8
THỨBẢY
19-8-2017
Đô thị
TrạmCai Lậyvỡ trận:Cáigiác
sựnhậpnhằng!
Cầnxóatrạmthuphíhiệnnay, lậphaitrạmmớitrênquốclộ1vàtuyếntránhvớimứcphívàthờigianthukhácnhauđểng
ĐạitáNGUYỄNMINHTÂM,
HọcviênChínhtriCôngannhândân
Đ
oạnđường tránh thị trấn
(trướcđó là thị xã)Cai
Lậydài 12kmđược thi
công và đưa vào khai thác
theohình thứcBOTdựa trên
hợpđồngkýngày28-8-2014.
BênA làBộGTVT, cònbên
B là liên doanh hai nhà thầu
gồmCông ty Cổ phần Phát
triển đường cao tốc Biên
Hòa - VũngTàu và Công ty
CổphầnĐầu tư,Thươngmại
vàXây dựng giao thông 1.
Về vị trí đặt trạm thu phí,
hợp đồng quy định trạm này
đượcđặt tạiKm1999+900m
trên ngã ba, đầu đoạn đường
tránh dài 12 km đi vòng qua
phía Nam thị trấn Cai Lậy.
Thời gian thu phí để hoàn
vốn và có lãi cho nhà đầu tư
là sáunămnăm tháng tính từ
khi công trình được đưa vào
khai thác.
Nếu tấtcảđều làmđúngnhư
vậy thì đã không có chuyện
gì xảy ra, bởi nhà đầu tư chỉ
thuphíđoạnđường tránhqua
Cai Lậy chứ không thu phí
các phương tiện đi trên quốc
lộ 1 xuyên qua trung tâm thị
trấn. Tuy nhiên, vị trí hiện
tại của trạmnày lại đặt ởKm
1999+300m trên quốc lộ 1,
cáchvị tríđượcxácđịnh theo
hợpđồng600mvềphíaĐông
thị trấn Cai Lậy, nằm ngay
trên quốc lộ 1. Tại sao lại có
chuyện này?
Tìmhiểusâumới thấy rằng
saukhi dựán tuyến tránhCai
Lậy đượcChính phủ đồng ý
chủ trương, BộGTVT cùng
UBND tỉnh Tiền Giang đã
thống nhất bổ sung dự án
tăng cườngmặt đường quốc
lộ1đoạn từxãMỹĐứcĐông
(huyện Cái Bè) qua thị trấn
Cai LậyđếnxãQuýNhị (thị
trấnCaiLậy)dài26,5kmcũng
với hình thức BOT chỉ định
thầu. Giá trị của hợp đồng
này là 340 tỉ đồng.
Điềuđángnóiởđây làviệc
giao thầu thi công nâng cấp
26,5 kmmặt đường quốc lộ
1 không dựa trên một chủ
trươnghaykếhoạchnào trước
đó.TrongcácvănbảncủaBộ
GTVTvàBộKH&ĐTvềdự
án này cũng như Công văn
1908/TTg-KTN do Phó Thủ
tướng Hoàng Trung Hải ký
ngày11-11-2013đồngý chủ
trươngthựchiệndựánkhônghề
cómộtcâu,mộtchữnàonhắc
đếnviệcnâng cấpđoạnquốc
lộnày.Tại cuộchọpbáohôm
17-8, Thứ trưởng BộGTVT
NguyễnNgọcĐônggiải thích
việc cải tạo, nâng cấp đoạn
quốc lộ này được thông qua
dựa trên cơ sở buổi làm việc
giữa bộ trưởngBộGTVTvà
UBND tỉnhTiềnGiang.
Như vậy, có thể thấy việc
nângcấp26,5kmmặt đường
quốc lộ 1 đi qua thị trấnCai
Lậyđã trở thànhcái cớđểcác
nhà thầuđặt trạmBOT tại vị
trí Km 1999+300m, qua đó
làmmột cú thu phí “2 trong
1”. Tuy nhiên, dù nhà thầu,
lãnhđạoBộGTVTcóchống
chếkiểugìđinữacũngkhông
thểkhắcphụcđượcmâu thuẫn
cơ bản của vấn đề là hai loại
đườngkhácnhau (mộtcósẵn,
chỉ nângcấpvàmột làmmới
hoàn toàn)không thểcócùng
mộtmức phí.
