôngghi nhận tàuhải quânhai nước đã liên lạc thường
xuyênhơn, các quy định vềgặpnhau trênbiển tỏ rahiệu
quảđể tránh leo thanghayhiểunhầm. Ôngđánhgiá: “Tôi
nhận thấyquanhệđangphát triểnhơn làđi vàongõcụt”.
Tôi rấthài lòngkhiASEANcó
thểđưaramộttuyênbốchung
bảovệđượcvai trò tối thượng
của luậtpháp.Tuyênbốchung
khôngnêuphánquyết trọng
tài về biểnĐông, không làm
ảnhhưởngđếntầmquantrọng
của tuyênbố.
Ngoại trưởngMỹ
JOHNKERRY
Tôi rấtsungsướngvới tuyên
bốchung. Tôi rấthãnhdiệnvì
ASEAN.Tôi rấthãnhdiện rằng
ASEAN thừanhậnvai trò then
chốt với tư cách làmột khối
khuvực.
Bộ trưởngNgoại giaoPhilippines
PERFECTOYASAY
Tổng
thống
Rodrigo
Duterte
vàNgoại
trưởng
JohnKerry
tạiManila
ngày27-7.
Ảnh:AFP
PhilippineskhẳngđịnhTrungQuốckhôngthắnglợivềngoạigiaokhi
tuyênbốchungASEANkhôngnêuphánquyếtcủaTòaTrọngtài.
Mỹ tránhđốiđầuở
biểnĐông
ÔngđánhgiáMỹnhìn thấy
trongphánquyếtcơhộiđểcác
nướccó tranhchấpgiảiquyết
tranhchấp theocáchhòabình.
Trong khi đó, báo
South
ChinaMorningPost
đưatintại
cuộchọpbáoởBộNgoạigiao
Philippinescùngngày27-7,Bộ
trưởngPerfectoYasayđãbác
bỏ tinTrungQuốc đã thắng
lợivềngoạigiaokhi tuyênbố
chungcủaASEANkhôngnêu
phánquyếtcủaTòaTrọng tài.
ÔngnóiPhilippinesđã thúc
đẩymạnhmẽđểđưaphánquyết
trọng tài vào tuyên bố chung
nhưng nếu tuyên bố chung
khôngnêuđếnphánquyếttrọng
tài thì đó cũng không phải là
chiến thắngcủaTrungQuốc.
Ônggiải thích:“Phánquyết
trọng tài làvấnđềgiữaTrung
QuốcvàPhilippines.Mụcđích
củaASEAN là trả lời vấn đề
biển Đông nhằm giải quyết
tranhchấpbiểnĐông theocác
luật chung”.
Ông cho biết Philippines
không yêu cầuASEAN hay
cộngđồngquốctếủnghộtrong
vụkiện“đườngchínđoạn”và
Philippines khôngmuốn dựa
vào đó để khiêu khíchTrung
Quốc.
n
97
triệuUSDđãđượcchi cho31vụbắn thử tên lửađạnđạo
từkhiôngKimJong-uncầmquyềnnăm2011ởCHDCND
TriềuTiên. Báo cáongày 27-7 của BộQuốc phòngHàn
Quốcghi nhậnnhư trên.
TNL
Pháp: 2 têngiết linhmụcđem
3con tin làm láchắn
Tại Pháp, sauphiênhọp củaHội đồngQuốc
phòngvàAnninhngày27-7, Bộ trưởngQuốcphòng
Jean-YvesLeDrianvàBộ trưởngNội vụBernard
Cazeneuve cùng ra thôngbáomới.
Bộ trưởngQuốcphòng thôngbáo sẽ tăngphânbổ
cácbinh sĩ trong chiếndịchSentinelle (được triển
khai sau cácvụ tấn côngkhủngbốđầunăm2015)
về các tỉnh, đặcbiệt làđiềuđộngbảovệ các cuộc
tậphợpđôngngười.Hiện có10.000binh sĩ thamgia
chiếndịchSentinelle, trongđó có4.000binh sĩ tại
Paris và6.000binh sĩ tại các tỉnh.
BộNội vụ thôngbáo sẽ tăng cườngđiềuđộngquân
dựbị tác chiến của lực lượnghiếnbinh.Dựkiến cảnh
sát, hiếnbinh, quânđội vàquândựbị sẽphụ trách
phối hợpbảođảm anninh cho56 sựkiện trongmùa
hènày. BộNội vụđã chỉ thị cho các cảnh sát trưởng
liênhệvới các thị trưởngđểxácđịnh từng lễhộimột
và ấnđịnhquân sốphùhợp.Nếukhôngbảođảm
được anninh tối đa thì hủybỏ lễhội đó.
Trongkhi đó, theokết quảđiều tra, hai tênkhủng
bố IS trongvụgiết linhmục trongnhà thờCônggiáo
ởSaint-Etienne-du-Rouvray (tỉnhSeine-Maritime) đã
mang theoba condaovàmột khẩu súngngắn.
Tối 26-7, công tố
viênFrançoisMolins
thôngbáomột tên là
AdelKermiche, 19
tuổi
(ảnh),
cư trú tại
địaphươnggây án.
Hắn có tên trongdanh
sách cácđối tượng
cựcđoan cần theodõi.
Tháng3-2015, hắn
định sangSyriagia
nhập ISnhưngbị bắt ở
Đứcvàbị quản chế tại
nhà chamẹ.
Hai tháng sauAdel
Kermicheđịnhđi Syria lần thứhai nhưngbị bắt ở
ThổNhĩKỳ.Hắnbị tạmgiam10 thángvới tội danh
thamgia tổ chứckhủngbố.Tháng3-2016, hắnđược
trả tựdovới điềukiệnmangvòngđiện tửgiám sát và
chỉ được rakhỏi nhà từ8giờ30đến12giờ30.
Trưa26-7, cảnh sát không thểxôngvàonhà thờvì
hai tênkhủngbốđãdùngba con tin làm lá chắn. Sau
một thời gian thương lượng, hai tênnày chịubước
rangoài nhà thờvàđãbị tiêudiệt. Cảnh sát tìm thấy
vòngđiện tử trênngườiAdelKermiche. Cảnh sát
đã tìm thấymột căn cước tênAbdelMalikP. tại nhà
AdelKermiche. Căn cướcnày có thể của tênkhủng
bố thứhai.
D.THẢO
