CHỦNHẬT 25-12-2016
10
SỨCKHỎE
Ai cũngbiếttrái timrấtnhạycảm.
Cũngchínhnhờ thếmànhạcsĩ, nhàvăn, nhà
thơ…“ăn theo”mỗi lầncon tim rungđộng.
Nhưngnhạycảmcáchmấycũngcógiớihạn.
Bệnhnhânmaukhỏehơnnếubácsĩ
điềutrị lànữ
Người bệnh thườngchỉ quan tâmbác sĩ cónhiềukiến thứcvàkinh
nghiệm hay không. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu của các nhà
nghiên cứu Trường Sức
khỏeCôngcộng thuộcĐH
Harvard(Mỹ)côngbố trên
tạpchí ykhoa
JAMA,
còn
một điều người bệnh nên
quan tâmnữa, đó làbác sĩ
là namhay nữ.
Theonghiêncứu, sovới
đồng nghiệp nam, nhìn
chung cácbác sĩ nữ chăm
sóc bệnh nhân tốt hơn. Vì vậy bệnh nhân sẽ mau khỏe, sớm được
xuất việnvà duy trì sức khỏe tốt trong thời gian dài hơn.
Các nhà nghiên cứu đã khảo sát ngẫu nhiên 1,5 triệu bệnh nhân
Mỹ nhập viện từ tháng 1-2011 đến tháng 12-2014, được các bác sĩ
nội khoa điều trị.
Kết quả, so với bệnh nhân được bác sĩ nam điều trị, tỉ lệ tử vong
trongvòng30ngày saukhi nhậpviệncủacácbệnhnhânđượcbác sĩ
nữ điều trị ít hơn. Khả năng phải nhập viện lại trongmột tháng sau
khi xuất viện của các bệnhnhânđược bác sĩ nữđiều trị cũng ít hơn.
Lýdo, theoGSAshishJha thuộcnhómnghiêncứu,bácsĩnữ thường
chọn thuốc điều trị vốn bản thân trước đó đã chứng kiến được kết
quả, theo sát chỉ dẫn khám và điều trị. Ngoài ra, cách giao tiếp của
các bác sĩ nữvới bệnh nhân hiệuquả hơn.
ĐĂNGKHOA
Mangthai làmthayđổicảbộnão
Ai cũngbiết phụnữmang thai sẽ thayđổi rất nhiềuvề cơ thể, tuy
nhiên không nhiều người biếtmang thai còn có thể làm thay đổi cả
nãobộ.Đây làkết luậnmột nghiêncứucủacácnhàkhoahọc tạiĐH
Leiden (HàLan) côngbố trên tạp chí
NatureNeuroscience
.
Nghiên cứuđược thực hiện trên25phụnữmang thai lầnđầu. Họ
được chụp cắt lớpnãokhi bắt đầunghiên cứuvà saukhi sinhxong.
Sau sinh, não của cácbàmẹ có sự thunhỏ thể tích chất xám trong
một số vùng của não như vùng não trước trán và thùy thái dương -
liênquanđếnnhận thức, trí nhớ, tâm trạng, suynghĩ, cảmgiác.Thai
phụ nào càng có cảm giác gắn kết với conmang trong bụng thì sự
thayđổi ởnão càngnhiều.
Theo nhà khoa học Elseline Hoekzema thuộc nhóm nghiên cứu,
giảm thể tích chất xám không hẳn là giảm hoạt động não. Các nhà
khoahọcđãchocácbàmẹ thựchiệncácbài kiểm tranhận thức, tuy
nhiên sựkhác biệt không lớn.
TheoGSKimYonkers tại TrườngYĐHYale, các thay đổi giúp
thai phụquên đi các đauđớn, khó chịu trong thời gianmang thai.
Ở động vật gặm nhấm, thời gian tồn tại những thay đổi ở não do
mang thai thườngkéodàimột năm sau sinh.Ởngười, các nhà khoa
học chưa xác địnhmốc thời gian cụ thể, chỉ khẳngđịnhnhững thay
đổi ở não tồn tại ít nhất là hai năm sau khi sinh. Do nghiên cứu chỉ
thực hiện trongvònghai năm.
