3
THỨBA
15-8-2017
Hơnhaituầnqua,
đườnglênxuốngmiền
Tâynónglênvớicâu
chuyệntrạmthuphíBOTđặttrênquốclộ1(từVĩnh
Longlên,trướckhivàothịxãCaiLậy,TiềnGiangđể
đivềTP.HCM).Trạmđặttrướcngãba(theohướng
từVĩnhLong lên)nênthuhaichiềuvớicácdòngxe
trêncảđoạnquốc lộ1dài26,5kmvà tuyến tránh
thịxãCaiLậydài12km.
Coi lại toànbộdựángồmhai thànhphần thì
thấy“công thức”củanó là:
Trạm thuphí BOTCai Lậy=Thu cho26,5km
quốc lộ1+Thucho tuyến tránh12km.
Thếnhưngtrênbảngđiệntửởtrạmthuphí,người
dânchỉ thấychạyhàngchữ“TrạmthuphíBOTCai
Lậy”vàkhôngcólờigiảithích,làmrõnàothêm.Chính
vì thếnhiềutàixế,chủxeđặtcâuhỏi:“Tôikhôngđi
trên tuyếnđường tránhmới làmmàđi trênquốc
lộ1quathịxãCaiLậy, tạisao lại thutiềncủatôi?”.
Khôngchỉ trênbảngđiệntửđặttrêncổngtrạm
màcả trongcách trả lời củađại diệnchủđầu tư
làCông tyTNHHBOTquốc lộ1TiềnGiangvàcả
một sốquan chức củangànhgiao thông cũng
khôngnói rõcông thứccủabài toán trên. Vì vậy,
dâncóquyềnđặtcâuhỏi:Tại sao lạiđặt trạm thu
phíngay “cổhọng”,ngãbađể tận thu, thukhông
đúngđốitượng,nói làthuchotuyếntránhmàthu
chocảquốc lộ…?
Đó là cái sai, cái thiếu thứnhất từ công tác
truyền thông.
Cái sai, cái thiếu thứhai là cả chủđầu tư, Bộ
GTVTvà cácbộ, ngành liênquanđãkhônggiải
quyếtthỏađáng,hàihòabài toán“ba lợi ích”cần
có trong trạm thuphíBOT.Công thứcđó là:
Trạm thuphí BOTCai Lậy=Lợi íchNhànước
+Lợi íchnhàđầutưBOT+Lợi íchcủangườidân
(lái xe, chủxe,doanhnghiệpvận tải).
Ởđây, lợi íchcủaNhànước làsaumộtthờigian
sẽcóđượcconđườngđểpháttriểnkinhtế-xãhội.
Còn lợi íchcủanhàđầu tưvàngườidân thì sao?
Theodõi trênphương tiện thông tinhai tuần
qua thấy rằng cácquan chức có xuhướngbảo
vệ lợi ích củanhàđầu tưhơn làngười dân. Cụ
thể, ngày 14-8, ôngNguyễnVănHuyện, Tổng
Cục trưởngTổngcụcĐườngbộViệtNam,khẳng
định với báo
Pháp Luật TP.HCM
rằngmức phí
qua trạmCai Lậyđãđượcsự thốngnhấtcủacác
bộ, ngànhnhằmđảmbảophươngán tài chính
chonhàđầu tư. “Trong trườnghợpgiảmphí tại
trạmCai Lậy xuống thấp thì Nhànước phải có
phươngánkéodài thờigianthuphíchonhàđầu
tư...” -ôngHuyệnnói.
XemraphátbiểucủaôngHuyệnchỉđềcậpđến
bàitoánBOTchỉvớicôngthức
ThuphíBOT=Mức
thu+Thờigianthu
màquênphảigiảiquyếtthỏa
đáng,hàihòađúngvớicôngthức“balợiích”nóitrên.
ỞTrạm thuphí Cai Lậy rất dễ thấy lợi ích của
ngườidânđangbị“épvà lép”trước lợi íchcủanhà
đầutưBOT.Cụthể,nhàđầutưđượcthuởmứccao
(35.000đồngcho12km trên tuyến tránhCai Lậy,
trong khi đi 40 km trên cao tốc TP.HCM - Trung
Lươnggầnđóchỉlà40.000đồng)vàthutrongthời
gianngắnnhất (thubốnnăm sáu tháng thayvì
phải là10-20nămnhưởcáccôngtrìnhBOTkhác).
Cũngcầnnói thêm, cả tuyến tránhvàquốc lộ
1qua thị xãCai Lậychỉ rộng12m, cho1,5 lànxe
ởmỗi chiềuvàdân chỉ được chạy50-60km/giờ.
Trongkhi trêncao tốc làhai lànxechạychomỗi
chiều,một làndừngkhẩncấpvàchạyvới tốcđộ
từ80-100đến120km/giờ.Nhưvậy,dânchạyxeở
tuyếnđườngchất lượngthấphơnmàphảitrảphí
caohơn làbị…épquá!
