12
THỨ TƯ
9-11-2016
Phóng sự - Chuyên đề
Xử lýônhiễmđếnbaogiờ?
Đểgiảmthiểuảnhhưởngtừônhiễmmôi trường,đầunăm
2015, UBND tỉnhBắcNinhđã phêduyệt dự ánđầu tư xây
dựngcông trìnhxử lýônhiễmmôi trường làngnghề tái chế
nhôm thônMẫnXávới tổngvốnđầu tưhơn44 tỉ đồng.Dự
ánbaogồmcáchạngmụcchínhnhưxâydựnghệ thốngxử
lýnước thải, xâydựngbãi tập kết và trung chuyển rác thải
sản xuất, sinhhoạt, lắpđặt hệ thống xử lýnước - khí - bùn
thải...BêncạnhđóUBNDxãVănMôncũngđã lậpđềánquy
hoạch khu côngnghiệp, làngnghề tập trung với diện tích
khoảng30ha.Tuynhiên,hiệncáccôngđoạncủadựánnày
vẫnđang còn vô cùngngổnngang, cái đích sản xuất tập
trungcủaMẫnXávẫncòn rất xavời.
Sáungười trongmộtgiađìnhchết vì
ung thư
Theokếtquảđiều tra, khảo sát tại cácxãcủa37 làngung
thư thuộcdựán“Điều tra, tìmkiếmnguồnnướchợpvệsinh
phục vụ cấpnước sinhhoạt chomột số“làngung thư”của
ViệtNam”doBộTN&MTthựchiệnnăm2012, tạicác làngnày
có trên1.100người chết vì cácbệnhung thư.
Đángchúý,chỉ tínhriêngtrongnăm2014,LũngVịcóhơn
400hộgiađìnhnhưng có tới 14người chết, trongđóbảy
trườnghợp làdoung thư.
Đau lòng là cógiađình có tới sáungười tửvongvì bệnh
ung thư, đó là trườnghợpgiađình cụNguyễnThị Tuất (72
tuổi). CụTuất cónămngười con trai thì cảnămđều chết vì
ungthưgan,chồngcủacụcũngmấtvìcănbệnhquáiácnày.
TUYẾNPHAN
V
làngLũngVị (xãĐôngPhươngYên, huyệnChương
Mỹ, TPHà Nội), câu chuyện nư c s ch luôn là vấn
đ nóngnhất của người dânnơi đây, đặc biệt là trong
nh ng ngày Hà Nội đang ph i hứng chịu đợt nắng nóng
trên diện rộng.
Thiếunước sạchngaygiữa thủđô
Theo công bố củaBộTN&MT, LũngVị làmột trong 10
ngôi làng có nguồn nư c ô nhi m nhất Việt Nam, cũng là
một trongnh ng làng có tỉ lệ “khủng” ngườimắc ung thư.
ÔngPhanNgọcKiên,một người dân trong làng, chohay
từ nhi u năm nay gia đ nh ông không dám s dụng nư c
bơm tr c tiếp từ giếng vào ăn uống. Đ có nư c sinh ho t,
giađ nhôngph i chia thànhhai lo i rõ ràngnhằmđ mb o
sức khỏe.
Theođó, lo i thứnhất lànư cmưa, lo i này thụđộngnên
ph i cób đ chứa.Giađ nhôngđãđầu tư ti nmuamột két
nư cgần2.000m
3
đ d tr .Nguồnnư cnàys chđ mb o
khôngbịônhi mnênchỉđ dànhchoviệcnấuăn, đunnư c
uống. Lo i thứ hai là nư c bơm tr c tiếp từ giếng lên, lo i
này chỉ được dùng đ giặt giũ, r a chénbát...
Vàinăm trở l iđây, khiđi ukiệnkinh tếkháhơn, giađ nh
ôngvà nhi ungười trong thônđãmuamáy lọc. Nư c bơm
từ giếng sẽ được lọc quamáy, sau đó s dụng vào ăn uống
nh ngkhi c nnguồn nư cmưa.
“Ởđây, có ti nchưachắcđãmuanổi nư c s chmàdùng.
Quanhnămph i chungsốngv i thứnư cônhi m,đờimnh
có th không quá bận tâm nhưng đời con cháumnh th rất
lo lắng” - ôngKiên chia sẻ.
Nói rồi, ông dẫnPV ra khu v c giếng của gia đ nh, bơm
một ít nư c từgiếngvàochậuvàb oquan sát, dùngmũi đ
c m nhận. Đáng kinh ng c, n a chậu nư c vừa được bơm
lênđãxuất hiện rất nhi ucặnbẩndư i đáychậu.Đángng i
hơn, khi đưamũi t i gần,mộtmùi tanh củanư cxộc thẳng
lên tận não.
Vừangheđặt vấnđ v s ônhi mnguồnnư ccủa làng,
ôngTrầnTrọngHỹ, trưởng thônLũngVị, lập tứcnhănnhó:
“Dânởđâykhổquáchú , hàngchụcnămnayph i s dụng
thứ nư c ô nhi m, lâu ngày, bệnh tật cứ t t m đến. Chúng
tôi rất tâm tưnhưngcũngchỉ biết ph nánhđếnchínhquy n
xã đ đ b t lên cấp caohơn”.
ÔngHỹđưaPV t i chiếc giếng chungởđầu làng.Gọi là
giếng chung v đây là nguồn nư c sinh ho t độc nhất của
hàng chục hộ dân trong thôn. Quan sát chiếc giếng, phía
dư i có t i b y ống dẫn của b y hộ dân cắm xuống, màu
nư c bêndư i vẩn đục, nổi vángvà bốcmùi rất khó chịu.
