6
Pháp luật
&
cuộc sống -
Thứ Tư2-1-2019
sự. Tuy nhiên, tại Điều 321 BLHS
2015 đòi hỏi phải đánh bạc trên 5
triệu đồng mới bị truy cứu trách
nhiệm hình sự.
Vấn đề quan trọng nhất trong vụ
án này là phải xác định được số
tiền bị cáo Lưu Mỹ Liên đánh bạc
là bao nhiêu, trên cơ sở đó mới xác
định Liên có phạm tội hay không.
CQĐT kiểm tra điện thoại của
Liên có tổng số tiền nhắn tin đánh
số đề hơn 8 triệu đồng nhưng lại
chỉ chứng minh được có ba người
tham gia đánh bạc là bà Hương, bà
Oanh, ông Long với số tiền hơn 1,8
triệu đồng, cuối ngày có Oanh thắng
được hơn 300.000 đồng. Số tiền còn
lại hơn 6 triệu đồng, CQĐT không
xác minh được người đánh bạc mà
chỉ dựa vào các tin nhắn trên điện
thoại của Liên để suy ra và quy ra
số tiền đánh bạc. Vấn đề đặt ra là
số tiền này có được coi là chứng cứ
để kết tội bị cáo Liên về tội đánh
bạc hay không.
Theo tôi, các tin nhắn đánh bạc
trong điện thoại của bị cáo Liên chỉ
là nguồn chứng cứ “dữ liệu điện tử”,
theo Điều 87 BLTTHS 2015. Tuy
nhiên, để trở thành chứng cứ theo
quy định tại Điều 86 BLTTHS (để
kết tội bị cáo) thì ngoài tính hợp
pháp, tính khách quan, nó còn phải
có “tính liên quan” mới được coi là
chứng cứ của vụ án.
Trái với nguyên tắc
suy đoán vô tội
TAND quận 7, TP.HCM không
xác định được người đánh bạc
hơn 6 triệu đồng trong điện thoại
của bị cáo Liên cụ thể là những ai.
Tòa này cho rằng: “Thống kê phơi
đề cùng bản giải phơi đề thể hiện
số điện thoại có tên SJ Phuc trong
danh bạ của bị cáo. Chủ (thầu) đề
tên Tú được bị cáo lưu trong danh
bạ điện thoại của mình là Đ. Các đối
tượng này CQĐT đã xác minh, thu
thập chứng cứ để làm rõ nhân thân,
lai lịch nhưng chưa có kết quả. Tuy
nhiên, căn cứ cách thức ghi bán số
đề của bị cáo qua lời khai của bị
cáo, của bà Hương, bà Oanh, ông
Long, tin nhắn lưu trong điện thoại
của bị cáo và bản giải phơi đề đã đủ
cơ sở kết luận bị cáo ghi bán số đề,
giao phơi đề cho các con bạc này”.
Như vậy, TAND quận 7 kết tội
Liên đánh bạc hơn 6 triệu đồng với
những người chưa rõ lai lịch khi cho
rằng những người này cũng tương
tự các trường hợp đã xác định được
danh tính là bà Hương, bà Oanh,
ông Long.
Theo tôi, đây là suy đoán bất lợi
cho bị cáo. Việc suy đoán có tội
này trái với nguyên tắc suy đoán
vô tội được quy định tại Điều 13
BLTTHS năm 2015. Điều luật này
nêu rõ:
“Khi không đủ và không
thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc
tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do
bộ luật này quy định thì cơ quan,
người có thẩm quyền tiến hành tố
tụng phải kết luận người bị buộc
tội không có tội”.
Điều này cũng có nghĩa là các tin
nhắn số tiền trên điện thoại của bị
cáo Liên mà không xác định được
người đánh bạc thì không được sử
dụng làm chứng cứ, vì nó không có
tính liên quan (không xác định được
người đánh bạc) và trái với nguyên
tắc suy đoán vô tội.