Rõràngkhinhàđầutư,cơquanquảnlýnhànước
“giải” sai bài toánBOT (trênmặt truyền thôngvà
kinh tế) thìngườidânphảnứng làphải.
LƯUĐỨC -HOÀNGTUYÊN
Thời sự
VIẾTLONG-ĐÔNGHÀ-
MIỀNTÂY
H
ơn 15 giờ ngày 14-8,
Trạm thuphíBOTCai
Lậy đặt trên quốc lộ
1A đoạn qua địa phận tỉnh
Tiền Giang đã xả trạm cho
chiều lưu thông từmiềnTây
lênTP.HCM.Đến16giờ30,
trạm phải xả toàn bộ cả hai
chiềuđểgiảiphóng lượngxe
dồn ứ gây ùn tắc hơn 1 km.
BộGTVT: Nếuùn tắc
thì xả trạm
Việc ùn ứ xe ở hai đầu
Trạm thu phí Cai Lậy là do
tài xế mua vé bằng tiền có
mệnhgiá thấp(200đồng,500
đồng).Điềunàyđãđượccác
tàixế thựchiện liên tiếp trong
nhữngngàyquanhằmphản
đối mức phí quá cao, cũng
nhưvị tríđặt trạmkhônghợp
lý. “Mức thu lên tới 35.000
đồng/xecon, caohơncảkhi
tôi chạy trên cao tốc Trung
Lương.Cònnữa, thuphí cho
tuyếnđường tránh thị xãCai
Lậy, saohọ lại đặt trạm trên
quốc lộ 1A?” - anh LýVăn
Nam, chạy xe 63A-20…,
bức xúc.
Sáng 14-8, vấn đề này đã
đượcđặt ra tại cuộc làmviệc
giữaTổngcụcĐườngbộViệt
NamvớiSởGTVT tỉnhTiền
Giang. Ông TrầnVăn Bon,
GiámđốcSởGTVTtỉnhTiền
Giang, chobiếtTrạm thuphí
Cai Lậy đã hoạt động được
14ngày.Từđó tới naynhiều
tài xế liên tục nộp phí bằng
tiền lẻhoặcbỏvàochainhựa
để phản đối. Tối 13-8, trạm
Cai Lậy đã phải xả trạm để
đảmbảo an toàngiao thông
và an ninh trong khu vực.
“Tôi đề nghị Tổng cục
Đường bộ kiến nghị với Bộ
GTVTgiảmphí tại trạmnày
trong thờigian tới” -ôngBon
kiến nghị.
ÔngNguyễnMạnhThắng,
PhóTổngCục trưởngTổng
cụcĐườngbộViệtNam (Bộ
GTVT), chohaysẽcungcấp
chobáochíđầyđủhơnnhững
thông tin liên quan đến dự
án. Về ý kiến quốc lộ 1 là
tuyến đường cũ, lẽ ra phải
được sửa chữa bằng nguồn
lấy từ quỹ bảo trì đường
bộ, ông Thắng giải thích:
“Cả nước hiện có 24.000
km quốc lộ nhưng quỹ bảo
trì chỉ đáp ứng được 50%.
Tuyến đường này dài 26,5
km, cầnkinhphí hơn300 tỉ
đồng thìkhôngcónguồnbảo
trì nào đáp ứng nổi”.
ÔngHuỳnhVănNguyện,
Chủ tịch Hiệp hội Vận tải
Tiền Giang, cho rằng thời
điểm thông báo thu phí
quá gấp, chỉ một ngày dù
trước đó có tổ chức thu thử
nghiệm. “Tài xế và doanh
nghiệp có quá ít thông tin
về việc đầu tư và xây dựng
tuyếnđườngnày.Dođóviệc
họ so sánhmức phí với các
tuyến BOT khác cũng như
so sánh với đường cao tốc
TP.HCM - Trung Lương là
dễ hiểu” - ôngNguyện nói.
Về việc này, ông Thắng
cho biết nhà đầu tư đã bỏ
vốn thựchiệndựánBOT thì
đượcphép thuphí hoànvốn.
Tuynhiên, việc thuphí phải
đảm bảo hài hòa ba nguyên
tắc:Thựchiệnđúnghợpđồng
đãkýgiữacơquannhànước
với nhà đầu tư; đảmbảo lợi
ích người dân và đảm bảo
anninh trật tự, an toàngiao
thông thông suốt trên toàn
tuyến.
“Quốc lộ1 là tuyếnđường
huyếtmạchquốc gia vì vậy
không thể để xảy ra ùn tắc
giao thông. Nhà đầu tư nếu
thấyxảy raùn tắc trên1km
xungquanhvị tríđặt trạm thu
phí thìphảixả trạmngay,nếu
không sẽ bị xử phạt” - ông
Thắng nhấnmạnh.
