3
THỨ TƯ
8-2-2017
Giaiđoạnvừaqualàthờiđiểmngân
sáchkhókhănnhất.Nhữngngười bi
quancóthểđãnghĩđếntìnhcảnhmột
quốcgiavỡnợ.Nhưngchođếnthờiđiểmnàyngânsáchvẫntrụvững,
pháthành tráiphiếuchínhphủvẫnđược thị trườngđónnhận tốt.
Khókhănvềngân sách lầnnàymang lại chuyểnbiến tích cực
hơn là tiêucực. Khókhănkhiếnchi tiêuco lại, tạoáp lựcđể thông
quađược LuậtĐầu tư công, khiếnBộTài chínhquyết tâmkhoán
xecôngvàphải lậpkếhoạch tài khóanămnăm thayvì “ănđong”
từngnămnhư trướcđây.
KhókhănngânsáchcònkhiếnThủtướngChínhphủcắtgiảmbảo
lãnhvayvốnchodoanhnghiệpnhànước.Khókhănngânsáchcũng
khiếnChínhphủquyếttâmđẩymạnhcổphầnhóa.Khókhănngân
sáchcònkhiếncáccánbộ thuếphảimờinhữngngười có thunhập
caonhưgiới showbizđếnđểyêucầunộp thuế thunhậpcánhân.
KhókhănngânsáchkhiếnBộTài chínhphảigấp rútnângcấpquy
địnhchốngchuyểngiá tươngứngvới tiêuchuẩncủaOECD.
Vậynhưng, quyết định trìnhphươngán tăng thuếbảovệmôi
trườngđốivớixăng,dầu lênkịchkhung là8.000đồng/lítcóthểsẽ là
bướcđi kém tiếnbộnhấtcủaBộTài chính.Có thểcóngườinóiđây
mới chỉ làkhung thuếchứchưaphải làquyếtđịnh tăng thuế.Đây
chỉ làmột lốithoáthiểmđểkhinàoquákhókhănthìcóthểsửdụng
đểđỡbịđộng.Nhưngquyếtđịnhnàysẽđánhmất “cơhộivàng”để
cải cáchhệ thống tài chínhquốcgia.
Cácnguồnthutừtàinguyên,thutừthuếnhậpkhẩuhaythuếhạn
chế tiêudùng luônđược xem lànhữngnguồn thukémbềnvững
hơnsovới thu thuế từ thunhậphay thuế tài sản.Đươngnhiên, với
thuế thunhậpvà thuế tài sản thì thukhóhơndophải có thông tin
minhbạchvề thunhậpvà tài sảncủamỗi cánhân, chủđề luôn là
điềukhónóiởViệtNam.
Trong chúng ta, ai ai cũnghiểu rằngđểđi đếnmột xãhội văn
minhhơn thì thunhập và tài sản củamỗi người nênđược công
khai.Nhưngcũngchẳngaimuốncôngkhaithunhậpvàtàisảncủa
chínhmình.Chúngtachỉdám làmđiềunàykhi rơivàođườngcùng
vàbuộcphảiđươngđầu.
Việcmở ramột lối thoát hiểmbằng cáchnângkhung thuếđối
với xăng,dầuchỉ làmchúng ta tiếp tục thóiquenchạy trốn thayvì
đươngđầuvới thử thách.
NGUYỄNMINHĐỨC
(BanPhápchếVCCI)
Thời sự
CHÂNLUẬN
thựchiện
B
ànvềcâuchuyện“tôm
bẩn”(bơmtạpchất,nhét
đinhvào tômcho tăng
trọng) làmảnhhưởngkhông
chỉuy tíncủangành tômViệt
Nammà cả uy tín quốc gia,
TSNguyễn Sĩ Dũng
(ảnh)
,
nguyên
PhóChủ
nhiệm
V ă n
phòng
Q u ố c
hội,nói:
“Đó là
một trong những biểu hiện
tầm nhìn hạn chế, cách làm
ăn chụp giật”.
Tác hại khủng khiếp
.
Phóngviên:
Theoôngvì
saolạicóchuyệntầmnhìnhạn
chếvà làmănchụpgiật ấy?
+ TS
Nguyễn Sĩ Dũng:
Thực chất vấn đề này cũng
dễ hiểu. Bởi Việt Nam có
một thời gian dài làm kinh
tế theomôhìnhkếhoạchhóa
tập trung. Những quy luật
của kinh tế thị trường chưa
đượcxâydựngvànhữngđòi
hỏi của kinh tế thị trường
cũng chưa được hiểu biết
thấuđáo. Cách làm ăn chụp
giật cònngự trị và chắc còn
tồn tại lâu.
