CHỦNHẬT 17-9-2017
4
QUỐC TẾ
Hãng thông tấnKCNA (TriềuTiên)đưa tin trongbuổi thị sátvụ
bắn thử tên lửangày15-9, nhà lãnhđạoTriềuTiênKim Jong-un
khẳngđịnhTriềuTiênsẽđạtđượcmục tiêuhoàn thiệnsứcmạnh
hạtnhânbấtchấpcấmvậnvàphong tỏanhằmmụcđíchcân
bằngquânsựvớiMỹ.ÔngđánhgiáTriềuTiênđãđạtmụcđích,
hiện thời chương trìnhhạtnhânđãgầnhoàn tất.
Nênđàmphán
trựctiếpvới
TriềuTiên!
Hai tổng thốngNga vàPháp đánh giá chỉ có đàm phán trực tiếp
với Triều Tiênmới giảm căng thẳng.
DẠTHẢO
N
gày 15-9 (giờ địa
phương),Vănphòng
tổng thốngNga thông
báoTổng thốngNga
VladimirPutinvàTổng
thốngPhápEmmanuelMacronđã
điện đàm sau vụ bắn tên lửa cùng
ngàycủaCHDCNDTriềuTiên.Hai
tổng thống đã nhất trí không chấp
nhậnleothangcăngthẳng,đồngthời
kêugọiđàmphán trực tiếpvớiTriều
Tiênđểgiảm căng thẳnghiệnnay.
Putinmạnhmẽphảnđối
cấmvận
Quan điểm củaNga về sử dụng
giải phápchính trị vàngoại giaođể
giảiquyếtvấnđềhạtnhânTriềuTiên
đãđượcTổng thốngPutinnhiều lần
Cuộcđấu
giữaDonald
Trumpvà
KimJong-un
theobiếm
họacủa
Patrick
Chappatte
người
ThụySĩgốc
Lebanon.
“Phảigiảiquyếttình
hìnhcựckỳphứctạp
hiệnnaychỉduynhất
bằngcácbiệnpháp
chínhtrịvàngoạigiao
thôngquađàmphán
trựctiếp.”
(Nộidungđiệnđàmgiữahai
tổngthốngNgavàPháp)
Trong bài phân tích công bố ngày 12-9, nhà sử học-Đại tá
MichelGoyangườiPhápđánhgiáchiếndịchquânsựcủaNga
ởSyria thành công vì Ngađãđạt đượcmục tiêu chính trị đầu
tiên,đó làcủngcốchếđộcủaTổng thốngBasharal-Assad.Lực
lượngviễnchinhNga tạiSyriađãgópphầnngănchặnquânnổi
dậy từ cuối năm2015, sangnăm2016đánh chiếmAleppo và
mởchiếndịchgiảiphóngDeirez-Zorvàođầu tháng9-2017.
ĐánglưuýlàNgađạtđượcthànhcôngvớinguồnlựckháhạn
chế.Ngachỉđiềuđộng4.000-5.000quânvà50-70máybayvới
chiphí3 triệueuro/ngày, tứcchỉbằng1/4hoặc1/5sovớichiphí
của liênminhquốc tếdoMỹđứngđầu.Ngay từđầuNgađãbất
ngờđiềuđộnghàngloạtthiếtbịđồngbộtớiSyriachứkhôngqua
giaiđoạnchuẩnbịvàgia tăng từngbướcnhư liênminhquốc tế.
ChiếntranhởSyrialà“cuộcchiếnlắpghép”,tứccónhiềubên
tham chiếnnhưnội chiếnLebanon.Mỗi bên có tính toán khác
nhau, dođóxungđột vừaphức tạp lại vừaổnđịnh.Điểmquan
trọng là cácnướcbảo trợnhưNga vàMỹ khôngđịnhđối đầu
trực tiếp.Trongbối cảnhđó,nếuphenàychiếmđịabàn thìphe
kia rất khó xâmnhập.Đâyđượcgọi là chiến lược“người qua
đườngbất cẩn” (độtngộtquađườngkhiếnxephảidừng lại).
Yếu tố thànhcôngcủaNgacònxuấtphát từsứcmạnhphòng
không. Nga triển khai ngay thiết bị phòng khônghiệnđại, đặc
biệtlàtênlửađấtđốikhôngvàtênlửabiểnđốikhôngnhằmngăn
chặncác tácnhânkhácxâmnhậpkhuvựccấmbay.
