16
THỨNĂM
16-3-2017
Quốc tế
Tiêu điểm
Mỹgiảmtiềnhỗtrợcũngsẽgiảmtiếngnói,côngviệccủađạisứ
MỹtạiLHQ,bàNikkiHaley,dựđoánsẽkhókhănhơn.
Ảnh:REUTERS
ÔngTrumpmuốn thoái
lui tại LiênHiệpQuốc?
Mỹlànướcđầutàutrongđónggópchohoạtđộngcácchươngtrìnhcủa
LiênHiệpQuốcnhưngtớiđâycóthểsẽcắtgiảmhàngtỉUSDhỗtrợ.
ĐĂNGKHOA
B
ộ Ngoại giaoMỹ vừa
nhậnđượcchỉđạophải
cắtgiảm50%-60% tiền
hỗ trợ cho các chương trình
củaLiênHiệpQuốc (LHQ).
Thông tin này được tạp chí
phân tích bình luận
Foreign
Policy
dẫn từ ba nguồn tin
chính phủMỹ.
Mỹ sẽgiảm
hiệndiện?
Theolịchthìngày16-3Tổng
thốngMỹDonaldTrump sẽ
trìnhQuốc hội đề xuất ngân
sách tài khóa 2018. Theo đề
xuất này thì tổng ngân sách
cho BộNgoại giao, cho Cơ
quan Phát triểnQuốc tếMỹ
cùngcácchương trìnhhỗ trợ
khác trong đó có LHQ sẽ bị
cắt giảm 37%, tương đương
20 tỉ USD. Khoản 37% cắt
giảm này sẽ được dành tăng
cho chi tiêuquốcphòng - dự
kiến tăng thêm54 tỉUSD.Đề
xuấtnàycho thấysự thayđổi
của chính phủTrump so với
chính phủObama - vốn ủng
hộngoại giaovàhỗ trợnước
ngoài - sang tăng hỗ trợ cho
quânđội.
Mỹ là nước đi đầu trong
đóng góp cho hoạt động các
chương trìnhcủaLHQ, trung
bìnhmỗinămchikhoảng10 tỉ
USD.Ngoài ra,Mỹcònchịu
tráchnhiệmgóphơn22%cho
tổngchiphíquản lýcủaLHQ
là 2,5 tỉ USD. Sự cắt giảm
này sẽ làbước thoái lui chưa
từngcó tiền lệcủachínhphủ
Mỹ trong các hoạt động của
LHQ,cácchiếndịchnhânđạo
vàgìngiữhòabìnhquốc tế.
Cùngvớikếhoạchcắtgiảm
củaMỹ sẽ làviễn cảnhu ám
củacácchương trình,cơquan
LHQnhưQuỹNhiđồngLHQ
(UNICEF),ChươngtrìnhPhát
triểnLHQ (UNDP),Cơquan
LHQvìngườitịnạn(UNHCR),
Chương trìnhLương thựcThế
giới (WFP),TổchứcHợp tác
vàPháttriểnkinhtế(OECD)…
ChuyêngiavềLHQRichard
Gowan tại Hội đồng Quan
hệ đối ngoại châu Âu nhận
định sự cắt giảm củaMỹ sẽ
dẫn đến hỗn loạn trong hoạt
động củaLHQ.
Ngân sách hoạt động của
UNHCR năm ngoái là 4 tỉ
USD, trong đó 1,5 tỉ USD
từMỹ. Nếu khoản tiền này
bị cắt có thể dễ dàng hình
dunghoạtđộngcủaUNHCR
Hồi 25-1, theo tờ
TheNewYorkTimes
tiết lộ chínhquyền
ôngTrumpcũngđãchuẩnbịdựthảocácsắc lệnhnhằmgiảm
đáng kể vai trò củaMỹở LHQ và các tổ chức quốc tế khác.
Mộtsốdự thảocũngkêugọiWashingtonchấmdứtgópquỹ
chobất cứ tổ chứcnào“bị kiểm soát haybị ảnhhưởng căn
bảnbởimộtquốcgia tài trợchokhủngbố”. Sắc lệnhmới có
thể “giảm ít nhất 40%” tổng số tiềnMỹ đónggóp cho các
cơ chếquốc tế. Cùng với đó,một ủyban sẽđược lập rađể
khuyếnnghịnhữngkhoản tài trợnàonênbịcắtgiảm, từcác
hoạtđộnggìngiữhòabình,TòaánHìnhsựquốctế,quỹphát
triển cho cácnước“phảnđối những chính sáchquan trọng
củaMỹ”vàQuỹDân sốLHQ.