Nhữngbiểuhiệnnhưbơm
chất bẩnvào tôm, bơmnước
vàoheođể tăng trọng lượng.
Nhữngđiềuđóchỉ biểuhiện
một tầm nhìn và cách làm
ăn hạn chế. Bởi lẽ nếu làm
ăn như vậy thì chỉ lừa được
người khácmột lần thôi.
.
Tácđộngcủakiểu làmăn
chụp giật chắc rất nghiêm
trọng, thưa ông?
+Khi lừa người khác chỉ
được một lần thì ngàn đời
chả giàu có được. Sự giàu
có chính là do thương hiệu,
do lòng tin của người tiêu
dùng, củakháchhàng.Lòng
tinsẽcắtgiảmchiphí rất lớn
cho cả hai bên.Người ta tin
mình thìkhôngcầnkiểm tra,
không cần thực hiện những
cách thức kiểm tra camkết.
Và mình cũng không phải
thương lượng nhiều.
Muốncóđược lòng tin thì
phải xâydựng thươnghiệu.
Lòng tin làcảmxúc, làniềm
tin, là sựgửi gắmcủakhách
hàng. Ví dụ như hàng hóa
củaNhật, với những thương
hiệu lớn, là sựđảmbảochất
lượng, đảmbảokháchhàng
không bị lừa dối.
Rõ ràngkinh tế thị trường
trong hội nhập cần phải có
một tưduydài hạnđể vươn
tới thịnh vượng. Đây cũng
chính là phương cách để
hình thànhđược thươnghiệu
quốc gia.
Phải bước qua tầm
nhìnngắnhạn
.
Rõ ràng khi chúng ta
làm ăn trong thời kỳ hội
nhập sâu rộng vào thế giới
văn minh như thế này phải
tuân thủ“chuỗi giá trị toàn
cầu”, ý kiến củaông về vấn
đề này thế nào?
+Nói đến chuỗi giá trị, ta
phảixácđịnh tachỉ làmộtmắt
xích trongđóvàphải tuân thủ
nhữngnguyên tắc,chất lượng
phổquát.Nếukhông, tasẽbị
loại ra khỏi chuỗi giá trị đó.
Bởi hội nhập có nghĩa là
phải đạt chuẩnmực quốc tế
và có trách nhiệm với chuỗi
giá trịmà ta thamgiavào.Trở
lạicâuchuyệncon tôm,người
ta xuất khẩu tôm nhưng khi
đến côngđoạn của ta, người
tapháthiệnra tômcó tạpchất
thì sẽảnhhưởngđến toànbộ
chuỗi sảnxuất.
Dĩ nhiên trong chuỗi mắt
xích ấy, chúng ta phải luôn
vươn tới đẳng cấp cao hơn.
.
Nhưng tâm lý thambátbỏ
mâm, chụp giật dường như
còn ăn sâu. Ngoài chuyện
tập quán hàng chục năm,
theo ông còn nguyên nhân
gì khác?
+ Cái gọi là đặc tính của
người Việt là phản ứng rất
nhanh, “Nướcđếnchânmới
nhảy”. Nhưng khuyết điểm
củangườiViệt, taphảikhách
quan là thiếu tầmnhìn.Tức là
chúng ta không có tầm nhìn
hàng 50 năm, hàng thế kỷ.
Khả năng có một tầm nhìn
chiến lược chưa phải là thế
mạnh của ngườiViệt.
Chúng ta phải cải cách,
đào tạo thông qua giáo dục,
về tầmnhìnngay từbâygiờ.
Hoạchđịnhbaogiờcũngphải
có tầmnhìnvàchiến lượcdài
hạn. Không phải là thấy lúa
được giá thì trồng lúa. Điều
nàyđúngchocảquản trịnhà
nước và kinh doanh.
TôicómộtngườibạnNhật
Bảnđầu tưvàongânhàngcủa
NhậtBản tạiViệtNam.Trong
mấy năm rồi luôn lỗ nhưng
ông thấy không sao cả. Bởi
tầmnhìncủahọ là100năm.
Mộtvụtômchứatạpchấtbịbắtquảtangtại tỉnhCàMau.Ảnh:TRẦNHIẾU
MỗiDNđềuphảihànhxửthế
nàođểđónggóp,bổsunggiá
trịchohàng“made inVietnam.