Yếu tố then chốt trong học thuyết quân sự củaNga là tác
chiếnphốihợp.Ngaxâydựngmột lực lượngphòngkhônghỗn
hợp, sửdụngmáybayvà trực thăng tùy thời tiết phối hợpvới
pháobinh trangbị pháonhiềunòngBM-27Uragan
,
máybay
khôngngười láiDozor600hoặcAltius,máybay trinhsátđiện
tửIl-20M1và lực lượngđặcnhiệm.Mụcđíchnhằmchiếmcác
điểm then chốt, đánh tan rã đối phương hoặc gây sức ép với
cácphecó thể thương lượng.
Can thiệp vào Syria còn là cơ hội tốt để Nga thử nghiệm
các thiết bị mới và phương phápmới. Ngày 7-10-2015, bốn
tàuchiếnhạmđộiCaspianđãbắn26 tên lửahành trình3M14
KalibrsangSyriavới22quả trúngmục tiêu.Ngày17-11-2015,
23máybaynémbom tầmxaTu-22M3,Tu-95vàTu-160đãbắn
tên lửahành trìnhKH-555.Ngacũngđã thửnghiệmphốihợp
với bộ binh sử dụng xemọi địa hình cực nhẹ. Loại xe chiến
đấumới này chởbangười với hỏa lựcmạnhđủ sức tiêudiệt
súngchống tăng, súngphòngkhôngvàmáybaykhôngngười
lái rất hiệuquả.
Trong chiến dịch ở Syria, Nga cũng đã đạt đượcmục đích
giảm thươngvong thườngdândophicôngNgangàycàng tích
lũykinhnghiệmhơnvàNga sửdụng thiết bị tiên tiếnhơnnhư
sửdụng trực thăngMi-28NvàKa-52 thaychomáybaycường
kíchSu-25. Các chiếndịchphối hợpđãmang lại thành công
trong năm 2016 và 2017. Tính chung có 4.000-5.400 thường
dân thiệtmạng từphíaNga sovới 5.300-8.200 thườngdân từ
liênminhquốc tế. Thiệtmạngnhânmạng chính thức từquân
độiNgachỉ 17người.
H.DUY
VìsaochiếndịchquânsựcủaNgaởSyriathànhcông?
tuyênbố.Hơnmột tuần trước, trong
cuộc hội đàm với Tổng thốngHàn
QuốcMoon Jae-in hôm 6-9 bên lề
DiễnđànKinhtếphươngĐông2017
tạiVladivostok (Nga),ôngPutinđã
nhấnmạnh:“Rõràngkhông thểgiải
quyếtvấnđềcủabánđảoTriềuTiên
bằngcấmvậnvàgây sứcép.Đừng
đểcảmxúc lấnátvàđừngdồnTriều
Tiênvàochân tường”.
Trướcđó,hôm5-9,bênlềhộinghị
cấpcaocácnướcBRICSởHạMôn
(Trung Quốc), Tổng thống Putin
cũngđãkhẳngđịnhápđặt cácbiện
phápcấmvậnmớivớiTriềuTiên là
vô íchvàkhônghiệuquả.Ôngđánh
giá“laovàocơn sốt quân sựquanh
TriềuTiên không có ý nghĩa gì hết
vàđiềunàychỉcó thểdẫnđến thảm
họa toàncầu”.
Thực tế cho thấyTriềuTiên vẫn
khôngchùnbướctrướccácbiệnpháp
cấmvậnngàycàngkhắcnghiệt của
Hội đồngBảo anLiênHiệpQuốc
(LHQ).Ngày11-9,HộiđồngBảoan
LHQnhất trí thôngqua nghị quyết
cấmvận thứ tám (Nghịquyết2375)
đểtrừngphạtTriềuTiênthửhạtnhân
lần thứsáu(bomH)một tuần trước.
Tuynhiên,bangàysauTriềuTiêntiếp
tục bắn thử tên lửa. Theophân tích
củagiới quân sựMỹvàHànQuốc,
tên lửa tầm trungHwasong-12 của
TriềuTiênđã bayxa khoảng3.700
km, lênđếnđộcao770kmvượtqua
miềnBắc nướcNhật và rơi xuống
TháiBìnhDương.
TrongphiênhọpkhẩncấpcủaHội
đồngBảoanLHQngaysaukhiTriều
Tiênbắn thử tên lửangày15-9, các
phátbiểukêugọiđàmphánvớiTriều
Tiênngàycàngkhẩn trươnghơn.