ÔngHỹ cho hay khu v c giếng chung là nơi có nguồn
nư c ô nhi m nhất trong làng nhưng v không có nư c,
cáchộkhông còn l a chọnnàokhác. Cũng theovị trưởng
thôn, trư c đây một số đơn vị đã v địa phương khoan
th giếng, tuy nhiên kết qu đ u không t m được nguồn
nư c s ch.
Giàu vì nhôm, khổ cũng vì nhôm
ThônMẫnXá (xãVănMôn, huyệnYênPhong,BắcNinh)
nổi tiếng v i ngh tái chế nhôm từ vài chục năm nay. C
thôn cókho ng600hộ th có t i hơn300hộ tr c tiếp tham
gia vàongh này, số còn l i hầuhết cũngđ u làm các công
việc liênquanđến nhôm.
Khôngkhóđ nhận rađây làngôi làngphát tri nnhất nh
trongxã, thậmchí là tronghuyện.Nh ngngôi nhàcao tầng
mọc sát nhau, nh ng chiếc ô tô sang trọng đậu đầy đường,
nh ngquánkaraoke c c to..., tất c đ udonhômmang l i.
Mang l i nhi u thứ nhưng nhôm cũng lấy đi của người
dânMẫnXákhông ít, đặcbiệt làmôi trường sống.Bởi ngh
tái chế nhôm gắn li n vấn đ ô nhi mmôi trường, nhất là
khi cáchộdânởđây chủyếu s nxuất theohộgiađ nh,mô
h nh t phát càng tăng thêm s ô nhi m.
Trong d án nghiên cứu v mức độ ô nhi mmôi trường
làngngh đượccôngbốm i đâydoBộTN&MT th chiện,
kết qu cho thấyMẫnXá làmột trong 37 làng ung thư của
ViệtNamchịu nhhưởng từônhi mnguồnnư c,khôngkhí.
ĐếnMẫnXá lần đầu tiên, có lẽ ấn tượng nhất là s giàu
có. Dù chỉ làmột thôn nhưng đời sống của người dân nơi
đây sầmuất chẳngkémg các trung tâm l n.Thếnhưngkhi
tiến thêm vào bên trong, ấn tượng thứ hai sẽ là nh ngmàn
khói nhờ nhợ v i một mùi khét vô cùng khó chịu, càng đi
sâu c mnhận v nó sẽ càng rõ ràng.
Mặcdùđeokhẩutrangnhưng
PV không khỏi bị sốc trư c
thứmùi của nh ng làn khói
đặc trưng nơi đây. Đó là thứ
mùi khét, rất hắc, nếuhít thở
tr c tiếp nó sẽ nhanh chóng
xộc thẳng lên tận não, ng i
lâucóc mgiácchoángváng.
Chưa hết, đằng sau nh ng
dãynhàcao tầngsansátnhau,
nh ng chiếcxếhộpb c tỉ l i
chính là nh ng đống rác ngổn ngang khắp ngõ làng. Đó
chính là cácphếphẩm từquá tr nh tái chếnhômđ l i,một
nguồn gây ô nhi mmôi trường không h nhỏ. Người dân
MẫnXá đã sống, đã hít thở nh ng thứ như vậy trong hàng
chục năm nay.
ÔngMẫnVănTán, trưởng thônMẫnXá, chobiết vấnđ
ô nhi m không khí là câu chuyện nhức nhối của thôn. Gi i
thích v làn khói luôn bao bọcMẫnXá, ôngTán nói rằng
đó là khói do người dân nấu nhôm bằng dầu, cònmùi khét
là từ quá tr nh tái chế nhôm.
“Số lượng người dân ở đâymắc bệnh v phổi rất nhi u.
Đối v i khói vàmùi, dùđeokhẩu trangnhưng tiếpxúc suốt
tháng, suốt nămcũngkhông th tránhkhỏi.Khôngchỉ khói
bụi, lượngxỉ l n từcáchộ s nxuất nhômcũnggâyônhi m
môi trường” - ôngTán cho hay.
Đặc biệt, cũng giống v i 37 làng ung thư khác, số lượng
ngườimắc và chết v ung thư t iMẫnXá cũng thuộc hàng
đầu sổ. Tính b nh quân hằng năm, c chục trường hợp t
vong v liên quanđến các căn bệnhung thư.■
Ámảnhung thư -Bài 2
“Conma”ônhiễmở
2làngLũngVịvàMẫnXá
Ảnh1:
Chiếcgiếng
chungvớinguồnnước
đụcngầu,bốcmùi tanh
khóchịuđang lànguồn
nướcsinhhoạtduy
nhấtcủabảyhộdân.
Ảnh:TUYẾNPHAN
Ảnh2:
CụNguyễnThị
Tuấtđãmấtchồngvà
nămngườicontraiđều
vìcănbệnhungthưgan.
Ảnh:TUYẾNPHAN
Đượcsửdụngnguồnnướcsạch,khôngbịônhiễm,khôngcócặnvàtanh...
làướcmơhàngchụcnămnaycủangườidânlàngLũngVịvàMẫnXá.
Đằngsaunhữngdãynhà
cao tầngsansátnhau,
nhữngchiếcxếhộpbạc
tỉ lại chính lànhững
đống rácngổnngang
khắpngõ làng.
Ảnh3:
Mộtcôngnhânđangthudọnsảnphẩmtừquátrìnhtáichếnhôm.
Ảnh4:
Nhữngbãiráckhổng lồtừphếphẩmtáichếnhômcùnghàng loạtốngkhóimọc lêntuatủa.
1
3
2
4