Nếungườitanghĩrằng:Không
kiểm tra, hàng hóa “made in
Vietnam”có thểgămđinhvào
thì sẽ rất khó.
TS
NGUYỄNSĨDŨNG
Tiêu điểm
Nhànướccóthểkhuyến
khíchnhữngngười làmăn
trungthực,cótầmnhìn
dàihạn.Tránhtìnhtrạng
mớihômtrướcnhậndanh
hiệuanhhùng laođộng,
hômsaubịbắt.
Người Việt mình không ai
nhìnnhư thế cả.
.
Tầmnhìnngắnhạnấy tôi
nghĩ cũng in dấu rất nhiều
tronghoạchđịnhchính sách
của chúng ta, thưa ông?
+Tầmnhìnngắnhạnphản
ánhgiaiđoạnphát triểnquản
trịnhànước.Chínhsách,pháp
luật thayđổi rấtnhanh,không
hoạch định dài hạn được.
Thành thử khi làm luật, khi
sửachữachính sách thì phải
để tầm nhìn rất rộng. Nếu
luật năm năm, 10 năm sửa
một lần thì ai hoạchđịnhdài
hạnđược?
Chính sách thay đổi như
vậy lại thúcđẩy tâm lý chụp
giật,“đánhquả”.Nếubâygiờ
cócơhội, cókhoảng trống là
xôngvàongay.Trongkhiđó,
một trongnhữngđặc tínhcủa
nhànướcphápquyền làphải
tiên lượngđược.
.
Tiên lượng ấy cụ thể thế
nào?
+Vídụ,Nhànướcsẽkhông
baogiờcấmkinhdoanhhàng
điện tử thì lúc đó các doanh
nghiệp (DN)mớihoạchđịnh
đượcchiến lược.Nhưngnếu
đùngmột cáiNhànướccấm,
hạn chế, tạo ra điều kiện là
DN thua.
NhànướcmuốnDNcó tầm
nhìn, tínhtoánđược,xâydựng
đượcchiến lược thìpháp luật
phải ổnđịnh.Nếu có sửa thì
phải sửa trên những nguyên
tắcphổquát chứkhôngphải
muốnsửa thếnàocũngđược.
Phải trọng thưởng
ngườilàmăntrungthực
. Những nguyên tắc ấy là
gì, thưa ông?
+Nhànướcphải thấyđược
tínhchất tiên lượngcủamình.
Chẳnghạnphảiđảmbảorằng:
Quyền tưhữu tài sảnbaogiờ
cũng được bảo vệ. Người
dân có niềm tin rằng tài sản
củamình sẽ được bảo vệ và
không có chính sách nào có
thểđụngchạmđến tàisảncủa
mình được. Hay như quyền
sởhữu trí tuệsẽđượccamkết
bảovệởđất nướcnày, tranh
chấpsẽđượcgiảiquyết công
bằng,hiệuquả…Nhữngđiều
đósẽ tạonênmột thươnghiệu
quốcgiauy tín.Khi như thế,
người dânvàDNmới có thể
hoạchđịnhđược.
Hai là Nhà nước có thể
khuyến khích những người
làm ăn trung thực, có tầm
nhìndàihạn.Tránh tình trạng
mới hôm trước nhận danh
hiệuanhhùng laođộng,hôm
saubịbắt.Phảiđảmbảo rằng
nhữngngườinhậnhuân,huy
chương là những người làm
ăn trung thực.NếukhôngNhà
nước sẽkhuyếnkhích sựgiả
dối, chạy chọt.
Cuối cùng, cácchính sách
của Nhà nước phải trọng
thưởng những người trung
thực và gây khó khăn cho
những người gian dối. Điều
đómớithúcđẩynhữngnguyên
tắcđạođứccănbảncủakinh
doanh. Một hệ thống pháp
luật phải cómục đích trừng
phạtnhữngngười làmăngian
dối, cẩu thả.Nếubỏ tạpchất
vào tôm, dùng chất tạo nạc
nuôiheophảibịxửphạtngay.
Đềcaosựtrungthựcthìmới
hình thànhđượcmộtvănhóa
kinhdoanh,đảmbảosự thịnh
vượng cho đất nước này.■
Thuếbảovệmôitrườngkhôngphảilàlốithoáthiểm
“Tránhhôm trước làanhhùng
laođộng,hômsaubịbắt”
“Đềcaosựtrungthựcthìmớihìnhthànhđượcmộtvănhóakinhdoanh,đảmbảosựthịnhvượng
chođấtnướcnày”-TSNguyễnSĩDũng.