TD
“Bước thoái lui củaMỹkhỏi
LHQ có thể sẽdẫn tớimột sự
suysụpcủahệthốngnhânđạo
quốc tế”-
ForeignPolicy.
sẽ rất khó khăn. Mỹ đóng
góp21%chongân sáchhoạt
độngcủaOECD.Hoạt động
củaOECDchắcchắnsẽchới
với khi giờMỹmuốn giảm
mức đóng góp xuống bằng
mức nước góp nhiều đứng
nhì là Nhật với 12%. Quy
mô các chương trình cung
cấp vaccine và chăm sóc y
tế của UNICEF chắc chắn
sẽ bị giảm mạnh. Khủng
hoảngchính trị vàanninhở
các nước châu Phi vùng hạ
Sahara sẽ thêm trầm trọng
một khiMỹcắt giảmhỗ trợ.
Ngoại giaoMỹ
chịu thiệt
Theo các nguồn tin chính
phủ Mỹ, có thể LHQ phải
chịusựcắtgiảmnày trongba
năm.Chưa rõnướcnàosẽbù
vào khoản hụt màMỹ sẽ để
lại.Theo
ForeignPolicy
, các
nhà ngoại giaoMỹ đã cảnh
báođiềunàyvớicácnướchay
đónggópnhiềuchoLHQnhư
Nhật Bản, HànQuốc và các
nướcchâuÂutrongmộtphiên
họpkín củaLHQngày9-3.
Theo trang tinUNDispatch
của LHQ, thông tinMỹ cắt
giảm hỗ trợLHQ đến trong
bối cảnh thế giới đang phải
chịu nhiều thảm họa nhân
đạo lớn. Ngay từ đầu năm
châuPhi đã đốimặt với bốn
nạn đói lớn (ởNam Sudan,
Yemen,Somalia,BắcNigeria)
khiếnhàngchụcngànngười
phần lớn là trẻemchết.Trận
đóinăm2011ởSomaliagiết
chết hơn 250.000 người và
theo
UNDispatch
thì năm
nay có thể sẽ còn tệhơnnếu
20 triệu người tại châu Phi
khôngđượccứu trợkhẩncấp.
CáccơquanLHQnóicần864
triệu USD để ứng phó, tuy
nhiên đến thời điểm này họ
mới chỉ nhận6%khoảnnày.
Nhiềuquanchứcngoạigiao
tại LHQnhậnđịnh các nước
khác khả năng lớn sẽ không
bùđượckhoảnhụtmàMỹđể
lại. Các nước châuÂu trong
đócóĐứccó thểsẽ tăngđóng
gópchoUNHCRđểgiảiquyết
khủnghoảngSyriavốn tạo làn
sóng tị nạn khổng lồ ở châu
Âunhưngsẽkhôngđónggóp
chocácchương trìnhkháccủa
LHQnhưphát triểnquốc tếvà
gìngiữhòabình.Trongkhiđó
đối vớiMỹ, giảm hỗ trợ cho
LHQsẽđemlạitháchthứccho
Ngoại trưởng Rex Tillerson
vàĐại sứMỹ tạiLHQNikki
Haleykhi nókéo theohệ lụy
làsứcmạnhbỏphiếucủanước
nàyởLHQ sẽgiảm.
Vẫn còn hy vọng mong
manh sự cắt giảm này sẽ
không thànhsự thật.Kếhoạch
cắtgiảmngânsáchBộNgoại
giaocủaôngTrumpđanggặp
phảnứngmạnh từQuốchội.
Nghị sĩ cả hai đảng đều bày
tỏ lo ngại. Lãnh đạo phe đa
sốCộnghòa tạiThượngviện
MicthMcConnellchorằngđề
xuấtngânsáchcủaôngTrump
có thể sẽ không được Quốc
hội thôngqua.
n
TổngthốngTrumpmuốntăngngânsáchquốcphòngnhưngphải
cắtgiảmnhiềuchiphíkhác, trongđócóngânsáchhỗtrợLHQ.
Ảnh:GETTY
38
triệuUSD là số tiềnôngDonaldTrump trả thuế thunhập
trongnăm2005, kênh truyềnhìnhMSNBCdẫn thông tin
từNhàTrắngchobiết. Cùngnămđó, ôngTrumpcó tổng
thunhậpgần153triệuUSDnhưngbáo lỗkinhdoanhgần
105 triệuUSD.