ĐạisứEthiopia,Chủtịchluânphiên
của Hội đồng Bảo an LHQ trong
tháng9, tuyênbốHội đồngBảo an
LHQ lên ánhànhđộngbắn tên lửa
của TriềuTiên là khiêu khích cao
độvàkêugọiBìnhNhưỡngngừng
ngaykhiêukhích.Lầnnày lời lẽcủa
Hội đồngBảo anLHQ không còn
mang tính chất đe dọa hay nói đến
cấmvậnnữa.
ĐạisứNgatạiLHQVasilyNebenzya
tốcáocáivòngluẩnquẩnsaumỗilần
TriềuTiênthửtênlửavàkêugọiđàm
phán trực tiếpvớiTriềuTiên: “Một
nghịquyết chomộtkhiêukhích, rồi
mộtnghịquyếtchomộtkhiêukhích
khác.Nhiềungườichorằngchúngta
nên suynghĩ theocáchkhác”.
Cấmvậnquốctếcó
hiệuquảkhông?
Haingày trướckhiHộiđồngBảo
anLHQ thôngquaNghịquyết2375,
LHQđãcôngbốbáocáokhẳngđịnh
quốc tế càng áp đặt cấm vận để ép
TriềuTiênngừng các chương trình
tên lửavàhạtnhân,TriềuTiêncàng
tìmcáchtránhnécấmvận.Thờigian
nghiên cứu của báo cáo kéo dài từ
tháng2đến tháng8-2017. Báo cáo
ghi nhận trong thời gian nàyTriều
Tiênđãđạt tiếnbộđángkểvềvũkhí
hủydiệt hàng loạt, bất chấp chế độ
cấm vận toàn diện chưa từng thấy
củaLHQ.
Cấmvận thực ra làbiệnphápcủa
các nước phươngTây. Cho dùHội
đồng Bảo an LHQ ban hành nghị
quyết cấm vận nhưngMỹ và châu
Âuvẫngiữvai tròcổ súy trongquá
trình thông qua nghị quyết. Ngược
lại, cácnướcmới nổi đánhgiácấm
vận làhình thứccan thiệp.
PhóGiámđốcViệnQuanhệquốc
tếvàchiếnlược(Pháp)SylvieMatelly
nhận định các chủ thể ban bố cấm
vận thườngchorằngcấmvận làbiện
pháphiệuquảvìnhưvậysẽ tránhsử
dụngbiệnphápquânsựtốnkém.Lợi
ích của biện pháp cấm vận quốc tế
là tránh leo thang tình hình và khi
cầncó thểdỡbỏcấmvận.Song trên
thựctếthậtkhóđánhgiáhiệuquảcủa
cấmvận,đặcbiệt làcấmvậnkinh tế.
Trong quá khứ, chính quyền của
Tổng thốngObamaápđặt cấmvận
đốivớiMyanmarnhằmkhuyếnkhích
cải cáchhơn là trừngphạt vìMỹđã
đầu tưvàonhiềuchương trìnhviện
trợ ởMyanmar. Đối với Nga, biện
phápcấmvậnchỉmangýnghĩabiểu
tượngrằngcộngđồngquốc tếkhông
thể làmgì kháchơn làcảnhbáo lằn
ranhđỏđãbị vượt qua saukhiNga
sápnhậpCrimea.
Biện pháp cấm vận áp dụng đối
với NamPhi trong thập niên 1970
mang lại hiệuquảvì đãxóabỏchế
độ phân biệt chủng tộc. Tại Iran,
nhờ biện pháp cấm vận Iranmới
ký kết hiệp định về hạt nhân. Tuy
nhiên, cầnghi nhận làhiệuquảchỉ
đạt được sau thời gian áp đặt cấm
vậnkhádài.
Trongphần lớn trườnghợp, giới
lãnhđạoởquốcgiabịcấmvậnkinh
tếnhưNgavàIranchỉcủngcố thêm
quyền lựcvà tìmcáchkhắcphụchậu
quảcấmvận.TạiNga,nôngnghiệp
nội địa đã được củng cố nhờ giảm
nhậpkhẩu sau cấmvận.
Đối với Triều Tiên, chuyên gia
SylvieMatelly ghi nhận cấm vận
kinh tế hầu như không tác động
trực tiếpđến tầng lớp lãnhđạomà
chỉ ảnh hưởng đến dân chúng, bởi
thế cấm vận là biện pháp cần thiết
nhưng nói chung không hiệu quả.
Chuyên giaAlexander Gabuev ở
Viện Carnegie tại Moscow nhận
xét:“Đếngiờ tácđộngcủacấmvận
nhằm thayđổi tháiđộcủaTriềuTiên
dườngnhư rất hạn chế”.
◄
