14
THỨBA
5-9-2017
Phóng sự - Chuyên đề
Nhữngngười thừakế
Vẫn cònnhữnggươngmặt trẻ thừa kếquyền lực chính
trị vàkinh tếcủagia tộcShinawatra. Nổi lên trong sốđócó
YodchananWongsawat (37 tuổi), con trai củabàYaowapa
Shinawatravàcựu thủ tướngSomchaiWongsawat.Ông tốt
nghiệpngành kỹ sư tại ĐHMahidol, Texas, Mỹ. Vào tháng
2-2014,Yodchananđãđăngký làứngcửviênđảngPueaThai
đểgiúpbảovệchiếcghế thànhviênhộiđồng lậppháp tỉnh
ChiangMai củamẹmình. Cuộc bầu cửnămđóbị hoãn lại
dưới áp lựccủanhữngngười biểu tình.
Ngoài ra, kế thừadònghọShinawatracòncócháugái của
bàYingluck là ChayikaWongnapachant (38 tuổi). Với kiến
thức trongngànhquản lý tạiĐHSeatle,Mỹ,Chayikachính là
ngườihỗtrợbàYingluckquản lýcáchoạtđộngvàphátngôn
trênmạngxãhộicủa“hoahồngthép”TháiLankhibàcòngiữ
chức thủ tướng. Saukhi bàYingluckbị lậtđổvàonăm2014,
Chayikavẫntiếptụccôngviệccủamìnhmộtcáchkhôngchính
thức, duy trì sựhiệndiện củabàYingluck trênmạng xãhội.
Tài khoảnTwitter củaChayikacókhoảng16.800người theo
dõi.Cômô tảbản thân“khôngphải làmộtchính trịgia, chỉ là
mộtngười làmviệctrong lĩnhvựcchínhtrị”,theo
StraitsTimes
.
TRUNGNHÂN
N
hiềunhânvật trongdònghọShinawatravẫncònbám
trụ trên chính trường nước này. Gia tộc giàu có và
nổi tiếng hàng đầu Thái Lan còn nắm trong tay cả
một “đế chế” kinh doanh.
Nhà cóba thủ tướng
TrongsốnhữnganhemnhàShinawatra,nổi tiếngnhấtchính
là người anh thứ hai Thaksin, người em gái útYingluck và
người con rểSomchaiWongsawat. Cả ba nhânvật nàyđều
từnggiữ chức thủ tướngThái Lanvà cũng là các tâmđiểm
sónggióchính trườngnướcnày tronggầnhai thậpniênqua.
Với sự nhạy bén của một doanh nhân, ông Thaksin
Shinawatrađã tậndụngđược sựủnghộkhổng lồcủanhóm
cử tri nông thônTháiLanvàgiànhđượcchiến thắngápđảo
chođảngThaiRakThai (NgườiThái yêungườiThái) trong
cuộc bầu cử năm 2001. Năm 2004, ông tiếp tục tái đắc cử
thủ tướngcùngvớiThaiRakThai.Ông trở thành thủ tướng
dân cử đầu tiên của Thái Lan hoàn thành trònmột nhiệm
kỳbốnnăm, trướckhi bị quânđội đảo chínhvàonăm2006
với các cáobuộc thamnhũng và gia đình trị.
Tiếpbướcông làngười em rểSomchai giữghế thủ tướng
từ tháng 9 đến tháng 12-2008. Nhiệm kỳ ngắn ngủi của
con rể nhà Shinawatra kết thúc trong bạo lực. Ông cùng
ba thành viên nội các đã chấp nhận sử dụng vũ lực dẹp
vụ biểu tình bao vây tòa nhàQuốc hội tháng 10-2008 của
phe “áo vàng” chống nhà Shinawatra. May mắn là trong
phiên xử ngày 2-8 vừa qua, ông cùng các cựu quan chức
đã đượcTòa ánTối caoThái Lankết luậnkhôngphạm tội
lạm dụng quyền lực.