“LàmBOTphảiđểdân
cóquyền lựa chọn”
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
, TS Phạm Sanh,
chuyên gia giao thông, cho
rằng việc nâng cấp tuyến
quốc lộ1nêndùngquỹbảo
trì đường bộ, vì người dân
đóng phí vào đây rất nhiều.
VềphátbiểucủaôngNguyễn
MạnhThắng(tuyếnđườngdài
26,5kmcókinhphíhơn300
tỉ đồng thì không có nguồn
bảo trì nào đáp ứng được,
vì vậyphải kêugọi nhà đầu
tư -PV),TSPhạmSanhcho
rằng đây là phát biểu thiếu
trách nhiệm.
“Việc sửa chữa quốc lộ 1
là một “chiêu” để nhà đầu
tư hợp thức hóa vị trí đặt
trạm. Chính phủ và Quốc
hội khôngchophépđặt trạm
trên tuyếnđườngcó sẵnnên
việcđặt trạm trên là sai luật.
Vậy tại sao không lấy kinh
phí từ quỹ bảo trì và ai cho
phép nhà đầu tư bỏ ra 300
tỉ đồng để sửa chữa quốc
lộ 1?” - TS Phạm Sanh đặt
câu hỏi.
TS Phạm Sanh cũng cho
rằngThông tư159/2013của
BộTàichínhchỉđưarakhung
Cuốigiờchiều14-8,TrạmthuphíBOTCaiLậyphảixảtoànbộcảhaichiềuđểtránhùntắc.Ảnh:MIỀNTÂY
TrạmthuphíCaiLậyđượcđặt
trênquốc lộ1để thuphíhoàn
vốnchodựán tuyến tránhdài
12kmqua thị xãCai Lậyvàcải
tạomặtđườngquốc lộ1dài26
km. Dovậy, trạm thuphí nằm
trênkhuvựcdựánchứkhông
phải nằmbênngoài.
Ông
NGUYỄNNGỌCĐÔNG
,
Thứ trưởngBộGTVT
Hiện Bộ GTVT đang tìm
phương ángiảmphí tại trạm
này. Trườnghợpgiảmphí thì
phảicóphươngánkéodàithời
gian thuphí chonhàđầu tư.
Ông
NGUYỄNVĂNHUYỆN
,
TổngCục trưởngTổngcục
ĐườngbộViệtNam
Họ đã nói
“Phảnứngcủangườidân
trongthờigianqua làcó
cơsở.Vìvậytôichorằng
đãđến lúcChínhphủcần
lêntiếngvàQuốchộiphải
giámsátviệcnày.”
TSPHẠMSANH
chứ không quy định cụ thể
giá vé cho từng trạm. Thực
tế mức phí qua trạm BOT
phải do nhà đầu tư đề xuất
dựa trên thực tế tính toán
lượng xe qua lại và các yếu
tốkhác. “Tuynhiên, Thông
tư30/2017củaBộTài chính
quy định mức phí tại trạm
Cai Lậy không có ý kiến
của nhà đầu tư” - ông Sanh
phân tích.
Cũng theoTSPhạmSanh,
lãnh đạo Bộ GTVT không
nên đổ thêm dầu vào lửa
bằng những phát biểu cho
rằng chỉ vài tài xếphảnứng
và yêu cầu người dân phải
thựchiệnđúngquyđịnhcủa
pháp luật. “Phản ứng của
người dân trong thời gian
vừa qua là có cơ sở. Chúng
taphải sớmgiảiquyếtnhững
bức xúc này.Vì vậy tôi cho
rằng đã đến lúc Chính phủ
cần lên tiếng và Quốc hội
phải giám sát việcnày” -TS
PhạmSanh nhấnmạnh.
Còn theoôngNguyễnVăn
Thanh, Chủ tịch Hiệp hội
Vận tải ô tô Việt Nam, để
xác định được mức thu phí
hiệnnayở trạmCaiLậycao
hay thấpcầnmờiKiểm toán
Nhà nước vào cuộc để có
kết luận độc lập. Mục đích
là tránh việc giảm phí bằng
cách tăng thời gian thu phí,
vìđây làphươngpháp“đánh
bùn sang ao”.
TheoôngThanh,chủtrương
làmBOT nâng cấp hạ tầng
giao thông đường bộ là hết
sức đúng đắn. Tuy nhiên,
chủ trươngnàybịmột sốbộ
phận lợi dụng làmméomó
chínhsách.Tuyếnđườngnào
cũng“đè” ra làmBOTkhiến
người dân không có quyền
lựa chọn.■
TrạmCaiLậyvàbàitoánBOTbịgiảisai
Trạm thuphíCai Lậy:
ChờChínhphủ lên tiếng
Chiều14-8,TrạmthuphíBOTCaiLậy,TiềnGianglầnlượtphảixảtrạmcảhaichiềulưuthông
doxảyraùntắckéodàikhoảng1km.
