3
Thời sự -
Thứ Tư2-1-2019
CHÂNLUẬN
thực hiện
T
iếp tục mạch thông tin
về năm 2019 - năm tăng
tốc, bứt phá của Chính
phủ,
Pháp Luật TP.HCM
đã
có cuộc trao đổi với nguyên
PhóViện trưởngViện Nghiên
cứu quản lý kinh tế Trung
ương, TS Võ Trí Thành.
TS Thành
(ảnh)
cho rằng:
Năm nay, kết quả của ngành
nông nghiệp có tác động khá
lớn khi lĩnh vực này tăng
trưởng tới 3,76%. Kinh tế
thế giới và những điều kiện
khác cũng có vai trò quan
trọng. Sự phục hồi của năm
2018 còn nằm ở kết quả của
công nghiệp chế tạo với hai
doanh nghiệp (DN) lớn là
Samsung và Formosa. Năm
này Samsung xuất khẩu hơn
60 tỉ USD, chiếm khoảng 1/4
kim ngạch xuất khẩu. Nhưng
cóđiểmđáng lưuý làSamsung
phụ thuộc khá nhiều vào chu
kỳ của các dòng smartphone.
Nhiều điều tích cực
nhưng đừng quá
lạc quan
. Phóng viên:
Thưa tiến sĩ,
chính? Có nhiều nguyên
nhân nhưng cũng rất có thể
do nguyên nhân khách quan
là chủ yếu. Bởi vậy, ta có thể
hiểu vì sao “bứt phá” được
Thủ tướng nhắc tới như một
mệnh lệnh trong phương
châm hành động của Chính
phủ năm tới.
. Với một nền kinh tế có độ
mở lớn như Việt Nam, nhất
là trong bối cảnh Hiệp định
CPTPP đã có hiệu lực, các
FTA quan trọng khác cũng
đang có tiến triển tốt nhưng
những bất ổn như cuộc chiến
thương mại Mỹ-Trung vẫn
đang tác động…, ông nghĩ
năm 2019 có những điểm gì
đáng lưu ý?
+ Chúng ta thấy rằng:
và Trung Quốc đều có dấu
hiệu giảm tốc nhanh hơn.
Bên cạnh đó, bất định và
rủi ro từ địa chính trị cũng
tăng lên như Bắc Triều Tiên,
Trung Đông, biển Đông…
Ngoài ra, giá cả hàng hóa
cũng biến động bất thường.
Giá dầu như năm vừa qua
đã là một điều “may mắn”
cho chúng ta. Nhưng thực
tế đến nay thì không ai có
thể dự báo chính xác. Đó là
yếu tố bất định quan trọng.
Cuối cùng là cuộc chiến
thương mại Mỹ-Trung là
một mệnh đề khó dự đoán.
Ai dám nói cuộc chiến này
sẽ thế nào.
Sẽ là nguy cơ nếu
không cải cách,
bứt phá
. Quay lại câu chuyện trong
nước, khi chúng ta vẫn bàn
về tăng trưởng GDP 7,08%
thì điều đó phát đi một tín
hiệu thế nào?
+ Rõ ràng đó là một thách
thức. Vấn đề đặt ra là kinh
tế màu hồng, tại sao chúng
ta lại nhiều trăn trở? Phải
chăng chúng ta vừa muốn
tăng trưởng, vừa muốn cải
tổ, vừa muốn lấy lại lòng tin
của công chúng?
. Màu hồng ông vừa nói có
thể hiểu thế nào?
+ Xét ở khía cạnh tiêu
dùng, người Việt Nam vẫn
rất lạc quan. Nhiều năm qua,
người tiêu dùng Việt Nam
luôn tiêu dùng ở mức khá
cao. Nhưng có một nghịch
lý, du lịch dường như chỉ
có câu chuyện thu hút nước
ngoài mà lại bỏ quên thị
trường trong nước.
Ở góc độ hội nhập, các hiệp
định thương mại, đặc biệt là
CPTPP vừa có hiệu lực, giúp
chúng ta tiếp cận thị trường
lớn hơn. Nó vừa là cơ hội để
đa dạng hóa thị trường nhằm
hạn chế rủi ro nhưng cũng là
nguy cơ nếu chúng ta không
cải cách, bứt phá. Vì vậy, có
thể hiểu được vì sao Chính
phủ vẫn nêu cao tinh thần
cải cách.