Nhưngsángchóinhất trênchính trườngđấtnướcchùa tháp
lại là cô con gái út của nhà Shinawatra - “hoa hồng thép”
Yingluck. Năm 2011, dù từng tuyên bố chỉmuốn tập trung
kinhdoanhchogiađình, bàcuối cùngvẫnđổiývà trở thành
ứng cử viên của đảng PueaThai tranh cử thủ tướng. Dù bị
chỉ trích làbìnhphongcủangười anhThaksin, bàvẫngiành
được thắng lợi áp đảo và lập nên kỳ tích trở thành nữ thủ
tướng đầu tiên của Thái Lan. Trong suốt ba năm giữ chức
vụ, bà đã để lại dấu ấn lớn trên chính trườngThái Lan, sử
dụng chính sách trợ giá gạo quốc gia thu hút sựmếnmộ
của người dân vùng nông thôn và đượcmệnh danh là “hoa
hồng thép” của chính trường người Thái. Kể cả sau khi bị
đảochínhquân sựvàonăm2014vàbị chínhquyềnquân sự
cấmhoạt động chính trị vàonăm2015, bà vẫn là tâmđiểm
của chính trường nước này với sự ủng hộmạnhmẽ từ quê
nhàChiangMai và các tỉnhphíaBắcThái Lan.
Dòngmáu chính trị gia
Dòngmáu làm chính trị chảy xuyên suốt trong nhiều thế
hệ của dònghọShinawatra.
ÔngLertShinawatra,chacủaanhemThaksinvàYingluck,
làmột doanhnhân thànhđạt dấnbướcvàoconđườngchính
trị tạiQuốchộiTháiLan, đạidiệncho tỉnhChiangMai -quê
nhàcủagia tộcnổi tiếngnày.Ngườichúcủahaicựu thủ tướng
TháiLan làôngSujatecũng từnggiữchức thị trưởngChiang
Mai.Một người chú khác là Suraphan cũng từng tham gia
Quốc hộiThái Lan, sauđó lênđếnghế thứ trưởngBộGiao
thông Thái Lan dưới thời Thủ tướng PremTinsulanonda
vào thậpniên1980.TrongcácanhemcủaôngThaksincòn
có cô em gáiYaowapa (62 tuổi) và em trai Payap (60 tuổi)
tham gia chính trị tại tỉnhChiangMai.
Gốc rễsựgiàucócủadònghọShinawatranằmở“đếchế”
sảnxuấtvàbuônbán lụa tạiChiangMai.Đến tayôngThaksin,
chuyện làm ăn của dòng họ lại càng thêm phát đạt nhờ lấn
sân qua lĩnh vực viễn thông. Năm 2011, sau khi người em
gáiYingluck thắngcử, khối tài sảncủaôngThaksinđã tăng
vọt thêm53% lên600 triệuUSDnhờcổphiếucủaSCAsset,
công tybất động sảngiađìnhShinawatra, tănggiágấpđôi.
ĐiềunàygiúpôngThaksin leo lênvị trí thứ19nhữngngười
giàu nhất Thái Lan, theo
Forbes
.
Với tiềm lực kinh tế và sức ảnh hưởng chính trị của ông
Thaksin, cácđảng có sựủnghộ củaôngnhưThaiRakThai
và sauđó làPueaThai chưa từngnhận trái đắng trong tất cả
cuộc bầu cử từ năm 2001 đến nay, theo
Straits Times.
Thế
nhưngsựchiphốiquá lớncủadònghọShinawatravàcánhân
ôngThaksin trênchính trườngTháiLancũngchịuvô sốchỉ
trích từnhữngpheđối lậpnhưquânđội vàcácnhóm lợi ích
thành thị. Họ chỉ trích các chính sách lôi kéo cử tri nghèo
của nhàShinawatra là dân túy, gây chia rẽ chính trị sâu sắc
ởThái Lan. Nhiều chính khách nước này đã công khai đòi
gia tộc quyền lực củaChiangMai phải từbỏ chính trường.