THIÊNÂN
Ngườicóbệnhtimnêncẩnthậnvới
Giángsinh
Mộtnghiêncứucủacácchuyêngia tạiĐHAuckland (NewZealand)
côngbố trên tạp chí
Journal of theAmericanHeartAssociation
cho
thấy số bệnh nhân tim tử
vonggia tăngvàomỗidịp
Giáng sinhvà nămmới.
Cácchuyêngiađãkhảo
sát tất cả trường hợp tử
vong vì bệnh tim ởNew
Zealand trong thời gian
1988-2013.
Theo nghiên cứu, các
nguyên nhân gây gánh
nặng lên trái tim bệnh nhân là căng thẳng cảm xúc trong kỳ nghỉ,
thayđổi thực đơn ăn, uống rượubia, thayđổimôi trường sinhhoạt,
không được chăm sóc y tế kỹ lưỡng và khi phát bệnh không được
cấp cứukịp thời nhưngày thường.
Trong nhiều năm các bác sĩ đã ghi nhận hiện tượng tử vong gia
tăngởMỹ vàomỗi dịp lễGiáng sinhvà nămmới.
ỞMỹ thì có thể bị lẫn lộn với nguyên nhân thời tiết, vì thời điểm
Giáng sinh và nămmới ởMỹ là mùa đông lạnh giá. Tuy nhiên, ở
NewZealand thì trùngvới thời điểmbắt đầumùa hè ấm ápnênyếu
tố thời tiết khônghẳn là lýdo.
ĐĂNGKHOA
Cớsaolạilênán…
nạnnhân?!
Tuy dân ta, dòng giống LạcHồng có đến trăm họ nhưng họĐổ tên
Thừa là tên phổ thông ở xứmình. Thông thường hễ nhắc đến bệnh
tim thì cholesterol mười lần nhưmột bị mang ra hài tội đủ điều!
BS
LƯƠNGLỄHOÀNG
T
ừa tựanhưđiều tra tham
nhũng,nếu tưởngchỉcó
cholesterol là thủphạm
thì sai.Bằngchứng là,
theo kết quả thống kê
hẳn hoi ởHoa Kỳ, gần phân nửa
người vào phòng cấp cứu vì nhồi
máu cơ tim trước đó chưa từng
caohuyết áp, cũngkhônghề tăng
mỡmáu!
Lỗnhỏđắm thuyền
nhưchơi!
Cũng từa tựa như chuyện giải
trìnhvề lýdo tại saobệnhnhânmất
mạng lãngnháchởxứmìnhvì tất
cảđềuđúngquy trình thìhốcảmấy
câysố!Chuyêngiakhoa timmạch
ởĐHMainz, CHLBĐức đã phát
hiện là lượng nội tiết tố adrenalin
của tuyến thượng thậnvà thyroxin
của tuyếngiáp trạngbội tăng thấy
rõ ở người không thừa mỡ máu,
nhưngquá thừa… stress!Hậuquả
làmạchmáu thành timbất ngờ co
thắt tháiquárồicocứngkhiếnvùng
địa phương lân cận chết đứng vì
thiếudưỡng khí.
Bệnh vì ngàynào
cũng thế
Điểm đáng nói là tác hại của
phản ứng comạch vô tích sự này
tỉ lệ thuận rõ ràngvới cườngđộvà
tần suất của stress. Theo các nhà
nghiên cứu về bệnh lý do stress ở
ĐHMunich, chỉ cầnmỗi ngày ba
lầncăng thẳng,mỗi lầnkhôngquá
15phút,đãđủđểhuyếtápdaođộng
theochiềunhích lần lên trênđikèm
với rối loạn nhịp tim. Lượngmáu
cần tưới chođủđểnuôi thành tim,
vỏnão, đáymắt, cầu thận…vì thế
phải hụt hẫng.Cànghốnếu tưởng
chuyệnnhỏ.Thửhỏi liệuởTP.HCM
cómấy ai xì-trết dưới ba lầnmỗi
ngày trongbối cảnhcủacuộcsống
“khôngcăng thẳngkhôngvề”?!Nói
chi đến chuyện ám tiễn sau lưng,
búa bổ trên đầu ở nơi làm việc từ
đồng nghiệp, sếp lớn tuy không
thiếu chiều cao nhưng lại có biệt
danh“tiểunhân”, chỉ cầnngàyhai
lần đưa con đến trường, thậm chí
nhiều trường vì đông con, vì con
học thêm, rồi rước về trên đường
ngập nước, kẹt xe thì thừa hiểu vì
saoxứmình còn lâumới hết cảnh
bệnh việnquá tải.