. Ông nói bất định và rủi ro
vẫn còn. Vậy ta phải làm gì?
+Tôi cho rằng ở đâu đó vẫn
có cơ hội cho tăng trưởng cao
hơn như mục tiêu kỳ vọng.
Nhưng theo tôi, dù bất kỳ thế
nào chúng ta cũng nên đặt ra
kịch bản xấu nhất. Trong bức
tranh đa sắc màu, rủi ro khó
lường như hiện nay, chúng
ta luôn phải đặt ra kịch bản
xấu để cố gắng giảm thiểu tác
động tiêu cực từ bên ngoài
lẫn bên trong.
. Xin cám ơn ông.•
Kết quả của ngành nông nghiệp nămnay có tác động khá lớn khi lĩnh vực này tăng trưởng tới 3,76%.
Trong ảnh: Chế biến trà xuất khẩu tại tỉnh LâmĐồng. Ảnh: HTD
“Bứt phá 2019” - phải được xem
như mệnh lệnh
Chínhphủphải cải cáchmạnhmẽđểđónnhậnnhững cơhội từhội nhập, đồng thời hạnchế các rủi rokèmtheo.
kết quả của năm 2018 mang
lại nhiều hứng khởi cho năm
2019, chúng ta có thể tìm thấy
các yếu tố tích cực nào cho
năm tới?
+ TS
Võ Trí Thành
: Có
một điểm tích cực đáng quan
tâm đó là tốc độ xuất khẩu
của DN Việt Nam đã tăng
cao hơn DN FDI. Một số
lĩnh vực Việt Nam có lợi thế
đã tăng tốc. Dệt may năm
nay đạt 36 tỉ USD và năm
sau đặt mục tiêu 40 tỉ USD.
Có một điểm khác đáng
chú ý, năm này là năm đầu
tiên sau nhiều năm tốc độ
tăng trưởng của dịch vụ đóng
góp thấp hơn vào tăng trưởng
GDP so với công nghiệp chế
biến. Trong dịch vụ chỉ có
một số lĩnh vực tăng cao hơn
tốc độ tăng chung như du
lịch, tài chính-ngân hàng…
Như chúng ta quan sát thì
du lịch bắt đầu chững lại và
giảm. Tài chính-ngân hàng
sẽ gặp khó trong năm tới.
. Ông có nói rằng tuy vậy
chúng ta không nên quá lạc
quan. Phải chăng còn điều
gì khác chưa được để ý tới?
+ Năm nay, dường như
truyền thông lãng quên một
điều khá quan trọng. Đó là
chất lượng thể chế gắn với
sự tăng trưởng. Bởi xét cho
đến cùng, chất lượng thể
chế có tính quyết định đối
với chất lượng tăng trưởng.
Đến thời điểm này, chúng ta
thấy cổ phần hóa vẫn diễn ra
chậm; đầu tư công hầu như
không có dự án lớn. Đằng
sau đó là gì? Phải chăng là
sự trì trệ của bộ máy hành
Dự báo tăng trưởng kinh
tế thế giới sẽ thấp đi trong
hai năm tới, kinh tế thế
giới chững lại và giảm đôi
chút. Việt Nam là một nền
kinh tế mở nên kinh tế thế
giới sẽ ảnh hưởng tới. Hai
nền kinh tế lớn nhất là Mỹ
Trong bức tranh đa
sắc màu, rủi ro khó
lường như hiện nay,
chúng ta luôn phải
đặt ra kịch bản xấu
để cố gắng giảm
thiểu tác động tiêu
cực từ bên ngoài lẫn
bên trong.