Ngay cả có thu cùng một
mức phí thì thời hạn thu phí
đốivớimộtcông trìnhcó tổng
mức đầu tư gần 400 tỉ đồng
(giacường26,5kmmặtđường)
không thểngangbằngvới thời
hạn thuphícủamộtcông trình
có tổngmứcđầu tưhơn1.000
tỉđồng (xâymới tuyếnđường
tránh12km).Vàngaycảviệc
thuphíđồngmứcnhưngchia
ra thời hạn khác nhau cũng
vẫn làbất hợp lýbởi sẽcó sự
chồngphí hai lầnđối với các
phương tiện sửdụngquốc lộ
1 chứ không sử dụng tuyến
tránhCai Lậyđể lưu thông.
* * *
Từ những phân tích trên,
có thể thấy rõnguồngốcvấn
đềnằmởsựbấthợp lýcủacả
mức thuphí lẫnvị trícủa trạm
thuphíBOTCaiLậy.Dovậy
nếuchỉgiảmmứcphí,kéodài
thời gian thu theophương án
của BộGTVT sẽ không giải
quyết được tậngốc vấnđề.
Theo tôi,điềucần làmngay
là lập hai trạm thu phí, một
trênquốc lộ1vàmột ở tuyến
tránh phía Nam thị trấn Cai
Lậyvớimứcphí và thời gian
thu khác nhau để người dân
lựa chọn. Trạm thu phí BOT
đặt sai vị trí hiệnnayphải dỡ
bỏ.Kinhphí xây trạmmới sẽ
sửdụng lợinhuậnmàcácnhà
thầu thu được trên cơ sở xác
định thời hạn thu phí hợp lý.
Cáccánbộ thammưusai, chỉ
đạo sai phải bị xử lý.■
Cácmốcsựkiệnxảyrasaukhi trạmthuphíCaiLậyhoạtđộng.Đồhọa:THÙYTRANG
1. Chèndựán
Tháng 9-2013, BộGTVT công bố danhmục dự án đầu tư
tuyến tránhquốc lộ 1đoạn qua thị trấnCai Lậy, TiềnGiang
dài 12 km theohình thức hợpđồngBOT. Ngày 11-11-2013,
PhóThủ tướngHoàngTrungHải có vănbản đồng ý chủ
trương đầu tư dự án. Đến ngày19-12-2013, BộGTVTbổ
sung hạngmục “tăng cườngmặt đườngquốc lộ 1 đoạnKm
1987+560 -Km2014+000” vào dự ánBOTnói trên, trái
với vănbản của phó thủ tướng
(xem thêm trong bài trên).
2. Chồngdự án
Việc trạm thu phí Cai Lậy nằm “nhầm chỗ” tại Km
1999+300m đangbị các tài xế quyết liệt phảnđối, đòi phải
dời về đúng vị trí được phê duyệt (Km 1999+900m trên
ngã ba đầu đoạn đường tránh dài 12km). Tuy nhiên, đáng
ngạc nhiên là ngay tại vị trí được phê duyệt đã có dự án
XưởngmayTiềnGiangđang được xâydựngvà có diện tích
lớn gấphàng chục lần trạm thu phí.Vì saodự án “chồng”
lênnhaumà không ai haybiết?Hay là người ta chỉ phê
duyệt vị tríKm1999+900m cho có, còn ngay từ đầu đã
nhắm sẽ đặt trạm thu phí tại vị trí hiệnhữu?
3.Hai cây cầubiếnmất
Tại cuộc họpbáo chiều 17-8, Thứ trưởngBộ
GTVTNguyễnNgọcĐông cho biết việc thayhai cầuÔng
ThiệmvàChínChương (trong thiết kế) thành cống trên
tuyến đường tránh là phương ánkỹ thuật do cầuquá nhỏ,
chỉ dài khoảng6m, dân gian gọi
vui là “cầu chó nhảy”.Việc thay
thế cầubằng cống là biện pháp
kỹ thuật để đảm bảo thoát nước.
Và chi phí nếu có chênh lệch chắc
chắn cũng không quá nhiều.
Thế nhưng chúng tôi đã chụp
không ảnh và khẳng định nếu
phải làm cầu thì cầuÔngThiệm
có khả năng là cây cầudài nhất
trên tuyến tránh. Theo đó, kênh
ÔngThiệmnằm vắt xéo qua đường, nếukhông nắndòng
chảy thì cây cầu sẽ rất dài, có thể cả trămmét. Dođóviệc
thay đổi thiết kế sẽ giảm chi phí khá lớn.