Mongmuốnnàycủanhữngpheđối lậpnhàShinawatra sắp
trở thànhhiện thực.
Hồi kết củanhàShinawatra?
Sau khi bàYingluck bỏ trốn phiên kết luận tội danh của
TòaánTối caovàchạykhỏiTháiLan, dư luậnnướcnàyđổ
dồnvàongười emgái kháckhánổi tiếngcủaôngThaksin là
bàMonthatip.Tuynhiên, người nữdoanhnhân58 tuổi này
đãnhanhchóngphủnhậnýđịnhdấn thânvàochính trường,
khẳngđịnhcánhânkhôngcóbất kỳ thamvọngchính trị gì.
“Tôi muốn được sống yên ổn. Tôi là kiểu người thích
mộtcuộcsốngbìnhyên.Điều
duy nhất tôi mơ ước cho gia
đìnhmình là tất cả thànhviên
đều được hạnh phúc” - bà
Monthatip trần tìnhcùngbáo
chí vàongày1-9vừaqua.Bà
cũngkhẳngđịnhbản thânchưa
từngnghĩ đếnviệckế thừavị
trí lãnh đạo đảng Puea Thai,
cho rằngcánhânmìnhkhông
đủkhảnăngvà“vẫncónhững
ngườikhácphùhợphơn”, theo
Straits Times.
Tuyên bố của bàMonthatip khiến cho nhận định của đa
sốchuyêngianghiêncứuchính trịTháiLan thêmcơ sở: Sự
hiện diện trên chính trường của nhà Shinawatra đã đến hồi
kết. Nếu như bàYingluck chấp nhận đối diện Tòa án Tối
cao và lãnh phán quyết 10 năm tù giam vào ngày 25-8 vừa
rồi, bà sẽ trở thànhmột người “tử vì đạo” của đảng Puea
Thai thách thứcchínhquyềnquân sự,một hìnhmẫunhưnữ
lãnh đạoMyanmarAuuSangSuuKyi của riêngThái Lan.
Thếnhưngkịchbảnđóđãkhôngxảy ra.Nhữngngườiủng
hộbàYingluckbỡngỡkhibịngười anhhùngmàhọkỳvọng
“bỏ rơi” trước cửaTòa ánTối cao tại Bangkok ngày 25-8.
ĐảngPueaThai đánhmất át chủbài chính trị là sức lôi kéo
nhờ hình ảnh bàYingluck. Còn chính phủ của Thủ tướng
PrayuthChan-ochacó lẽđã thởphàonhẹnhõmvìkhôngphải
đối phóvới các cuộc biểu tìnhphản đối bỏ tùbàYingluck.
Tương lai chính trị của đảng Puea Thai và dòng họ
Shinawatra trở nên bất định sau nhiều thập niên chi phối
chính trườngThái Lan.■
Kỳ tới: Thành trì của cốđộc tài Philippines
CựuthủtướngYinglucktrốnkhỏiTháiLan
báohiệuhồikếtcủanhàShinawatra
trênchínhtrườngnướcnày.Ảnh:AFP
CựuthủtướngThaksin
(giữa)
cùngngườiemgáiút
củanhàShinawatra.Ảnh:AFP
GiatộcShinawatrakhôngchỉcóbangườitừnglàmthủtướngmà
nhiềuthànhviêncóchỗđứngvữngchắctrênchínhtrườngTháiLan.
Nhữnggia tộcquyền lựccủaĐôngNamÁ -Bài 1
Gia tộcShinawatrachi
phối chính trườngThái
NếunhưbàYingluckchấp
nhậnđốidiệnTòaánTối
caovà lãnhphánquyết
10nămtùgiamvàongày
25-8vừarồi,bàđãcóthể
trởthànhmộtngười“tửvì
đạo”củađảngPueaThai
tháchthứcchínhquyền
quânsự.