Không thể coi đây là
chứng cứ kết tội
Tòa án cấp sơ thẩm cũng cho
rằng có mối liên hệ giữa lời khai
ban đầu của bị cáo với các tin
nhắn số tiền trên điện thoại của
TS
PHANANHTUẤN,
ĐHLuật TP.HCM
V
ụ án đánh bạc mà TAND quận
7, TP.HCM vừa xét xử gần
đây còn có nhiều điều đáng
bàn về chứng cứ, về suy đoán vô
tội và về nghĩa vụ chứng minh của
cơ quan tiến hành tố tụng. Theo
đó, bị cáo Lưu Mỹ Liên bị kết án
chín tháng tù về tội đánh bạc do bị
“bắt quả tang” trong điện thoại có
mấy tin nhắn của người khác với
nội dung đánh đề tổng cộng hơn
8 triệu đồng.
Điều đáng nói, trong các tin nhắn,
cơ quan tố tụng chỉ làm rõ được
hơn 1,8 triệu đồng (xác định được
người nhắn tin), số tiền còn lại thì
thua, không biết ai nhắn tin, chỉ suy
đoán họ nhắn đánh đề.
Phải chứng minh “tính
liên quan” của chứng cứ
Thời điểm bị cáo Lưu Mỹ Liên
thực hiện hành vi đánh bạc là vào
cuối năm 2016. Điều 248 BLHS
1999 đòi hỏi Liên phải đánh bạc
trên 2 triệu đồng mới bị xử lý hình
Bị cáo LưuMỹ Liên đã kháng cáo kêu oan. Ảnh: NGÂNNGA
Kết tội kiểu
ai cũng có thể
bị dính
Kết tội dựa vào tin nhắn như TAND quận 7,
TP.HCM trong vụ đánh bạc hóa ra nếu bị ai đó
ghét, nhắn tin vào điện thoại ta nội dung đánh
đề xemnhư ta chết chắc!
bị cáo Liên là đã xác định được
số tiền này là chứng cứ phạm tội
đánh bạc. Tuy nhiên, tại tòa, bị
cáo Liên đã phủ nhận lời khai này
nên lời khai ban đầu không thể là
căn cứ để xác định các tin nhắn
về số tiền trong điện thoại của bị
cáo là để đánh bạc.
Do đó, không thể suy đoán số
tiền trong tin nhắn lưu trong máy
điện thoại bị cáo Liên là tiền dùng
để đánh bạc khi bị cáo phủ nhận
điều này. Bởi lẽ trường hợp này có
rất nhiều khả năng xảy ra, tỉ như
ai đó ghét bị cáo và cố tình nhắn
tin vào điện thoại của bị cáo một
số tiền nào đó nói là để đánh bạc
(bởi thực tế chỉ có số điện thoại
mà không biết rõ là ai) rồi báo
cho công an bắt thì sao? Hoặc ai
đó cố tình nhắn tin đánh bạc với
hy vọng nếu trúng thì tìm đến lấy
tiền, còn nếu thua thì không đưa
tiền đánh số đề (vì không xác định
được ai do chỉ có số điện thoại).
Việc bị cáo lưu trong danh bạ điện
thoại ký hiệu SJ Phuc, Đ. cũng
không đồng nghĩa là bị cáo biết
những người này… Vì thế, phải
suy luận theo nguyên tắc suy đoán
vô tội cho bị cáo chứ không thể
suy luận theo hướng có tội cho
bị cáo Liên.
Từ những phân tích nêu trên,
có thể đưa ra kết luận rằng số tiền
hơn 6 triệu đồng trong tin nhắn lưu
trong điện thoại của bị cáo Liên
mà CQĐT không xác minh được
người đánh bạc thì không thể sử
dụng làm chứng cứ để kết tội bị
cáo Liên. Số tiền 1,8 triệu đồng
chứng minh được thì chưa đủ định
lượng xử lý hình sự bị cáo, trường
hợp này bị cáo chỉ bị xử phạt hành
chính mà thôi. •
Tòa tịch thu 12 triệu đồng là sai
Ngoài việc áp dụng hình phạt tù đối với bị cáo
Liên, TAND quận 7, TP.HCM còn buộc bị cáo Liên phải
nộp lại số tiền 12 triệu đồng thu lợi bất chính trong
thời gian ghi bán số đề để sung quỹ nhà nước. Việc
tịch thu số tiền này cũng không hợp lý. Kể cả trong
trường hợp bị cáo Liên có khai trong thời gian ghi
bán số đề bị cáo thu lợi bất chính được 12 triệu đồng
thì cũng không được tịch thu số tiền này vì không có
cơ sở nào xác định số tiền này do phạm tội mà có.