Chuyệngì cũngcó lýdo
Kết quả của công trình nghiên
cứu dài hạn được tiến hành ởĐH
London bên nướcAnh cho thấy
tăngmỡmáu tuy làđiềukiệnắt có
nhưngvẫnchưađủđểdẫnđếnnhồi
máu cơ tim. Đòn bẩy để từ thiếu
máucơ timchuyển thậtnhanhsang
thuyên tắcmạch vành chính là sự
hiệndiệncủanhữngchấtkhiếndòng
máu trởnênđậmđặcvàmạchmáu
trên thành timco thắt đột ngột.Ùn
tắc trênđường tuykhổnhưngchẳng
ănnhằmvàođâunếu sovới kẹt xe
trongmạchmáu! Thế thì các chất
pháhoạinày từđâumàcó.Câu trả
lời đã có từ lâu: Stress!
Cànggiải sầu
càngmau rầu!
Thuốcnào tiêu sầuchobằngbia
bọt?! Kết chỉ ở chỗ nỗi sầu chưa
tan thìnỗi rầuvìnhậpviệncấpcứu
đãđếndo trongmáucủađệ tửLưu
Linh thừamột cặp độc chấtmang
tên
troponin
và
homocystein
,
hai nhân tố rủi ro caođộvì là đòn
bẩy của thiếumáu cơ tim và xuất
huyếtmạchmáunãochodùhuyết
áp của nạn nhân trong định mức
bình thường.
Với cuộc sống không ngừng
“phản cảm”, tim đến lúc nào đó
đànhchọn thái độ“thàchết sướng
hơn”. Kẹt chỉ ở chỗ ngay cả con
đường phũ phàng này cũng “kẹt
xe” khiến nạn nhân thay vì phủi
sạch hồng trần cái rụp cho khỏe
thân, lại phải lây lất trên giường
cấp cứu, trênghế xe lăn chođúng
nghĩa đời là bể khổ!
Nếucảchụcngàn
ngườiởphươngTây
phảimấtmạngmỗi
nămvìnhồimáucơ
timdotiếngđộngthìtỉ
lệtửvongởnướcmình
chắckhóthấphơn.
Sốngvớicảnh“chướngtaigaimắt”,timnàochịuchonổi,timđànhchọnđường
giảithoátchokhỏikiếptrầm luân.
Maymàcòncóthểngănchặnnguycơ
bệnhtim
Bêncạnhchuyệnbuồnnàocũngcóvàiniềmvui.Cácnhànghiên
cứuởMainz,CHLBĐức,đãpháthiện làbệnh timởngười trênđe
bị xì-trết,dướibúacũngxì-trết, tuynghe thấysợnhưngvẫncó thể
ngănchặnkhôngmấykhónếucócáchnào:
Giữdòngmáu luân lưucóđộ loãng lý tưởngđểđừnggiậmchân
tại chỗkhiquachỗhẹp,bằnghoạtchất trongcáccây thuốcĐông
y thuộcnhóm“hànhkhíhoạthuyết”nhưhoàngkỳ, khổsâm,đan
sâm, hồnghoa, thụcđịa…
Hỗ trợ lựccobópcủacơ tim, nhưvới chấtđạmCarnitine,
Methionin… trong tảoSpirulina, chùmngây, gạomầmnguyên
cám… theokinhnghiệmcủangànhykhoasinhhọcởchâuÂu.
Ngừacụcmáuđông trong lòngmạchmáu, nhưvớimenđậu
tươngnattokinase, theokếtquảnghiêncứuởNhậtBản, nơi trước
đâyđã từngnhiềuchụcnămđoạthuychươngvàngvề tỉ lệnhồi
máucơ tim.
Ổnđịnhdẫn truyền thầnkinh timbằngcách tiếp tếcanxi,magiê
vàphốt-pho,bộ tamkhoáng tốvừachốngstressvừađiềuhòa
nhịp timởngườidễgiận.
Thiềnđịnhmỗingàyvài lần,mỗi lầnkhônghơn támphút,để
chuyệnmạchmáucănghơndây thừngvì comàkhôngduỗi là
chuyệncủa…người khác.