4. Đánh tráokhái niệm
BOT là viết tắt của cụm từ tiếngAnhBuild -Operate -
Transfer, có nghĩa làXây dựng -Vận hành - Chuyển giao.
Yếu tốđầu tiên phải có xây dựng. Theo quyết định của
BộGTVT, ngoài việc xây dựng đường tránh thì hạngmục
tăng cườngmặt đườngquốc lộ1, đoạnđi qua địa bàn thị
trấnCai Lậy làmột phần của dự án.Vậy phần này có phải
là “Build” hay không?Dĩ nhiên là không. Không thể có
chuyện dặm vá, sửa chữa rồi xem đó làBOTđể thuphí.
Cũng cần làm rõ thực tế nhà đầu tư đã chi bao nhiêu để dặm
vá, thảm nhựa đoạn quốc lộ này?Có tớimức gần 400 tỉ
đồngnhưbáo cáokhông?
5. Thuphí trước nghiệm thu
Bộ trưởngBộGTVTTrương
QuangNghĩa trước đó đã tuyên
bố các dự ánBOTgiao thông
phải quyết toánxongmới được
thu phí. Tuy nhiên, vì sao tại
dự ánBOTCai Lậy chưa được
quyết toánđã thuphí?
Nhiều chuyên gia giao thông
cònyêu cầuBộGTVTphải giải
thích rõ ràng chủ trươngvà quá trình ghépnối nhậpnhằng
giữa đầu tưxây dựng tuyến tránhvà bảo trì, duy tuquốc
lộ1.Vì saoquỹbảo trì đườngbộ thu cả chục ngàn tỉ đồng
trongnăm 2016mà vẫnkhông có hơn300 tỉ đồngđể duy tu
26,5km trục lộxungyếu cho cảmiềnTây.
6. Đường tránh chất lượngxấu
Dù trạmCai Lậyđang tạmngưng thuphí nhưngnhiều
tài xế khôngdám đi đường tránhvào banđêmvì sợ không
an toàn. Lýdođường này chỉ có hai lànô tô, không códải
phân cách cứng, không có chống lóa nên banđêm các xe
ngược chiều thường chiếu thẳng đènvàomặt nhau. Ngoài
ra, đường cũngkhông cóhành lang an toàn, trâubò thả rông
khá nhiều nênban ngày tài xế cũngphải hết sức cẩn thận.
HỮUDANH
BOTCaiLậy:6bấtthườngcầnlàmrõ
Việcnângcấp26,5km
quốc lộ1điquathịtrấn
CaiLậyđãtrởthànhcáicớ
đểcácnhàthầuđặttrạm
BOTtạivịtr hiệnnay,qua
đó làmmộtcúthuph “2
trong1”.
TỉnhTiềnGiangphảnứngBộGTVT
Trả lờiPVbáo
NgườiLaoĐộng
sáng18-8,một lãnhđạo tỉnh
TiềnGiangchobiếtxuấtpháttừviệckẹtxecácngàycaođiểm
ởngã tưhuyệnCai LậynênUBND tỉnhcóđềnghị Chínhphủ
và BộGTVT xem xét làmđường tránhqua huyệnnày. “Tỉnh
mongmuốn có conđường tránhđểgiảm tải quốc lộ1bằng
tiềnngânsáchnhưngkhông rõvì saosauđóBộGTVTkêugọi
đầu tư theohình thứcBOT”- vị lãnhđạonàynói.
Ngoài ra, vị lãnhđạonàycũngkhẳngđịnhdựánnày làcủa
BộGTVT, tỉnh chỉ thamgia giai đoạngiải tỏamặt bằng, các
khâu còn lại từvị trí đặt trạm thuphí, giá thuphí, chủđầu tư
làai thì khôngbiết.“Đặcbiệt, việcBộGTVTcho rằng tỉnhTiền
Giangđềnghị đưa thêmhạngmục“Tăng cườngmặt đường
quốc lộ1”vàodựán làhoàn toànkhôngcó. CảdựánnàyBộ
GTVTvàchủđầu tư thựchiệnchứ tỉnhkhôngcóđềnghị nào
cả”-đại diện tỉnhTiềnGiangnhấnmạnh.
Đườngtránhthị trấnCaiLậy.Ảnh:HỮUDANH