Bởi tại Điều 98 BLTTHS quy định: “Không được dùng
lời nhận tội của bị can, bị cáo làm chứng cứ duy nhất
để buộc tội, kết tội”.
Bị cáo Liên đã kháng cáo kêu oan
Theohồ sơ, cuối năm2016, LưuMỹ Liên (là côngnhân)
đang trên đường đi làmvề thì bị công an phường chặn
xe, kiểm tra điện thoại, phát hiện có tin nhắn phơi đề.
Theo công an, tổng số tiền đánh bạc trên phơi đề trong
ngày 21-12-2016 là hơn 8 triệu đồng.
Tuy nhiên, sau đó cơ quan điều tra chỉ xác định được
ba người mua số tiền phơi đề tổng cộng hơn 1,8 triệu
đồng và cómột người trúng hơn 300.000 đồng. Số tiền
còn lại hơn 6 triệu đồng thì không tìm ra được người
chơi. Dù vậy, cuối tháng 11-2018, TAND quận 7 vẫn
tuyên phạt Liên chín tháng tù về tội đánh bạc.
Hiện bị cáo Liên đã kháng cáo kêu oan.
TAND quận 7 kết tội bị
cáo Liên đánh bạc hơn
6 triệu đồng với những
người chưa rõ lai lịch là
trái với nguyên tắc suy
đoán vô tội theo Điều 13
BLTTHS 2015.
Mua 1 khẩu súng, nhận 1,5 năm tù
(PL)- TAND tỉnh Gia Lai vừa tuyên phạt bị cáo Nguyễn
Tiến Phúc (SN 1994, trú thị trấn Phú Túc, huyện Krông
Pa) 18 tháng tù về tội tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng.
Theo hồ sơ, Phúc là người nghiện ma túy. Cuối tháng
3-2018, Phúc đi lên khu vực xã Biển Hồ (TP Pleiku) gặp
một người tên là Nên để mua ma túy. Tại đây, thấy Nên
rút ra một khẩu súng ngắn đặt trên bàn uống nước, Phúc
liền hỏi mua. Người này bán lại khẩu súng cùng sáu viên
đạn cho Phúc với giá 40 triệu đồng.
Ngày 22-4-2018, Phúc mang theo súng, đạn đến thuê
phòng tại một nhà nghỉ ở huyện Krông Pa. Hai ngày sau,
Phúc bị công an bắt quả tang khi đang giữ súng, đạn. Kết
quả giám định kết luận khẩu súng mà Phúc sử dụng là
súng K54 và số đạn còn sử dụng được, thuộc loại vũ khí
quân dụng.
LỮ QUỲNH LOAN
Lãnh án vì hạ 10 cây gỗ rừng
(PL)- TAND huyện Chư Pah (Gia Lai) vừa tuyên phạt
12 tháng tù đối với Lê Trần Cò về tội vi phạm quy định về
khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản.
Theo cáo trạng, từ ngày 26-1-2018 đến 1-2-2018,
Cò đã thuê nhiều người khai thác trái phép 10 cây gỗ
(nhóm III và VI) tại khu vực rừng sản xuất tự nhiên
ở tiểu khu 186, lâm phần do UBND xã Hà Tây quản
lý. Cò bán số gỗ trên được 15 triệu đồng, trả công
cho người làm thuê xong còn 7,4 triệu đồng Cò tiêu
xài. Cơ quan chức năng xác định khối lượng gỗ bị
chặt là 14,245 m
3
(cùng 1,7 ster củi), tổng giá trị gần
49 triệu đồng, giá trị thiệt hại về môi trường hơn 146
triệu đồng.
LQ.LOAN