TD
Nga tậpdượtbắn500 tên lửahạ
máybayđịch
QuânđộiNga sẽ sửdụngkhoảng500 tên lửađể tập
dượt bắnhạcácmáybayđịch.
Hãng tinSputnik (Nga) dẫn lời người phát ngôn
QuânkhumiềnĐôngNgaAlexanderGordeevngày
15-3chobiết cácbinh sĩ thuộc lực lượngphòngkhông
Nga sẽphóngkhoảng500 tên lửaphòngkhôngđểbắn
hạcácmáybaygiảđịnh tronghoạt động tập trậnquy
mô lớnđangdiễn raởBuryatia thuộckhuvựcSiberia.
“Cácđơnvị phòngkhông sẽ tậpdượt bằngviệckiểm
tra, theodõi, xácđịnhvàpháhủycác tên lửa tấncông
nhanh.Cókhoảng250 tên lửa tấncôngvàhai tên lửa
hành trình sẽđượcdùngđểmôphỏngcáccuộcoanh
tạcgiảđịnhcủakhôngquânđịchvàkhoảng500 tên
lửaphòngkhông sẽđược sửdụngđểpháhủychúng” -
ôngAlexanderGordeevnói.
Cuộc tập trận sẽ sửdụngcáchệ thốngphòng thủ tên
lửanhưS-400, S-300,Tor,Osa, Strela-10vàPantsir-S
cùngcác loại súngphòngkhông tựđộngchẳnghạn
Shilka.Có tổngcộng8.000binh sĩ đang thamgiacuộc
tập trậnquymô lớncủaNgavới hơn1.000mẫuvũkhí
hạngnặngđược triểnkhai.Cuộc tập trậndiễn ra tại căn
cứTelemba,CộnghòaBuryatia thuộcvùngSiberia.
Cũng trongngày15-3, các tàukhu trụcchốngngầm
thuộcHạmđộiTháiBìnhDươngcủaNgađượcbáo
cáođã thamgia tập trậnhải quânởbiểnNhậtBản.
BẢOANH
Hệthống
phòng
thủtên
lửaS-400
củaNga
trong
mộtcuộc
tậptrận.
Ảnh:RIA
TrungQuốcbất ngờdịugiọngvới
Philippines
BộNgoại giaoTrungQuốchôm15-3nói rằng
nướcnày sẽ tôn trọngquyền củaPhilippines đối với
vùngbiểnBenhamRise, trongbối cảnh các tàu thăm
dò củaTrungQuốcbị tốđãxâmnhập trái phépvào
khuvực thềm lụcđịa củaPhilippines.
“Tôimuốnnhắc lại rằngTrungQuốchoàn toàn
tôn trọngquyền củaPhilippines đối với biểnBenham
Rise thuộc thềm lụcđịanướcnàyvàkhông có thứgọi
làTrungQuốc thách thức cácquyềnđó” - phát ngôn
viênBộNgoại giaoTrungQuốcHoaXuânOánhnói
trong cuộchọpbáongày15-3 tạiBắcKinh.
TheobàHoa,TrungQuốchoàn toàn cóquyền tự
dohànghải trongkhuvực theo luật phápquốc tế.
“Nguyên tắc cơbản của luật phápquốc tếnói rằng
vùngđặcquyềnkinh tếvà thềm lụcđịakhôngđánh
đồngvới lãnh thổvàmột quốcgiavenbiểnkhi thực
thi cácquyềnđối với thềm lụcđịa củamìnhkhông
nên cản trởquyền tựdođi lại của cácnướckhác theo
luật quốc tế” - bàHoanói.
BenhamRise làvùngbiểnđượcLiênHiệpQuốc
tuyênbố làmột phần thềm lụcđịa củaPhilippines
vàonăm2012. Bộ trưởngQuốcphòngPhilippines
DelfinLorenzana cuối tuần trướcđãmô tảđộng thái
củaTrungQuốckhi đưa các tàu thămdòđếnBenham
Rise là “rất đángquanngại”và ra lệnh chohải quân
nướcnày tiếnhành cáchoạt độngngăn chặn.
Tuynhiên, vềphíaTổng thốngPhilippinesRodrigo
Duterte, ôngnói rằngđó chỉ là các tàukhảo sát và
chúngkhônghềxâmnhập lãnhhải củađất nước. Bộ
Ngoại giaoTrungQuốc sauđóđãhoannghênhnhững
tuyênbốnày củaTổng thốngDuterte, nói rằng cảhai
nướcđã cónhững “traođổi quanđiểm thân thiện”về
vấnđềnày.
ANMIÊN