Một trong những nội
dung trọng tâm trong công
tác điều hành của Chính phủ
năm 2019 được Thủ tướng
Nguyễn Xuân Phúc nhấn
mạnh là cải cách hành chính,
xây dựng chính phủ điện tử;
tăng cường công tác thanh
tra, tiếp công dân, giải quyết
khiếu nại, tố cáo và phòng,
chống tham nhũng, lãng
phí. Thực hiện nghiêm quy
định về đổi mới, sắp xếp lại
tổ chức bộ máy, tinh giản
biên chế, cơ cấu lại đội ngũ
công chức, viên chức. Đẩy
mạnh phân cấp, phân quyền
gắn với trách nhiệm người
đứng đầu và tăng cường
kiểm tra, thanh tra, giám sát
thực hiện. Đơn giản hóa, cắt
giảm thủ tục hành chính
thực chất, tạo điều kiện tốt
hơn, thuận lợi hơn, tiết giảm
chi phí và thời gian cho
người dân, DN. Đẩy nhanh
tiến trình điều tra, truy tố,
xét xử các vụ án kinh tế, nhất
là việc xử lý nợ, tài sản của
các bên liên quan. Tập trung
chỉ đạo giải quyết dứt điểm
các vụ việc khiếu nại, tham
nhũng kéo dài, phức tạp…
Tiêu điểm
Thủ tướng đã xác định
năm 2019 phải bứt phá. Tôi
nghĩ đó là điều rất cần thiết
để đảm bảo tăng trưởng ổn
định. Chính phủ trước hết
nên tập trung đẩy mạnh
chính phủ điện tử, đồng
thời với nó là kinh tế số. Bởi
lẽ đây vừa là hai nhiệm vụ,
vừa là hai giải pháp thúc đẩy
cải cách hành chính, nâng
cao chất lượng điều hành
và tiệm cận với công nghệ
của thế giới, tạo ra động lực
tăng trưởng lớn hơn.
Việc cắt giảm điều kiện kinh doanh, cải cách thủ tục hành
chính, kiểm tra chuyên ngành cũng cần phải bứt phá hơn
nữa. Từ đầu nhiệm kỳ, nhất là năm qua, việc cắt giảm điều
kiện kinh doanh và cải cách các thủ tục đã tháo gỡ nhiều
khó khăn cho DN và người dân. Không thể phủ nhận điều
đó cũng giúp cho tăng trưởng có thêm động lực lâu dài. Các
DN Việt Nam cũng cần được quan tâm hơn, không chỉ là các
DN nhỏ và vừa. Các DN lớn hai năm vừa rồi đã khẳng định
được mình và cộng đồng kinh doanh ngày càng chứng tỏ
mình là trụ cột của nền kinh tế.
Thêm nữa, khả năng chúng ta giữ được ổn định và tăng
trưởng cao trongmột thế giới bất ổn làmột điểmsáng. Chúng
ta cần tận dụng điểm sáng này, nhất là trong bối cảnh Việt
Namvẫn đang là đối tác tốt củaTrung Quốc vàMỹ, dù hai nền
kinh tế lớn này đang có chiến tranh thương mại. Đây chính là
một điểm sáng mà Chính phủ cũng đã nhận định và có thể
dùng làm động lực thu hút đầu tư.
Nămnay,chúngtathấynôngnghiệpphụchồi,đónggópquan
trọng vào tăng trưởng. Tuy vậy, sự bứt phá trong nông nghiệp
cũng cần phải được đặt ra. Bởi thực sự DN đầu tư vào nông
nghiệp vẫn chưa…thuận lắm. Câu chuyện không nằmở ưu đãi
choDNđầu tư vào nông nghiệp, mà nó nằmở“quy tắc trò chơi”.
Ta tạo điều kiện cho DN đầu tư vào nông nghiệp đã đúng
tinh thần chưa? Trả lời câu hỏi này sẽ giải được bài toán để
DN tiếp cận được nguồn vốn và đất đai. Quan trọng nhất phải
là cơ chế để giải bài toán sòng phẳng giữa DN và nông dân.
Cùng với đó là các biện pháp thị trường. Nên nhớ, hai năm
vừa qua thị trường chúng ta làm tốt hơn nên nông nghiệp
cũng có động lực tăng trưởng.
Có nghĩa là sự bứt phá cần phải tổng lực.
TS
TRẦN ĐÌNH THIÊN
,
thành viên Tổ tư vấn về kinh tế của Thủ tướng
Phải tập trung bứt phá tổng lực